یکی از موضوعات مهم درباره مهدویت آیات مهدوی قرآن کریم است که می تواند بسیاری از سوالات را در این باره پاسخ دهد.
لذا در ذیل سوال و جواب درباره یکی از این آیات مرور می شود:
«آيا آيه «بَقِيَّةُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ» در باره امام زمان (عج) نازل شده است؟»
پاسخ:
در قرآن كريم آيات بسياري داريم كه موضوع اوليه آيه در زمان انبياي گذشته بوده است اما مصداقي از آن نيز در زمان رسول گرامي اسلام صلي الله عليه وآله وسلم محقق مي شود. تمامي ماجراهايي كه از انبياي كرام نقل شده به اين دليل بوده است كه آن ماجرا ربطي به عصر رسول گرامي اسلام(ص) و وقائع زمان آن حضرت(ص) داشته است .
از واضح ترين آنها مي توان به آيه «رَحمَةُ اللهِ وَبَرَكَاتُهُ عَلَيكُم أهلَ البَيتِ» (هود 73) بخشايش و بركتهاي خداوند بر شما اهل اين خانه باد اشاره کرد كه در شأن حضرت ابراهيم(ع) و خاندانش نازل شده است اما رسول خدا(ص) از خداوند طلب نمودند كه آن را در ذريه ایشان نيز قرار دهد .
شوكاني در اين باره مي نويسد: قول رسول خدا(ص) كه فرمودند همانطور كه بر ابراهيم و آل ابراهيم درود فرستادي مقصود اسماعيل واسحاق واولاد ايشان است و خداوند براي ذريه وي رحمت و بركت را جمع فرموده است چون در قرآن فرموده: «بخشايش و بركت هاي خداوند بر شما اهل اين خانه باد كه او ستايش شده بخشنده است» و اين دو مطلب براي هيچ كس جمع نشدند. پس رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلم از خداوند خواست كه آنچه را كه در اين آيه آمده است به وي عطا شود .(نيل الأوطار - الشوكاني - ج 2 - ص 325)
شربيني نيز مي نويسد: خداوند فرمود: بخشايش و بركت هاي خداوند بر شما اهل اين خانه باد كه او ستايش شده بخشنده است. پس رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلم از خداوند خواست كه آنچه را اين آيه شامل وي مي شود - كه به ابراهيم عطا شده بود - به وي عطا كند.(مغني المحتاج، محمد بن أحمد الشربيني، ج 1، ص 176)
و به همين دليل در روايات مي بينيم كه هنگام سلام كردن به اهل بيت رسول خدا(ص) و درود فرستادن بر ايشان همين آيه را تلاوت مي كرده اند: شخص يمني ايستاد و گفت: بخشايش و بركت هاي خداوند بر شما اهل اين خانه باد. (الكافي، الشيخ الكليني، ج 1، ص 347)
آيه مورد بحث نيز همينطور است .
بقية الله به معني كسي يا چيزي است كه خداوند براي مردم باقي گذاشته است.
قرطبي يكي از مفسران اهل سنت مي نويسد: (بقية الله خير لكم) أي ما يبقيه الله لكم بعد إيفاء الحقوق.
بقية الله بهتر است براي شما يعني آن چيزي كه خداوند براي شما بعد از دادن حق ديگران باقي گذاشته است(تفسير القرطبي، ج 9 ، ص 86)
پس معني «بقية الله» عام است و شامل هر چيزي مي شود كه خداوند براي مردمان باقي گذاشته باشد. يكي از مهمترين آنها كسي است كه خواهد آمد و جامعه را پر از عدل و داد مي نمايد.
به همين دليل حتي در بعضي كتب اهل سنت آمده است كه خود حضرت خود را «بقية الله» ناميده و ديگران هم به حضرت ولي عصر «بقية الله» مي گويند .
از ابو جعفر (امام باقر(ع)) نقل شده است كه فرمود: «مهدي از ما است (اهل بيت) و خداوند او را با انداختن ترسش در دل دشمنان ياري مي كند ... منادي از آسمان ندا مي دهد كه حق با او و اطرافيانش است. در آن هنگام قيام كننده ما قيام مي كند. پس وقتي ظهور كند به كعبه تكيه داده و سيصد و سيزده نفر همراه وي جمع مي شوند. پس نخستین چيزي كه مي گويد اين آيه است: «بَقِيَّةُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ» سپس مي گويد اي مردم من بقية الله در زمين هستم و خليفه خداوند و حجت او بر شما. پس هيچ كس به وي سلام نمي كند مگر اينكه مي گويد سلام بر تو اي بقية الله...» (الفصول المهمة في معرفة الأئمة، ج 2، ص 1133)
مرحوم آيت الله مرعشي در كتاب «شرح احقاق الحق» مدارك ديگري نيز از كتب اهل سنت براي اين مطلب نقل فرموده اند :از ايشان (كساني كه از علماي اهل سنت اين روايت را در كتبشان نقل كرده اند) علامه شيخ عبد الهادي ابياري است كه در كتاب العرائس الواضحة ص 209 چاپ مصر گفته است و از ابا جعفر (امام باقر عليه السلام) روايتي است طولاني در مورد اينكه وقتي مهدي ظهور كند به كعبه تكيه داده 313 نفر از طرفدارانش نزد وي جمع شده اولين چيزي كه مي خواند اين آيه است كه: «بَقِيَّةُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ» سپس مي گويد من بقية الله هستم و خليفه او و حجت خداوند بر شما پس هر كس به وي سلام مي كند مي گويد سلام بر تو اي بقية الله ...
و از ايشان همين علامه اي كه ذكر شد در كتاب «جالية الكدر» است كه همين روايت را كه در العرائس الواضحة بود نقل كرده است .(شرح إحقاق الحق، ج 13، ص 332)
