حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز در دیدار پرشور هزاران نفر از مردم استان‌های «سیستان و بلوچستان» و «خراسان جنوبی»، با قدردانی از همراهی دیرینه و مستمر مردم مؤمن و علمای شیعه و اهل تسنن این مناطق، مراقبت و هوشیاری ملتها و مسئولان کشورها را به‌خصوص در دوران تحولات بزرگ جهانی کاملاً ضروری خواندند و با اشاره به نقشه دشمن برای تحریک نقاط بحران‌ساز در ایران گفتند: تخریب وحدت ملی و تضعیف امنیت ملی دو هدف اساسی و جدی آنهاست اما ما هم در مقابله با دشمن به‌شدت جدی هستیم و اطمینان داریم دشمنان ایران عزیز، به‌شرط مراقبت، بیداری و هوشیاری ملت و مسئولان هیچ غلطی نمی‌توانند بکنند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بحث اصلی خود در این دیدار، به ضرورت مراقبت کامل و چندبرابری ملتها و مسئولان کشورها در دوران تحولات بزرگ جهانی پرداختند.

ایشان تسلط استعماری انگلیس در قرن 18 بر مناطق مهمی از آسیا از جمله شبه‌قاره هند و تسلط غربی‌ها بر مناطق وسیعی از غرب آسیا بعد از جنگ جهانی اول را نتیجه خواب و غفلت ملتها و دولتهای این مناطق خواندند و افزودند: ملتهای مناطق یادشده بعدها رنج‌های فراوانی کشیدند تا بتوانند از سلطه چپاولگرانه استعمارگران رهایی یابند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای جهان امروز را هم در آستانه تحول و از برخی زوایا در حال تحول دانستند و تضعیف قدرتهای استعماری و برآمدن قدرتهای جدید منطقه‌ای و جهانی را دو خصیصه این تحولات بزرگ برشمردند.

ایشان با استناد به حرفهای برخی منابع غربی، شاخص‌های اقتدار آمریکا از جمله در زمینه اقتصاد را در حال تنزل خواندند و گفتند: قدرت آمریکا برای تغییر دادن دولتها نیز افول محسوسی کرده است.

رهبر انقلاب در همین زمینه گفتند: روزگاری آمریکا با اعزام یک مأمور با یک چمدان پول به ایران، کودتای 28 مرداد را سازمان داد اما امروز در هیچ کشوری، این امکان قدرت‌نمایی را ندارد و به همین دلیل به جنگ پرهزینه ترکیبی روی آورده اما در این مسیر نیز ناکام مانده است.

ایشان ناکامی در سوریه و فرار ذلت‌بار از افغانستان را دو نمونه مشهود افول قدرت آمریکا خواندند و گفتند: بقیه مستکبران نیز به همین رویه دچار شده‌اند همچنان که این روزها در کشورهای مختلف آفریقایی علیه فرانسه به‌عنوان استعمارگر دیرین این قاره قیام می‌شود و مردم هم از این قیامها حمایت می‌کنند.

رهبر انقلاب گفتند: البته اینکه می‌گوییم دشمن در حال ضعیف شدن است به‌معنی ناتوانی او از مکر و نقشه‌کشی و ضربه زدن نیست، بنابراین ما یعنی آحاد مردم و مسئولان باید بیدار و مراقب باشیم.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نقشه‌کشی‌های آمریکا را منحصر به ایران ندانستند و گفتند: آمریکا امروز در منطقه، برای عراق، سوریه، لبنان، یمن، افغانستان و حتی برای کشورهای خلیج فارس که دوستان قدیمی و سنتی آن هستند، برنامه دارد.

ایشان در تبیین نقشه آمریکا گفتند: معلومات اطلاعاتی ما نشان می‌دهد دولت آمریکا مجموعه‌ای برای بحران‌سازی در کشورها از جمله ایران ایجاد کرده که مأموریت آن یافتن و تحریک نقاطی است که به‌نظر آنها می‌تواند باعث بحران شود.

رهبر انقلاب گفتند: از نظر آنها، تفاوت‌ها و اختلاف‌های قومی و مذهبی و مسئله جنسیت و زن جزو نقاط بحران‌ساز در ایران است که می‌خواهند با تحریک آنها به کشور عزیز ما ضربه وارد کنند اما شتر در خواب بیند پنبه دانه!

ایشان با اشاره به تصریح برخی آمریکایی‌ها به اینکه می‌خواهند در ایران وضعیتی مانند سوریه و یمن ایجاد کنند، افزودند: آنها بدون تردید نمی‌توانند چنین کاری کنند مشروط به اینکه ما مراقب و حواس‌جمع باشیم، راه را خطا و اشتباه نرویم، حق را با باطل اشتباه نگیریم، روش‌های دشمن را بشناسیم، در هیچ حرف و اقدام و حرکت به دشمن کمک نکنیم و دچار خواب و غفلت نشویم چرا که در حالت خواب، حتی یک بچه می‌تواند به شما ضربه بزند چه برسد به یک دشمن مسلح و آماده کار.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تشریح ملاک و معیار قرآنی برای تشخیص راه حق از باطل، گفتند: قرآن می‌فرماید پیامبر و کسانی که با او همراه هستند، در مقابل کفار با شدت عمل می‌کنند، بنابراین اگر پیمودن راهی موجب خوشحالی کفار شد، آن راه، مسیر همراهی با پیامبر نیست اما اگر مسیر و اقدامی باعث ناراحتی و عصبانیت استکبار و قدرتهای ضد دین و ضد اسلام شد، راهی خوب و همراهی با پیامبر است.

ایشان همگان را به مراقبت کامل گفتار و رفتار و پرهیز از همسویی با نقشه دشمن فراخواندند و تأکید کردند: باید مراقب باشیم حرفی که می‌زنیم در جهت نقشه دشمن نباشد و جدول او را کامل نکند چراکه گاهی کسی در اثر غفلت با حرف یا عمل خود جدول دشمن را کامل می‌کند که این خطرناک است.

رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به ناکامی‌ چهل و چند ساله‌ی دشمنان به‌علت پیروی ملت از رهنمودهای امام خمینی، انگشت اشاره و جهت‌گیری‌های امام بزرگوار را امری مغتنم برای استمرار حرکت موفقیت‌آمیز ملت ایران دانستند و گفتند: دشمن دو نقطه اساسی یعنی «وحدت ملی» و امنیت ملی» ایرانیان را هدف گرفته است.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، وحدت را به‌معنی کنار هم بودن اقوام و مذاهب مختلف و کنار گذاشتن اختلاف‌های سیاسی، مذهبی، قومی و گروهی در جایی که پای منافع ملی در میان است، خواندند و افزودند: نگذارید دشمن وحدت ملی را به‌هم بزند.

