مرحوم آیت الله محمدعلی ناصری از اساتید اخلاق حوزه در یکی از دروس اخلاق خود به موضوع «ماه رجب؛ تجلی‌گاه رحمت و برکات الهی» پرداختند که متن آن بدین شرح است:

ماه رجب، نخستین ماه از ماه‌های حرام، از جایگاه ویژه‌ای در تقویم اسلامی برخوردار است.

این عظمت نه به خاطر ذات ماه، بلکه به دلیل وقایع مهمی است که در آن رخ داده است.

به فرموده امام خمینی (ره)، همانطور که واقعه عاشورا به ماه محرم عظمت بخشیده، رویدادهای مهم ماه رجب نیز باعث فضیلت این ماه شده‌اند. در این ماه مبارک، وقایع مهمی به وقوع پیوسته است.

* اول رجب ولادت امام باقر(ع)، دوم رجب ولادت امام هادی(ع) و سوم رجب شهادت امام هادی(ع)

در شب اول ماه، امام محمد باقر علیه‌السلام متولد شد. در دوم ماه، ولادت امام هادی علیه‌السلام و در روز سوم، شهادت ایشان واقع شده است.

دهم ماه، مصادف با تولد امام جواد علیه‌السلام است. در روز سیزدهم، واقعه باشکوه ولادت امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام در خانه کعبه رخ داده است.

پانزدهم رجب، روز خروج پیامبر اکرم صلی‌الله علیه‌وآله از شعب ابی طالب، عقد حضرت زهرا سلام‌الله علیها و تغییر قبله از بیت‌المقدس به کعبه است.

در بیست و دوم این ماه، هلاکت معاویه، در بیست و پنجم شهادت امام موسی بن جعفر علیه‌السلام و در بیست و هفتم، مبعث رسول اکرم صلی‌الله علیه‌وآله واقع شده است.

پیامبر اکرم صلی‌الله علیه‌وآله درباره خلقت نور محمدی فرمودند: «پیش از آفرینش زمین و آسمان و کیهان، در فضای بی‌کران، خداوند با کلمه‌ای نور را آفرید و با کلمه‌ای دیگر روح را خلق کرد؛ از آمیختن این نور و روح، محمد(ص)، علی(ع)، فاطمه(س)، حسن(ع) و حسین(ع) آفریده شدند».

* از نور پنج تن، تمام هستی آفریده شد

از نور پیامبر، عرش و کرسی، از نور امیرالمؤمنین، ملائکه، از نور حضرت زهرا، زمین و آسمان، از نور امام حسن، ماه و خورشید و از نور امام حسین، بهشت و حورالعین خلق شدند.

عبادت در این ماه ثواب ویژه‌ای دارد و همچنین گناه در آن عقوبت بیشتری به همراه دارد، زیرا حرمت این ماه همچون حرمت اماکن مقدس است.

پیامبر اکرم صلی‌الله علیه‌وآله درباره فضیلت روزه این ماه فرمودند که فرشتگان هر شب در کنار کعبه جمع می‌شوند و از خداوند طلب آمرزش روزه‌داران ماه رجب را می‌کنند.

ایشان خود نیز روزه می‌گرفتند و می‌فرمودند: «رحم الله من افطرنی» (خداوند رحمت کند کسی را که به من افطاری دهد) از مردم طلب افطاری می‌کردند.

* زیارت امام حسین(ع) در ماه رجب بسیار سفارش شده است

در این ماه پر برکت، زیارت امام حسین علیه‌السلام توصیه ویژه‌ای شده است. اگر امکان زیارت حضوری نباشد، می‌توان بر بلندی‌ای ایستاد و رو به قبله به ایشان سلام داد.

خداوند متعال دنبال بهانه‌ای برای پاداش دادن به بندگانش است و این ماه فرصت مغتنمی برای بهره‌مندی از رحمت الهی است.

در این ماه باید در ادای واجبات و ترک محرمات کوشا بود و از فرصت‌های دعا و نیایش به خوبی استفاده کرد.

به نقل از واع، مراسم یادبود پنجمین سالگرد شهادت شهیدان «قاسم سلیمانی» و «ابومهدی المهندس» در سفارت ایران در بغداد با حضور مقامات عراقی برگزار شد.

«محمد کاظم آل صادق» سفیر ایران در بغداد در این مراسم با اشاره به تحولات منطقه پس از عملیات «طوفان الاقصی» اعلام کرد: از بارزترین چالش‌ها و تهدیدهای منطقه که شاهد آن هستیم جنگ صهیونیست‌ها در غزه، نسل‌کشی جمعی در آن‌جا، جنگ رژیم صهیونیستی علیه حزب‌الله و فروپاشی سریع حکومت سوریه است.

وی همچنین تاکید کرد که شهادت شهید سلیمانی و شهید المهندس ناجوانمردانه صورت گرفت و در رویارویی سالم در میدان نبرد رخ نداد.

آل صادق در خصوص سوریه نیز بیان کرد که موضع ایران در قبال این کشور، حفظ حاکمیت، وحدت اراضی و سلامت سوریه و خروج اشغالگران صهیونیست از آن است.

وی همچنین بر لزوم تشکیل دولت فراگیر، شامل تمامی اقوام و طیف‌های فکری سوریه تاکید کرد و افزود: ملت سوریه باید خودشان آینده خود را از طریق انتخاباتی آزاد تعیین کنند.

«هادی العامری» دبیرکل سازمان بدر نیز در این مراسم تاکید کرد که شهیدان سلیمانی و المهندس از ویژگی‌هایی برخوردار هستند که باعث می‌شود اثر آن‌ها پس از درگذشتشان کمتر از اثر آنان در دوران زندگی‌شان نباشد. همچنین العامری تاکید کرد که این ۲ شهید بزرگوار، مکتبی پویا هستند که در حال و آینده اثرگذار هستند.

وی افزود: مقاومت رشد می‌کند، تعالی می‌یابد و شهید تقدیم می‌کند. آمدن بهار اسلامی حتمی است، زیرا شجره طیبه‌ای که شهید سلیمانی در غزه و همه جا کاشت شروع به رشد کرده و میوه می‌دهد. ما با غزه می‌مانیم، از اهالی آن و مظلومیتشان دفاع می‌کنیم. برای ما اهمیتی ندارد که چه کسی کوتاه می‌آید و تغییر نظر می‌دهد.

«محمود المشهدانی» رئیس پارلمان عراق نیز در این مراسم بیان کرد: باید ائتلافی واقعی میان عراق، جمهوری اسلامی ایران، جمهوری ترکیه، عربستان، اردن و مصر وجود داشته باشد. این کشورها علیه تجزیه فعالیت می‌کنند و تجزیه در منطقه در جهت منافع آنان نیست. این کشورها برای جلوگیری از آشوب و برای تایید ثبات در سوریه تلاش می‌کنند.

وی افزود: ایده ائتلاف عربی، ممانعت از پیاده‌سازی سناریوی تجزیه‌ای است که منطقه را تکه‌تکه می‌کند و پیروزی واقعی را برای رژیم صهیونیستی محقق می‌کند. خونی که در لبنان و عراق ریخته شد پیروز است و تا روز قیامت نیز شکست نخواهد خورد، زیرا شهادت، پیروزی واقعی و گرامیداشت الهی برای بندگان صالح خداست.

المشهدانی گفت: باید جانفشانی‌های غزه و لبنان به ثمر بنشیند؛ زمانی که یک بهار اسلامی برای به بار نشستن این پیروزی بزرگ وجود خواهد داشت.

امروز، ۱۳ دی‌ماه، پنجمین سالگرد شهادت سردار «قاسم سلیمانی»، فرمانده نام‌آشنای ایران و محبوب دل‌های مردم، است. پنج سال پیش در چنین روزی، در ساعت ۱:۲۰ بامداد، او به دستور «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده، در فرودگاه بغداد به شهادت رسید. این حادثه نه‌تنها جامعه ایران، بلکه بسیاری از مردم منطقه را در سوگی عمیق فرو برد؛ سوگی که حتی پس از گذشت پنج سال همچنان در دل‌ها زنده است.

