در ماه مبارک رمضان مسلمانان در اقصی نقاط جهان و از فرهنگ‌های مختلف آیین و رسوم خاص مخصوص به این ماه را اجرا می کنند

ماه پرفضیلت رمضان، آیین‌های خاص خود را دارد که آن را از بقیه ماه‌های سال متمایز می‌کند. مسلمانان کشورهای مختلف جهان هم در این ماه متناسب با آداب و رسوم‌ خود تلاش می‌کنند تا به بهترین شکل ممکن از فضیلت ماه میهمانی خدا بهره ببرند.

اندونزی

در اندونزی هرساله با فرا رسیدن ماه رمضان، میلیون ها مسلمانان این کشور شرق آسیا با تمیز کردن قبور خویشاوندان و تقسیم غذا میان فقرا تا برگزاری نمایشگاه های رنگارنگ خیابانی، از ماه مقدس رمضان استقبال می‌کنند.

در جاکارتا، هزاران مسلمان ماه مقدس رمضان را با رفتن بر مزار درگذشتگان و قرائت دعا و فاتحه آغاز می کنند.
در تانگرنگ، در حومه جاکارتا، صدها نفر از مردم محلی مراسم غسل معروف به "Padusan"  را در یک رودخانه  انجام می دهند و برای تمیز کردن خود قبل از ورود به ماه مقدس شرکت می کنند.

مالزی
آغاز ماه مبارک رمضان در مالزی به دلیل تنوع قومی گسترده و حضور اقلیت قابل توجهی از چینی ها و هندوها، تا حدودی متفاوت تر از دیگر کشورهای اسلامی است. با آغاز ماه رمضان، چهره بیشتر شهرهای این کشور، رنگ و بوی مذهبی به خود گرفته و فعال شدن بیشتر مساجد و پخش مداوم دعا، نیایش و قرآن، آذین بندی خیابان ها، افزایش فعالیت های فرهنگی مدارس، دانشگاه ها و ادارات این کشور، برپایی بازارهای مخصوص رمضان و تعطیلی روزانه برخی رستوران های مسلمانان، از جمله ویژگی های این ماه مبارک در مالزی محسوب می شود.

یکی از جلوه های بارز ماه مبارک رمضان در مالزی که همچنین به عنوان یک سنت دیرینه در این کشور تلقی می شود، راه اندازی بازارهای رمضان با عنوان محلی پاسار مالام است که در ایام این ماه، همه روزه در گوشه و کنار شهرها و در هنگام افطار برپا می شود. در بیشتر مساجد مالزی به ویژه مساجد بزرگ این کشور، هر شب سفره افطار برقرار است و با گفتن اذان مغرب، مردم در مساجد با خرما و شربت، روزه خود را باز و در نماز مغرب شرکت می کنند.
پس از نماز مغرب هم سفره افطار کامل شده و از روزه داران با انواع غذاهای بومی و سنتی پذیرایی می شود.

پاکستان
در پاکستان این ماه با دعا و آیین های متعدد جشن گرفته می شود. مردان به ویژه در اواخر شب به مساجد می روند و نماز طولانی 20 ساله را که به نام "تاراویح" شناخته می شود، انجام می دهند.

هر روز برای سحری غذاهای خاصی را می خورند که فقط مخصوص این ماه است در حالی که پس از پایان روزه داری در شب مردم نوشیدنی های مخصوصی چون لیمو گل رز را تهیه می کنند.                  

هندوستان

بیش از 200 میلیون مسلمان هندی ماه مبارک رمضان را گرامی میدارند.

مسلمانان هندوستان در دهه سوم شعبان با غبار روبی مساجد،امام زاده ها،حسینه ها و اماکن مذهبی در شهرهای مختلف خود را برای ماه میهمانی خدا آماده می کنند.

 مساجد و اماکن مذهبی پیش از ماه مبارک رمضان برای جذب هرچه بیشتر مردم و جوانان، رنگ آمیزی و با پارچه های رنگارنگ تزیین می شوند.

روزه داران هندی معمولا روزه خود را با نمک ،آب گرم و خرما باز می کنند و بعد برنج و نان، عدس پخته ،حلیم و هریس با فلفل و ادویه زیاد صرف می شود. 

پای ثابت سفره های افطار و سحر مسلمانان هندی، غذا خاصی به نام غنجی است که از ترکیب برنج، گوشت، درست می شود. 

