emamian

emamian

در آستانه سی و سومین سالگرد ارتحال امام خمینی (ره)، بنیانگذار کبیر جمهوری اسلامی ایران، «تاها موزامیل» هماهنگ کننده انجمن رسانه های آزاد جنوب آسیا و از اساتید دانشکده روزنامه نگاری سریلانکا در یادداشتی به تجلیل از شخصیت والای این امام بزرگوار پرداخت.

موزامیل در این مقاله به تشریح برخی از خصوصیات شخصیتی و رفتاری امام (ره) پرداخته است. مقاله وی به شرح زیر است:

بی شک یکی از انسان هایی که طی سال های 1979 تا 1989 بیشترین سرزبان‌ها بود، آیت الله خمینی  (ره) از ایران بود. زیرا وی انقلاب موفقی علیه محمد رضا شاه پهلوی که آن زمان به عنوان پلیس خلیج فارس شناخته می شد، رهبری کرده بود.

این انقلاب به دلیل ماهیت خاصش، به عنوان« انقلابی برای انقلابی کردن انقلاب» شناخته می شد زیرا با مبارزات مردم غیرمسلح انجام شد و در نهایت آنها را از وابستگی به خارجی‌ها رها کرد.

امام خمینی مورد اطمینان اکثر مقامات کشوری بود اما او یک سیستم جمهوری خواهی دولتی را براساس شیوه های اسلامی و طبق خواسته مردم، شکل داد.

از همان روزهای اول انقلاب، دسیسه‌های بسیاری برای سرنگونی این دولت انقلابی ترسیم شد، بسیاری از یاران امام خمینی در بمب گذاری های طراحی شده توسط گروهک تروریستی منافقین، کشته شدند. اما امام در برابر تمام این مشکلات ایستاد و در تاسیس شکل مطلوب دولت، موفق شد.

با وجود آنکه امام خمینی خود در مقام رهبری بود اما هرگز در اداره دولت دخالت نمی‌کرد و فقط زمانی که لازم بود به ارایه رهنمودهایی می پرداختند. او به نمایندگان منتخب مردم اجازه می داد تا سیستم کشور را اداره کنند.

زندگی شخصی امام خمینی (ره)

سیره و زندگی شخصی این حاکم قدرتمند در این کشور مهم و پهناور، مانند رفتار و زندگی یک انسان عادی و معمولی بود. او غذای مردم عادی را می خورد و لباسش کمترین قیمت را داشت. او از همه تجملات دوری می‌کرد و از همراهان، یاران و سیاستمداران خود می خواست تا ساده زندگی کنند و مطابق آموزه‌های اسلام الگویی برای مردم جامعه باشند.

قصرها و کاخ های زیادی در زمان پهلوی ساخته شد. امام خمینی می‌توانست زندگی راحتی در یکی از آنها داشته باشد اما او آنها را دوست نداشت. خانه او ساده و بی آلایش بود. روش زندگی او مانند روش زندگی مردم عادی و فقیر بود.این در شرایطی بود که درست در همان زمان وی مسئولیت یک کشور بزرگ و ملاقات با رهبران دنیا را بر عهده گرفت.

رهبری جامعه، اجرای عدالت و دوست داشتن و تنفر او، همگی برای جلب رضایت الهی بود. این موضوع واقعا تعجب انگیز است که چرا او وقتی که در موقعیت چنین قدرتی بود، به این شکل زندگی می کرد؟

صداقت و از خود گذشتگی این امام فقید، سیره شخصی و نحوه زندگی ایشان هنگامی که در راس قدرت بود، تواضع و روش عبادت ایشان، خاص و منحصر به فرد بود. این موضوعات نشان دهنده بلوغ معنوی ایشان بود. بلوغ معنوی، درک توحیدی، نحوه عبادت، صمیمیت او با خدا و خلوص وی، در حقیقت، موضوعاتی هستند که انسان های معمولی قادر به درک آنها نیستند. تمام محققان شیعه و سنی و غیرمسلمان اظهار کردند که درک این بخش از شخصیت امام خمینی برای آنها مشکل است. اگرچه این بخش از شخصیت امام خمینی (ره) وسیره روشنگرانه و خیره کننده ایشان نگاه خیلی از مردم را به خود معطوف می‌کرد اما با این حال این افراد از درک ابعاد مختلف زندگی ایشان ناتوان بودند.

برقراری عدالت

از تمام حوادث کاملا مشخص است که وی همواره به دنبال حفظ عدالت بود و هنگام مواجه شدن با موقعیت های دشوار، از جمله تحریم‌های اقتصادی که بر ملت اعمال می‌شد، صبورانه و با شجاعت رفتار می‌کرد.

وی در طول زندگی پرماجرای خود نسبت به برخی نکات خاص در زندگی توجه ویژه داشت. او همیشه عدالت و اتحاد را بالاتر از همه موضوعات قلمداد می کرد. این موضوعات مهمترین چیزهایی بودند که وی به آنها توجه می کرد زیرا وی معتقد بود بسیاری از مشکلات و مرض‌هایی که جهان اسلام کنونی با آن مبتلا است به علت نبود این موضوعات است. جهان اسلام باید درس‌های بزرگ زیادی از این رهبر کبیر بیاموزد. وی الگویی برای حاکمان امروزی در کشورهای اسلامی است.

دنیای امروز برای کشورهای مسلمان در سراسر دنیا پر از درس است. اگر رهبران کشورهای مسلمان این درس ها را از امام خمینی بیاموزند، مطمئنا در مسیر موفقیت، عزت نفس و امنیت حرکت می کنند. امام خمینی (ره) به عدم اتکا به شرق یا غرب باور داشت. ما اگر می خواهیم عزت و احترام از دست رفته خود را بیابیم، باید از زندگی امام درس بیاموزیم.  

اتحاد امت اسلام

او همیشه نسبت به اجرای عدالت اصرار داشت و خود به طور قطع آن را دنبال می کرد. وی از حقوق خود به خاطر خدا، اسلام و وحدت مسلمانان می گذشت. وی هیچ وقت نمی خواست در هیچ مناقشه‌ای شرکت کند. او همیشه برای امت اسلامی و وحدت مسلمانان ارزش قایل می شد. مخالفان اسلام در تلاش برای ایجاد اختلاف بین فرقه‌های مختلف اسلامی هستند و میلیون ها دلار برای این کار هزینه می‌کنند. اینها حقایقی هستند که جهان اسلام  باید نسبت به آنها آگاه باشند.