در آن شب، علاوه بر سردار سلیمانی، تعدادی از همراهان و یاران نزدیک او نیز به شهادت رسیدند؛ از جمله شهیدان «ابومهدی المهندس»، «حیدر علی»، «محمدرضا الجابری»، «حسن عبدالهادی»، «محمد الشیبانی»، «حسین پورجعفری»، «وحید زمانی‌نیا»، «شهروز مظفری‌نیا» و «هادی طارمی». این عزیزان، هر یک به سهم خود، نقشی در مقاومت و دفاع از آرمان‌های مردم منطقه داشتند.

پس از این واقعه، روز ۱۳ دی به نام «روز جهانی مقاومت» در تقویم ایران ثبت شد. هر سال، مردم ایران و ارادتمندان سردار سلیمانی، در شهرهایی همچون کرمان و تهران گرد هم می‌آیند تا یاد او و دیگر شهدا را زنده نگه دارند. مراسم‌های باشکوهی در این روز برگزار می‌شود که بیانگر عشق و احترام مردم به سرداری است که سال‌ها از مرزهای کشور و ارزش‌های انسانی دفاع کرد.

علاوه بر این، فضای مجازی نیز در این روز رنگ و بوی خاصی به خود می‌گیرد. مردم با استفاده از هشتگ‌هایی همچون «قهرمان مردم»، «شهید القدس»، «مرد میدان» و «Hero» یاد سردار سلیمانی را گرامی داشته‌اند. امسال اما هشتگ «سرباز» بیشتر از همه مورد توجه قرار گرفته است.

این انتخاب، برگرفته از وصیت خود سردار است که خواسته بود روی سنگ مزارش تنها واژه «سرباز» نوشته شود. این درخواست ساده اما پرمعنا، بیانگر شخصیت متواضع و خدمت‌گزار اوست؛ کسی که با وجود سال‌ها فرماندهی در حساس‌ترین میدان‌های نبرد، خود را چیزی جز یک سرباز نمی‌دانست.

رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز در آستانه پنجمین سالگرد شهادت سردار سلیمانی، در دیدار خانواده سردار و جمعی از خانواده‌های «شهیدان مدافع حرم و شهیدان مقاومت»، با تبیین برخی ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری حاج قاسم سلیمانی گفتند: باید با درس گرفتن از این خصوصیات در مسیر هدف اصلی مکتب سلیمانی یعنی «تحقق اسلام و قرآن» حرکت کرد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همچنین با تأکید بر پیروزی دیر یا زود ملت سوریه بر اشغالگران و استمرار مقاومت یمن، فلسطین و لبنان، به تجلیل از شهیدان مدافع حرم پرداختند و گفتند: سلیمانی، ایران را هم حرم می‌دانست و اگر آن خون‌های پاک نبود، امروز از حریم و حرم و هیچیک از عتبات مقدس خبری نبود.

رهبر انقلاب حضور مشتاقانه هزاران زائر از ایران و دیگر کشورها بر مزار شهید سلیمانی را نشانه عزت خدادادی و نتیجه اخلاص او دانستند و گفتند: بفرموده قرآن، عزت فقط در دست خداست که باید این حقیقت معرفتی را درک کرد و در سبک و جهت‌گیری‌های زندگی بکار گرفت.

ایشان سردار سلیمانی را مبارزی بزرگ و رفیق عزیز و صمیمی خود خواندند و پیشقدمی و حضور شجاعانه، سریع و به موقع در میدان را از ویژگی‌های بارز سردار نامیدند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به حضور حاج قاسم از اوایل دهه ۸۰ در میدان مبارزه با شرارت‌های آمریکا در افغانستان و عراق، افزودند: هدف اصلی آمریکا از اشغال این دو کشور، ایران بود اما آن مرد شریف و صادق بدون ترسیدن از ابّهت ظاهری آمریکا وارد میدان شد و در نهایت، آن اشغالگری‌ها به شکست آمریکا و خنثی‌شدن آن توطئه بزرگ انجامید.

ایشان با یادآوری پرهیز سردار سلیمانی از بیان یا نگارش جزئیات نقش‌آفرینی بی‌بدیل او در آن حوادث گفتند: البته اطلاعات زیادی در این زمینه وجود دارد که باید به صورت اسناد ماندگار در معارف سیاسی کشور درآید و به نسل‌های بعد منتقل شود.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به دفاع جمع معدودی از جوانان بی‌دفاع و بی‌سلاح عراقی در حرم امیرمومنان (ع) هنگام حمله اشغالگران آمریکایی، گفتند: سردار با احساس تکلیف، همان اول و بسرعت با آن جوانان ارتباط گرفت و آنان را نجات داد که البته مرجعیت هم در آن مسئله، حرکت فوق‌العاده و بسیار مؤثری انجام داد.

ایشان هدف آمریکایی‌ها از اشغال عراق را جانشینی صدام خواندند و گفتند: آمریکایی‌ها آمده بودند که بمانند اما سردار و همراهانش در یک فرایند سخت و پیچیده و طولانی و در یک جنگ ترکیبیِ سیاسی، نظامی، تبلیغاتی و فرهنگی، در مسیر حاکم شدن مردم عراق بر سرنوشت خود نقش اساسی برعهده داشتند.

رهبر انقلاب، شکست توطئه آمریکایی داعش را از دیگر نتایج حضور سریع، به موقع و تعیین‌کننده حاج قاسم در میدان خواندند و گفتند: در مقابله با تروریسم تکفیری، جوانان عراقی به معنای حقیقی کلمه درخشیدند اما در خنثی شدن آن توطئه که حیات و ممات منطقه به آن وابسته بود، سلیمانی با ابتکار عمل، شهامت، جان برکفی و قدرت، نقشی بی‌نظیر ایفا کرد.

ایشان راهبرد همیشگی سردار در فعالیت‌های جهادی را «احیای جبهه مقاومت» دانستند و افزودند: ویژگی بارز سلیمانی این بود که از ظرفیت‌ها و جوانان آماده بکار و نیروهای میهنی سوریه، لبنان و عراق برای احیای مقاومت، به بهترین وجه استفاده می‌کرد.

رهبر انقلاب با اشاره به فتوای مرجعیت درباره لزوم ایستادگی در مقابل داعش گفتند: هزاران جوان با آن فتوای مهم به میدان آمدند اما سازماندهی و سلاح نداشتند که سردار با کمک مجاهدان بزرگ عراقی بویژه شهید ابومهدی که انسان بسیار بزرگ و با ارزشی بود، آن جوانان را سازماندهی کرد و سلاح و آموزش داد.

ایشان دفاع از حریم‌های مقدس را اصل ثابت همه دوران جهاد و مبارزه حاج قاسم برشمردند و گفتند: سردار از ایران هم به عنوان حرم دفاع می‌کرد که این منطقِ دفاع از حریم‌ها و حرم‌های مقدس بسیار مهم و ضروری است.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: برای سردار، دفاع از عتبات عالیات، زینبیه، مرقدهای صحابه امیرمومنان در شام و در عراق و بالاخص مسجدالاقصی، اصل مهم بود و به همین علت شهید هنیّه در مراسم تشییع سردار، او را «شهید قدس» نامید.

رهبر انقلاب، خصوصیت بسیار مهم دیگر شهید سلیمانی را تحلیل مسائل کشور با دیدگاه جهانی و پرهیز از نگاه بسته و محدود به مسائل خواندند و گفتند: او معتقد بود که هر حادثه مهمِّ منطقه‌ای و جهانی در مسائل کشور ما نیز تأثیرگذار است و با این نگاه و محاسبه، خطر را از بیرون از مرزها تشخیص می‌داد و برای پیشگیری و علاج آن اقدام می‌کرد.

