نام و عملکرد رژیم صهیونیستی در فلسطین اشغالی به شکل قابل توجهی با اقدامات نظام آپارتاید آفریقای جنوبی پیوند خورده است. اما این رابطه میان دو طرف تنها محدود به این شباهت نمیشود؛ چرا که نظام آپارتاید آفریقای جنوبی همواره از حمایتهای گسترده صهیونیستها در زمینه نظامی و سیاسی و امنیتی برخوردار بوده است.
آفریقای جنوبی جزو اولین کشورهای سازنده سلاح هستهای در آفریقا بود و در یک برنامه بلند مدت و به طور داوطلبانه برنامه سلاح های هسته ای خود را کنار گذاشت. آفریقای جنوبی همچنین چندین مورد آزمایش سلاح هسته ای در کارنامهاش داشت، اولین آزمایش هستهای ناکام آفریقای جنوبی در سال 1971 در صحرای کالاهاری انجام شد و پس از آن این کشور یک آزمایش های هستهای موفق در سال 1977 صورت داد. در اواخر سالهای دهه 80، زیر فشارهای بین المللی، سیاست بهره از انرژی هستهای صلح آمیز در فضای تصمیم گیری این کشور غالب شد. این کشور در نهایت سلاحهای هستهای خود را از جولای 1990 تا جولای 1991 منهدم کرد.
روابط نظامی میان رژیم صهیونیستی و آفریقای جنوبی به صورت علنی نبود و دو طرف سعی در پنهان کردن ماهیت و حدود این ارتباط داشتند. اما با این وجود روزنامهها از همان ابتدا گزارشهایی از روابط نظامی رژیم صهیونیستی و آفریقای جنوبی در زمینه تجهیزات دریایی مانند ساخت کشتیهای دریایی حامل موشکهای دریا به دریای رژیم اسرائیل از نوع «گابریل» که در افریقای جنوبی به آنها «عقرب» گفته میشد منتشر کردند.
«آلون لیئیل» در کتاب «عدالت سیاه: کودتای آفریقای جنوبی» نوشته است که معاملات نظامی میان اسرائیل و آفریقای جنوبی شامل تجهیزات دریایی و زمینی بود. در این زمینه صهیونیستها اقدام به ارتقای تانکهای «سنچریون» ارتش آفریقای جنوبی کردند و بعد از آن نام این تانکها به «اولیفانت» که ارتش آفریقای جنوبی در جبهههای خود با آنگولا از آن استفاده میکرد، تبدیل شد.
صهیونیستها همچنین یک سامانه تیراندازی و تجهیزات دید در شب به آفریقای جنوبی منتقل کردند.
رژیم صهیونیستی همچنین تجهیزات توپخانهای خود را در آفریقای جنوبی افزایش داده و این روابط شامل فرستادن مشاوران صهیونیست به مدرسه جنگی آفریقای جنوبی، تاسیس فرودگاه و ارتقای هواپیماهای جنگی آفریقای جنوبی از جمله 50 جنگنده از نوع میراژ بود.
علاوه بر آن اسرائیل هواپیماهای بدون سرنشین را به آفریقای جنوبی فروخت و پس از آن مجوز ساخت آنها را صادر کرد. رژیم صهیونیستی همچنین یک فروند هواپیمای جاسوسی بزرگ «بوئینگ 707» مجهز به سیستم «فالکون» ساخت اسرائیل را به آفریقای جنوبی فروخت.
در مراحل بعدی رژیم صهیونیستی پلیس آفریقای جنوبی را برای سرکوب شورشها و اعتراضات مجهز به خودروهای زرهی کرده و نیز روابط اطلاعاتی خود را با این کشور گسترش داد. در کتاب عدالت سیاه آمده: حقیقت این است که سلاحهای آفریقای جنوبی که توسط کارشناسان اسرائیلی ارتقا مییافت، با این ادعا که این سلاح ها ساخت اسرائیل است اغلب به کشورهای ثالث فروخته میشد. این امر گاهی عامل ایجاد تنش در روابط میان آفریقای جنوبی و رژیم صهیونیستی بود؛ اما هیچگاه مانع از ادامه روابط نظامی صهیونیستها با این کشور که منبع مهم درآمد هزاران خانواده کارکنان بخش صنایع نظامی رژیم اسرائیل به شمار میآمد نشد.
صهیونیستها موشکهای ضد تانکی از نوع «نیفتس» که در آفریقای جنوبی به آنها «سویفت» گفته میشد و نیز موشکهای بالستیک میانبرد از نوع «پایتون» را نیز در اختیار آفریقای جنوبی قرار دادند.
در سال 1989 شبکه NBC آمریکا تصاویری از آزمایشهای موشکهای بالستیک اسرائیلی در آفریقای جنوبی را منتشر کرد که با انتقادات بینالمللی زیادی همراه بود؛ از جمله «جرج بوش پدر» رئیس جمهور وقت ایالات متحده این اقدام را آغاز روابط هستهای میان تل آویو و آفریقای جنوبی دانسته و به دنبال آن مناسبات میان آمریکا و رژیم صهیونیستی دچار پیچیدگیهایی شد.
آغاز روابط هستهای صهیونیستها با آفریقای جنوبی
پس از آن روابط میان دو طرف به عرصه هستهای گسترش یافته و آفریقای جنوبی با کمک رژیم صهیونیستی مجهز به سلاح هستهای شد. در 20 فوریه 1980 شبکه CBS آمریکا فاش کرد که یک ماهواره جاسوسی آمریکایی در آسمان فیلیپین چندین لرزه دریایی را رصد کرده که به دنبال آن این اتفاق در اقیانوس هند نیز تکرار شد. آمریکاییها ارزیابی کردند که این لرزهها در اثر آزمایشهای هستهای اتفاق افتاده بود و اظهار کردند که البته هنوز به نتایج دقیقی در این زمینه نرسیده بودند. اما مجله آمریکایی «فارین پالیسی»در 22 سپتامبر 1979 گزارش داده بود که «جیمی کارتر» رئیس جمهور وقت آمریکا آزمایش هستهای رژیم اسرائیل با نظام نژادپرست آفریقای جنوبی را پوشش میدهد.
