emamian
عاقبت انتظار ظهور حضرت حجت (عج)
امام صادق علیه السلام:
مَن ماتَ مُنتَظِرًا لِهذَا الأَمرِ کانَ کَمَن کانَ مَعَ القائِمِ فی فِسطاطِهِ ، لا بَل کانَ کَالضّارِبِ بَینَ یَدَی رَسولِ اللّه ِ صلی الله علیه و آله بِالسَّیفِ .
کسی که در حال انتظار این امر [ظهور قائم] از دنیا برود، همانند کسی است که با قائم در خیمه او باشد، نه، بلکه همانند کسی است که پیشاپیش رسول خدا صلی الله علیه و آله شمشیر زند.
کمال الدین : ۳۳۸ / ۱۱ عن المفضّل بن عمر
بیانات در نخستین دیدار رئیسجمهور و اعضای هیئت دولت سیزدهم
بسم الله الرّحمن الرّحیم
الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا محمّد و آله الطّاهرین سیّما بقیّة الله فی الارضین.
هفته‌ی دولت مزیّن به اسم شهید رجائی و شهید باهنر است؛ یعنی به یاد شهادت و نام شهادت مزیّن است. رحمت خدا بر این دو مرد بزرگ، بزرگوار، فعّال و سعادتمند به شهادت؛ [که] حقیقتاً قصد خدمت داشتند، اگر چه زمانشان کوتاه بود، لکن نشان دادند که با اخلاص وارد این میدان شده‌اند و قصد خدمت دارند و روششان روش اسلامی و مردمی و مجاهدت‌آمیز بود که [این] درسی است برای همه‌ی عناصری که هستند.
یک جلوه‌ی دیگر، مسئلهی اتّخاذ سبک زندگی مردمی است؛ بی‌تکلّف بودن در ممشیٰ و منش، دوری کردن از منشهای اشرافیگری و از موضع بالا به مردم نگاه کردن و مانند اینها؛ این هم یک جلوه‌ی دیگری است از مردمی بودن که از این منشهای اشرافیگری که معمول است در دنیا، و همه‌ی دولتها و مسئولیّتها و مسئولین مبتلا هستند به این جور نگاه به مردم، به این جور روش زندگی، باید اجتناب کرد.
حرف زدن با مردم و مشکلات را و راه‌حل‌ها را با مردم در میان گذاشتن هم یکی از جلوه‌های مردمی بودن است. مسائلتان را با مردم مطرح کنید. یک وقت مشکلی وجود دارد، راه‌حلّی [هم] وجود دارد. البتّه سعی کنید حرف زدن شما موجب یأس مردم نشود که بعضی بی‌توجّهی میکنند به این نکته و حرف نامناسب و خلاف واقع میزنند که موجب ناامیدی مردم میشود؛ نه، هر مشکلی راه‌حلی هم دارد. با مردم در میان بگذارید، با مردم حرف بزنید، از مردم کمک بخواهید در موارد مختلف، هم کمک فکری، هم کمک عملی. در یک جاهایی یک خطایی اتّفاق می‌افتد -خب همه‌ی ماها اشتباه میکنیم دیگر؛ خطا در کار ماها کم نیست- از مردم عذرخواهی کنید؛ صریحاً [بگویید] این اشتباه شده، از مردم عذرخواهی کنید. مردمی بودن این جهات مختلف را دارد. گزارش خدمات خودتان را هم به مردم بدهید؛ گزارش صادقانه، بدون مبالغه، بدون بزرگ‌نمایی؛ صادقانه [بگویید] این کارها را انجام داده‌اید.مردمی بودن اینها است؛ اینها جهات مختلف مردمی بودن است.