ایشان، ویژگی‌ها و خصوصیات ممتاز شهید سلیمانی را در قالب «مکتب سلیمانی»، قابل بررسی دانستند و افزودند: این مکتب، همان مکتب اسلام و قرآن است که شهید سلیمانی با پایبندی به آن، تبدیل به «شاخص، مرکز و محور» شد و ما نیز اگر همان ایمان و عمل صالح را داشته باشیم، می‌توانیم تبدیل به سلیمانی و مشمول لطف الهی شویم.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بخش دیگری از سخنانشان با اشاره به مقوله مهم دفاع از حرم که خون‌های پاکی به پای آن ریخته شده، گفتند: عده‌ای از روی «فقدان فهم و شناخت و تحلیل درست» از مسائل، اینگونه تصور و بیان می‌کنند که با وقوع حوادث اخیر منطقه، خون‌های ریخته شده در راه دفاع از حرم، هدر رفته که این تصور و بیان آن، خطا و اشتباهی بزرگ است؛ چرا که اگر مبارزه شجاعانه حاج قاسم و مدافعان حرم نبود امروز خبری از اعتاب مقدسه چه زینبیه و چه حتی کربلا و نجف نبود.

ایشان گفتند: در دوره‌ای، قدری در سامرا غفلت شد و تکفیری‌ها به کمک آمریکا گنبد و ضریح امامان عسگریَین را ویران کردند و اگر جان برکفیِ جوانان مؤمن نبود، سایر اعتاب مقدسه و قبله‌های دل مسلمانان نیز به همان سرنوشت اندوهبار دچار می‌شد اما مدافعان عزیز و سرافراز حرم جلوی دشمن را گرفتند و به او تودهنی زدند.

رهبر انقلاب، حقیقت دفاع از حرم را علاوه بر دفاع از مکانی مقدس، دفاع از صاحب آن مکان و مکتب امامان بزرگوار خواندند و گفتند: در فرهنگ قرآنی هر خونی که هر جا در راه حق و خدا ریخته شود حتی اگر پیروزی حاصل نشود، هدر نمی‌رود و نزد پرورگار با ارزش است؛ همچنانکه خون جناب حمزه در جنگ احد و بالاتر از همه خون حضرت سیدالشهداء (ع) در کربلا هدر نرفت.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تأکید کردند: البته پیروزی هم قطعی است و نباید به این جوله و تحرک کنونی باطل نگاه کرد؛ چرا که اینها که امروز جولان می‌دهند روزی زیر پای مؤمنین لگدمال خواهند شد.

رهبر انقلاب حوادث سالهای اخیر و فعالیت‌های نمایان شهید سلیمانی و یاران او از جمله حرکت دفاع از حرم را نشانه سرزندگی، طراوت و ثمربخشی شجره طیبه انقلاب خواندند و گفتند: همچنانکه در دهه ۶۰، جوانان برای جلب رضایت والدین و رفتن به جبهه‌های جنگ به پای آنها می‌افتادند، در دهه ۸۰ و ۹۰ نیز جوانانی همچون شهید حججی پای مادر را برای کسب اجازه جهاد می‌بوسیدند که اینها نشان می‌دهد جمهوری اسلامی بعد از ۴۶ سال همچنان زنده است.

ایشان با اشاره به آمادگی میلیون‌ها جوان ایرانی برای فدا کردن جان خود در راه دفاع از اسلام، گفتند: مدافعان حرم نشان دادند که با وجود سرمایه‌گذاری‌ها و هزینه‌های سنگین بدخواهان، پرچم مقاومت همچنان در اهتزاز است و دشمن نتوانسته و نخواهند توانست پرچم مقاومت را در لبنان، فلسطین، سوریه، عراق و ایران پایین بکشد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، حفظ عوامل اقتدار را برای استمرار ایستادگی و اقتدار ملی هر کشوری ضروری دانستند و گفتند: مجموعه جوانان مؤمن و آماده فداکاری، مهمترین عوامل ثبات و اقتدار یک کشورند و نباید چنین جوانانی را از صحنه خارج کرد.

رهبر انقلاب اسلامی افزودند: البته در کشور ما این موضوع تا حد زیادی مورد توجه است اما کشورهای دیگر هم باید به آن توجه کنند؛ چرا که با خروج جوانان مؤمن و فداکار از عرصه، وضعیتی مشابه سوریه و هرج و مرج و اشغال خاک آن در حمله بیگانگانی همچون آمریکا، رژیم صهیونیستی و بعضی کشورهای متعرض دیگر، ایجاد خواهد شد.

ایشان استمرار حضور اشغالگران متجاوز در سوریه را ناممکن دانستند و گفتند: سوریه متعلق به مردم سوریه است و متعرضان به خاک سوریه، بدون تردید روزی در مقابل قدرت جوانان غیور سوری مجبور به عقب‌نشینی خواهند شد.

رهبر انقلاب با اشاره به ساخت پی در پی پایگاه‌های آمریکایی در سوریه، گفتند: متجاوز باید از خاک متعلق به یک ملت خارج شود و گرنه او را اخراج می‌کنند؛ بنابراین پایگاه‌های آمریکایی هم حتماً در زیر لگد جوانان سوری پایمال خواهد شد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه پیروزی نهایی از آنِ مؤمنان است، گفتند: لبنان نماد مقاومت است و اگرچه زخم خورده اما خم نشده و در نهایت پیروز خواهد شد همچنانکه یمن نیز نماد مقاومت است و پیروز خواهد بود و ان‌شاءالله دشمنان متجاوز و در رأس آنها آمریکای طمّاع و جنایتکار مجبور خواهند شد دست از سر مردم منطقه بردارند و با ذلت از منطقه خارج شوند.

رهبر انقلاب همچنین در ابتدای بیانات خود، ماه رجب را ماه دعا، عبادت و توسل الی الله خواندند و با اشاره به ادعیه سرشار از مضامین و مفاهیم بلند الهیِ این ماه، افزودند: باید از فرصت رجب برای اتصال دل‌ها، جانها و نیت‌ها به دریای بی‌کران رحمت الهی استفاده کرد و از خداوند، همت، توان و توفیق بندگی خواست.

در این دیدار، خانواده سردار سلیمانی، جمعی از خانواده‌های شهدای مدافع حرم، خانواده شهدای حادثه تروریستی گلزار شهدای کرمان در سال گذشته، خانواده شهدای مراسم تشییع پیکر حاج قاسم سلیمانی در سال ۹۸ و شماری از خانواده مجروحان و شهدای حوادث اخیر لبنان حضور داشتند.

رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرموده اند: «رجب ماه بزرگ خداست و هیچ ماهی در حرمت و فضیلت به پایه آن نمی رسد و قتال با کافران در این ماه حرام است، آگاه باشید که رجب ماه پروردگار است و شعبان ماه من و ماه رمضان ماه امت من است و اگر کسی در ماه رجب حتی یک روز روزه بدارد خدا را از خود خشنود ساخته و خشم الهی از او دور می گردد. »[۱]

اعمال عمومی ماه مبارک رجب

دعایی که موجب آمرزش گناهان می گردد

از حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام نقل شده است که حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود: هر که در هر شب و هر روز ماه رجب و شعبان و رمضان سه مرتبه هر یک از حمد و آیة الکرسی و قل یأیها الکافرون و قل هو الله أحد و قل أعوذ به رب الفلق و قل أعوذ به رب الناس بخواند و سه مرتبه بگوید: سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکبَرُوَ لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ الْعَلِی الْعَظِیمِ و سه مرتبه بگویداللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ و سه مرتبه بگوید: اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ و چهار صد مرتبه بگوید: أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَیهِ خداوند تعالی گناهانش را بیامرزد اگر چه به عدد قطره های باران و برگ درختان و کف دریاها باشد.

ثواب تهلیل در ماه رجب

روایت شده است کسی که در ماه رجب هزار مرتبه بگوید: لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ خداوند عز و جل برای او صد هزار حسنه بنویسد و برای او صد شهر در بهشت بنا فرماید.

ثواب روزه ماه رجب

هر که در ماه رجب یک روز روزه بدارد و چهار رکعت نماز گزارد بگذارد، در رکعت اول صد مرتبه آیة الکرسی و در رکعت دوم دویست مرتبه قل هو الله أحد نمیرد تا جای خود را در بهشت ببیند یا دیده شود برای او.

