Türkiye ile İran arasında bakancılık protokolü ve Karma Ekonomi Komisyonu protokolü, Türkiye Kalkınma Bakanı Yılmaz ile İran Bilişim Teknolojileri Bakanı Vaizi tarafından imzalandı.
Türkiye-İran Karma Ekonomi Komisyon'u 25'inci dönem toplantısının ilk bölümü dün Ankara'da yapıldı. Bugün de ikinci bölümde Dedeman Oteli'nde 'Türkiye- İran İş Formu' yapıldı.
Türkiye ve İran'ın iki dost ülke olduğunu belirten Türkiye Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, iki ülkenin 160 milyona yakın nüfusa sahip olduğunu ve 1.5 trilyon pazar payı bulunduğunu belirtti. Yapılan anlaşmaların İran ve Türkiye'nin ikili ilişkileri acısından çok önemli olduğunu dikkat çeken Bakan Yılmaz, iki ülkenin ilişkileri geliştikçe bölgenin refahının da artığını kaydetti. Türkiye ve İran'ın birbirini tamamlayan iki ülke olduğunu belirten Yılmaz, şöyle dedi:
"İran'ın batıya açılan kapısı; Türkiye'dir. İran da bizim doğuya açılan kapısıdır. Bu açıdan birbirimizi tamamlıyoruz. Enerji de aynı şekilde Türkiye önemli bir transit ülke, İran çok önemli üretici ülke konumunda. Bunu da değerlendirmek durumundayız. 'Buradaki ürün sayısını yeterli görmüyor, artırmak istiyoruz. İlk aşamada iki taraftan da 15 ürün olmak üzere, 30 ürünü tercihli ticaret olarak mutabakata kaldık. Ticareti kolaylaştırma anlaşmasını da bu yıl içinde bitirip anlaşacağız. Bununla birlikte koyduğumuz hedeflere daha hızlı bir şekilde ulaşacağız. Yatırımlar da çok önemli. 2016 yılında her iki ülkede yatırım fırsatlarının değerlendirileceği bir forum yapacağız".
Bankacılık alanında işbirliğini öngören anlaşma imzalanacağını belirten Yılmaz, "Geçen yıl ticaretinin 3 de 1'inin milli para ile gerçekleştiğini kaydederek, "Önümüzdeki dönem daha yükselmesi için ortak bir şekilde gayret etmeye karar verdik. Türkiye ile İran arasında çok önemli petrol, doğalgaz, yenilenebilir enerji gibi alanlarla ilişkilerimizi geliştirmeye çalışıyoruz. İki ülke olarak, elektrik enerjisi takas kapasitesini artırmaya karar verdik. 450 megavat enerjiyi, 700 megavata çıkaracağız ve 1300 megavata çıkarmayı hedefliyoruz" diye konuştu.
İran Telekomünikasyon ve Bilişim Teknolojileri Bakanı Mahmud Vaizi de konuşmasında İran ve Türkiye'nin önemli noktaları bulunduğunu belirterek, şunları söyledi:
"Tarih, kültürde köklerimiz var. Bizim köklerimiz ortaktır. Bu iki millet ve devletin birbirine bağlanması için yeterli olur. Bugün önemli bir belgeye 25'inci İran-Türkiye KEK toplantısını burada imzalayacağız. Bu iki ülkenin resmi makamlarının verdiği önemin göstergesidir. Bu güzel şehirde imzalanacak bu belge Hz. Mevlana'nın bereketi sayesinde işlerimizin hızlanmasına vesile olur. Özel sektörün önündeki engelleri ortadan kaldırmak için toplandık".
Gümrük sorunlarının bir an önce giderileceğini ifade eden Vaizi, bankacılık konusunda da şöyle konuştu:
"Ambargo döneminde en iyi arkadaşımız Türkiye idi. Ambargodan sonra da Türkiye ile ilişkilerimiz daha da artsın isteriz. Ortak bir rekabete dayalı olarak Türkiye ön plana çıkmalı ve Türkiye sanayisine daha öncelik verilmelidir. Türkiye her açıdan bizim için önceliklidir. Ziraat bankası ile sorunlar giderildi".
Protokol konuşmalarının ardından iki ülke arasında Bankacılık ve Karma Ekonomi Komisyonu protokolü imzalandı.
Tahran-Ankara ilişkileri kopmaz
İttilaat gazetesinin bugünkü başyazısında Tahran-Ankara arasında yaşanan bir takım siyasi sürtüşmelere rağmen son aylarda Ankara ve Tahran yetkililerinin ikili ilişkileri onarma ve iki ülke münasebetlerini tekrar kendi asıl rayına oturtma konusunda ortak irade ve kararlılık sergilediklerini bildirdi.
İran ve Türkiye'nin Birinci Dünya Savaşı sonrası ve Osmanlı İmparatorluğu’nun dağılmasının ardından bir takım krizlere girdiklerini ama her defasında bu sorunların ortak irade ve kararlılıkla çözümlendiğini belirten gazete, iki ülke tarihi ve siyasi, ekonomik ve kültürel ilişkilerinin birbirine bağımlı hale geldiğini ve bunun da iki ülke ilişkilerinin kopmasına engel oluşturduğunu belirtti.