نوشیدنی های خاص ماه رمضان هم در این کشور، آب لیمو و شیر مخلوط با آب است که هندی ها معتقدند این نوشیدنی انرژی روزه دار را برای عبادت شبانه افزایش می دهد.

در هند سحرخوان ها جایگاه مهمی دارند. آنها پیش از نماز صبح مردم را از خواب بیدار می کنند تا عبادت سحرگاهی را به جا بیاورند و سحری بخورند و در پایان ماه رمضان هدیه ای از مسلمانان هر محله دریافت می کنند.

بنگلادش

مسلمانان بنگلادشی نیز با نزدیک شدن به ماه رمضان با غبارویی اماکن مذهبی به استقبال این ماه می‌روند. بنگلادش با ۱۷۰ میلیون جمعیت که حدود ۹۰ درصد آن را مسلمانان تشکیل می‌دهند، سومین کشور پرجمعیت اسلامی است. بیش‌تر جمعیت مسلمان این کشور اهل سنت و حدود چهار درصد هم شیعیان هستند.

در طول ماه مبارک رمضان، در بیش از دویست و پنجاه هزار مسجد بنگلادش، برنامه‌های قرائت و تفسیر قرآن، ادعیه و سخنرانی‌های مذهبی برگزار می‌شود. آموزش قرآن به کودکان و برگزاری همایش‌هایی با هدف ایجاد وحدت میان امت اسلامی از دیگر برنامه‌های مساجد این کشور است.

در ماه رمضان در بنگلادش طیف گسترده‌ای از غذاها در سفره افطار بنگال‌ها قرار دارد. برخی از متداول‌ترین غذاهای افطار در آشپزخانه بنگلادشی شامل “پیاژو” ساخته شده از عدس رب، پیاز خرد شده، فلفل سبز، “بیگونی” تشکیل شده از برش نازک از بادمجان در یک خمیر نازک از آرد گرم غوطه‌ور در روغن وحلیم، خرما، سمبوسه، “دال پوری” (آش نوعی از عدس شیرین وخوش طعم)، “چوله” (نخود پخته شده) کباب ماهی، پیتا نوعی شیرینی بنگالی و انواع مختلف میوه‌ها مانند هندوانه. همچنین نوشیدنی‌هایی مانند روح افزا و شربت لیمو در سفره افطار استفاده می‌شود. سبریجات و پیراشکی نیز از افطاری‌های محبوب اهالی جاکارتای اندونزی است که در بازارهای محلی به فروش می‌رسد مسلمانان بنگلادشی در این ایام به تهیه و توزیع غذای افطار در میان اقشار کم‌درآمد جامعه می‌پردازند.

ترکیه
مسلمانان در ترکیه قبل از شروع ماه رمضان به تزیین خیابان ها و مساجد می پردازند و با چراغانی مساجد و گذرها، آمدن ماه رمضان را به یکدیگر تبریک می گویند. بازار عطارین که یکی از مهم ترین و بزرگ ترین بازارهای قدیمی تجاری در کلان شهر استانبول است، در ایام ماه رمضان، ازدحام شدیدی برای خرید و فروش در آن به چشم می خورد و مسلمانان به خرید مایحتاج این ماه به ویژه انواع شیرینی ها و غذاهای مخصوص اقدام می کنند.
طی ایام ماه مبارک رمضان در برخی شهرهای ترکیه، چادرها و خیمه هایی در میادین و اماکن عمومی به منظور افطاری دادن برپاست تا به کسانی را که هنگام افطار در منزل نیستند یا در حال رانندگی هستند، افطاری دهند.

هنگام سحر، علاوه بر بانگ مناجات مساجد، بر اساس عادتی دیرینه و قدیمی، سحرخوان ها به خیابان ها و کوچه ها می آیند و برای بیدار کردن مسلمانان جهت خوردن سحری و اقامه نماز، آواز سر می دهند. برنامه دیگر در ماه مبارک رمضان به نمایش گذاشتن خرقه شریف (منسوب به نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله) است که در موزه استانبول قرار دارد. نمایش خرقه شریف، بسیار مورد توجه مردم ترکیه است و از اقصی نقاط این کشور برای دیدن آن به استانبول مسافرت می کنند.