فضیلت نماز در ماه رجب

در روایت است: هر که در یک شب از شب های رجب ده رکعت نماز بجا آورد و بخواند در هر رکعتی حمد و قل یأیها الکافرون یک مرتبه و توحید سه مرتبه بیامرزد حق تعالی هر گناهی که کرده است.

فضیلتی عجیب برای دو رکعت نماز در ماه رجب

از حضرت رسول صلی الله علیه و آله روایت شده است: کسی که در یک شب از ماه رجب بخواند صد مرتبه قل هو الله أحد را در دو رکعت نماز، پس گویا صد سال روزه گرفته در راه خدا و حق تعالی در بهشت صد قصر به او مرحمت فرماید هر قصری در جوار پیغمبری از پیغمبران علیهم السلام.

راه استجابت دعا

در تمام ماه رجب شصت رکعت نماز کند به این طریق که در هر شب آن دو رکعت بجا آورد بخواند در هر رکعت حمد یک مرتبه و قل یأیها الکافرون سه مرتبه و قل هو الله أحد یک مرتبه و چون سلام دهد دست ها را بلند کند و بگوید: لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِیک لَهُ؛ لَهُ الْمُلْک وَ لَهُ الْحَمْدُ یحْیی وَ یمِیتُ وَ هُوَ حَی لاَ یمُوتُ بِیدِهِ الْخَیرُوَ هُوَ عَلَی کلِّ شَی ءٍ قَدِیرٌ وَ إِلَیهِ الْمَصِیرُوَ لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ الْعَلِی الْعَظِیمِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ النَّبِی الْأُمِّی وَ آلِهِ؛ و بکشد دست ها را به صورت خود از حضرت رسول صلی الله علیه و آله در روایت است که کسی که این عمل را بجا آورد حق تعالی دعای او را مستجاب گرداند و ثواب شصت حج و شصت عمره به او عطا فرماید تا خداوند رحمان او را بیامرزد.

فضیلت استغفار در ماه رجب

روایت است کسی که در رجب در وقت صبح هفتاد مرتبه و در وقت پسین نیز هفتاد مرتبه بگوید: أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَیهِ و چون تمام کرد دست ها را بلند کند و بگوید: اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِی وَ تُبْ عَلَی پس اگر در ماه رجب بمیرد خدا از او راضی باشد و آتش او را مس نکند به برکت ماه رجب.

از حضرت رسول صلی الله علیه و آله روایت شده که هر که در ماه رجب صد مرتبه بگوید: أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِی لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ وَحْدَهُ لاَ شَرِیک لَهُ وَ أَتُوبُ إِلَیهِ و ختم کند آن را به صدقه ختم فرماید حق تعالی برای او به رحمت و مغفرت و کسی که چهار صد مرتبه بگوید بنویسد برای او اجر صد شهید.

توصیه به خواندن سوره توحید در ماه رجب

سید در اقبال فضیلت بسیار از حضرت رسول صلی الله علیه و آله نقل کرده برای خواندن قل هو الله أحد ده هزار مرتبه یا هزار مرتبه یا صد مرتبه در ماه.

فضیلت لا اله الا الله

نیز از آن حضرت مروی است که: کسی که بگوید در ماه رجب هزار مرتبه لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ بنویسد خداوند عز و جل برای او صد هزار حسنه و بنا فرماید برای او صد شهر در بهشت.

اعمال اختصاصی ماه مبارک رجب

اعمال شب اول

۱. دعای دیدن هلال ماه ۲. غسل ۳. زیارت امام حسین علیه السلام ۴. بعد از نماز مغرب بیست رکعت نماز کند به حمد و توحید و بعد از هر دو رکعت سلام دهد تا محفوظ بماند خود و اهل و مال و اولادش و از عذاب قبر در پناه باشد و از صراط بی حساب مانند برق بگذرد. ۵. بعد از نماز عشاء دو رکعت نماز کند بخواند: در رکعت اول حمد و ألم نشرح یک مرتبه و توحید سه مرتبه و در رکعت دوم حمد و أ لم نشرح و توحید و معوذتین را و چون سلام نماز داد سی مرتبه لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ بگوید و سی مرتبه صلوات بفرستد تا حق تعالی گناهان او را بیامرزد مانند روزی که از مادر متولدشده. ۶. بخواند سی رکعت نماز، در هر رکعت حمد و قل یأیها الکافرون یک مرتبه و توحید سه مرتبه.

روز اول رجب

روز شریفی است و در آن چند عمل وارد شده است:

۱. روزه گرفتن ۲. غسل کند ۳. زیارت امام حسین علیه السلام ۴. نماز سلمان. [۲]

شب سیزدهم

مستحب است در هر یک از ماه رجب و شعبان و رمضان آنکه در شب سیزدهم دو رکعت نماز بگزارند در هر رکعت حمد یک مرتبه و یس و تبارک الملک و توحید بخوانند و در شب چهاردهم چهار رکعت به دو سلام به همین کیفیت و در شب پانزدهم شش رکعت به سه سلام به همین کیفیت از حضرت صادق علیه السلام مروی است که هر که چنین کند جمیع فضیلت این سه ماه را دریابد و جمیع گناهانش غیر از شرک آمرزیده شود.

روز سیزدهم

اول أیام البیض است و ثواب بسیاری برای روزه این روز و دو روز بعد واردشده و اگر کسی خواهد عملم داود بجا آورد باید این روز را روزه بگیرد.

شب نیمه ماه رجب

شب شریفی است و در آن چند عمل است: اول غسل دوم احیاء آن به عبادت سوم زیارت امام حسین علیه السلام چهارم شش رکعت نماز که در شب سیزدهم ذکر شد پنجم سی رکعت نماز در هر رکعت حمد و ده مرتبه توحید.

روز نیمه رجب

روز مبارکی است و اعمال آن عبارت است از: ۱. غسل؛ زیارت حضرت امام حسین علیه السلام ۳. اعمال ام داود.

شب بیست و هفتم

شب مبعث و از لیالی متبرکه است و در آن چند عمل است اول: بعد از نماز عشا که به رختخواب رفتی پس بیدار می شوی هر ساعتی که خواستی از شب تا پیش از نیمه آن و بجا می آوری دوازده رکعت نماز می خوانی در هر رکعتی حمد و سوره ای از سوره های کوچک مفصل و مفصل از سوره محمد است تا آخر قرآن پس چون سلام دادی در هر دو رکعتی و فارغ شدی از نمازها می نشینی بعد از سلام و می خوانی حمد را هفت مرتبه و معوذتین را هفت مرتبه و قل هو الله أحد و قل یأیها الکافرون هر کدام را هفت مرتبه و إنا أنزلناه و آیة الکرسی هر کدام را هفت مرتبه و بخوان در عقب همه این دعا را: الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَمْ یتَّخِذْ وَلَدا وَ لَمْ یکنْ لَهُ شَرِیک فِی الْمُلْک وَ لَمْ یکنْ لَهُ وَلِی مِنَ الذُّلِّ وَ کبِّرْهُ تَکبِیرا اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِمَعَاقِدِ عِزِّک عَلَی أَرْکانِ عَرْشِک وَ مُنْتَهَی الرَّحْمَةِ مِنْ کتَابِک وَ بِاسْمِک الْأَعْظَمِ الْأَعْظَمِ الْأَعْظَمِ وَ ذِکرِک الْأَعْلَی الْأَعْلَی الْأَعْلَی وَ بِکلِمَاتِک التَّامَّاتِ أَنْ تُصَلِّی عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ أَنْ تَفْعَلَ بِی مَا أَنْتَ أَهْلُهُ پس بخوان هر دعایی که خواستی و مستحب است غسل در این شب و گذشت در شب نیمه نمازی که در این شب نیز خوانده می شود دوم زیارت حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام.