امام خمینی 12اُم تا 17اُم ریبع الاول را به عنوان هفته وحدت مسلمانان معرفی کرد. محققان از سراسر دنیا از هر مکتب فکری در اسلام، در این روزها برای به اشتراک گذاشتن عقاید خود و نیز ارزیابی شرایط فعلی دنیای مسلمانان و یافتن راهکار برای مشکلات احتمالی، گردهم می آیند.

جامعه اسلامی در قرن های اخیر گرفتار بی عدالتی شده است. این بی عدالتی از عدم اتحاد، درگیری و اختلاف بین مسلمانان ایجاد شده است. دنیای اسلام همچنان از این موضوعات دچار بلا و آفت شده است. هر قدر که شما به تاریخ اسلام نگاه کنید این حقایق را بهتر درک خواهید کرد. امام خمینی همیشه نسبت به اتحاد در دنیای اسلام به عنوان یک نکته اساسی توجه ویژه داشت. نیاز امروز دنیای اسلام، چیزی به جز اتحاد نیست.

حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی عصر امروز (دوشنبه) در دیدار امامعلی رحمان رئیس جمهور تاجیکستان و هیئت همراه، تأکید کردند: ظرفیت‌های گسترش همکاری‌های دو کشور در زمینه‌های مختلف بسیار فراتر از سطح کنونی است و باید با توجه به سیاست دولت ایران مبنی بر تقویت روابط با همسایگان، روابط دو کشور دچار تحول اساسی شود.

رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به اشتراکات عمیق تاریخی، دینی، فرهنگی و زبانیِ ایران و تاجیکستان، دو کشور را همچون خویشاوند و برادر خواندند.

حضرت آیت الله خامنه‌ای از اقدامات رئیس جمهور تاجیکستان در گسترش زبان فارسی تقدیر و با اشاره به اولین سفر خارجی دکتر رئیسی به تاجیکستان تأکید کردند: انجام این سفر نشان‌دهنده اهتمام دولت برای گسترش روابط با تاجیکستان است و در یک‌سال گذشته نیز سطح روابط افزایش یافته است اما با نقطه مطلوب بسیار فاصله دارد.

ایشان، ظرفیت‌های فنی و مهندسی، صنعتی و علمی ایران را برای کمک به تاجیکستان بسیار مستعد و مهم ارزیابی کردند و افزودند: برای استفاده از این ظرفیت‌ها و گسترش جدی همکاری‌ها باید کمیسیون مشترک به‌صورت جدی برای همه اسناد امضاء شده برنامه‌ریزی و زمان‌بندی کند تا به مرحله عملیاتی برسند.

رهبر انقلاب اسلامی اقلیم متنوع ایران و زمین‌ها و دشت‌های پهناور و پیشرفتهای علمی و فناوری و صنعتی و شرکتهای دانش بنیان در ایران و همچنین آب فراوان و معادن گسترده در تاجیکستان را زمینه‌های ارتقاء همکاری‌های مشترک برشمردند و خاطرنشان کردند: با وجود تحریم‌ها جمهوری اسلامی ایران پیشرفتهای خوبی در زمینه‌های مختلف داشته است و اگر تحریم‌ها نبود، این پیشرفتها به دست نمی‌آمد زیرا تحریم‌ها باعث شد تا به نیرو و ظرفیت‌های داخلی خود اتکا کنیم.

حضرت آیت الله خامنه‌ای تحریم را اسلحه قدرتها در مقابل کشورها خواندند و تأکید کردند: آن چیزی که این اسلحه را از کار می‌اندازد، توجه به نیروها و ظرفیت‌های درونی است.

ایشان با تأکید بر اینکه یکی از عرصه‌های همکاری و هم‌فکری میان ایران و تاجیکستان، مسائل منطقه و بویژه وضعیت افغانستان است، گفتند: نگرانی‌های ایران و تاجیکستان درباره افغانستان مشترک است و هر دو کشور از گسترش تروریسم و رشد گروههای تکفیری در این کشور نگران هستند و ما معتقدیم که آقایانی که اکنون در افغانستان برسر کار هستند باید بتوانند با یک حکومت جامع و فراگیر از همه گروه‌ها استفاده کنند.

رهبر انقلاب اسلامی همچنین با اشاره به سفر اخیر رئیس ستاد کل نیروهای مسلح کشورمان به تاجیکستان و افتتاح کارخانه تولید پهپاد، اینگونه همکاری‌ها را بسیار مهم ارزیابی و خاطرنشان کردند: پهپاد امروز عامل مهمی در امنیت کشورها است.

در این دیدار که حجت الاسلام والمسلمین رئیسی رئیس جمهور نیز حضور داشت، امامعلی رحمان با ابراز خرسندی فراوان از حضور در تهران و دیدار با رهبر انقلاب اسلامی به گفتگوهای خود با رئیس جمهور ایران اشاره کرد و گفت: مذاکرات خوبی در زمینه‌های مختلف از جمله روابط تجاری و اقتصادی و صنعتی انجام شد و با توجه به اسناد امضا شده امید است با هدایت‌های جنابعالی، روابط دو کشور بیش از پیش گسترش یابد.

وی نگرانی‌های امنیتی بویژه درباره افغانستان و گسترش تروریسم را از موضوعات مهم میان دو کشور برشمرد و افزود: ما خواستار صلح و آرامش و حکومتی با حضور همه قومیت‌ها، در افغانستان هستیم و امیدواریم با افزایش همکاری‌های امنیتی ایران و تاجیکستان، بتوان بر نگرانی‌ها غلبه کرد.

جمعی از علمای اهل سنت کشور نپال امروز دهم خرداد ماه 1400 در آستانه ایام ارتحال امام خمینی (ره) ضمن شرکت در نشست "امام خمینی(ره)، احیاگر هویت زن مسلمان" از مرقد مطهر و موزه آستان قدس حضرت معصومه(س) و نیز کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی نجفی در قم بازديد كردند.

شخصیت های برجسته این کشور نظیر مفتی محمد ابوبکر صدیقی قاسمی "رئیس دارالافتا و مدیریت استهلال هلال ماه و قاضی شهر" ، محمد منصور "مفتی و امام جمعه پایتخت نپال و رئیس جمعیت علمای نپال" ، قاری محمد سلمان غفاری "فعال در علوم قرآنی"  ، بشیر الدین "از علمای منطقه ویژه کوهستانی نپال و مدیر دو مدرسه علمیه در نپال" در این بازدید حضور داشتند.