İki ülke arasında dini ve kültürel ortak yönlerin bulunduğunu, örf ve adetlerinin, giyim ve kuşamlarının, yiyecek ve dillerinin birbirine çok yakın olduğunu yazan İttilaat gazetesi, İran Dışişleri Bakanlığı’nın Tahran-Ankara ilişkilerinin normalleştirilmesi yönündeki adımlarının doğru bir karar olduğunu ve İran-Türkiye tarihi ilişkilerinin tüm alanda gelişmesinin temenni edildiğini söyledi.
Vaizi:Ambargo döneminde en iyi arkadaşımız Türkiye'ydi
Mahmud Vaizi, bir otelde düzenlenen Türkiye-İran Karma Ekonomi Komisyonu (KEK) 25. Dönem Toplantısı'nda konuştu.
Vaizi, "Zor günlerde yanımızda olan arkadaşlarımızı hiçbir zaman unutmayız. Ambargo döneminde en iyi arkadaşımız Türkiye idi. Biz öyle bir şey yapmalıyız ki Türkiye ile bütün alanlarda ilişkilerimiz daha da artsın. Türkiye ön plana çıkmalı, sanayisine öncelik verilmelidir. Türkiye her açıdan bizim için önceliklidir" dedi.
Vaizi, İran ve Türkiye'nin çok önemli ortak noktaları bulunduğunu, bu ortak noktaların her birinin kendi başına ilelebet iki devletin birbirine bağlanması için yeterli görüldüğünü belirtti.
Ortak değer olan Hazreti Mevlana'nın, Konya'yı İran'a ve diğer illere her anlamda bağlayabileceğini vurgulayan Vaizi, burada imzalanacak protokolün, Mevlana'nın da inayeti sayesinde işlerin daha hızlanmasına vesile olacağını ifade etti.
Yapılan toplantılarda, ortak komisyonda iki konuya daha fazla ilgi gösterme kararı aldıklarını aktaran Vaizi, "Biri özel sektörün önünde olan manileri ortadan kaldırmaktır. Bu maniler özel sektörü yavaşlatıyor. Toplantılarımızın hiçbiri reklam toplantısı değildi, hepsi iş toplantısıydı.
Bütün bakanlarla 2 saatten fazla görüştük. Kendimizi gümrük sorumlularının yerine koyduk, yeri geldi bankacı olduk. Bütün bu görüşmelerde hep özel sektör temsilcisi olduk. Çünkü şuna inanıyoruz ki; İran ve Türkiye devletlerinin, kesinlikle özel sektörü desteklemekten başka bir işi olamaz. Özel sektör için uygun zemini hazırlamalıyız, bu bizim önceliğimiz olmalıdır" diye konuştu.
Tahran'da Bakan Cevdet Yılmaz ile gümrük konusunu konuştuklarını anlatan Vaizi, aynı zamanda Gümrük Bakanı ile de görüştüklerini, hem Türkiye tarafından hem İran tarafından bazı konulara değindiklerini kaydetti.
Vaizi, Türkiye ile yaptıkları toplantılarda ilk amaçların, özel sektörün önündeki manileri ortadan kaldırmak olduğunu bildirdi.
Bu şekilde ekonomik ilişkilerin geliştirilebileceğini ifade eden Mahmud Vaizi, şöyle devam etti:
"Sayın Cevdet Yılmaz geçen oturumda, bizim banka başkanlarımızla görüştü. Bankacılıkla ilgili sorunlarımızın büyük kısmı dün çözüldü. İran Millet Bankası, sizin için artık bütün bankacılık işlemlerini gerçekleştirebilir. Halkbank bizim hep yanımızda olmuştur. Zor günlerde yanımızda olan arkadaşlarımızı hiçbir zaman unutmayız. Ambargo döneminde en iyi arkadaşımız Türkiye idi. Biz öyle bir şey yapmalıyız ki Türkiye ile bütün alanlarda ilişkilerimiz daha da artsın. Türkiye ön plana çıkmalı, sanayisine öncelik verilmelidir. Türkiye her açıdan bizim için önceliklidir".
Turizm konusunun da iki ülke açısından çok önemli olduğuna değinen Vaizi, şunları söyledi:
"Geçen yıl 1 milyon 700 binden fazla kişi, Türkiye'yi seçmiş. Bugün sadece Nevruz Bayramı'nda 43 bin kişi Van'a gitmiş. Bu bizi mutlu ediyor. Çünkü Türkiye'ye geldiğimizde hiç yabancılık çekmiyoruz. Üniversiteler arası iş birliği de çok önemlidir. Alt yapılarımızı bu doğrultuda geliştirmeliyiz. Eğer bilimsel iş birliklerimiz devamlı gelişirse, ticaretimiz de o ölçüde gelişir".
Konuşmaların ardından, Vaizi ve Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, KEK protokolünü imzaladı.