روز بیست و هفتم

اول: غسل،

دوم: روزه و آن یکی از چهار روزی است که در تمام سال امتیاز دارد برای روزه گرفتن و برابر است با روزه هفتاد سال سوم بسیار صلوات فرستادن چهارم زیارت حضرت رسول صلی الله علیه و آله و امیرالمؤمنین علی علیه السلام.

سوم: دوازده رکعت نماز که خوانده شود در هر رکعت حمد و سوره و بعد از فراغ از نمازها خوانده شود هر یک از حمد و توحید و معوذتین چهار مرتبه و لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکبَرُ وَ سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلا بِاللَّهِ الْعَلِی الْعَظِیمِ چهار مرتبه اللَّهُ اللَّهُ رَبِّی لا أُشْرِک بِهِ شَیئا چهار مرتبه لا أُشْرِک بِرَبِّی أَحَدا چهار مرتبه.

روز آخر ماه:

غسل در آن واردشده و روزه اش سبب آمرزش گناهان گذشته و آینده است و نماز سلمان به نحوی است که در روز اول(گذشت) التماس دعا.

پی نوشت ها:

[۱] فضائل الاشهر الثلاثه، ابن بابویه قمی، تحقیق غلامرضا عرفانیان، ص ۲۴

[۲] نماز سلمان:

به این صورت که ده رکعت نماز گذارد، بعد از هر دو رکعت سلام دهد و در هر رکعت یک مرتبه سوره «حمد»، سه مرتبه «توحید» و سه مرتبه «قل یا ایها الکافرون» را خوانده و پس از هر سلام دستها را بلند کند و بگوید: «لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِیک لَهُ لَهُ الْمُلْک وَ لَهُ الْحَمْدُ یحْیی وَ یمِیتُ وَ هُوَ حَی لا یمُوتُ بِیدِهِ الْخَیرُ وَ هُوَ عَلَی کلِّ شَی ءٍ قَدِیرٌ»

معبودی جز خدا نیست، یگانه و بی شریک است، فرمانروایی و سپاس تنها برای اوست، زنده می کند و می میراند، و اوست زنده ای که نمی میرد، خیر به دست اوست و او بر هر کاری تواناست.

سپس بگوید: اللَّهُمَّ لا مَانِعَ لِمَا أَعْطَیتَ وَ لا مُعْطِی لِمَا مَنَعْتَ وَ لا ینْفَعُ ذَا الْجَدِّ مِنْک الْجَدُّ

خدایا! از آنچه عطا کردی بازدارنده ای نیست، و آنچه را بازداری دهنده ای ندارد و شخص کوشا را کوشش از تو بی نیاز نمی کند،

سپس دستها را بر چهره خود بکشد. و نیز در روز نیمه ماهر رجب این نماز را با همین کیفیت بخواند، ولی پس از: عَلَی کلِّ شَی ءٍ قَدِیرٌ او بر هر کاری تواناست

بگوید: إِلَها وَاحِدا أَحَدا فَرْدا صَمَدا لَمْ یتَّخِذْ صَاحِبَةً وَ لا وَلَدا

معبود، یگانه، یکتا، فرد، مقصود نیازمندان، که همسری و فرزندی نگرفته است

و هم در روز آخر ماه این عمل را بجا آورد و بعد از: عَلَی کلِّ شَی ءٍ قَدِیرٌ بگوید وَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِینَ وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلا بِاللَّهِ الْعَلِی الْعَظِیمِ.

او بر هر کاری تواناست خدایا! بر محمّد و خاندان پاکش درود فرست، و جنبش و نیرویی جز به خدا نیست، خدای برتر و بزرگ.

پس دستها را بر چهره خود کشیده و حاجتش را بطلب، از فواید این نماز که بسیار است نباید غفلت نمود.

در میان شب‌های مقدس اسلامی، نخستین شب جمعه ماه رجب جایگاهی ویژه دارد که به «لیلة الرغائب»، شب آرزوها و بخشش‌های الهی، مشهور است.

بر اساس این گزارش بنابر روایات، در این شب فرشتگان در کعبه گرد هم می‌آیند تا برای روزه‌داران ماه رجب طلب آمرزش کنند. در این گزارش به بررسی روایات و احادیث مرتبط با این شب پرفضیلت می‌پردازیم که تقدیم شما فرهیختگان می‌شود.

لَیلَةُ الرَّغائِب نخستین شب جمعهٔ ماه رجب است که در آن امید به بخشش‌های فراوان از سوی خداوند است.

بر اساس روایتی از پیامبر(ص) در این شب فرشتگان به کعبه می‌آیند و از خدا درخواست می‌کنند روزه‌دار در ماه رجب را ببخشد.در این روایت، هم‌چنین خواندن دوازده رکعت نماز با کیفیتی خاص پس از عشاء تا قبل از نیمه شب توصیه شده است.

* معنای لیلةالرغائب

جمعی از عالمان شیعه و سنی، روایت مذکور را جعلی دانسته‌اند. گروهی از فقها انجام اعمال لیلة الرغائب را به امید مطلوبیت (رجاءً) جایز می‌دانند.

لیله به معنای شب است و کلمهٔ «رغائب» جمع «رغیبه» به معنای چیزی است که مورد رغبت و میل و نیز به معنای عطا و بخشش فراوان است.

بنابراین «لیلة الرغائب» هم می‌تواند به معنای شبی باشد که میل و توجه به آن بسیار است و هم می‌تواند به معنای شبی باشد که در آن عطا و بخشش خدا بسیار است.

با توجه به روایتی که در فضیلت این شب نقل شده هر دو معنا درست است.

بر پایه حدیثی که از رسول اکرم در کتاب اقبال الاعمال سید ابن طاووس نقل شده، پیامبر فرمود از این شب غفلت نکنید زیرا این شب را ملائکه، لیلة الرغائب نامیده‌اند.

زمانی که یک‌سوم از این شب بگذرد، فرشته‌ای در آسمان و زمین باقی نمی‌ماند، مگر اینکه در کعبه و حوالی آن جمع می‌شوند. خداوند به فرشتگان می‌گوید هرچه می‌خواهید درخواست کنید.

فرشتگان گویند درخواست ما بخششِ فرد روزه‌دارِ ماه ماه رجب است. خدا پاسخ می‌دهد: آن را انجام دادم.

* تو را بشارت باد که از هر شدّت و سختی نجات یافتی

در روایت لیلة الرغائب آمده است نخستین پنج‌شنبه ماه رجب روزه گرفته شود و در شب جمعه، بین نماز مغرب و نماز عشاء تا قبل از نیمه شب، دوازده رکعت نماز اقامه شود که هر دو رکعت به یک سلام ختم می‌شود و در هر رکعت یک مرتبه سوره حمد، سه مرتبه سوره قدر، و دوازده مرتبه سوره توحید خوانده می‌شود و پس از نماز هفتاد بار ذکر «اَللهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحمّدٍ النَّبیِّ الاُمِّیِّ وَ عَلَی آلِهِ» (خدایا! بر محمّد پیامبر درس ناخوانده و خاندانش درود فرست)گفته می‌شود.

پس از آن در سجده هفتاد بار ذکر «سُبّوحٌ قُدّوسٌ رَبُّ المَلائِکَةِ وَ الّروحِ»، (پاک و منزّه است پروردگار فرشتگان و روح) و پس از سر برداشتن از سجده، هفتاد بار ذکر «رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ تَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمْ اِنَّکَ اَنْتَ الْعَلِّیُّ الْاَعْظَمُ» (پروردگارا! مرا بیامرز و بر من مهرورز و از آنچه از من می‌دانی بگذر، تو خدای برتر و بزرگ‌تری.) گفته می‌شود.

همچنین نمازگزار باید دوباره به سجده برود و هفتاد مرتبه ذکر «سُبّوحٌ قُدّوس رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرّوحِ» بگوید و سپس می‌تواند حاجت خود را از خدا بخواهد.