علمای اهل سنت و میهمانان نپالی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی وحدت در ابتدا با حضور در نشست "امام خمینی(ره) احیاگر هویت زن مسلمان" در مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران کشور با مدیر این مرکز حجت الاسلام و المسلمین مجتبی فاضل دیدار و گفتگو كردند.

در این دیدار حجت الاسلام و المسلمین مجتبی فاضل ضمن خوش آمدگویی به میهمانان نپالی، ایام ارتحال امام خمینی(ره) را تسلیت گفت و در ادامه قرآن را نقش محوری در دنیا و عقبای مسلمانان دانست و اظهار داشت: با توجه به نگاه ویژه حاضرین بزرگوار به قرآن کریم؛ قرآن را یک محور بسیار ارزشمند برای امت اسلامی عنوان کرد.

وی افزود: خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید: " وَوَجَدَكَ عَائِلًا فَأَغْنَىٰ "؛ اگر حمایت های حضرت خدیجه(س) ام المومنین از نبی مکرم اسلام نبود، معلوم نبود اسلام به سرانجام برسد؟!، بنابراین قرآن از نقش موثر بانوان به مانند حضرت مریم ، آسیه و حضرت زهرا(س) که سرآمد بانوان عالم هستند، پرده برداشت و از این جهت نقش کلیدی بانوان در تحقق بخشی اهداف و فرهنگ اسلامی در جامعه توسط حوزه علمیه خواهران شکل گرفت.

وی با اشاره به مشترکات میان مذاهب اسلامی و تاکید کرد: مشترکات مذاهب اسلامی به مانند " نبی واحد ، قرآن کریم است و حدیث " اِنّی تارِک فِیکُمُ الثَّقَلَیْن کِتابَ اللهِ وَ عِتْرَتی" می تواند در تعامل و تبادل علوم میان مذاهب اسلامی، موجب رشد و توسعه خوبی در جهت تعالیم دینی و قرآنی خواهران داشته باشد.

وی تصریح کرد: بخشی از این تبیین و تفسیر دین بدلیل فقدان پیامبر است که باید دست به دامن علما شویم تا بتوانیم دین را تفسیر و تبیین کنند که البته بخشی از این مسئولیت به دوش علما و پژوهشگران خواهران است.

در ادامه هیات نپالی متشکل از علمای برجسته و شاخص اهل سنت این کشور، از كتابخانه حضرت آيت الله مرعشی نجفی(ره) بازدید کردند.

كتابخانه حضرت آيت الله مرعشی نجفی از كتابخانه های كم نظير و شايد بی نظير ايران است، اين جمله ای از بزرگترين مرجع و سياستمدار قرن و كسی است كه توانست انقلابی را ايجاد كند، به تعبير بسياری از بزرگان مقدمه انقلاب آخر است؛ جمله ای از حضرت امام خمينی(ره)درباره كتابخانه مرجعی هم شان او، كتابخانه ای كه نه تنها مانند نگينی در انگشتری قم می درخشد بلكه در زمره سومين كتابخانه دنيا بعد از تركيه و مصر و اولين كتابخانه در ايران است و كتابخانه ملی با قدمت بيش از ۲۰۰ سال و كتابخانه آستان قدس رضوی با قدمت بيش از هزار سال را پشت سر گذارده است.

این بازدید همراه با توضیحات کارشناس مربوطه جناب آقای واحدی زاده همراه بود که ایشان در بازدید از مخزن کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، به بیان نسخه های خطی موجود پرداخت که از جمله مهمترین نسخ موجود، نسخه خطی از قرآن کریم به قدمت ۱۳۰۰ سال منسوب به سیدالساجدین امام زین العابدین و همچنین قرآنی منسوب به حضرت علی بن موسی الرضا می باشد.
 
پایان بخش این برنامه، میهمانان محترم با بخش ترمیم نسخه های خطی آشنا و از نزدیک شاهد کیفیت ترمیم کتب بودند؛ بازدید از بخش آزمایشگاه و قرنطینه کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی بود که در این بخش قبل از واگذاری کتب به بخش ترمیم و مخزن، با انجام عملیات تخصصی و با استفاده از امکانات ویژه، نسخه های خطی، آفت زدایی شده تا در صورت انتقال به مخزن موجب آسیب دیدن سایر کتب نشود.
 
علمای اهل سنت کشور نپال و میهمانان مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی بعد از بازيد از کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی نجفی، به حرم مطهر حضرت معصومه(س) مشرف شدند، در این تشرف ، ضمن زیارت ضریح کریمه اهل بیت(س) حضرت فاطمه معصومه(س) ،  از صحن ها و شبستان ها حرم و قسمت های شاخص دیگر حرم بازدید انجام شد.

در پایان میهمانان مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با حضور در موزه آستان قدس حضرت معصومه (س) و مزار مرحوم آیت الله العظمی بروجردی (ره) و مرحوم آیت الله تسخیری (ره)، دو مقام شامخ طلایه دار تقریب، فاتحه قرائت کردند.

دبیر اجرایی جشنواره زیر سایه خورشید در آذربایجان‌غربی با ابراز خرسندی از اینکه وحدت و اتحاد به معنای واقعی کلمه در استان وجود دارد گفت: اهل‌سنت آذربایجان‌غربی علاقه خاصی به اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) داشته و در ویژه برنامه‌های دهه کرامت شرکت می‌کنند.

ادریس آقالو در جمع خبرنگاران که به مناسبت برگزاری چهاردهمین جشنواره زیر سایه خورشید برگزار شد با تبریک دهه کرامت اظهار داشت: امسال در جشنواره زیر سایه خورشید برخلاف سالیان گذشته، دو کاروان هشت نفره از خادمان رضوی در سراسر استان حضور می‌یابند.

دبیر اجرایی جشنواره زیر سایه خورشید در آذربایجان‌غربی در ادامه گفت: با توجه به اینکه امسال از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی به نام سال تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین نامگذاری شده است، خادمان رضوی در واحدهای دانش‌بنیان واقع در شهرک‌های صنعتی حضور یافته و از آنان تجلیل می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه آذربایجان‌غربی رنگین‌کمان اقوام و ادیان است افزود: در این راستا خادمان رضوی ضمن حضور در خانواده شهدای مسیحی، از آنان تجلیل می‌کنند.