ایشان امنیت ملی را نقطه آماج دیگر بدخواهان ایران دانستند و گفتند: کسانی که امنیت ملی را تهدید می‌کنند، دشمن ملت هستند و دانسته یا نادانسته برای دشمن کار می‌کنند.

رهبر انقلاب اسلامی افزودند: بحمدالله ملت ما بیدار است و بنده به این بیداری ملت بسیار خوش‌بین و امیدوار هستم البته این خوش‌‌بینی، شعار و رجزخوانی نیست بلکه به‌خاطر تجربه و مشاهدات چهل و چند ساله و وجود نشانه‌های برجسته و امیدآفرین همچون توانایی‌های جوانان و محبت‌ها، وفاداری‌ها، اخلاص‌ها و حضورهای خوب مردم از جمله در اربعین امسال است.

ایشان استمرار حرکت ملت در مسیر پرافتخار انقلاب با همین توان و انگیزه و ایمان را ضروری خواندند و با تأکید بر اینکه بدون پشتیبانی مردم، مسئولان هیچ کشوری نمی‌توانند کار بزرگ و مهمی انجام دهند، گفتند: دشمن در دشمنی و نقشه‌کشی خود جدی است، ما هم در مقابله با دشمن به‌شدت جدی هستیم.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بخش پایانی سخنانشان با اشاره به حضور خوب ملت در مراسم اربعین و با تشکر صمیمانه از ملت عراق به‌خاطر پذیرایی و مهمان‌نوازی ارزشمند و با همه وجود از 22 میلیون زائر اربعین، و همچنین تشکر از دولت و مسئولان عراقی و نیروهای انتظامی عراق و به‌خصوص از حشدالشعبی  در تأمین امنیت این رویداد بزرگ، افزودند: از نیروی انتظامی خودمان هم صمیمانه تشکر می‌کنیم که در رفت‌وآمدها و مرزها انصافاً فکرشده و شبانه‌روزی، کارهای ارزشمند و خوبی کرد و باید قدردان این نیروهای فداکار و جوانان خوب در بخش‌های مختلف باشیم.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همچنین در آغاز سخنانشان در بیان آشنایی 60ساله خود با مردم سیستان و بلوچستان و مناطق جنوب خراسان گفتند: اولین مبارزه آشکار بنده با رژیم طاغوت در محرم 1342 در بیرجند انجام و با همراهی محبت‌آمیز علما و مردم روبه‌رو شد، در رمضان همان سال نیز در زاهدان این حرکت با حمایت علمای هوشیار شیعه و سنی و مردم مؤمن منطقه ادامه یافت.

ایشان با اشاره به دوران تبعید در ایرانشهر و خاطرات شیرین و پرمعنای مراودت با علمای اهل‌سنت و مردم خونگرم سیستان و بلوچستان افزودند: این مناطق در همه حوادث از جمله مبارزه با منافقین و تروریست‌ها، دفاع مقدس، برقراری امنیت و ایجاد وحدت، شهدای گرانقدری اعم از شیعه و سنی تقدیم اسلام کرده‌اند که این واقعیت، شناسنامه درخشان این مناطق است.

رهبر انقلاب وضع فعلی سیستان و بلوچستان را با قبل از انقلاب، غیر قابل مقایسه خواندند اما تأکید کردند: با وجود کارهای فراوان انجام‌شده، مسئولان باید با جدیت، خدمت‌رسانی به منطقه را قوت و گسترش دهند که ایجاد خط آهن شمال به جنوب در استان و تأمین حق مردم در زمینه آب از جمله کارهای ضروری است.

ایشان افزودند: البته اگر مصوبات سفر اوایل دهه 80 به سیستان و بلوچستان، کامل اجرا می‌شد و دچار بی‌توجهی و غفلت نمی‌شد چهره امروز استان متفاوت بود که امیدواریم این دولت با کار و تلاش جدی، مشکلات را کاهش دهد.

یَا ابْنَ جُنْدَب یَهْلِکُ الْمُتَّکِلُ عَلی عَمَلِهِ وَ لا یَنْجُو الْمُتَجَرِّیءُ علَی الذُّنوبِ اَلْواثِقُ بِرَحْمَةِ اللّهِ قُلْتُ فَمَنْ یَنْجُو قال الَّذینَهُمْ بَیْنَ الرَّجاءِ وَالْخَوْفِ کَأَنَّ قُلوبَهُمْ فی مِخْلَبِ طائر شَوْقاً اِلَی الثَّوابِ وَ خَوْفاً مِنَ الْعَذابِ.

مفهوم خوف و رجا و تأثیر انگیزه در انجام اعمال اختیاری انسان

امام صادق (علیه السلام) در این بخش از وصیت خود به ابن جندب، نجات یافتگان از عذاب الهی را کسانی معرفی می‌کند که خوف و رجای حقیقی و متعادل در دل هایشان وجود دارد:

یَهلِکُ المُتَّکِلُ عَلی عَمَلِهِ و لا یَنجُوا المُتَجَرِّیءُ عَلی الذُّنوبِ اَلْواثِقُ بِرَحْمَةِ اللّهِ قُلْتُ فَمَن یَنْجوُ؟ قال اَلَّذینَهُمْ بَیْنَ الرَّجاءِ والخَوْف کَاَنَّ قُلوبَهُم فی مِخْلَبِ طائر شَوْقاً اِلَی الثَّوابِ وَ خَوْفَاً مِنَ العَذابِ

کسی که به اعمال [خوب] خود اعتماد دارد، به هلاکت می‌رسد و کسی هم که به امید رحمت خداوند، بر انجام گناهان تجرّی پیدا می‌کند نجات نخواهد یافت.

[ابن جندب] سؤال کرد پس چه کسی نجات پیدا می‌کند؟ حضرت فرمودند: کسانی که حالشان میان خوف و رجا باشد [یعنی نه خوفشان آن چنان است که از آمرزش گناهانشان ناامید باشند و نه امیدواری آنان به رحمت خداوند آن چنان است که جرأت ارتکاب گناه را داشته باشند.]

گویی قلب‌های آنان در چنگال پرنده‌ای است [که هر لحظه احتمال می‌رود آن را در چنگال خود بفشارد یا آن را رها کند و آنان رهایی یابند] هم شوق به ثواب در دل هایشان وجود دارد و هم خوف از عذاب.

روایاتی از ائمه معصومین (علیهم السلام) آمده است که بیان می‌دارد در دل مؤمن دو نور وجود دارد؛ یکی نور خوف و یکی هم نور رجا که اگر آنها را در دو کفه یک ترازو قرار دهند، هیچ کدام از دیگری سنگین تر نخواهد بود.

