İran ile Çin; ekonomik, siyasi ve teknoloji alanlarında 25 yıllık iş birliği anlaşmasına imza attı. Anlaşmanın ayrıntıları henüz kamuoyuyla paylaşılmazken, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, "Pekin yönetimine ABD yaptırımları karışında bize verdiği destek ve bu yaptırımları kınamaları nedeniyle teşekkür ediyoruz." dedi.
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ve Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, başkent Tahran’da bir araya geldi. Görüşme sonrası iki ülke arasında 25 yıllık iş birliği anlaşmasının imzalandığı duyuruldu.
2015 yılında Çin Devlet Başkanı Xi Jinping tarafından teklif edilen anlaşması, iki ülke arasında ekonomik, siyasi ve teknoloji alanlarında iş birliğini içeriyor. Anlaşmanın ayrıntıları ise henüz açıklanmadı.
İran’da uzun süren değerlendirmelerin ardından İran Dışişleri Bakanı Zarif, 2019 yılındaki Çin ziyaretinde anlaşmaya olumlu baktıklarını belirterek, Tahran yönetiminin anlaşmaya ilişkin ön hazırlığını Pekin yönetimine sunmuştu.
"Çin ile işbirliğini önemsiyoruz"
İran temasları kapsamında dün akşam Tahran’a gelen Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, anlaşma öncesi sabah saatlerinde İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in danışmanı Ali Laricani ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile görüşme gerçekleştirdi.
Çin ittifakına tepkilerRussia Today: Anlaşma ABD için büyük hezimettir
İngiliz gazeteci yazar Tom Fuddy, Russia Today’da yayımladığı makalesinde İran ve Çin arasında imzalanan yeni stratejik işbirliği belgesini değerlendirdi. İngiliz uzman Fuddy makalesinde İran ve Çin arasında imzalanan yeni 25 yıllık stratejik işbirliği belgesi, ABD tarafından kurulan mevcut jeo politik düzeni değiştireceğini belirtti.
İngiliz uzman Fuddy, Çin yönetimi Batı Asya ülkeleri ile diplomatik ilişkilerini çok titiz bir şekilde koruduğunu, yeni anlaşma ise oynun kurallarını değiştireceğini ve Tahran yönetimine uluslararası düzeyde konumunu güçlendirecek ve ABD yaptırımları ile daha etkili bir şekilde mücadele edebilecek imkan sağlayacağını vurguladı.
Fuddy ayrıca Çin’in Rusya ile diplomatik ilişkilerini geliştirmeye başladığını hatırlatarak, bazıları Tahran ve Pekin arasındaki anlaşmayı bir nevi ittifak olarak görebileceklerini ifade etti.
Biden'den Çin-İran Anlaşmasına Tepki
ABD Başkanı Joe Biden, İran ve Çin arasında imzalanan 25 yıllık stratejik işbirliği belgesine gösterdiği tepkide, anlaşmayı kaygı verici niteledi.
ABD Başkanı Biden Pazar günü İran ve Çin arasında imzalanan 25 yıllık stratejik işbirliği belgesine gösterdiği tepkide, uzun süre iki ülkenin ortaklığından kaygı duyduğunu kaydetti.
İran İslam Cumhuriyeti ve Çin Halk Cumhuriyeti Cumartesi günü akşam saatlerinde iki ülke arasında 25 yıllık işbirliğini öngören belgeyi imzaladı.
Söz konusu belge iki ülkenin Dışişleri Bakanları Muhammed Cevad Zarif ve Vang Yi tarafından imzalandı.
İran ve Çin arasında imzalanan söz konusu stratejik belge 2016 yılından beri hazırlanmaktaydı.
İran İslam Cumhuriyeti ve Çin Halk Cumhuriyeti, Çin lideri Shi Ji Ping’in bundan altı yıl önce Tahran’a yaptığı resmi ziyareti sırasında ortak bir bildiri yayımlayarak, ikili ilişkilerini stratejik düzeye yükselttiklerini duyurdular. Bildirinin 6. maddesinde iki taraf uzun vadeli bir işbirliği belgesinin hazırlanması için istişarelere ve müzakerelere başlamaya vurgu yaptılar.
En son İran İslam Cumhuriyeti ve Çin Halk Cumhuriyeti Cumartesi günü akşam saatlerinde iki ülke arasında 25 yıllık işbirliğini öngören belgeyi Dışişleri Bakanları Muhammed Cevad Zarif ve Vang Yi tarafından imzalandı.
Belgede iki ülkenin iktisadi ve kültürel alanlar başta olmak üzere çeşitli alanlarda işbirliği yapmalarını öngörüyor.
ABD medyası ise anlaşmayı Tahran ve Pekin’in Washington’un dayattığı tek yanlı yaptırımları delme çabası şeklinde yorumladı.
Şamhani’den Biden’ın açıklamasına tepki
İran milli güvenlik yüksek konseyi İMGYK Sekreteri Ali Şamhani, ABD Başkanı Biden’ın İran ve Çin arasında imzalanan stratejik işbirliği anlaşması ile ilgili açıklamasına tepki gösterdi.
Twitter hesabında tepkisini ortaya koyan Şamhani, İran ve Çin arasında imzalanan belgeyi aktif direniş politikasının bir parçası niteledi.
Şamhani, dünya sadece Batı olmadığını, Batı da sadece yasalara uymayan ve sözünü tutmayan ABD ve üç Avrupa ülkesinden ibaret olmadığını kaydetti.
Şamhani, Biden’ın kaygı duyması doğru olduğunu, İran’ın Doğu ile stratejik işbirliğini geliştirmesi, Amerika’nın çöküş sürecine ivme kazandıracağını vurguladı.