Filistinlilerin işgale karşı direnişi, mevcut krizin temel nedenlerinden biridir. İsrail bugün en kötü günlerini yaşıyor; Lübnan, Yemen, Gazze ve Irak'ı kapsayan giderek güçlenen bir Direniş Ekseni'nden gelen dış tehditler her tarafa tırmanırken iç cephe çöküyor.
İşgalci İsrail devletindeki güncel gelişmeleri ve saflarındaki büyük çatlağı tartışmadan önce, krizin altında yatan başlıca nedenin Batı Şeria ve 1948 bölgelerinde ortaya çıkan silahlı intifada, Nablus ve Cenin gibi yerlerde onu yöneten tugaylar ve operasyonlarının İsrailli yerleşimciler ve liderleri üzerindeki güçlü etkisi olduğu belirtilmelidir.
Sahadaki kuralları değiştiren ve egemen kurumları dehşete düşüren, İsrail faşist sağının ve onun akıl hocaları Netanyahu ile birlikte krizin başlıca figürleri olan Ben-Gvir ve Smotrich gibi liderlerinin iktidara gelmesine neden olan bu tugaylardır.
İsrail otuz yılı aşkın bir süredir güvenlik, istikrar ve ekonomik refahın tadını çıkardı. Ahlaktan yoksun bir şekilde, Filistin Yönetimi'ni bir müşteri ve araca dönüştürmeye, güvenlik kurumları adına her türlü direnişi ezmeye, yerleşimcileri korumaya ve İsrail işgalini tarihteki en az maliyetli hale getirmeye çalıştı.
Filistin direniş mirasına geri dönen tugaylar, tüm bunları değiştirdi ve İsrail'in güvenlik, istikrar ve refah temellerini sarstı. İsrail iç farklılıklarını uzlaştırabilir, sükunetin ve uyumun bir ölçüsünü yeniden sağlayabilir. Ancak Batı Şeria'daki silahlı intifada durmayacak. İşgal altındaki bölgeleri tamamen özgürleştirmek için ne kadar sürerse sürsün, devam edecek.
Devletlerin çökmesinin çeşitli nedenleri vardır (sadece rejimler değil - rejimler devlet etkilenmeden düşebilir ve değiştirilebilir). Bu faktörlerin birçoğu şu anda İsrail işgalci devleti için bir dereceye kadar geçerlidir:
1. Hukuk devletinin çökmesi ve iktidar sahibinin durumu kontrol edemeyip devlet ve kurumlarına otoritesini dayatamayacak ölçüde huzursuzluğun yayılması. Netanyahu ve hükümetinin 'reformlar' dayatma ve yargı sistemini değiştirme girişimi, protestoları ve karışıklıkları tetikleyen kıvılcım oldu.
2. Ordunun dağılması, doktrininin zayıflaması ve isyan olayları. Yedek erlerin, özellikle hava kuvvetlerinde askerlik hizmetini yapmayı reddetmesi bu açıdan anlamlıdır. (İsrail'in askeri yenilmezliği efsanesi 2006'da paramparça olmuştu).
3. Kötü bir danışman-partner seçimi. Netanyahu'nun geniş çapta hor görülen Arap düşmanı Ben-Gvir ve Smotrich ile ittifakı bunun en iyi örneğidir.
4. Kötü yönetim ve ekonomik gerilemenin yolsuzlukla birleşmesi. Netanyahu'nun yargı sistemini değiştirmek istemesinin sebebinin, kendisine yöneltilen yolsuzluk suçlamalarını düşürmek olduğunu unutmayın. Rahmetli Yaser Arafat bir keresinde bana, uğraştığı onca hükümet ve halktan hiçbirinin İsrailliler kadar yozlaşmış olmadığını söylemişti.
5. Kötüleşen ekonomik koşullar ve yaygın işçi protestoları. Son protestolar işgal devletini felç etti ve havalimanlarını kapattı. İsrailli işadamları, büyük ölçekli sermaye kaçışı ve yüksek teknoloji yatırımcılarının çıkışı konusunda uyarıda bulunuyor.
6. Toplu göç. İsrail rakamları tersine göçün tüm zamanların en yüksek seviyesinde olduğunu gösteriyor. Liberal köşe yazarları, İsrail'in artık çocuk yetiştirmek için uygun bir yer olmadığını yazıyor ve okuyucularına ülkeyi terk etmelerini tavsiye ediyor. Batılı elçilikler, vatandaşlığı geri almak veya giriş vizesi almak için yapılan başvurularla dolup taşıyor.
İsrail bugün en kötü günlerini yaşıyor; Lübnan, Yemen, Gazze ve Irak'ı kapsayan giderek güçlenen bir Direniş Ekseni'nden gelen dış tehditler her tarafa tırmanırken iç cephe çöküyor.
Gelecek, işgalci devlet, onun Avrupa ve Amerika'daki destekçileri ve hem eski hem de yeni Arap dostlarını normalleştiren dostları için hoş olmayan sürprizlerle dolu olmaya devam ediyor.
Abdulbari Atvan
Rai Al Youm