انسان برای انجام کارهای اختیاری خود حتماً باید انگیزه‌ای داشته باشد، به تعبیر فلاسفه، باید مبادی اراده، یعنی حالاتی روحی و قلبی در فرد پدید آید تا وادار به انجام کاری شود.

مهم ترین انگیزه‌ای که باعث می‌شود تا انسان کاری را انجام دهد و یااموری را ترک نماید، احساس لذت و درد است. اگر انسان اطمینان داشته باشد که با انجام یک کار خاص احساس لذتی برایش فراهم خواهد شد، آن کار را با انگیزه و امیدواری انجام می‌دهد و برعکس، برای در امان ماندن از ناراحتی و درد و رنج، یک سری کارها را ترک خواهد کرد. این حالت، مشترک بین انسان و حیوان و هر موجودی است که دارای قدرت اراده و اختیار می‌باشد. انسان برای رسیدن به لذت و یا فرار از درد، باید مقدماتی را فراهم کند. مثلاً یک نفر که از صبح تا شب کار می‌کند و زحمت می‌کشد، امید دارد تا لقمه نانی به دست بیاورد و با خوردن آن لذت ببرد.

فلاسفه بعضاً برای این گونه لذت‌هایی که احتیاج به انجام مقدماتی دارد، تعبیر «نفع» را به کار می‌برند؛ مثلاً می‌گویند خوردن دارو نافع است؛ یعنی صِرف خوردن آن لذتی ندارد، بلکه مقدمه‌ای است برای این که انسان به سلامتی برسد. اما انگیزه انجام یک سری کارها، نه لذت است و نه نفع، بلکه «مصلحت» است. مثلاً کسی که بیمارستانی را احداث کرده است، نه مستقیماً از ساختن آن لذت برده و نه نفعی برای او خواهد داشت، اما کاری است که مصلحت دارد.

او وقتی که می‌بیند بیمارانی با بستری شدن در آن بیمارستان از مرگ حتمی نجات پیدا می‌کنند و بهبودی می‌یابند، احساس رضایت و لذت می‌کند. اموری هم چون تحصیل علم و انجام عبادت نیز جزو این گونه کارها هستند.

بنابراین می‌توانیم بگوییم هر کاری که یک موجود زنده با اراده انجام می‌دهد، برای این است که به مطلوب و فایده‌ای برسد و یا از امری نامطلوب در امان باشد. در امور مطلوب، تحقق خیر و صلاح فرد یا جامعه ملاک عمل است و متقابلا در امور نامطلوب پرهیز از درد، ضرر و کارهایی که به صلاح فرد یا جامعه نیست مدنظر می‌باشد.

برخی امور مطلوب به گونه‌ای هستند که انسان برای به دست آوردن آنها هیچ تلاشی نمی‌کند. مثلاً برای همه ما مطلوب است که نَفَس بکشیم تا زنده بمانیم، اما هیچ تلاشی برای آن انجام نمی‌دهیم. برخی نیز به گونه‌ای هستند که برای رسیدن به آنها باید مقدماتی فراهم کنیم.

اگر امری مطلوب ما باشد ولی بدانیم تحقق آن اصلا امکان پذیر نیست، برای رسیدن به آن هیچ گاه تلاش نمی‌کنیم، اما اگر یقین داشته باشیم که شدنی است و یا حتی احتمال تحقق آن را هم در آینده بدهیم، حتماً برای آن تلاش خواهیم کرد.

به وجود آمدن چنین حالتی در انسان، «امید» یا «رجا» نام دارد. رجا یعنی این که انسان به تحقق امری مطلوب، که یقین دارد یا احتمال می‌دهد در آینده به وقوع می‌پیوندد، امید داشته باشد.

در مقابل، خوف یعنی این که انسان از تحقق امری نامطلوب، که یقین دارد یا احتمال می‌دهد در آینده به وقوع بپیوندد، ترس و واهمه داشته باشد.

بنابراین انسان همواره برای انجام دادن و یا انجام ندادن اعمال اختیاری خود، به دو عامل امید و ترس توجه دارد؛ امید به این که در اثر کاری خوب، امری مطلوب حاصل می‌شود و ترس از این که در اثر کاری بد، امری نامطلوب تحقق می‌یابد. البته هر کدام از دو عامل امید و ترس دارای دو وجه می‌باشد؛ یعنی انسان هم می‌تواند امید داشته باشد که امر مطلوبی حاصل شود و هم امید داشته باشد که امر نامطلوبی دفع گردد.

مثلاً انسان هم می‌تواند امید داشته باشد که سلامتی اش را به دست آورد و هم امید داشته باشد که بیماری اش برطرف شود. انسان هم می‌تواند از این که امری مطلوب از دست برود و یا امری نامطلوب حاصل شود ترس و واهمه داشته باشد؛ مثلاً هم از این بترسد که سلامتی اش از بین برود، و هم از این که ناخوشی و مرضی پیدا کند.

رابطه امید و ترس با میزان شناخت افراد

امید و ترس افراد، به میزان شناخت و معرفت و نیازهایی که درک می‌کنند بستگی دارد. مثلاً ترس و امید یک کودک دو سه ساله فقط در محدوده خواسته‌هایی که دارد شکل می‌گیرد.

او هیچ وقت نسبت به مسایل بین المللی، اجتماعی، معنوی و اخروی و... ترس و امیدی ندارد؛ زیرا هیچ تصوری از آنها ندارد. در سطحی بالاتر، انسان‌های عادی و معمولی، از بیماری، فقر، گرفتاری‌های زندگی و... ترس دارند و از سوی دیگر، امید دارند که پول دار بشوند و همسر خوب، خانه خوب و موقعیت اجتماعی خوبی به دست آورند.

افرادی که مقداری معرفتشان بیشتر است، مسایل معنوی را هم در نظر می‌گیرند؛ برای مثال، از این که عقل و ایمانشان از بین برود می‌ترسند و امید دارند که بر معرفت و ایمانشان افزوده شود. کسانی هم که به آخرت ایمان دارند، به ثواب‌های اخروی امیدوارند و از عذاب‌های اخروی در هراسند.

فلسفه ارسال دین، این است که دایره امیدها و ترس‌ها را گسترش دهد؛ یعنی به انسان بفهماند که فقط نباید از گرسنگی، بیماری، صاعقه و... ترسید، بلکه بالاتر از اینها باید از چیزهایی مهم تر در هراس بود؛ این که به انسانیت انسان لطمه بخورد، روح و قلب انسان آلوده و سیاه شود، عذابی از ناحیه خداوند در دنیا و آخرت به انسان برسد و از همه مهم تر، خداوند از انسان ناراضی شود و به او اعتنایی نکند.