آقالو با ابراز خرسندی از اینکه وحدت و اتحاد به معنای واقعی کلمه در استان وجود دارد بیان کرد: اهل‌سنت آذربایجان‌غربی علاقه خاصی به اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) داشته و در ویژه برنامه‌های دهه کرامت شرکت می‌کنند.

وی گفت: امسال در سه شهرستان اهل‌سنت آذربایجان‌غربی جشنواره زیرسایه خورشید برگزار و از علمای زحمت‌کش سنی‌مذهب تقدیر می‌شود.

دبیر اجرایی جشنواره زیر سایه خورشید در آذربایجان‌غربی با بیان اینکه در سال گذشته خیران آذربایجان‌غربی پای کار آمده و کمک‌های مطلوبی به نیازمندان انجام دادند گفت: سال گذشته علاوه بر اهدای اقلام معیشتی به ارزش 560 میلیون تومان، بیش از یک میلیارد نیز برای تامین جهزیه نیازمندان جمع آوری شد و همچنین در سال جاری، سیسمونی نوزاد نیز به آن اضافه می‌شود.

اگرچه تاریخ دقیق ولادت حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) دقیق روشن نیست؛ اما تاریخ تقریبی استخراج شده در گذشته این است: اول ذی قعده سال ۱۷۳ و این تاریخ ولادت در برخی از منابع روایی ذکر شده است.(نمازی شاهرودی ، شیخ علی مستدرک سفینة البحار،تصحیح: شیخ حسن نمازی- قم، جامعه مدرسین، ج ۵، ص ۲۲۱)

افزون برآن قبل از انقلاب اسلامی توسط یکی از فضلای فرهنگی و به درخواست تولیت وقت آستانه مقدس حضرت معصومه استخراج شده است این تاریخ ولادت براساس تخمین سن آن بانوی مکرمه که درسن جوانی در شهر قم بر اثرتألمات روحی که درساوه به ایشان از ناحیه حمله به کاروانش توسط دژخیمان عباسی رسید رحلت نمود استخراج گردید ؛اگرچه تاریخ ولادت دقیق معلوم نیست اما اختصاص روزی جهت بزرگداشت این بانوی بزرگ هیچ ایرادی ندارد بلکه بسیار بجا و شایسته است.

 

فضائل اخلاقی حضرت معصومه (س)

شرافت و نجابت : تأثیر شخصیت پدر و مادر در روح و جسم فرزندان را نمی‌توان انکار کرد. این تأثیرپذیری در وجود فاطمه معصومه ـ سلام الله علیها ـ از برجستگی خاصی برخوردار است. ایشان از هر دو طرف (پدر و مادر) فضایلی را به ارث برده‌اند که تنها برادرش علی بن موسی الرضا ـ علیه السّلام ـ آنها را به صورت کامل در خود جمع کرده بود و به نظر می‌رسد بتوان برتری شخصیت والای فاطمه معصومه ـ سلام الله علیها ـ بر دیگر فرزندان حضرت موسی بن جعفر ـ علیهما السّلام ـ را در همین نکته یافت که فاطمه معصومه ـ سلام الله علیها ـ مانند برادرش از هر دو طرف پاکیزه‌ترین خصال و ویژگیها را به ارث برد با وجود بانوان دیگری در خاندان امام کاظم ـ علیه السّلام ـ گویی «نجمه» ستاره پر نور بانوان امام کاظم(ع) است که بسان پرفروغ‌ترین ستاره‌ها می‌درخشد و به راستی که تمام فروغش را به دو پاکیزه گوهرش، علی بن موسی الرضا ـ علیه السّلام ـ و فاطمه معصومه ـ سلام الله علیها ـ منتقل کرد.

مطالعه سیره ائمه گواهی می‌دهد که طهارت و پاکی مادر شرط اساسی برای گزینش مادران امامان بوده است و سعادتی که نصیب فاطمه معصومه ـ سلام الله علیها ـ شده این بود که مادرش، مادر امام رضا ـ علیه السّلام ـ نیز بود. لذا از هر آلودگی در هر اندازه‌اش به دور ماند.

برخی از فضایل اخلاقی را از القاب آن بانوی بزرگ می توان دریافت که بزرگان و یا ائمه به آن بانو داده اند ؛ مثل عصمت، محدثه بودن، ورود زیارتنامه مخصوص، و ... باعث شده که حضرت معصومه ـ سلام الله علیها ـ از دیگر امام‌زادگان از جهاتی افضل باشد. و همچون ستاره‌ای درخشان در این آسمان بدرخشد و صاحب شأن و مقام خاصی بشود همان‌طوری که زیارت نامه ای که منسوب به امام رضا ـ علیه السّلام ـ درباره حضرت معصومه است در فقره‌ای از زیارتنامه آن حضرت آمده است:‌ «فان لک عند الله شأنا من الشأن» یعنی تو در محضر الهی شأن و منزلت وصف‌ناپذیری داری، که بر خاک‌نشینان این عالم قابل تصور نیست و تنها خدا و پیامبر(ص) و اوصیاء طاهرینش بر آن واقفند. داشتن شان ومنزلت در نزد خداوند مربوط به فضایل بزرگ وبی شمار است.

 

علت عدم ازدواج

در برخی از منابع تاریخی مطالبی ذکر شده است؛ از جمله اینکه بر اساس وصیت حضرت امام موسی کاظم (ع) بوده است که دختران حضرت ازدواج نکنند (تاریخ‏ یعقوبی، ج‏ ،۲ ص ۴۲۱) در صورت صحت این مطلب شاید دارای حکمت و علت هایی باشد از جمله اینکه امام نخواسته دخترانش با افرادی که در شأنشان نبودند وصلت نمایند ؛ از جمله در برخی جاها گزارش شده که مامون از حضرت خواستگاری کرد شاید حکمت منع امام (ع) به این دلیل بوده است تا افرادی چون مأمون و عباسیان با مقاصد سیاسی قصد ازدواج با اهل بیت را داشتند ناکام بمانند؛ لذا می‌بینیم مأمون به زور و اصرار، خواهرش را به ازدواج امام رضا (ع) و دخترش را به ازدواج امام جواد در می آورد ؛ قطعا مقاصدی داشتند از جمله مشروعیت گرفتن برای خلافت خودشان و یا نسل امامت از بنی عباس هم باشد ؛ اما این مقاصد محقق نشد چون همسران بیشتر ائمه از کنیزان بودند؛ قطعا در این امور حکمت های الهی را باید دخیل دانست؛ مثلا مادر امام رضا (ع) نجمه از آفریقا یا از نژاد دیگری است یا مادر امام زمان خانم نرجس از روم (اروپا) و از نسل حواریون حضرت عیسی می باشد ؛ در این قضایای تاریخی، حکمت هایی وجود دارد که قابل تامل است.

