İran İslam Cumhuriyeti Milli Güvenlik Yüksek Konseyi Sekreteri, şimdiye kadar Nükleer Anlaşma’nın çeşitli boyutlarında batı ve Amerika tarafından verilen sözlerin yerine getirilmediğine şahit olunduğunu belirterek, “Verilen sözler yerine getirilmemeye devam ederse, İran planlanmış çözüm yollarını aktif hale getirecektir” dedi.
İran İslam Cumhuriyeti Milli Güvenlik Yüksek Konseyi Sekreteri Ali Şemhani, İran Petrol Bakanı’nın OPEC toplantısı için aldığı önemli kararların Milli Güvenlik Konseyi’nde konuşulup konuşulmayacağına ilişkin şunları söyledi:
“Hayır. Bu konuda konuşulmayacaktır. Gerek de yoktur. Çünkü bu konu Petrol Bakanlığı’nı ilgilendirmektedir. Ama petrol üretiminin ve ihracat payının arttırılması gibi stratejik kararlar tamamen doğru kararlardır ve taktik olarak biraz ekonomik kayıplara neden olsa da stratejik olarak doğrudur.”
Ali Şemhani röportajın devamında, “Size göre İran petrol üretimini ne kadar arttırmalıdır?” sorusuna şöyle yanıt verdi: “Her ne kadar pazar çekişmeleri yaşansa da İran İslam Cumhuriyeti’nin petrol üretimi yaptırımlardan önceki kadar olacaktır.”
Şemhani, Trump’ın petrol politikaları ve bu politikaların İran petrol yatırımına etkisi hakkında şunları söyledi: “Donald Trump’ın Amerika Başkanı olarak seçilmesi ve Nükleer Anlaşma konusundaki seçim konuşmaları, petrol piyasalarını ve İran petrol sanayini etkileyebilir.”
Ali Şemhani Donald Trump ve danışmanının Nükleer Anlaşma’nın yeniden gözden geçirileceği yönündeki açıklamaları hakkında şu ifadelerde bulundu: “Ben Nükleer Anlaşma’dan ziyade, Trump’ın petrol politikalarının etkili olacağını düşünüyorum. Onun politikası petrol alanını genişletecek ve Amerika topraklarından petrol ihracatı ile ilgili sınırlamaları ortadan kaldıracaktır. Bu politika kesinlikle petrol piyasalarında etkili olacak ve petrol piyasalarındaki kırıcı gidişatta bozukluklara neden olacaktır ama tabi bu uzun vadeli olmayacaktır.”
Şemhani, Trump’ın seçilmesinin petrol sanayine yatırım üzerindeki etkisi hakkında da şunları söyledi: “Bu seçimlerin kısa ve uzun vadede etkileri farklıdır. Bazıları bu gibi öngörülerde bulunmuşlardır ama İran’ın özellikle petrol alanında istikrar bölgesi olduğunu unutmayınız. İran geniş bir pazara, jeopolitik olarak uygun bir ortama ve komşularına oranla istikrarlı bir güvenliğe sahiptir. Bu gibi olumlu noktaların her türlü kötü niyete galebe edeceğine inanıyorum.”
Ali Şemhani Nükleer Anlaşma’nın ihlal edilme ihtimali hakkında şu ifadelerde bulundu: “Bizim manevra gücümüz caydırıcıdır. Nükleer Anlaşma konusunda çeşitli yollarımız var. İran şimdiye kadar Nükleer Anlaşmayı ihlal eden taraf olmamıştır. Uluslararası Atom Enerji Kurumu İran İslam Cumhuriyeti’nin Nükleer Anlaşma’da verdiği sözleri uygulamasıyla ilgili olarak yayınladığı raporda, İran İslam Cumhuriyeti’nin verdiği sözleri çok iyi bir şekilde uyguladığını belirtmiştir.
Şimdiye kadar Nükleer Anlaşma konusunda Amerika ve batı verdiği sözleri yerine getirmemiştir ve verilen bu sözlerin yerine getirilmemeye devam etmesi halinde İran planlanmış olan çözüm yollarını aktif hale getirecektir.”
İran Milli Güvenlik Yüksek Konseyi Sekreteri, “Acaba batı tarafının verdiği sözleri yerine getirmemesi ile ilgili olarak bir B planı oluşturdunuz mu?” sorusu üzerine şu açıklamalarda bulundu: “Bizim birçok seçeneğimiz bulunmaktadır. Ama kesinlikle bu uluslararası anlaşmayı ihlal edecek seçeneği başlatacak olan biz olmayacağız. Çünkü Nükleer Anlaşma uluslararası bir anlaşmadır ve taraflar verdikleri sözleri tutmalıdır. Biz endişelenmiyoruz. Çünkü karşı taraftan yapılacak her türlü olumsuz tepkiye karşı manevra gücüne sahibiz.”
Nükleer Antlaşmanın İhlali Karşısında Planlarımız Hazır
İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Ali Ekber Salihi nükleer bilim adamı Şehit Şehriyari’nin ölüm yıldönümü dolayısıyla yaptığı konuşmada Amerika Kongresi’nin İran’a yönelik yaptırımları 10 yıl uzatması ile ilgili kararı değerlendirerek “Tasarının Barack Obama ve Senato tarafından imzalanarak kanunlaşması nükleer antlaşmanın ihlali anlamına gelir” dedi.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani başkanlığında kurulan komitenin, İran’a yönelik yaptırımların uzatılmasına ilişkin tasarı ile alakalı tüm ihtimalleri ve analizleri ciddi bir şekilde takip ettiğini belirten Ali Ekber Salihi, antlaşmanın ihlal edilmesine ilişkin tüm olasılıkları değerlendirdiklerini kaydetti.
“Müzakerelere başladığımız ilk andan itibaren bir gün Nükleer Antlaşma’yı karşı tarafın ihlal edeceğini biliyorduk” diyen Ali Ekber Salihi ilerisi için gerekli öngörülere sahip olduklarını belirterek “Bu konuları alenen konuşamayız” açıklamasını yaptı.
“İmam Hamanei’nin de işaret ettiği gibi 1.5 yıl içerisinde zenginleştirilmiş uranyum kapasitemize ulaşmayı hedeflemekteyiz” diyen Salihi bu süre içerisinde Nükleer Antlaşma’ya ilişkin olası bir sorun ile karşı karşıya gelmek istemediklerini ancak böyle bir durumda en ağır tepkiyi göstermeye hazır olduklarını belirtti.
Nükleer Antlaşmayı uluslararası ilişkilerde yeni bir “paradaym evrimi” olarak nitelendiren Ali Ekber Salihi antlaşmanın İran İslam Cumhuriyeti dışında bölgeye ve tüm dünyaya fayda sağladığını belirterek “Tıpkı İmam Hamanei’nin işaret ettiği gibi karşı taraf sözünde durmadığı takdirde basiretli ve bilinçli bir şekilde yolumuza devam ederek tüm dünyaya Amerika’nın güvenilir olmadığını göstermiş olacağız” dedi.
Son olarak yeni Amerika Başkanı’nın sahadaki gerçekler ile hareket etmesini umut ettiğini belirten Salihi Amerika’nın BM tarafından onaylanmış bir antlaşmayı ihlal etmek istemediğini kaydederek “Nükleer Antlaşma sadece BM değil uluslararası 2231 yasası çerçevesinde de tasdiklenmiş bir antlaşmadır” ifadesinde bulundu.