همه افراد به یک اندازه از این مسایل نمی‌ترسند. مثلاً بچه‌ها این گونه ترس‌ها را به هیچ وجه درک نمی‌کنند؛ زیرا آنها نمی‌دانند چه چیز خداوند را ناراضی می‌کند. یا انسان‌هایی که در درجات اول ایمان قرار دارند، از عذاب‌های آخرت و جهنم می‌ترسند، اما ترس کسانی که در مراتب عالی تر ایمان هستند، با آنها فرق می‌کند؛ مثلاً می‌ترسند که کار آنها محبوبشان را برنجاند یا باعث شود خداوند دیگر به آنها اعتنایی نکند. البته بچه‌ها هم توانایی درک بعضی مسایل در این حد را دارند.

برای مثال، وقتی پدر یا مادرشان با آنها قهر می‌کند، ناراحت و غصه دار می‌شوند. هیچ تنبیهی برای کودک بدتر از بی توجهی و قطع نوازش و مهر و محبت مادری نیست. بالاترین نیاز فطری انسان نیز این است که خداوند به او عنایت داشته باشد.

قرآن کریم یکی از بزرگ ترین عذاب‌های الهی را در روز قیامت سخن نگفتن خداوند با افراد شقی ذکر کرده و می‌فرماید: ... وَ لا یُکَلِّمُهُمُ اللّهُ وَ لا یَنْظُرُ إِلَیْهِمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ وَ لا یُزَکِّیهِمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِیمٌ؛(۷۴) ... و خدا روز قیامت با آنان سخن می‌گوید، و به ایشان نمی‌نگرد، و پاکشان نمی‌گرداند، و عذابی دردناک خواهند داشت. این عذاب، از هر عذاب و آتشی سخت تر است. شاید ما الان به خوبی درک نکنیم که این چه نوع عذابی است، اما آن گاه که در قیامت که این نیاز را در وجودمان احساس کردیم و از عنایت خداوند (سخن گفتن و نگاه و توجه خدا) محروم شدیم، آن گاه خواهیم فهمید که چه نعمتی را از دست داده ایم.

بنابراین خوف و رجا منحصر به امور دنیایی نیست و فقط اموری را که در دنیا از آنها می‌ترسیم یا به آنها امید داریم شامل نمی‌شود، بلکه مواردی مهم تر و اساسی تر را نیز در برمی گیرد که ما با بالا بردن معرفتمان می‌توانیم آنها را درک و لمس کنیم.

خوف و رجا از خدا، عامل حرکت انسانی

ما علاوه بر این که باید از برخی امور بترسیم، باید از کسانی هم که آن امور به دست آنها است حساب ببریم.

مثلاً، ما علاوه بر این که باید از عذاب آخرت بترسیم، باید از کسی که این عذاب به دست او است نیز حساب ببریم و او را بشناسیم. انسان گاهی از این می‌ترسد که مبادا مبتلا به وبا، سرطان و یا ایدز گردد و گاهی نیز کسی را می‌شناسد که می‌تواند او را به این بیماری‌ها مبتلا کند. از این روی، شناخت کسی که توانایی وارد کردن عذاب و یا دفع آن را دارد، امری لازم و ضروری است.

کسانی که اعتقاد به معاد دارند؛ یعنی به زندگی پس از مرگ و نیز عذاب و ثواب آخرت معتقدند، اما نمی‌دانند که اختیار این عذاب‌ها و ثواب‌ها در دست کیست، در واقع خداوند را نمی‌شناسند.

از شواهد و قراین موجود چنین به دست می‌آید که در هزاران سال قبل، انسان‌هایی می‌زیسته‌اند که به عالم آخرت معتقد بوده و می‌دانسته‌اند که در آن جا گرسنگی و ناراحتی‌هایی هست. برخی از باستان شناسان در کاوش‌های خود به خوشه‌های گندمی برخورد کرده‌اند که همراه با اجساد انسان‌هایی که گویا از افراد سرشناس زمان خود بوده اند، دفن شده بودند. شاید آنها با این کار خود می‌خواسته‌اند تا هنگام زنده شدن مردگان در عالم پس از مرگ، برای رفع گرسنگی خود از این گندم‌ها تناول کنند تا از گرسنگی تلف نشوند!

بنابراین اسلام فقط منادی وجود جهانی پس از مرگ و این که در آن جا عذاب‌ها و ثواب‌هایی وجود دارد نیست، بلکه علاوه بر آن درصدد است تا به انسان بفهماند که اختیار این عذاب‌ها و ثواب‌ها در دست خدا است و انسان اگر می‌خواهد به آن عذاب‌ها مبتلا نشود، باید از خدا بترسد. البته این ترس اصالتاً ناشی از اعمال خود افراد در این دنیا است؛ یعنی اگر انسان‌ها کار بدی بکنند، مبتلا به عذابی می‌شوند که آن عذاب را خداوند بر آنها نازل خواهد کرد. انسان باید نقطه بیم و امیدش خدا باشد تا هم به مصیبت‌ها و امور نامطلوب و دنیا و آخرت مبتلا نشود و هم امور مطلوب و پسندیده دنیا و آخرت را به دست آورد، و این امر تنها در پرتو اطاعت از خداوند امکان پذیر است.

عامل حرکت انسانی از دیدگاه معرفت اسلامی، خوف از خدا و رجای به خداوند است. دو عامل خوف و رجا موجب می‌شود تا انسان‌ها بر حسب مراتب ایمان و معرفت خود، به عبادت خدا بپردازند؛ عبادت برخی افراد به دلیل ترس از عذاب جهنم است و کسانی که از درجات بالاتر ایمان برخوردارند، از ترس این که مبادا از چشم خدا بیفتند او را عبادت می‌کنند: فَهَبنی... صَبَرتُ عَلی عَذابِکَ فَکَیفَ اَصبِرُ علی فِراقِکَ ؛(۷۵) اگر بر عذابت صبر کنم، چطور می‌توانم بر فراقت صبر کنم؟

حد نصاب خوف و رجا

خوف و رجا امری تشکیکی و ذومراتب است و دارای حد نصابی است که مؤمن باید حداقل مرتبه آن را داشته باشد. اگر امید انسان به رحمت خداوند به گونه‌ای باشد که فکر کند کارهای او دیگر دخالتی در آن ندارد و آن قدر رحمت خدا واسع است که همه را می‌آمرزد، باعث می‌شود تا انسان گستاخ شود و از ارتکاب گناهان باکی نداشته باشد.