هرکه آن را بخواند شب اوّل قبرش حق‌تعالی ثواب آن را به نیکوترین صورت و با روی گشاده و درخشان و زبانی گویا به‌سوی او می‌فرستد، پس به او می‌گوید: «ای محبوب من، تو را بشارت باد که از هر شدّت و سختی نجات یافتی».

بنده می‌گوید: «تو کیستی؟ به خدا سوگند من چهره‌ای زیباتر از چهره تو ندیدم و سخنی شیرین‌تر از سخن تو نشنیدم و بویی بهتر از بوی تو نبوییدم!»

پاسخ می‌دهد: من ثواب آن نمازم که در فلان شب، از فلان ماه، از فلان سال خواندی، امشب نزد تو آمدم تا حقّت را ادا کنم و مونس تنهایی تو باشم و هراس را از تو برگیرم و هنگامی‌که در صور (شیپور قیامت) دمیده شود، در عرصه قیامت سایه‌ای بر سرت خواهم افکند، پس خوشحال باش که خیر هرگز از تو جدا نخواهد شد.

* از اولین شب جمعه ماه رجب غافل نشوید

در شب لیله الرغائب، ملائک از آسمان به زمین فرود می‌آیند و ساکن زمین می‌شوند و پِیکِ نیت‌های پاک بندگان خداوند می‌شوند تا بین آسمان و زمین پلی از حسنات و کهکشانی از اعمال خیر بندگان بسازند.

سزاوار است علاوه بر انجام اعمالی که مربوط به این شب است و بهره مندی از آنها، فرصت نیل به حوائج و خواسته‌های به حق و آرزوهای دست یافتنی را غنیمت شمرد و از فیضِ رحمتِ پروردگار بهره‌مند شد.

در جایی دیگر، رسول خدا صلوات الله در باب فضیلت و برکت ماه رجب و اولین شب جمعه از ماه رجب فرموده‌اند:

«وَ لَکِنْ لَا تَغْفُلُوا عَنْ أَوَّلِ لَیْلَهٍ جُمُعَهٍ فِیهِ [منه‏]فَإِنَّهَا لَیْلَهٌ تُسَمِّیهَا الْمَلَائِکَهُ لَیْلَهَ الرَّغَائِبِ وَ ذَلِکَ أَنَّهُ إِذَا مَضَی ثُلُثُ اللَّیْلِ لَمْ یَبْقَ مَلَکٌ فِی السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ إِلَّا یَجْتَمِعُونَ فِی الْکَعْبَهِ وَ حَوَالَیْهَا وَ یَطَّلِعُ اللَّهُ عَلَیْهِمْ اطِّلَاعَهً فَیَقولُ لَهُم: یا مَلائِکَتی، سَلونی ما شِئتُم، فَیَقولونَ: رَبَّنا، حاجَتُنا إلَیکَ أن تَغفِرَ لِصُوّامِ رَجَبٍ، فَیَقولُ اللَّهُ تَبارَکَ وتَعالی: قَد فَعَلتُ ذلِکَ.»

از اولین شب جمعه ماه رجب غافل نشوید؛ زیرا شبی است که فرشتگان آن را «لیله الرغائب» می‌نامند.

این نامگذاری به این دلیل است که هنگامی که پاسی (یک سوم) از شب گذشت، هیچ فرشته‌ای در آسمان‌ها و زمین باقی نمی‌ماند مگر اینکه در کعبه و اطراف آن گرد هم می‌آیند و آنگاه خداوند متعال به فرشتگان می‌فرماید:‌

ای فرشتگانم هر چه می‌خواهید از من طلب کنید.

آنگاه ملائک عرض می‌کنند: حاجت ما این است که از روزه داران رجب درگذری.

پس خداوند تبارک و تعالی می‌فرماید یقیناً چنین کردم.

منابع:

1. حسینیان مقدم، حسین، پیشینه شناسی خبر «لیلة الرغائب»، پایگاه اندیشوران حوزه

2. صافی گلپایگانی، لطف الله، معارف دین، قم، دفتر تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی صافی گلپایگانی، ۱۳۹۱.

3. طیب‌حسینی، سیدمحمود، «بررسی اعتبار روایت «لیله الرغائب» و تحقیق در معنای رغائب»، مجله حدیث پژوهی، شماره۱۹، ۱۳۹۷.

4. فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، قم، انتشارات امیر قلم.

5. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، ناشر: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۶۸ش.

6. اقبال الاعمال سید بن طاووس

تمرکز ذهنی قدرتی منحصر به فرد است که می‌تواند زندگی شخصی و اجتماعی افراد را بهبود بخشد. این توانایی به انسان امکان می‌دهد تا با دقت و وضوح بیشتری به مسائل بپردازد و راه‌حل‌های موثری بیابد.

برخی از حکما، نظیر «دکارت»، مهمترین توانایی انسان را «درست راه بردن عقل» می دانند[۱] و منظورشان دقیقا این است که فرد بتواند آن گونه که «اراده می کند و خود می خواهد بیاندیشد». چنان چه، شخصی بتواند موضوعی را برای اندیشیدن، انتخاب نموده و در قلمرو آن، تفکر کند و تا هر زمان که اراده کرده است، جریان فکر خود را تداوم بخشد، در حقیقت می توان او را فردی «متمرکز» نامید.
«پل ژاگو»، روانشناس فرانسوی معتقد است: «تمرکز فکری، عبارت از متوجه ساختن و ثابت نگاه داشتن فکر بر یک تصویر و یا مجموعه ای از اندیشه ها و افکار است.»[۲]

به لحاظ تأثیراتی که تمرکز فکر بر موفقیت آدمی دارد، جوانان بیش از سایرین به این پدیده علاقمندند و مایلند که این توانایی در آن ها، ایجاد شود. این آثار در دو جنبه زندگی شخصی و زندگی اجتماعی قابل تبیین است: اولین پیامد برجسته تمرکز فکری، هدایت آگاهانه زندگی است. فرد به درستی می داند که از زندگی چه انتظاراتی دارد؟ و چگونه می تواند بدان ها پاسخ دهد؟ از جهت سلامت روانی نیز، موضوع تمرکز فکر، نقش تعیین کننده ای دارد. زیرا اولین ویژگی انسان سالم از لحاظ روحی، روانی، «ادراک روشن تر و کار آمد تر واقعیت» است و دومین ویژگی آن «آزاد اندیشی بیشتر نسبت به تجربه» می باشد.[۳] و هر دو خصوصیت، همان گونه که مشهود است، به توانایی تفکر شخص، مربوط می شود، تأثیر دیگر «تمرکز فکری» را بر توانایی «حل مسأله»[۴] می توان بیان کرد.

این ویژگی که اولین بار به وسیله «جان دیویی» عنوان شد، عبارت است از «قابلیت شخص در این که، موقعیتی را که با آن روبرو شده به درستی بشناسد و بتواند راه حل مناسبی در آن زمینه ارائه کند»، «قدرت حل مسأله» بستگی کامل به بررسی همه جانبه موقعیت (مسأله)، بررسی راه حل ها و راه کارهای موجود و انتخاب بهترین راه کار ها و انجام راه حل مورد نظر دارد و این ها همه در پرتو فکر متمرکز انجام می پذیرد.
پرفسور «کارل سی شور» به عنوان یک روانشناس یادگیری می گوید: «شخص متوسط فقط ده درصد گنجایش طبیعی حافظه خود را به کار می برد و نود درصد آن را با بی اعتنایی به قوانین طبیعی حافظه ضایع می کند، این قوانین طبیعی عبارتند از «اثر»، «تکرار»، «تسلسل افکار» و «تمرکز فکر».[۵]

در جنبه اجتماعی نیز می توان گفت، به لحاظ پیامد های خاصی که تمرکز فکر می آفریند. نظیر نظم و ترتیب، برنامه ریزی، حسن تدبیر و خود رهبری، فرد واجد این خصوصیات، به سهولت می تواند اعتماد و اطمینان جامعه را به خود جلب نماید.
جوانان متمرکز به جهت مناسبات و روابط موفق و سنجیده ای که با دیگران برقرار می کنند، بهتر از سایرین می توانند، شایستگی ها و کفایت های خویش را در عمل اثبات نمایند. آنان به خبوبی می توانند درباره هر موضوعی عمیقا بیاندیشند و هر زمان که اراده کنند، خود را از فکری به فکر دیگر، منتقل نمایند.