 

انتخاب قم به عنوان اقامت

اصل سفر این بانوی بزرگ به ایران و سکونت در قم دارای حکمتهای الهی است ؛ این حکمتها را امروز به خوبی می توان لمس نمود و درک کرد ؛ فیوضاتی که از این مرقد و این شهر قم به بشریت رسیده یکی از حکمت هاست .

علت دیگر و علت ظاهری هجرت حضرت معصومه ـ سلام الله علیها ـ دقیقاً به مهاجرت برادر بزرگوارش حضرت امام رضا ـ علیه السّلام ـ به ایران مربوط است.

مأمون در سال ۲۰۰ هـ .ق امام رضا ـ علیه السّلام ـ را به مرو فرا خواند و بنا به نقلی بعد از استقرار آن حضرت در ایران نامه‌ای خطاب به خواهر گرامی‌اش حضرت فاطمه معصومه ـ سلام الله علیها ـ مرقوم فرمودند و آن را توسط یکی از غلامانش به مدینه منوره ارسال فرموده است. امام ـ علیه السّلام ـ به غلامش دستور داد که در هیچ منزلی توقف نکند تا در اندک زمان ممکن آن نوشته را به مدینه برساند. غلام خود را به مدینه منوره رسانید و نامه امام هشتم را به خدمت حضرت معصومه ـ سلام الله علیها ـ تسلیم نمود. و آن حضرت به مجرد رسیدن نامه برادرش خود را آماده سفر نمود.

بنا به نقل دیگر حضرت معصومه ـ سلام الله علیها ـ بعد از یک سال از ورود حضرت رضا ـ علیه السّلام ـ به سرزمین خراسان به قصد زیارت و دیدار با برادر خود از مدینه به قصد خراسان حرکت کرد.

طبق این دو نقل حضرت معصومه ـ سلام الله علیها ـ به شوق دیدار برادر و امام زمان خود در سال ۲۰۱ هـ با گروهی از اطرافیان خود از مدینه حرکت کرد و وقتی به ساوه رسید مریض شد. سؤال فرمود: تا قم چقدر راه است» گفتند: ده فرسخ، فرمود مرا به قم برسانید. او را به قم رسانیدند. بنا به نقل دیگر وقتی آن حضرت به ساوه رسیدند عده‌ای از دشمنان اهل بیت ـ علیهم السلام ـ با اشاره مأمون عباسی راه را بر آنان بستند و در یک درگیری نابرابر، همه برادران و اکثر همراهان مرد آن حضرت را به شهادت رساندند و حضرت معصومه از شدت تأثر و تألمات به سختی بیمار گشتند به نحوی که ادامه سفر برایشان ناممکن گردید.

بنابراین فلسفه و حکمت اصلی سفر حضرت معصومه به قم پس از سالها روشن می شود که تنها دیدار برادر نبوده است ؛ بلکه سفر برادر هم حکمت دیگری و حکمتهای الهی بیشماری داشته که درآینده ی تاریخ ابعاد بیشتری از آن حکمتها روشن خواهد شد ؛یکی از حکمتها ی هجرت حضرت معصومه به ایران وقم ابعاد علمی و فرهنگی واجتماعی فراوانی بوده است که یکی از آنها بروز و پیدایش حوزه علمیه قم در سایه مرقد و وجود معنوی این بانو است که درتاریخ و منابع تفصیل برکات حضورش روشن شده است .

عصمت دارای مراتبی است و رسیدن به رتبه ومنزلتی از عصمت برای همه باز است و آن گناه نکردن و مطیع خداوند بودن است؛ انجام واجبات و پرهیز از محرمات و عمل به مستحبات و دقایق اخلاقی و مراقبت‌های ویژه مانند مداومت به نماز شب و دهها عمل مستحبی از جمله نیکوکاری و رسیدن به حال محرومان و اعمال نیک و خیر که در سیره اهل بیت وارد شده است، هر کس عمل نماید به درجاتی از عصمت راه خواهد یافت.

لقب معصومه را بر اساس برخی از روایات، امام رضا (ع) به آن حضرت داده است یقینا وجهی و حکمتی دارد و امام معصوم براساس واقعیت به این خواهرش از میان خواهران و برادران زیاد این لقب را داده است ؛ قطعا با اعمالی که انجام داده است ومراتب معنوی وشانیتی که پیش خداوند دارد به کسب این رتبه از ایمان که عصمت است نایل شده است ؛

برای رسیدن به رتبه های معنوی راه بسته نیست بلکه راه برای همه انسانها باز است ؛ چنانکه معروف است معروف قاضی با تقید وپای بندی به سنت های رسول خدا(ص) به رتبه هایی از معنویت دست یافته بود درباره برخی از علما از جمله آیه الله خوانساری وآیه الله سید احمد شبیری زنجانی نیز گفته شده که در مراتبی از عصمت بودند ؛ چنانکه نقل شده از امام خمینی (ره) درباره عدالت حاج سید احمد زنجانی پرسیدند ایشان فرمود درباره عصمت ایشان باید تامل کرد ؛ لذا درباره برخی از علما که مراقبت از گناه ومداومت از اعمال وتکالیف دین داشتند وصول به مراتب معنوی گزارش شده است ؛ لذا رسیدن به مراتبی از عصمت محال وغیر ممکن نیست .

حضرت معصومه که با این لقب معروف است و این لقب به ایشان از سوی امام داده شده است قطعا مراتبی از عصمت برای این بانو حاصل گردیده است .لذا از این جهت هم می تواند برای بانوان اسوه باشد.