این امید، در واقع یک رجای کاذب است و واقعیت ندارد؛ زیرا خداوند براساس اعمال خود افراد، آنها را می‌آمرزد و به بهشت می‌برد و یا عذاب نموده و به جهنم می‌برد. بنابراین، داشتن مرتبه‌ای از خوف که مانع از گناه می‌شود و نیز حدّی از رجا که موجب انجام اعمال خوب می‌گردد، واجب و لازم است. البته بین این دو عامل باید توازن برقرار باشد. اگر رجا طوری باشد که بر خوف غلبه کند و خوف کم شود به حدّی که دیگر انگیزه ترک گناه در انسان باقی نماند، انسان مبتلا به گناه می‌شود که در آن هلاکت است.

اگر خوف هم بیش از رجا باشد خطا است؛ یعنی فرد نباید فکر کند که چون مرتکب گناهی شده است حتماً خدا او را به جهنم خواهد برد. چنین فردی باید توبه کند و با انجام کارهای خوب، به رحمت و آمرزش خداوند امیدوار باشد.

مراتب دیگر خوف و رجا مخصوص کسانی است که درجه ایمان و معرفتشان بیش تر است. معرفت این گونه افراد بعضاً تا بدان جا می‌رسد که حتی می‌توانند سرنوشت خودشان را ببینند و از این که خداوند در آن عالم چه چیزهایی به آنها خواهد داد، خبر دار شوند. البته شاید تصور این حالت برای ما مشکل باشد. کسانی هم هستند که صِرف توجه به صفات جلالیه الهی موجب خوفشان می‌شود و یا از این که خداوند چه عذاب‌هایی دارد، لرزه بر اندامشان می‌افتد.

توازن بین خوف و رجا

کمال انسانیت این است که بندگی خدا در تمام ابعاد وجود انسان ظهور پیدا کند. یکی از ابعاد وجودی انسان خوف است و کمال عبودیت اقتضا می‌کند که به عنوان عبادت در وجود انسان ظهور پیدا کند. از این رو این خوف حتی در معصومان (علیهم السلام) و کسانی که اصلا گناهی مرتکب نشده‌اند نیز وجود دارد.

آنها با این که می‌دانند مورد آمرزش خدا قرار می‌گیرند، اما به دلیل توجهی که به صفت قهاریت خداوند دارند، در حالاتی قهر خدا را می‌بینند و خودشان را فراموش می‌کنند. رجای آنها نیز در اثر توجه به صفات جمالیه خداوند است. البته در این مرتبه نیز ممکن است در وجود بعضی افراد خوف بیش از رجا ظهور پیدا کند و یا برعکس.

کامل ترین افراد کسانی هستند که در وجودشان هر دو عامل خوف و رجا در حد تعادل وجود داشته باشد.

در این مورد داستانی را از گفت وگوی حضرت یحیی (علیه السلام) و حضرت عیسی (علیه السلام) که هر دو پیامبر و تقریباً هم سن و هم زمان یکدیگر بوده اند، به این مضمون نقل می‌کنند که روزی حضرت یحیی (علیه السلام) خطاب به حضرت عیسی (علیه السلام) عرض کرد: آیا از عذاب الهی نمی‌ترسید که این گونه آرام هستید؟

حضرت عیسی (علیه السلام) نیز در مقابل فرمود: آیا شما به رحمت خداوند امیدوار نیستید که این قدر گریه می‌کنید؟ حضرت یحیی (علیه السلام) از خوف خدا بسیار گریه می‌کرد به گونه‌ای که در اثر سوزش اشک چشم هایش، صورتش زخم شده بود و گوشت‌های صورتش ظاهر شده بود.

آن حضرت آن قدر رقیق القلب بود که اگر پدرش حضرت زکریا (علیه السلام) قصد موعظه در مسجد را داشت و می‌خواست از عذاب الهی در آخرت سخن بگوید، مواظب بود که حضرت یحیی (علیه السلام) حضور نداشته باشد؛ زیرا اگر این سخنان را می‌شنید، آن چنان برآشفته می‌شد که دیگر نمی‌توانست تحمل کند.

حضرت یحیی (علیه السلام) از بکائین عالم است که آثار خوف و صفات جلالیه خداوند در او بیش تر ظهور پیدا کرده بود. در مقابل، رجا و رحمت خداوند؛ یعنی صفات جمالیه، بیش تر در وجود حضرت عیسی (علیه السلام) تجلّی یافته بود.

اگر این نقل صحیح باشد، چنین برمی‌آید که اگرچه حضرت عیسی (علیه السلام) و حضرت یحیی (علیه السلام) هر دو از پیامبران الهی بوده اند، اما صفات جلال و جمال الهی به یک اندازه در آنها ظهور پیدا نکرده بود. در حالی که پیامبر ما حضرت محمد (صلی الله علیه وآله) و نیز ائمه معصومین (علیهم السلام) افضل از حضرت عیسی (علیه السلام) و حضرت یحیی (علیه السلام) هستند؛ زیرا این صفات هر دو به یک اندازه در آنها متجلی شده است. البته اگر بعضاً در روایاتی مشاهده می‌کنیم که آثار خوف و ترس از عذاب جهنم در نزد تعدادی از حضرات معصومین (علیهم السلام) بیش تر وجود دارد، به دلیل توجه به صفات جلالیه خداوند و نیز حالات خاص آنان است.

متقابلا وقتی هم که حالت انبساط پیدا می‌کنند، فقط صفات جمالیه خداوند را می‌نگرند. سایر اولیای خداوند هم ممکن است به همین ترتیب بعضاً توجه بیش تری به صفات جلالیه خدا داشته باشند و یا به صفات جمالیه خداوند، اما کامل ترین آنها کسانی هستند که توجهشان به صفات جمال و جلال یکسان باشد.

أمیرالمؤمنین علی علیه السلام:

عِبادَ اللّه ِ! زِنُوا أَنْفُسَکُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ تُوزَنُوا،وَ حـاسِبُوها مِـنْ قَبْـلِ أَنْ تُحـاسَبُوا، وَ تَنـَفَّسُوا قَبْـلَ ضِیـقِ الْخِنـاقِ وَانْقادُوا قـَبْلَ عُنـْفِ السِّیاقِ

ای بندگان خدا! پیش از آنکه سنجیده شوید خویشتن را بسنجید و پیش از آنکه به حسابتان رسیدگی شود حساب خود را تسویه کنید، پیش از آنکه گلویتان بسته شود و نفس به شماره افتد تنفس کنید و قبل از آنکه شما را به زور برانند خود، به راه افتید.