پیشنهاد ها و راهکارها:

شناخت و به کار بستن توصیه های زیر، جوانان را در دستیابی به تمرکز فکر یاری می بخشد:

۱. وجود رابطه منطقی میان برنامه ریزی و تمرکز فکر، نسل جوان را به ضرورت برنامه ریزی، واقف می کند. اطرافیان می توانند با مساعدت در زمینه برنامه ریزی و آموزش راه کارهای مفید در این مورد، افکار جوانان را به تمرکز نیرومندی، برسانند.

۲. نماز، منشوری هزار وجه است که یک جلوه آن، تمرکز اندیشه می باشد، جوانان در پرتو نماز، نه تنها به معنویتی سرشار و عمیق دست می یابند بلکه با حضور قلب در نماز که خود تجلی تمرکز اندیشه برای یاد خداست، می توانند، این توانایی را به سایر بخش های زندگیشان، منتقل نمایند.

۳. توجه نسل جوان به آثار ارزنده فردی و اجتماعی تمرکز فکر، انگیزه آنان را در حصول این امر، افزایش می دهد. تمرکز فکر، موجب ذخیره نمودن قوای روحی جوانان می شود و به این ترتیب آنان می توانند به نوعی «اقتصاد نیروی روانی» دست یابند.

۴. مشاهیر بزرگ تاریخ، غالباً، اندیشه ای قوی و تمرکزی نیرومند، داشته اند. مطالعه زندگی نامه آنان، چگونگی رمز موفقیتشان و نیز تأثیر تمرکز فکر را بر پیشرفتشان، برای جوانان بازگو می نماید.

۵. «خلوت شخصی»، فرصتی به جوانان می دهد تا علاوه بر آرامش و امنیت روانی، به تمرکز فکر نایل شوند. در چنین موقعیتی، آنان می توانند بهتر از هر زمانی دیگر به ارزیابی خود، زندگی و آینده بپردازد.

۶. «تمرکز فکر» یکی از توانایی های شخصیتی است که جنبه اکتسابی دارد. تمرکز را می توان از تمرین هایی در دقایق کوتاه و لحظه های زودگذر، آغاز نمود و به تمرکز مداوم و مستمر نایل شد. ثبات و پایداری در انجام تمرین ها می تواند، نتیجه مطلوبی به بار آورد.

۷. استفاده از «تلقین مثبت» در جهت «تمرکز فکر برتر»، سودمند است. جوانان با تلقین افکار و اندیشه هایی در زمینه هدف مطلوب (تمرکز) می توانند، این خصیصه ارزشمند را در خود تقویت نمایند.

۸. در جریان زندگی، سعی کنید هیچ گاه استحکام روحی خود را از دست ندهید و اگر بعد از مشورت به انجام کاری تصمیم گرفتید، نگذارید مجرای فکرتان به هیچ وجه تغییر یابد.

۹. اگر هنگامی که به کار معینی اشتغال دارید، به شما خبری دادند، سکوت خود را حفظ کنید و نگذارید توجهتان به آن مسأله معطوف شود و اگر سعی کردند که عقیده شما را در آن مورد جویا شوند، تسلط و تمرکز خود را حفظ نمایید.

۱۰. از پرگویی و اظهار نظرهای بی مورد خود داری کنید زیرا فکر شما پراکنده و مانع تمرکز فکر می شود.

۱۱. وضع راحتی به خود بگیرید، عضلات را شل کنید و چشم ها را ببندید و در ذهن خود تصویر عدد ۱ را مجسم کنید و وقتی که موفق شدید به رقم ۲ بپردازید تا ۱۰.

۱۲. چیزی که دارای شکلی ساده باشد مثلاً یک بطری را در فاصله یک متری خود قرا دهید و در ساختمان آن به خوبی دقیق شوید، گاه گاهی چشم ها را ببندید و شکل آن را مجسم کنید.

۱۳. یک برگ کاغذ در دو مداد بردارید سعی کنید با یک دست دایره و با دست دیگر مربعی رسم کنید.

۱۴. هنگامی که در روی یک عکس یا خاطرات خود دقیق می شوید، تصویر شخصی را در روح خود مجسم کنید، اگر کسی باشد که او را زیاد ملاقات می کنید به محض این که چشم ها را بستید فورا تصویر او در روح شما ظاهر خواهد شد. البته نباید منتظر باشید که در قدم اول به این منظور نائل گردید، بلکه باید چندین بار به تکرار آن بپردازید.[۶]

پی نوشت:
[۱]. محمد علی فروغی، سیر حکمت در اروپا، ص ۱۲۲.
[۲]. پل ژاگو، مانیتسیم شخصی، ترجمه مشفق همدانی، ص ۲۴۲.
[۳]. آبراهام مازلو، به سوی روانشناسی بودن، ترجمه رضوانی، ص ۱۷۶.
[۴]. problem solving
[۵]. دیل کارنگی، ناطقین زبردست، ترجمه دکتر عظیم عالم زاده، ص ۵۸.
[۶]. پال ژاگو، قدرت اراده، ترجمه کاظم اعتمادی، ص ۷۸.

برای داشتن موهای سالم نیاز داریم به در حفظ و نگهداری آنها دقت کنیم،‌ اما عامل تغذیه هم در این میان نقش پررنگی دارد. اگر می‌خواهید موهایتان سالم بوده و رشد خوبی داشته باشند، مواد غذایی زیر را در رژیم غذایی‌تان بگنجانید:

۱. تخم‌مرغ

تخم‌مرغ منبعی غنی از پروتئین و بیوتین (یکی از انواع ویتامین B) است که برای رشد موها ضروری‌اند.

۲. انواع توت

توت‌ها حاوی ترکیبات مفید و ویتامین‌ها هستند که موجب رشد سریع‌تر موها می‌شوند.

۳. اسفناج

اسفناج از نوع سبزیجات برگ سبز است که مواد مغذی و مفیدی چون آهن،‌ فولات، و ویتامین‌های A و C دارد. تمام این مواد برای رشد موها ضروری‌اند.

۴. ماهی‌های چرب

ماهی‌های چرب مانند قزل‌آلا، شاه‌ماهی و خال‌مخالی حاوی اسیدهای چرب امگا۳ هستند که بررسی‌ها نشان داده در تقویت و رشد مو موثرند.

۵. آووکادو

این میوه خوش‌طعم، منبعی عالی از چربی‌های سالم، ویتامین C و ویتامین E است. این ویتامین‌ها موجب رشد سریع‌تر مو می‌شود.

۶. آجیل

آجیل سرشار از مواد مغذی، مانند ویتامین‌های E و ‌B، زینک و اسیدهای چرب ضروری است که موجب سلامت مو و رشد سریع‌تر مو می‌شوند.

۷. دانه‌ها

دانه‌ها هم حاوی ویتامین E، زینک و سلنیم هستند که موجب سلامت و رشد مو می‌شوند.

۸. فلفل شیرین

فلفل‌های شیرین سرشار از آنتی‌اکسیدانی چون ویتامین C هستند که در رشد بهتر موها نقش دارند.

۹. حبوبات

حبوبات، پروتئین‌های گیاهی هستند که وجودشان برای رشد موها ضروری است.

۱۰. سویا و گوشت

بررسی‌ها نشان داده است که ترکیبات موجود در سویا می‌توانند رشد موها را بهبود بخشند. پروتئین موجود در گوشت هم می‌تواند فولیکول‌های مو را بهبود بخشیده و تقویت کند.

با مصرف مواد خوراکی

روزنامه «العربی الجدید» در یادداشتی در این باره نوشت: محاسبات و معادلات توافق دستیابی به آتش‌بس در اسرائیل پیچیده است و دستیابی به چنین توافقی به محاسبات و ملاحظات مختلف از جمله  محاسبات مربوط به مسائل نظامی و امنیتی، سیاست داخلی و حتی محاسبات شخصی بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم اشغالگر و محاسبات مربوط به صحنه بین‌المللی و بازگشت دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب به کاخ سفید در ۲۰ ژانویه بستگی دارد.