 

کرامات معنوی و فیوضات الهی

بدون تردید حرم ایشان و مرقدشان در قم مرکز کرامات بی شمار است که برخی از آنها محسوس و دیده شده است و ضبط و نگاشته شده و بسیاری هم نوشته نشده است ؛ هیچ تردیدی نیست که مرقدش دارای کرامات بزرگ خواهد بود به جهت این حدیث امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمود:: «وَ رُوِیَ عَنْ عِدَّةٍ مِنْ أَهْلِ الرَّیِّ أَنَّهُمْ دَخَلُوا عَلَی أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع وَ قَالُوا نَحْنُ مِنْ أَهْلِ الرَّیِّ فَقَالَ مَرْحَباً بِإِخْوَانِنَا مِنْ أَهْلِ قُمَّ فَقَالُوا نَحْنُ مِنْ أَهْلِ الرَّیِّ فَأَعَادَ الْکَلَامَ قَالُوا ذَلِکَ مِرَاراً وَ أَجَابَهُمْ بِمِثْلِ مَا أَجَابَ بِهِ أَوَّلًا فَقَالَ إِنَّ لِلَّهِ حَرَماً وَ هُوَ مَکَّةُ وَ إِنَّ لِلرَّسُولِ حَرَماً وَ هُوَ الْمَدِینَةُ وَ إِنَّ لِأَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ حَرَماً وَ هُوَ الْکُوفَةُ وَ إِنَّ لَنَا حَرَماً وَ هُوَ بَلْدَةُ قُمَّ وَ سَتُدْفَنُ فِیهَا امْرَأَةٌ مِنْ أَوْلَادِی تُسَمَّی فَاطِمَةَ فَمَنْ زَارَهَا وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ قَالَ الرَّاوِی وَ کَانَ هَذَا الْکَلَامُ مِنْهُ قَبْلَ أَنْ یُولَدَ الْکَاظِمُ عَلَیْهِ السَّلَامُ» جمعی از اهل ری که از شیعیان بودند درمحضر امام صادق مشرف بودند وخود را معرفی کردند که ما از اهل ری هستیم ، امام شروع کرد از تمجید اهل قم وبه آفرین گفتن به آنان وذکر ویژگی های آن وآنرا حرم اهل بیت شمرد وعلت آنرا قبر شریف حضرت معصومه معرفی کرد ؛

در کلام دیگر فرمودند «تدخل بشفاعتها شیعتنا الجنة باجمعهم» با شفاعت او همه شیعیان ما وارد بهشت می‌شوند.

یکی از کرامات روشن حضرت که برای همه محسوس این است که پس از دفن این بانو درقم در پرتو توجهات و فیوضات حضرت فاطمه معصومه ـ علیها السلام ـ علوم اسلامی در این شهر رشد و گسترش بی نظیر در طول تاریخ یافته و عالمان بزرگی در دامن معنویت این بقعه مطهر و آسمانی تربیت شده هر یک از عالمان تربیت شده در فضای معنوی شهر قم در هر نقطه از ایران و جهان استقرار یافته اند. نور علم و معنویت را در آن منتشر کرده و بذر علم و تقوی را در دل شیفتگان علم و تقوی نهاده اند. به نحوی که شعاع نورشان تا قیامت درخشش خواهد داشت.

حضرت فاطمه معصومه ـ علیها السلام ـ با فضایل و کرامات محسوس مشتاقان علم و علمای بزرگ را مورد لطف و توجه قرار داده و هیچ حاجتمندی از لطف آن حضرت محروم نبوده است. باب کرامت و بخشش امامت از سوی آن بانوی الهی نیز پیوسته در حال تربیت نفوس کریم است. هر یک از ابعاد شخصیتی آن بانوی مقدس برای دانشمندان یک ویژگی و برتری بخشیده است. درباره کرامات آن بانوی گرامی مراجع عظام و طلاب علوم دینی خاطرات و تجارب ذی قیمتی دارند که اگر تمام آنها به دقت ثبت شود هزاران اوراق را طلایی خواهد کرد.

در خصوص سخن معروف امام کاظم در مود حصرت معصومه که فرمودند پدرش به فدایش و اینکه پیامبر هم چنین سخنی در مورد حصرت فاطمه بیان کردند چه چیزی باعث شده این تعبیر در مورد حضرت معصومه بیان شود؟

گروهی از مسلمانان از راهی دور به قصد دیدار مولایشان امام کاظم (ع) آمده بودند. وقتی به مدینه رسیدند، خستگی در تن هایشان باقی ماند؛ چون شنیدند که سرورشان موسی‏ بن‏ جعفر علیه‏السلام به سفر رفته است. پرسش‏هایی که داشتند بر کاغذی نوشته به فاطمه معصومه علیهاالسلام دختر گرامی آن مولا سپردند. فردا روز که به عزم بازگشت به وطن و خداحافظی، باردیگر به منزل امامشان آمدند، آن حضرت هنوز از مسافرت برنگشته بود، اما حضرت معصومه پاسخ سوالات را نوشت و به آنها داد. آنان شادمانْ مدینه را ترک کردند. در اثنای راه، حضرت موسی ‏بن‏ جعفر علیه‏السلام را دیدند و همه ماجرا را برایشان باز گفتند. حضرت چون پاسخ پرسش‏ها را دید، موجی از شادی در دلش هویدا شد و سه بار فرمود: «پدر به فدای چنین دختری باد».این شبیه سخنی است که پیامبر(ص) به دخترش فاطمه (س) فرمود ؛ این گزاره ها این پیام را دارد که منزلت علمی ومعنوی حضرت معصومه همانند مادر عزیزش حضرت زهرا (س) است؛ چنانکه او اسوه والگو برای همه است حضرت معصومه نیز الگو وسرمشق است ؛ در عفت و حجاب وعلم و عبادت ؛ چنانکه گفته شده پس از ورود به قم در محلی ساکن شد ودرآنجا به عبادت مشغول شد تا روز رحلت ؛این محل در شهر قم (بیت النور) موجود و مورد احترام است .

 

زیارت حضرت معصومه (س)

امام رضا ـ علیه السلام ـ که در ایران حضور داشت بر اساس برخی از روایات در قم حضور یافته و قبر خواهر کریمه اش را زیارت و نحوه زیارت وبرخی از آثار و برکات آن را به برخی از اصحاب خاص تبیین فرموده، نظیر روایتی که سعد قمی از امام نقل کرده که هر کس او را (معصومه) با شناخت و معرفت زیارت کند، پاداش معنوی آن معادل بهشت است.