نهج البلاغه، الخطب: ۸۹

شیاع السودانی که امروز جمعه در کاخ نخست‌وزیری در منطقه سبز بغداد میزبان هیئتی متشکل از برخی مدیران ارشد رسانه‌های کشور بود، در پاسخ به سوالی درباره روند اجرای تعهدات دولت متبوعش ذیل توافق‌نامه امنیتی تهران-بغداد با ارائه جزئیاتی در این باره بر جدیت دولت عراق برای انجام کامل مفاد این توافق‌نامه تاکید کرد.

السودانی درباره اینکه توافق امنیتی ایران و عراق، مهلت 6 ماهه‌ای را تعیین کرده که 28 شهریورماه یعنی کمتر از دو هفته دیگر تمام می‌شود و بر اساس آن دولت عراق موظف به انجام تعهداتی بوده است، با این وجود هنوز گروه‌های ضد انقلاب کُردی خلع سلاح و اخراج نشده‌اند. با توجه به این موضوع و اینکه طبیعتاً ایران در صورت عدم انجام تعهدات طرف عراقی، اقدامات لازم برای تأمین امنیت خود را انجام خواهد داد، توضیح حضرت‌عالی در این خصوص چیست؟ گفت:به دلایل متعدد ما به عنوان دولت عراق خود را موظف می‌دانیم که نگرانی‌های امنیتی تهران را از بابت جریان‌های تروریستی مستقر در اقلیم کردستان برطرف کنیم.

وی ادامه داد: به همین منظور تاکنون بیش از دویست میلیون دلار برای این موضوع هزینه کرده و بیش از سه هزار نیروی ارتش ملی را در سراسر مرزهای ایران و اقلیم مستقر کرده‌ایم.

السودانی گفت: البته این موضوع دارای پیچیدگی‌های زیادی است و به همین دلیل هم گرچه تاکنون موفق به خلع سلاح جریان‌های کُرد ضدانقلاب شده‌ایم اما انتقال همگی آنها به نقاط دیگر هنوز کامل نشده است، با این وجود تلاش زیادی انجام داده‌ایم تا طبق زمان‌بندی تا پایان مهلت تعیین شده در توافق با تهران، انجام این تعهدات را به اتمام برسانیم.  

امام صادق (ع):

إنَّ اللّهَ وَکَّلَ بِالحُسَینِ علیه السلام مَلَکا فی أربَعَةِ آلافِ مَلَکٍ یَبکونَهُ و یَستَغفِرونَ لِزُوّارِهِ و یَدعونَ اللّهَ لَهُم.

خداوند، فرشته ای با هزار فرشته همراهش بر امام حسین علیه السلام گماشته است تا بر او بگِریند و برای زائرانش آمرزش بطلبند و خدا را برای آنان بخوانند.

کامل الزیارات : ص ١٧٦ ح ٢٣٨

ماموستا ملاعادل غلامی در سخنانی اظهار داشت: بالعکس آنچه که دشمنان و بدخواهان داخلی و خارجی می اندیشیدند، راهپیمایی اربعین امسال نسبت به سال های گذشته از شکوه و عظمت ویژه ای برخوردار بود.

امام جمعه اهل سنت شهرستان قصرشیرین گفت: طبق آمار رسمی امسال بیش از 22 میلیون عاشق و دلداده اهل بیت علیهم السلام و سیدالشهدا (ع) در کربلا و در روز اربعین حضور یافتند و بزرگترین اجتماع بشری را در تاریخ رقم زدند که این خود حامل پیام های بسیاری برای بدخواهان ودشمنان بود.

این عالم اهل سنت با تقدیر از کسانی که در ایجاد این حماسه تاریخی نقش آفرین بودند، عنوان داشت: کسانی که به هر نحو ممکن در اربعین امسال حماسه آفرین بودند اجر و پاداش خود را از اهل بیت علیهم السلام خواهند گرفت و امیدواریم که سال به سال شاهد شکوه و بصیرت ملت ایران و دیگر مسلمین در چنین روز بزرگی باشیم.

ماموستا غلامی با اشاره به اینکه امسال حضور مردم اهل سنت و اهل تشیع در راهپیمایی اربعین حسینی بسیار چشمگیر بود، افزود: همچنین جای دارد از همه برادران اهل سنت و اهل تشیع که در این مدت با حضور در موکب ها و... نسبت به خدمات رسانی به زائرین امام حسین (ع) اهتمام ویژه ای داشته اند، تقدیر داشته باشیم.

امام جمعه اهل سنت شهرستان قصرشیرین در پایان سخنان خود خاطرنشان کرد: یکی دیگر از مواردی که امسال باید بدان توجه کنیم، برگزاری اجتماع عظیم اربعین حسینی با مدیریت خود مردم به بهترین نحو ممکن بود به طوری که در این رویداد جهانی حادثه ای که کام زائرین سید الشهدا را تلخ کند روی نداد که این جای بسی شکر دارد.

امسال برای دومین سال بعد از پایان شیوع همه‌گیری بیماری کرونا، بیش از ۳۳۰۰ نفر از دانشجویان از سراسر کشور که در قالب هیات‌های دانشجویی به تهران آمده بودند به دیدار رهبر انقلاب اسلامی در حسینیه امام خمینی (ره)‌رفتند تا با حضور ایشان اربعین حسینی را به عزا بنشینند.

در این مراسم محمدعلی زلفی‌گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، حجت‌الاسلام محمد قمی رییس سازمان تبلیغات اسلامی و حجت‌الاسلام مصطفی رستمی رییس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها و حجت‌الاسلام سید محمدحسن ابوترابی‌فرد امام جمعه موقت تهران حضور داشتند.

هیات‌های دانشجویی که امسال بالغ بر ۳۳۰۰ دانشجو بودند شب گذشته در مسجد دانشگاه تهران اقامه عزای حسینی کردند.

همزمان با حضور هیات‌های عزاداری دانشجویی در حسینیه امام خمینی (ره) جاماندگان از راهپیمایی اربعین حسینی از سه مبدا میدان امام حسین (ع)، میدان قزوین و میدان جمهوری تهران به سمت حرم عبدالعظیم حسنی در شهرری پیاده‌روی اربعین کردند.

به دلیل اعلام وزارت بهداشت و درمان مبنی بر پایان استفاده از ماسک، امسال اربعین حسینی در خیابان‌های اطراف بیت رهبری شور و حال دیگری داشت. دانشجویان کم سن و سال و تازه وارد در کنار دانشجویان ترم‌بالا از اولین ساعات صبح امروز از سمت خوابگاه‌های دانشجویی و دانشگاه تهران به سمت حسینیه امام خمینی (ره) حرکت کردند و در انتظار دیدار سلاله رسول‌الله در صف‌های ورود دقایقی ایستادند.