جشن ماه رمضان یک تعطیل رسمی است که در ترکیه به مدت سه روز ادامه دارد. ساختمان های اداری، مدارس و اکثر شرکت ها در این دوره بسته شده اند. حمل و نقل عمومی ممکن است کمتر انجام شود و کرایه معمولا در مقایسه با روزهای معمول کمتر است

عید «فطر» اولین روز ماه شوال است که ماه دهم تقویم اسلامی است. این جشن یک تعطیلی عمومی است جشن ماه رمضان در ترکیه، جشن شکر (Şeker Bayramı) نام دارد، زیرا مردم در طول جشن به استقبال از مهمانان خود با شیرینی و دسرهای سنتی می پردازند. 

آذربایجان

مسلمانان جمهوری آذربایجان، ماه رمضان را ماه عروج می نامند و یک هفته قبل از حلول ماه مبارک، به تدارک جشن می پردازند. مسلمانان این کشور با حلول این ماه، مسابقه اسب سواری و جشن های ملی خود را برگزار می کنند.
در این ماه بیشتر رستوران ها به حالت تعطیل درمی آیند. همچنین در این ماه در اغلب مساجد، سفره احسان برپا می شود و به طور کلی، مساجد در این ماه از ازدحام بیشتری نسبت به ماه های دیگر برخوردار است، به ویژه مساجد بزرگ که مسلمانان جمهوری آذربایجان، نماز را در این مساجد باشکوه به جماعت به جا می آورند.

مصر

در ماه رمضان مصری ها لباس هاس سنتی خود را پوشیده،خانه ها و مغازه های خود را با چراغ تزئین می کنند و خیابان ها مزین به لامپ و نوار های رنگی می شود.

زنان مسلمان براي پذيرايي از مهمانان اين ماه، مايحتاج و موادغذايي مورد نياز خود را از بازارها فراهم مي کنند و غذاهايي چون ''الياميش'' و شيريني ''کنافه'' را آماده مي کنند.

قاهره درماه رمضان به دو شهر تبدیل می شود، اول شهری ازصبح زود تا ساعت 2 بعد از ظهر است. در این هنگام این شهر، شهری آرام و ساکت و بدون کوچکترین شلوغی و ازدحام است. سپس ازساعت 2 بعد ازظهر تا زمان افطار و اذان مغرب و گاهی اوقات تا نیمه‏شب که شهری می‏شود که درآن شلوغی بیداد می‏کند و دهیاهو برپاست.

مسلمانان پس از افطار و اداي نماز، در قهوه‏خانه‏ها و خيمه‏هاي رمضاني، براي شب زنده داري و شرکت در مسابقه ها گردهم جمع مي شوند.

افغانستان
ماه رمضان هنگامی در افغانستان آغاز میشود که یکی از کشورهای همسایه دیده شدن هلال ماه را اعلام کند زیرا موقعیت جغرافیایی آن طوری است که مشاهده هلال ماه نو را بسیار مشکل و گاهی ناممکن مینماید.

آنها قبل از آغاز رمضان مواد غذایی لازم را تهیه میکنند و افطار دسته جمعی از جمله رسوم این ماه است. انواع مراسمات مختلف در مکانهای عمومی و مساجد برپا است و مردم افغانستان علاوه بر رسیدگی به امور روزانه به عبادت و قرائت قرآن میپردازند.

غذاهای معمول افطار شامل برنج، گوشت و شیر است و آب انار از جمله نوشیدنیهای محبوب پس از افطار به شمار می آید. کار کشاورزی در طی رمضان تقریبا تعطیل میشود اما کارخانه جات و ادارات دایر هستند و فقط ساعات کاری در آنها کاهش میابد.

نیجریه

افریقا به قاره تنوع فرهنگ‌ها مذاهب مشهور است. نیجریه نیز یک کشور چندفرهنگی است، با ترکیبی از ادیان مسیحیت و مسلمان. برخی کشورهای نیجریه نیز قانون شریعت را رعایت می کنند. علیرغم ماهیت چند فرهنگی نیجریه، حال و هوای ماه مبارک رمضان تقریبا به صورت یکسان در سراسر کشور مشاهده می شود.

مسلمانان نیجریه این روزها شاید حال و روز خوشی نداشته باشند. آنها که بیشتر در مناطق شمالی این کشور غرب آفریقا زندگی می کنند هر از گاهی شاهد حملات وحشیانه گروه های تروریستی چون بوکوحرام هستند. از طرف دیگر شیعیان نیز با سرکویب گسترده ارتش و وهابیت تحت حمایت عربستان رو به رو می‌باشند. همچنین فقر از مهمترین مشکلات مردم این کشور است. اما با آغاز ماه مبارک رمضان به مقدار زیادی از شدت این محنت ها کاسته می شود؛ چرا که بسیاری از مردم، ثروتمندان، سیاستمداران و هنرمندان مسلمان و غیرمسلمان به یاری مستمندان می شتابند تا شاهد سفره های خالی سحری و افطاری مسلمانان در این ماه مبارک نباشند.