افزون برآن قضیه است که از آیه الله العظمی مرعشی از پدر بزرگوارشان نقل نموده که متوسل شده برای یافتن قبر حضرت فاطمه (س) در مکاشفه ای به ایشان الهام وگفته شده اگر می خواهید قبر فاطمه را زیارت کنید به زیات فاطمه دختر موسی بن جعفر در قم مشرف شوید ؛

در روایت دیگر نیز گفته شده است هرکس فاطمه معصومه را زیارت کند ثوابش بهشت است ؛

حقیقت این است که حرم این بانوی بزرگ گوشه ای از بهشت در نقطه ای از زمین است اگر قدر آن شناخته شود .

رابطه حضرت معصومه و امام رضا چطوری بوده و چقدر میتونه الگوی برای جامعه امروز ما باشه؟

ارتباط معنوی بین این دو خواهر وبرادر وجود دارد ؛ ضمن اینکه هردو از یک مادر هستند خانم نجمه مادر هردو بزرگوار است ؛ ارتباط دیگر اینکه هنوز بیش از ده سال از عمر شریف حضرت معصومه نگذشته بود که پدر بزرگوارش را از دست می‌دهد و تحت تربیت امام رضا ـ علیه السّلام ـ برادر بزرگوارش قرار می‌گیرد که با اقامت اجباری امام رضا ـ علیه السّلام ـ در خراسان، حضرت معصومه ـ سلام الله علیها ـ برای زیارت برادرش از مدینه به مقصد خراسان حرکت می‌کند و وقتی به شهر ساوه می‌رسند بیمار و رنجور شده و به قم منتقل می‌شوند و مدت 17 روز در قم و در سرای موسی بن خزرج به عبادت مشغول شده و بعد رحلت می‌فرمایند.

 

قدرشناسی وجود مقدس

در مرحله اول مردم ایران به وجود مرقد این بانوی بزرگ افتخار کنند وقدر این مکان معنوی را بشناسد وحرمت نگهدارند وبه زیارت این مرقد وبزرگداشت او بکوشند در مرحله بعدی هم اهل قم باید بدانند که امام صادق (ع) قرنها پیش به آنان آفرین گفته وتشویقشان کرده است ؛ باید این رتبه استثنائی را قدر دانست ؛ نخبگان علمی ساکن قم واهل فرهنگ و فرهنگ مداران قم و علما وطلاب ودانشجویان خارجی وایرانی که افتخار زندگی در جوارمرقد این کریمه اهل بیت را دارند اولین مخاطب این تشویق هستند ؛ باید پیام امام صادق (ع) را که قرنها پیش داده است درک کنند ومصداق تشویق باشند ؛ ودر ترویج وتبلیغ پیام اهل بیت(ع) در جهان ونجات مردم دنیا از تاریکی وجهل بکوشند.

در حدیثی دیگر ذکر شده «لولا القمیین لضاع الدین » اگر اهل قم نبودند وزحمات طاقت فرسا و وسیع آنان در راه نشر علوم وفرهنگ اهل بیت نبود ؛ دین خدا از بین می رفت ؛ این روایت درباره هیچ گروه جمعیتی دیده نشده است ؛ منظور از اهل قم علما و بزرگان و محدثین ومردم متدین قم هستند ؛ که علما با قلم وبیان وعمل ومردم وتجار وبازاریان وکسبه با عمل واطاعت از فرامین شریعت دین را زنده داشته اند . بدون شک وتردید همه اینها از برکات وامتیازات وجود با برکت حضرت معصومه (س) هست.

چنانکه در تاریخ بوده اند افرادی که تاجر بودند از قم در ترویج مکتب اهل بیت کوشیده اند و هنوز نیز هستند .

سخن دیگر اینکه بانوان ایرانی برای درک منزلت حضرت معصومه (س) وتقدیر از جایگاه آن بانوی اسلام وتشکر از ساحتش از آن حضرت تاسی وسرمشق بگیرند و از عفت وتهجد (شب زنده داری) وعبادتش الگو گرفته وبه آن حضرت اقتدا کنند تا از این بلاها وآسیبهای اجتماعی فرزندان وخانواده خود را نجات دهند.

بعد از شایعه‌های به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی از طرف پاکستان، «احسن اقبال» وزیر توسعه و برنامه‌ریزی این کشور دیروز یکشنبه در پیامی توییتری تصریح کرد: هیچ هیئتی از طرف اسلام آباد به اسرائیل اعزام نشده و سیاست ما هم در به رسمیت نشناختن رژیم صهیونیستی تغییر نکرده است.

اسحاق هرتزوگ، رئیس رژیم‌صهیونیستی دیروز با اعلام دیدار خود با یک هیئت پاکستانی، آن را تجربه‌ای «شگفت انگیز» و «تغییری بزرگ» خواند.

هرتزوگ، بدون ارائه جزئیات، از دیدار با یک هیئت پاکستانی در فلسطین اشغالی خبر داد و گفت: ما تاکنون در اسرائیل گروهی از رهبران پاکستانی به این گستردگی نداشته‌ایم و این همه از پیمان ابراهیمی نشات می‌گیرد. 

اگرچه هرتزوگ جزئیاتی در مورد این دیدار ارائه نکرد، اما سازمان غیردولتی اسرائیلی «شراکه» در توئیتی از هماهنگی دیدار یک هیئت پاکستانی-آمریکایی در فلسطین اشغالی خبر داده است.

گفتنی است، پاکستان یکی از ۲۸ کشور عضو سازمان ملل است که اسرائیل را به رسمیت نمی‌شناسد، و اسلام‌‌آباد با رژیم‌صهیونیستی روابط دیپلماتیک ندارد.

حجت الاسلام و المسلمین علی نظری منفرد عضو مجمع عمومی جامعه مدرسین و استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم ، کرامت را یکی از ویژگی های شاخص و بارز اهل بیت (ع) دانست و اظهار داشت: کرامت در واقع حفظ موقعیت و تکریم بخشیدن به انسان ها است؛ در سیره پیامبراسلام(ص) و ائمه اطهار(ع) مصادیق بسیاری مشاهده می کنیم که این بزرگواران به گونه ای کریمانه زندگی می کردند.