درهای حسینیه امام خمینی (ره) از ساعت ۷:۳۰ دقیقه صبح به روی هیات‌های دانشجویی باز شد و عده‌ای با کت و شلوار یک دست مشکی و دسته‌ای دیگر با پیراهن مشکی و شلوار جین یا شلوار کتان یا شلوار پاره‌ایِ ساده با رعایت نظم و انضباط وارد حسینیه شدند و با راهنمایی انتظامات در محل‌های تعیین شده نشستند.

موضوع قابل توجه بعد از پوشش دانشجویان عزادار، بوی خوش عطر و ادکلنی بود که برای خوش‌بو شدن به خود زده بودند. این بوی خوش چنان قابل توجه بود که با عبور از کنار صف‌های دانشجویی جلب توجه می‌کرد.

ورود دانشجوان عزادار به حسینیه امام خمینی (ره) تا ساعت ۹:۳۰ ادامه داشت.

اشتیاق دانشجویان قبل از حضور مقام معظم رهبری در حسینیه و آغاز رسمی مراسم عزاداری به حدی بود که وقتی عکاسان و تصویربرداران رسانه‌ها دوربین خود را برای پیدا کردن سوژه‌های مناسب به این سو و آن سوی حسینیه می‌چرخاندند گروهی از دانشجویان با بلند کردن دست و نشان دادن کف دست یا با بالا گرفتن عکس و دست‌نوشته‌ها یا با دست انداختن بر شانه یکدیگر تلاش می‌کردند خود را سوژه عکس‌ها و تصاویر تلویزیونی کنند.

شیطنت جوانی دانشجویان کم‌سن‌تر گاهی چنان زبانه می‌کشید که همراستا با چرخش دوربین‌های عکاسی و تصویربرداری به صورت موج مکزیکی مقابل دوربین‌ها می‌چرخیدند تا هر طور شده تصویرشان در کادر عکاسان و فیلم‌بردارها به عنوان متفاوت‌ترین سوژه ثبت شود.

دانشجویان عزادار با سربندهای سبز، قرمز و زرد و عکس‌نوشته‌هایی که روی آنها نوشته شده بود «لبیک یا حسین»، «مثل مصطفی» و «بر فراز قله‌ها» در این مراسم حضور داشتند. «مثل مصطفی» نماد و نشانه‌ای بود از شهید مصطفی صدرزاده.

تا قبل از حضور مقام معظم رهبری در حسینیه امام خمینی (ره)‌ مداحان و ذاکران اهل بیت با خواندن سرودی حسینی با دانشجویان برای هم‌خوانی آن تمرین کردند. بخشی از این سرود از این قرار بود: هر نفس آواز عشق، می‌رسد از کربلا / می‌رسد از اربعین، نعمه قالو بلا ...

مقام معظم رهبری راس ساعت ۱۰ صبح وارد حسینیه شدند و دانشجویان برای دقایقی تمام شور و اشتیاق و احساسات خود را با سر دادن شعارهایی چون «خونی که در رگ ماست هدیه به رهبر ماست» و «لبیک یا خامنه‌ای لبیک یا حسین است، ای پسر فاطمه منتظر تو هستیم»، به نمایش گذاشتند.

بعد از حضور رهبری در حسینیه مراسم با قرائت آیاتی از کلام‌الله مجید آغاز شد. بعد از آن زیارت اربعین خوانده شد و برای دقایقی مدیحه‌سرایی شد. پس از آن حجت‌الاسلام مصطفی رستمی رییس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها به مدت ۴۰ دقیقه در حضور مقام معظم رهبری منبر رفت و به تشریح دلایل قیام امام حسین (ع) و مصائب اهل بیت (ع) بعد از شهادت آن حضرت پرداخت.

با پایان سخنرانی حجت‌الاسلام رستمی در ساعت ۱۱:۱۵ دقیقه میثم مطیعی مداح اهل بیت علیهم السلام تا دقایقی مانده به اذان ظهر، دانشجویان عزادار را با خواندن نثر و شعر متوجه غم و غصه حضرت زینب و فرزندان امام حسین (ع) در مسیر کوفه تا شام کرد.

در پایان مراسم عزاداریِ هیات‌های دانشجویی، مقام معظم رهبری نماز ظهر را به جماعت خواندند و بعد از آن، در فاصله نماز ظهر و عصر دقایقی درباره تهذیب نفس برای دانشجویان صحبت کردند. ایشان بیان کردند: «همانند راهپیمایی اربعین راه معنویت و حاکمیت توحید را طی کنید. راه معنویت و حاکمیت توحید را با همین استحکام راهپیمایی اربعین طی کنید. این امیدی است که به شما جوانان امروز و شما جوانان دنیای اسلام است به خصوص به شما جوانان ایرانی عزیز. در این راه استقامت بورزید و همیشه حسینی زندگی کنید و حسینی بمانید. این راه شما، اراده است. باید با اراده حرکت کرد. با تصمیم باید حرکت کرد. جاذبه‌ها برای زاویه ایجاد کردن از این صراط مستقیم کم نیست. همیشه بوده این زاویه‌ها امروز بیشتر از همیشه است.»

ایشان سپس نماز عصر را خواندند و در پایان با طلب خیر و مغفرت برای دانشجویان کشور آنان را به خدای بزرگ سپردند.

همزمان با اربعین حسینی، مراسم عزاداری با حضور جمع زیادی از هیات‌های دانشجویی صبح امروز در حضور رهبر انقلاب اسلامی برگزار شد. در این مراسم در رثای حضرت اباعبدالله الحسین علیه‌السلام و یاران باوفای ایشان مرثیه‌سرایی و زیارت اربعین نیز قرائت شد.

در این مراسم همچنین نماز جماعت ظهر و عصر به امامت رهبر انقلاب برگزار شد.

مشروح سخنان رهبر انقلاب اسلامی در پایان عزاداری دانشجویان در مراسم اربعین حضرت سیّدالشّهدا (ع) به شرح زیر است:

نمازتان قبول! توسّلتان قبول! گریه‌ها و توجّهاتتان و دعاهایتان مورد لطف و اجابت الهی؛ ان‌شاءاللّه. خوشا به حال شما جوانها! دلهای روشن، آئینه‌های پاکیزه و آماده‌ جذب و جلب عنایات الهی، توصیف واقعی شما جوان ها است. اوّلاً عذرخواهی می کنم که جا کم بود برای نماز و بعد از نماز اسباب زحمت برایتان درست شد.