فقط در ایالت شمالی غربی سوکوتو 84 مرگز کمک تشکیل می شود که با تهیه غذا، پول و دیگر اقلام و مایحتاج را در اختیار روزه داران و خانواده های تهی دست مسلمان قرار دهد.

چین

با فرا رسیدن رمضان، روحانیان مذهبی هر محل، کلاس های آموزش احکام را برپا می دارند. مسلمانان چین در طی این ماه با تاکید و وسواس بسیاری به انجام فرائض دینی میپردازند و نماز شبی که میخوانند بسیار مفصل است. این نماز شامل 20 رکعت است که به طور جماعت خوانده میشود و پس از هر رکعت دعای یا مقلب القلوب خوانده میشود. قرائت قرآن و شب زنده داری در شبهای قدر اهمیت ویژه ای دارد. هنگام افطار چای، شیرینی و خرما خورده میشود که از جمله خوراکیهای پر برکت محسوب میشوند.

در روز عید فطر مسلمانان لباس نو می‏پوشند، غسل می‏کنند، برخی عطر می‏زنند و به مسجد می‏روند. بعد از نماز هم به قبرستان می‏روند و برای مردگان طلب مغفرت می‏کنند. در این روز زنان در خانه غذایی می‏پزند که به چینی «یوشاسنجزگواتز» می‏گویند. نوعی حلوا و یا کیک است. از روز عید فطر تا سه روز بعدش هم مردم به دیدار یکدیگر می‏روند.

سوریه

با شروع ماه رمضان محله‌های قدیمی دمشق از سوق حمیدیه تا صحن مسجد اموی تا بازار مدحت پاشا جلوه رسوم کهن اهل شام از ماه رمضان است. نمی توانی خرمای هندی یا نوشیدنی سوس را در سبد خرید کالای روزه داران سوریه مشاهده نکنی.در ماه رمضان بازارها به فروش انواع حلواهای معروف مانند کناقه و نهش که تهیه شده از شکر، پسته و کره است می‌پردازند و یا معجون‌های معروفی را تهیه و به فروش می‌رسانند
دهه اول ماه رمضان برای مردم سوریه "دهه غذا" است چرا که سوری‌ها در این 10 روز اهتمام خاصی به تهیه وعده‌های غذایی محلی و مخصوص ماه مبارک می‌دهند.

دمشق که به گل و یاسمنش معروف است با گلاب خود به استقبال قدم‌های مبارک رمضان آمده است و در بازار حمیدیه که قدم می‌زنی بوی گل‌های خوشبوی یاس در مغازه‌ها سروری وصف ناپذیر از عید مسلمانان ایجاد می‌کند.
مردم سوریه در ماه رمضان هر روز صبح با آواز سحر که به آن " طبل زنی " می‌گویند، ازخواب بر می‌خیزند و با صدای این طبل مردم برای نماز و تهیه غذای سحری خود را آماده می‌کنند.

رمضان یمن در زیر بمباران

تاثیر تجاوز به یمن حتی روی سفره رمضانی خانواده های یمنی نیز تاثیر گذاشته و باعث شده است تا سفره ای که هرساله رنگین بود رفته رفته بی قوت و روزی شود.

در هیچ جنگ و نزاعی مواد غذایی و ادویه برای دستیابی به اهداف سیاسی به کار گرفته نمی شود اما در یمن این موضوع فرق می کند  و کشورهای ائتلاف عربی تحت رهبری سعودی از رسیدن کمک های غذایی به شهروندان این کشور جلوگیری می کنند.

با وجود محاصره و حملات هوایی بی امان رژیم سعودی و امارت همچنان یمنی‌ها مراسمات خود را در استقبال از ماه مبارک رمضان و انجام فرایض دینی این ماه انجام میدهند.

سفره‌های افطار یمنی‌ها معمولاً از شفوت که از نان خاص و ماست تهیه شده و از شربه که از گندم با شیر و شکر ساخته شده، تزئین می شود. سمبوسه و بامیه هم از مواد غذایی مورد علاقه مردم یمن در این ماه مبارک است که البته در کارگاه‌های مخصوص طبخ می‌شوند