وی افزود: اکنون در آستانه ایام ولادت حضرت معصومه(س) کریمه اهل بیت و آقا ثامن الحجج کریم اهل بیت(ع) هستیم که با نام  ایام کرامت از آن یاد می شود؛ در زیارت جامع کبیره پیرامون خصلت حسنه ائمه معصومین وارد شده است و می فرماید: "وَ عَادَتُكُمُ الْإِحْسَانُ" عادت شما (حضرات معصومین) احسان است "وَ سَجِيَّتُكُمُ الْكَرَمُ"  و خوی شما (حضرات معصومین) کرم است.

عضو مجمع عمومی جامعه مدرسین قم عنوان کرد: باید با اقتدا به آن بزرگواران این سنت حسنه را احیا کنیم؛ اگر این سنت های حسنه و مبارک در جامعه احیا و نهادینه گردد جامعه را به صورت نشاط حرکت خواهد داد.

وی با بیان این که تمام مذاهب اسلامی باید سیره خاندان نبی مکرم اسلام(ص) را بیاموزند تا بدینوسیله وحدت و تقریب در جوامع اسلامی احیا و نهادینه گردد، تاکید کرد: امیدواریم عزیزان مسلمان و مذاهب اسلامی سعی کنند این سنت نبوی و علوی را از ائمه معصومین و حضرت رضا(ع) بیاموزند و جامعه اسلامی را رونق بخشیده و در احیای آن کوشا باشند.

در نشست مشترک مسئولان حج و زیارت کشورمان با حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه مسائل مربوط به اعزام حجاج بیت الله الحرام جهت ادای مناسک حج ۱۴۰۱مورد گفتگو و تبادل نظر قرار گرفت.

 

امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان در دیدار با حجت الاسلام والمسلمین سیدعبدالفتاح نواب، نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت و سید صادق حسینی رییس سازمان حج و زیارت بر تلاش وزارت خارجه در سطوح مختلف جهت تسهیل عزیمت حجاج ایرانی برای حج امسال و حضور در این مناسک عظیم الهی تاکید کرد.

 

وزیر امور خارجه همچنین تصریح کرد: معاونت کنسولی و امور ایرانیان وزارت امورخارجه از آغاز تا پایان عزیمت حجاج تمام ظرفیت خود را در اختیار حجاج و عوامل اجرایی حج قرار داده و یک هیات کنسولی را به همین منظور به عربستان اعزام می‌نماید.

 

امیر عبداللهیان ابراز امیدواری کرد که با مساعدت مسئولان سعودی حج امسال با شکوه و در آرامش برگزار شود.

آیت الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ظهر امروز دوشنبه در نشست خبری با امامعلی رحمان رئیس جمهور تاجیکستان، اظهار داشت: از این که رئیس جمهور تاجیکستان دعوت ایران را پذیرفت بسیار سپاس گزارم همچنین ما با کشور تاجیکستان به دلایل مختلف هم همسایگی و روابط فرهنگی و دینی و هم روابط همزبانی و هم تمدنی ارتباطات خوبی به ویژه بعد از انقلاب اسلامی داشتیم و داریم.

وی افزود: با توجه به مشکلاتی که به وجود آمده بود در سفری که اخیرا بنده در ابتدای دولت به تاجیکستان داشتم هم برای اجلاس شانگهای و هم دیدار دو جانبه که این سفر برای روابط بین دو کشور نقطه عطفی بود.

رئیس جمهور گفت: امروزه روابط بین دوکشور متحول شده است و طوری شده است که در روابط تجاری حجم مبادلات به چهار برابر رسیده است. همچنین در حوزه های مختلف نیز گام های بسیار خوبی برداشته شده است به ویژه تفاهنامه هایی که در دوشنبه امضا شده است.

رئیسی تصریح کرد: امروز با سفر آقای امامعلی رحمان به ایران و امضای تفاهنامه‌های جدید بین دو کشور بنده تردید ندارم که گام بلندی در جهت روابط بین دو کشور برداشته خواهد شد.

وی افزود: مصمم هستیم روابط سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و روابط در حوزه های مختلف به صورت جدی تداوم پیدا کند به نحوی که هر دو کشور و هر دو دولت و ملت شاهد روابط بهتر از وضعیت کنونی بین دو کشور باشد.

رییسی با بیان اینکه می توان روابط خوب دو جانبه را تبدیل به روابط خوب منطقه ای کرد، بیان داشت: این روابط می تواند بین دو کشور مسلمان بسیار امید بخش باشد.

رئیس جمهور گفت: ایران و تاجیکستان نگاه مشترکی درباره عدم حضور بیگانگان در منطقه دارند. یعنی به هیچ عنوان حضور بیگانگان امنیت ساز نبوده و امنیت ساز نخواهد بود از این رو مسائل منطقه را باید با گفتگو، مذاکره و با نشست های مشترک حل کنیم.

رئیسی ادامه داد: همچنین این دو کشور در مسئله افغانستان نگاه مشترکی دارند یعنی حتما باید در افغانستان دولت فراگیری تشکیل شود و باید تمام احزاب حاضر در افغانستان در تشکیل دولت دخیل باشند امنیت افغانستان برای ایران و تاجیکستان و همچنین برای ملت افغانستان بسیار مهم است.

وی تاکید کرد: باید در افغانستان امنیت، ثبات و آرامش برای مردم افغانستان برقرار شود و حضور تروریست ها در این کشور بسیار نگران کننده است و ایران نمی تواند بپذیرد که تروریست ها در کشور افغانستان حضور داشته باشند زیرا بیگانگانی که خود در تاسیس داعش دست داشتند نمی توانند برای مردم منطقه و افغانستان امنیت به همراه بیاورند.

رئیس جمهور با بیان اینکه حضور بیگانگان و استکبار فقط برای اهداف خودشان است و به فکر مردم منطقه نیستند، بیان داشت: 20 سال حضور آمریکا و ناتو در افغانستان جزء جنگ و ناامنی برای این کشور به همراه نداشته است از این رو باید سرنوشت افغانستان به دست مردم این کشور باید رقم خورد.

رئیسی تاکید کرد: ایران و تاجیکستان در مبارزه با تروریست، قاچاق مواد مخدر، جرائم سازمان یافته هم نظر هستند.

رئیس جمهور در پایان بیان داشت: امیدوار هستم این سفر گام بزرگی برای تحکیم روابط و ارتقای آن در بین دو کشور باشد.