هر یک از این مجالس توسّل، از این حالات توسّلی که شما دارید، یک اتّصال و ارتباطی است با نور معنویّت لایزال حسینی (علیه الصّلاة و السّلام). شمع خاموش دل خودمان را در این توسّلات متّصل می‌کنیم به مشعل نورانی فراگیر انوار حسینی و دلهایتان را روشن می‌کنید. نام امام حسین، راه امام حسین، توجّه به امام حسین، توسّل به حسین‌بن‌علی سیّدالشّهدا (سلام اللّه علیه) راهگشا است. به معنای واقعی کلمه «حُسَینٌ مِصباحُ الهُدیٰ» حسین چراغ هدایت است. این هدایت را شما در ضمیر خودتان، در باطن خودتان هم حس می‌کنید. هر کسی در یک محفل حسینی بنشیند و برخیزد، بدون تردید بهره‌ معنوی از این نشست و برخاست می‌برد؛ در این تردیدی نیست. هر کدام از ما ساعتی در این مجالس بنشینیم، دلهای‌مان آخر آن ساعت از اوّل آن ساعت پاکیزه‌تر و نورانی‌تر می‌شود. مهم این است که این را نگه داریم؛ مهم این است که این نورانیّت را بتوانیم حفظ کنیم.

در این سرود زیبایی که خودتان در اوّل این جلسه خواندید، گفتید که این راه، راه اراده است؛ بله، راه اراده است؛ باید با اراده حرکت کرد، باید با تصمیم حرکت کرد. جاذبه‌ها برای زاویه ایجاد کردن از این صراط مستقیم کم نیست. همیشه این زاویه‌ها بوده، و امروز بیشتر از همیشه است. اراده‌ قوی لازم است تا در مقابل این جاذبه‌های شیطانی بتوانید مقاومت کنید. اگر مقاومت کردید، آن وقت قلّه را فتح خواهید کرد و به قلّه‌ حاکمیّت دین خدا، حاکمیّت حق، حاکمیّت عدل، به قلّه‌ رسیدن به مقصود و غرض از خلقت انسانی که عبارت از تکامل انسان و کمال بشری باشد خواهید رسید؛ کاری که از بعد از زمان رسول خدا تا امروز انجام نگرفته. این کار، کار شما است. شما جوان های امروز می توانید مایه‌ امید باشید، و مایه‌ امیدید. بحثِ «می توانید» نیست؛ مایه‌ امیدید. امروز هر کدام از شما می توانید یک مشعل نورانی باشید بر سر راه پیرامون خودتان و محیط پیرامونی خودتان. سعی کنید این را نگه دارید؛ تلاش کنید در این راه استقامت بورزید: فَاستَقِم کَما اُمِرتَ وَ مَن تابَ مَعَک؛ استقامت مهم است، ایستادگی مهم است و این کار را شما می توانید بکنید و ان‌شاءاللّه به برکت توجّه و توسّل به حسین‌بن‌علی (علیه السّلام) خواهید کرد.

ان‌شاءاللّه همچنان که در این راهپیمایی‌های عظیمی که امروز و روزهای قبل بین نجف و کربلا و در راه کربلا وجود داشته یا در شهرستان‌ها به تبعیّت از آن راهپیمایی، راهپیمایی وجود داشته، همچنان که در این راهپیمایی‌ها با اراده و با استحکام حرکت کردید، جوانانه راه رفتید، در همه‌ کارها، در راه معنویّت و حقیقت و حاکمیّت توحید ان‌شاءاللّه خواهید توانست با همین استحکام حرکت کنید. این، امیدی است که به شما جوان های امروز هست، به شما جوان های دنیای اسلام هست و بخصوص به شما جوان های ایرانی عزیزمان هست.

من امیدوارم خدای متعال به شماها کمک کند، توفیقتان بدهد و در این راه استقامت بورزید و همیشه حسینی زندگی کنید و حسینی بمانید.

والسّلام علیکم و رحمة ‌الله و برکاته
 

بخش‌هایی از بیانات رهبر انقلاب در این دیدار:

این راه شما، اراده است. باید با اراده حرکت کرد. با تصمیم باید حرکت کرد. جاذبه‌ها برای زاویه ایجاد کردن از این صراط مستقیم کم نیست. همیشه بوده این زاویه‌ها امروز بیشتر از همیشه است.

اراده‌ قوی لازم است تا در مقابل این جاذبه‌های شیطانی بتوانید مقاومت کنید. اگر مقاومت کردید آن وقت قله را فتح خواهید کرد. کاری که از بعد از زمان رسول خدا تا امروز انجام نگرفت. قله‌ حاکمیت دین خدا، حاکمیت حق، حاکمیت عدل، قله‌ رسیدن به مقصود و غرض از خلقت انسانی که عبارت باشد از تکامل انسان، کمال بشری، به این قله خواهید رسید. این کار، کار شماست.

شما جوان های امروز می‌توانید مایه‌ امید باشید، مایه‌ امیدید. بحث می‌توانید نیست. مایه‌ امیدید. امروز هر کدام از شما یک مشعل نورانی می‌توانید باشید بر سر راه پیرامون خودتان و محیط پیرامونی خودتان. سعی کنید این را نگه دارید. تلاش کنید در این راه استقامت بورزید. فاستقم کما امرت و من تاب معک. استقامت مهم است.

ان‌شاءالله با همین اراده‌ای که شما جوانان در این راهپیمایی‌های عظیم اربعین با استحکام و جوانانه راه رفتید، در همه‌ کارها خواهید توانست راه معنویت و حقیقت و حاکمیت توحید را ان‌شاءالله با همین استحکام حرکت کنید.

این امیدی است که به شما جوان های امروز هست. به شما جوان های دنیای اسلام هست به خصوص به شما جوان های ایرانی عزیزمان هست. استقامت بورزید در این راه، همیشه حسینی زندگی کنید و حسینی بمانید.

بر اساس این گزارش،‌ در این مراسم همچنین حجت‌الاسلام والمسلمین رستمی رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها در سخنانی به تبیین رمز ماندگاری حادثه کربلا و وظیفه اربعینی رهروان آن حضرت در عصر حاضر، به ایراد سخن پرداخت.

این مراسم دومین عزاداری حضوری هیات‌های دانشجویی در محضر رهبر انقلاب بعد از شیوع بیماری کروناست.

این مراسم امسال نیز توسط جمعی از دانشجویان سراسر کشور امروز (چهارشنبه) مصادف با روز اربعین حسینی از ساعت ۶ صبح با تجمع در مسجد دانشگاه تهران آغاز شد و به سمت حسینیه امام خمینی (ره) ادامه یافت.

سال گذشته (۱۴۰۱) بعد از دو سال که امکان برگزاری مراسم عزاداری هیات های دانشجویی به دلیل شیوع بیماری کرونا در حسینیه امام خمینی (ره) فراهم نبود، این مراسم برگزار شد.