ملاحظات نظامی

نهادهای امنیتی و نظامی رژیم صهیونیستی مدت‌هاست که از دستیابی به توافق تبادل اسرا حمایت می‌کنند و معتقد هستند که این توافق‌ها جز با توافق با حماس قابل دستیابی نیست و ادعا می‌کنند که می‌توانند با تمام جنبه‌های امنیتی و نظامی هر توافقی که حاصل شود، مقابله کنند.

 تشکیلات نظامی ارتش رژیم صهیونیستی ماندن در محور «صلاح الدین» (فیلادلفیا) در مرز بین نوار غزه و مصر یا باقی ماندن در محور «نتزاریم» که شمال و جنوب نوار را از هم جدا می‌کند، شرط لازم برای هرگونه توافق با جنبش حماس نمی‌داند.

ارتش و سرویس‌های اطلاعاتی رژیم صهیونیستی همچنین می‌دانند که بازگشت اسرا در شرایط کنونی تنها از طریق توافق حاصل می‌شود. همچنین از نظر نهاد امنیتی و نظامی تل‌آویو، بازگرداندن اسرا بخشی از محو نتایج شکست بزرگ هفتم اکتبر ۲۰۲۳ و پرداخت جریمه سهم خود در آن است. بدیهی است که بسته نشدن این پرونده به معنای تغییر در قرارداد نانوشته ارتش، سربازان و خانواده سربازان برای تلاش به منظور بازگرداندن زنده یا مرده اسرا تحت هر شرایطی است.

با این حال، نهادهای نظامی و امنیتی رژیم صهیونیستی علیرغم موضع تاریخی خود در تصمیم گیری‌های امنیتی، هنوز نتوانسته‌اند کابینه، به ویژه رئیس آن، بنیامین نتانیاهو را متقاعد کنند که به طور جدی به سمت توافق با حماس حرکت کند. این امر عمدتاً به دلیل ملاحظات سیاسی و تفاوت در برداشت دستگاه نظامی و نتانیاهو درباره اهداف و نتایج جنگ است.

ملاحظات نتانیاهو

از زمان آغاز جنگ در هفتم اکتبر ۲۰۲۳، کابینه و بنیامین نتانیاهو بر اهمیت آزادی اسرای صهیونیست در نوار غزه تاکید کرده و مدعی شده‌اند که کابینه تمام تلاش خود را برای بازگرداندن آنها در اسرع وقت انجام خواهد داد.

 با این وجود کابینه نتانیاهو از ابتدای جنگ تصمیم نگرفته است که بازگشت اسرا یکی از اهداف رسمی و اصلی جنگ باشد، بلکه گفته است که این موضوع جزو اولویت‌های اول جنگ است. تغییر وضعیت این هدف و افزودن آن به اهداف جنگ با فشار افکار عمومی و آغاز فعالیت اعتراضی خانواده‌های اسرا و ربوده شدگان و بسیج افکار عمومی برای حمایت از مطالبات آنان صورت گرفت.

در واقع، پرونده اسرای صهیونیست در نوار غزه و بازگرداندن آنها برای نتانیاهو و کابینه‌اش اهمیت چندانی ندارد و به همین دلیل نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در طول مذاکرات تلاش کرد تا بسیاری از پیشنهاداتی را که برای دستیابی به توافق با جنبش حماس ارائه شده بود، خنثی کند و از هرگونه معامله برای مبادله که به پایان جنگ منجر شود، سرباز زد. او حتی پیشنهادی را که خودش در ماه مه گذشته در کابینه جنگ ارائه و تصویب کرد، ناکام گذاشت. نتانیاهو پیشنهاد خود را به جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا ارائه کرد و او در یک کنفرانس مطبوعاتی ویژه در پایان مه ۲۰۲۴ آن را اعلام کرد.

بنابراین می‌توان گفت که موضع بنیامین نتانیاهو مبنی بر خودداری از پایان دادن به جنگ در ازای توافق‌نامه مبادله اسرا بیش از ۱۴ ماه پس از شروع جنگ همچنان پابرجا است. از نظر نتانیاهو، طولانی شدن جنگ و ادامه وضعیت سیاسی تاکنون در خدمت منافع سیاسی، انتخاباتی و شخصی او بوده است. انتظار می‌رفت که این وضعیت تا حدودی تغییر کند و پس از آنچه اسرائیل، دستگاه نظامی و کابینه این رژیم آن را دستاوردهای نظامی بزرگی در جبهه‌های جنوب و شمال قلمداد کردند، امکان حرکت به سمت توافق مبادله و آتش‌بس مطرح شود، اما این اتفاق رخ نداده است.

همچنین احتمال اینکه نتانیاهو از دستیابی به توافق برای منحرف کردن تمرکز رسانه‌ها بر شهادت خود در دادگاه به اتهام فساد، رشوه و خیانت در امانت به سمت منافع در معامله تبادل اسرا استفاده کند، بعید نیست.

تشدید عملیات نظامی برای ناکام گذاشتن توافق

به طور کلی موضع نتانیاهو در قبال تبادل اسرا تغییر جدی نکرده است و تعدادی از رسانه‌های عبری در روزهای اخیر به این موضوع اشاره کرده‌اند؛ به عنوان مثال، «یارون آبراهام» تحلیلگر سیاسی در شبکه ۱۲ رژیم صهیونیستی ۲۵ دسامبر یادداشتی را منتشر کرد که نشان می‌دهد اختلافات و درگیری جدی بین تشکیلات امنیتی و نتانیاهو بر سر پیشرفت به سوی معامله تبادل اسرا وجود دارد.

بر اساس گزارش آبراهام، فرماندهان ارشد نهادهای امنیتی با انتقاد از اظهارات اخیر نتانیاهو و «یسرائیل کاتس»، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی درباره مذاکرات جاری با حماس، اعلام کردند که تل‌آویو مواضع خود را تغییر نخواهد داد و از نوار غزه خارج نخواهد شد. رژیم اشغالگر کنترل نظامی را ادامه خواهد داد و مبادله اسرا به پایان جنگ منجر نخواهد شد. این اظهارات به عقیده مقامات امنیتی رژیم صهیونیستی نه تنها سودی در مذاکرات ندارد، بلکه مانع از دستیابی به توافق می‌شود.

اقدامات و اظهارات نتانیاهو و کاتس در ادامه همان رویکردی است که «بی‌بی» از ابتدای مذاکرات با حماس دنبال کرده است؛ چراکه او علاقه‌ دارد مواضع و بیانیه‌هایی را صادر کند که مذاکرات را خنثی و از رسیدن به توافق جلوگیری می‌کند. بنابراین؛ نتانیاهو با وجود تغییر وضعیت امنیتی و نظامی در نوار غزه و حتی منطقه و با وجود تغییر در اوضاع سیاسی رژیم صهیونیستی، موضع خود را تغییر نداده و به پیشرفت در مذاکرات کمکی نکرده است.

عدم پیشرفت در مذاکرات مبادله اسرا و آتش‌بس بار دیگر نشان می‌دهد که گزینه نظامی و ابزار امنیتی همچنان گزینه اول و اولیه نتانیاهو، وزیر جنگ جدید و حتی کابینه رژیم صهیونیستی است. یعنی نتانیاهو با جنگ نابودی غزه به عنوان بخشی از جنگ گسترده‌تر علیه محور مقاومت و ایران برخورد می‌کند و از نظر او این جنگ هنوز تمام نشده است؛ بنابراین بعید نیست که نخست وزیر رژیم صهیونیستی اقدام به تشدید تنش‌های بیشتر در منطقه کند، تا مانع از دستیابی به توافق آتش‌بس در نوار غزه شود و بعید نیست که حملات اخیر به یمن مقدمه‌ای برای این تشدید تنش بوده باشد.