En son olarak da 15 Nisan 1999 tarihinde yine göstermelik bir cumhurbaşkanlığı seçimleri yapıldı ki bu seçimlerden geçen ayki sayımızda ayrıntılı olarak söz etmiştik.

Bu seçimlerde de cuntanın desteklediği Abdülaziz Buteflika'nın kazandırılacağı önceden belli olduğundan diğer adaylar figüran olmak istemediklerini ilan ederek adaylıktan çekildiler ve Buteflika tek aday olarak girdiği seçimlerde cumhurbaşkanlığına seçildi, daha doğru bir ifadeyle tayin edildi.

İslami Hareket: İşgalcilerin ve bağımsızlık sonrasında kurulan Batı kontrollü sosyalist düzenin bütün baskı ve zulümlerine rağmen Cezayir'de İslami hareket her zaman canlı ve güçlü olmuştur.

Bunun çeşitli sebepleri var. Ancak ilim adamlarının çalışmaları en başta zikredilmesi gereken unsurdur. Emir Abdülkadir, vaaz ve irşad çalışmalarıyla hıristiyan misyonerlerin yıkıcı faaliyetlerinin önüne geçen Şeyh Abdülhamid bin Badis, Şeyh Abdüllatif, ünlü düşünür Malik bin Nebi ve Şeyh Ahmed Sahnun Cezayir halkının şuurlanmasında hizmeti geçmiş ilim adamlarından bazıları.

1989 anayasasının siyasi amaçlı dernek ve cemiyetlerin ve iktidarı elinde tutan Milli Kurtuluş Cephesi dışında siyasi partilerin kurulmasına müsaade etmesinden yararlanmak isteyen İslami hareket mensupları bu alana girmeye karar verdiler. Önce Kasım 1988'de İrşad ve Islah Cemiyeti kuruldu. Cemiyetin başına Cezayir'in tanınmış ilim adamlarından ve Müslüman Kardeşler cemaatinin Cezayir temsilcisi Mahfuz en-Nahnah getirildi. Bunun arkasından Şubat 1989'da İslam'a Davet Birliği kuruldu.

Bunun başına da bağımsızlık savaşında önemli rol oynamış bir ilim adamı olan Ahmed Sahnun getirildi. Mart 1989'da da Prof. Abbasi Medeni'nin liderliğinde İslami Kurtuluş Cephesi (FIS) ortaya çıktı. Başlangıçta İslami tebliğ ve davet çalışmaları yürütmeyi amaçlayan İrşad ve Islah Cemiyeti daha sonra siyasi partiye (İslami Toplum Partisi'ne) dönüştürülmüştür.

İslami oluşumlar sosyal faaliyetlerin yanı sıra siyasi faaliyetlere de girmişlerdir. İslami çizgideki siyasi oluşumlar hakkında bazı özet bilgiler verelim:

İslami Selamet Cephesi: Prof. Abbasi Medeni'nin liderliğinde, 11 Mart 1989'da kuruluş çalışmalarını başlattı. Resmi olarak kuruluşunu 12 Eylül 1989'da gerçekleştirdi.

Gerek 12 Haziran 1990'da gerçekleştirilen yerel seçimlerde ve gerekse 26 Aralık 1991'de gerçekleştirilen genel seçimlerdeki başarısıyla dikkatleri üzerine çekti. Bu parti Mart 1992'de cunta yönetimi tarafından kapatıldı.

İslami Toplum Partisi: Müslüman Kardeşler cemaatinin Cezayir kanadının lideri durumundaki Mahfuz Nahnah'ın başkanlığında kuruldu. Bu partinin adı daha sonra Barışçı Toplum Partisi olarak değiştirilmiştir. Başkanlığını da halen Mahfuz Nahnah yapmaktadır.

İslami Uyanış (Nahda) Partisi: İslami siyasi oluşumlar içinde üçüncü sırada gelen bu hareketin liderliğini Abdullah Cabullah yapmaktadır.

Bunların yanı sıra özellikle cuntanın baskı uygulamalarına tepki olarak bazı silahlı gruplar da ortaya çıktı. Ancak bunlardan bazıları provokasyonlara açık olduğundan cunta onların adlarını halka yönelik katliamlarında kullandı. Cuntanın katliamlarında adı kullanılan silahlı grupların başında ise GIA geliyordu. Şimdi bu gruplardan da kısaca söz edelim:

GIA (Silahlı İslami Grup): Bu ülkedeki silahlı grupların en radikali olarak bilinen bu hareket 1992'de ortaya çıktı. Şimdiye kadar birçok silahlı eylem gerçekleştiren bu hareket, ülkedeki diğer İslami oluşumlara karşı da sert bir tutum izlemekte, hatta bazılarını tekfir etmektedir.

Hareketin bu tutumu kendi içinden de birtakım sorunlar yaşamasına ve bazı kopmalara yol açmıştır. Hareketin kuruluş merhalesindeki liderliğini Cemal Zeytuni olarak bilinen Ebu Abdirrahman Emin yaptı.

AIS (İslami Kurtuluş Ordusu): Daha önce sadece siyasi faaliyet yürüten ve geniş halk tabanının desteğine rağmen iktidara gelmesi darbeciler tarafından önlenen İslami Selamet Cephesi'nin askeri kanadı olarak ortaya çıktı. 1992 ortalarında ortaya çıkan AIS'in genel komutanlığını Medeni Mirzak yaptı.

MIA (Silahlı İslami Hareket): Abdulkadir Şebuti'nin önderliğinde faaliyetlerini yürüten bu hareket darbecilerin iktidara el koymalarından kısa bir süre sonra ortaya çıktı ve çeşitli silahlı eylemler gerçekleştirdi.

FIDA (Cezayir Cihadı İçin İslami Cephe): Bu cepheyi 1994'te GIA'dan ayrılanlar kurmuşlardır. Darbecilerin yanında yer alan bazı yazarların ve basın mensuplarının öldürülmesi gibi birtakım ferdi eylemler gerçekleştirdiler.

İslami Devlet Hareketi: İlk önce 1992'de ortaya çıktı. 13 Mayıs 1994'te gerçekleştirilen bir anlaşmayla GIA'ya katıldı. Ancak daha sonra aralarında ihtilaf çıkması yüzünden bu hareketten ayrıldı. Hareketin liderliğini Said Mahlufi yapmaktadır.

Cezayir'deki silahlı gruplarda böyle bir dağınıklığın yaşanmasının yanı sıra, İslami temellere oturtulmuş bir "hareket ve eylem fıkhı"nın da olmadığını kabullenmek zorundayız.

Bu eksiklik eylemlerin kitle tabanında olumsuz etki yapmasına ve tabanın yukarıda zikredilen gruplara olumsuz bakmasına yol açmaktadır.