البته پیش از این آزمایش هستهای مقامات صهیونیست و آفریقای جنوبی تماسهای زیادی با یکدیگر برقرار کردند. در آوریل 1975 «شمعون پرس» وزیر امنیت وقت رژیم صهیونیستی با «پتر ویلیم پوتا» وزیر جنگ وقت آفریقای جنوبی در «زوریخ» سوئیس دیدار و درباره یک توافق محرمانه میان دو طرف درباره همکاریهای امنیتی از جمله در زمینه هستهای صحبت کردند.
این جزئیات درباره روابط نظامی میان تلآویو و «پورتوریا» (پایتخت آفریقای جنوبی) در کتاب « اتحاد خاموش- رابطه محرمانه اسرائیل با نظام آپارتاید آفریقای جنوبی» نوشته «ساشا بولاکوف-سورنسکی» که یکی از یهودیان آفریقایی که به آمریکا مهاجرت کرده و در مجله فارین پالیسی فعالیت دارد فاش شده است. این کتاب که در سال 2010 به چاپ رسید با استفاده از اسناد زیادی که در آرشیوهای آفریقای جنوبی وجود دارد و نیز از طریق مصاحبه با مسئولان عالی رتبه مربوطه، جزئیات زیادی از روابط نظامی میان تلآویو و پورتوریا را افشا کرده است.
بر اساس اطلاعات این کتاب، در مارس 1975 یک دیدار میان کارمندان وزارت امنیت رژیم صهیونیستی و وزارت دفاع آفریقای جنوبی برگزاری شد که در آن تلآویو پیشنهاد فروش موشکهای زمین به زمین از نوع «یاریحو» را که قادر به حمل کلاهکهای جنگی هستهای را به آفریقای جنوبی داد.
سه هفته بعد یک نشست محرمانه دیگر میان دو طرف برگزار شد که بر اساس آن یکی از طرفین سلاحها و قطعات یدکی را برای طرف دیگر انبار میکرد. قرار شد این توافق محرمانه مانده و از انتشار آن جلوگیری شود و مسئولان امنیتی و اطلاعاتی رژیم صهیونیستی و آفریقای جنوبی تنها مطلعان از توافق مذکور بودند.
اما «دیتر گرهارد» فرمانده پایگاه هوایی «سیمنستاون» در آفریقای جنوبی که بعدها مدیر دفتر ریاستجمهوری این کشور شد، توافق مذاکره میان پورتوریا و رژیم صهیونیستی را برای شوروی فاش کرد که در سال 1982 وی به همراه همسرش به اتهام جاسوسی برای اتحاد جماهیر شوروی دستگیر شدند.
با این وجود 30 سال پس از این توافق و در آوریل 2006 «یحیئیل حوریف» مسئول امنیتی وزارت امنیت رژیم صهیونیستی تلاش زیادی برای جلوگیری از انتشار آن کردند؛ اما مقامات آفریقای جنوبی تصمیم گرفتند با حذف برخی از بندهای توافق مذکور آن را منتشر کنند.
یک سال پس از سفر«جان فارستر» نخستوزیر وقت آفریقای جنوبی به فلسطین اشغالی در سال 1976، آفریقای جنوبی آماده اجرای آزمایش هستهای زیر زمین شد. در این زمان دیتر هرگارد از این موضوع آگاه شده و آن را به شوروی اطلاع داد و به دنبال آن جیمی کارتر از این آزمایش آگاه شده و آفریقای جنوبی را تحت فشار گذاشت. به دنبال این افشاگریها، نخستوزیر وقت آفریقای جنوبی قول داد که این آزمایشات را متوقف و از تکرار آن در آینده جلوگیری کند؛ اما به قول خود عمل نکرده و فورا به کمیته انرژی اتمی و ارتش دستور داد تا روند برنامه هستهای را به صورت محرمانه و کامل تسریع کنند.
در سال 1976 «استیفانوس بوتا» وزیر معادن آفریقای جنوبی برای صحبت درباره سرنوشت 500 تن اورانیومی که این کشور در سال 1965 برای رژیم صهیونیستی تامین کرده بود به اراضی اشغالی سفر کرد.
پیش از این دیدار مطبوعات گزارشهایی از کاهش میزان اورانیوم در مناطق اشغالی و نیاز مبرم صهیونستها به آن منتشر کرده بودند.
طبق گزارشها در آن زمان رژیم صهیونیستی با کمک 500 تن اورانیوم میتوانست پلوتونیوم کافی برای ساخت 12 بمب هستهای تولید کند. بنابراین استیفانوس بوتا با فروش 100 تن دیگر اورانیوم غنی شده که به آن «کیک زرد» گفته می شود به صهیونیستها بفروشد.
آفریقای جنوبی در سال 1977 تا 1978 پس از خرید تریتیوم از رژیم اسرائیل اقدام به توسعه کلاهکهای جنگی خود کرد و بعد از یک سال در 22 سپتامبر 1979 ماهوارههای آمریکایی متوجه چندین انفجار هستهای شدند.
«عزیز فهد» وزیر خارجه وقت آفریقای جنوبی طی مصاحبهای با روزنامه «هآرتص» در سال 1997 تاکید کرد که این انفجار در نتیجه یک آزمایش هستهای بوده؛ اما افشا نکرد که آزمایش مذکور به صورت مشترک با اسرائیل بوده است.