امیرالمؤمنین (سلام الله علیه) در این فرمان بسیار مهمّ حکومتی‌شان به مالک اشتر به همه‌ی این چیزها پرداخته‌اند؛ توصیه میکنم که دوستان مراجعه کنید، نگاه کنید، این فرمان را ببینید. در همین زمینه عبارت ایشان [این است:] فَلا تُطَوِّلَنَّ -یک احتمال هم فَلا تَطولَنَّ، یا فَلا یَطولَنَّ- اِحتِجابَکَ عَن رَعِیَّتِک؛ از مردم در مدّت‌زمان طولانی غایب نباش. البتّه مسئول نمیتواند دائم بین مردم باشد امّا در برهه‌هایی باید حتماً در میان مردم حاضر باشید. لا تُطَوِّلَنَّ، طول نده احتجاب از مردم را. بعد در این مورد چند جمله بیان میفرمایند، بعد میفرمایند: وَ اِن ظَنَّتِ الرَّعِیَّةُ بِکَ حَیفاً فَاَصحِر لَهُم بِعُذرِک؛ اگر چنانچه یک گرهی در ذهن مردم پیدا شد، یک شبهه‌ای در ذهنشان نسبت به تو پیدا شد، بیا عذر خودت را با مردم درمیان بگذار، صریحاً با مردم حرف بزن، صحبت کن. ببینید، اصلاً رابطه‌ی حاکم و مردم یک رابطه‌ی این جوری است؛ رابطه‌ی برادرانه است، رابطه‌ی دوستانه است. وَ اَعدِل عَنکَ ظُنونَهُم بِاِصحارِک؛(۲) اگر شبهه‌ای دارند، با این سخن گفتنِ خودت و حرف زدن خودت، و بیان خودت، شبهه را از ذهنشان برطرف کن. این توضیحی [بود] در مورد مردمی بودن. بنابراین سعی کنید اینها را واقعاً داشته باشید؛ همه‌ی بخشهای مختلف، این خصوصیّت را داشته باشند.
گاهی اوقات یک روش مدیریّتی، یک رفتار رایج ضربه میزند؛ ما واقعاً [چنین] مواردی داریم. الان هم در مجموعه‌ی کارهای ما یک رسومی، و اوضاعی وجود دارد که اینها باید اصلاح بشود؛ در زمینه‌های مختلف [هم هست]؛ و عمدتاً در زمینه‌ی عدالت در توزیع امکانات کشور است؛ این امکانات باید واقعاً عادلانه توزیع بشود. الان در بعضی از بخشها حقیقتاً این جوری نیست. البتّه اینکه من عرض میکنم، به معنای این نیست که یک اقدامی پشت سر این وجود داشته باشد لکن مثلاً در زمینه‌ی انرژی، در زمینه‌ی نفت، همین اواخر یکی از مسئولینِ دولت قبل، گزارشی به ما داد که یارانه‌ی پنهان نفت در سال ۹۹، حدود ۶۳ میلیارد دلار است! که خب اصلاً این رقم و این یارانه به چه کسی میرسد؟ چه کسانی از نفت کشور، از بنزین، بیشتر استفاده میکنند؟ جمع مهمّی از مردم اصلاً از این یارانه هیچ استفاده نمیکنند. آن وقت محاسبه کرده‌اند ۶۳ میلیارد دلار یعنی ۱۵۰۰ هزار میلیارد تومان، که از بودجه‌ی سال ۹۹ بیشتر است! اینها خب چیزهایی است که حالا من گفتم ، [البتّه] در زمینه‌ی نفت، من هیچ توصیه‌ای ندارم که چه کار بکنید، آنها را باید بررسی کنید، ببینید که چه کار باید انجام بدهید؛ میخواهم بگویم یک چنین وضعی گاهی وجود دارد؛ اینها خب خلاف عدالت است، بایستی مراقبت بشود. باید کاری کنیم که فاصله‌ی طبقات محروم با طبقات برخوردار کم بشود؛ یعنی هر چه ممکن است امکانات کشور عادلانه توزیع بشود.
خوشبختانه رئیسجمهور محترم در مسئولیّت قوّه‌ی قضائیّه به این موضوع پرداختند که خود همین هم واقعاً موجب امید مردم به ایشان و محبوبیّت ایشان در بین مردم شد. جای اصلی این [موضوع] قوّه‌ی مجریّه است؛ یعنی جای اصلیِ برخورد با فساد و فسادستیزی قوّه‌ی مجریّه است که زمینه‌های تولید فساد از بین برود؛ نقش قوّه‌ی قضائیّه بعد از اینها است؛ بعد از آنکه شما تلاش خودتان را کردید، جلوگیری کردید، زمینه‌های فساد را از بین بردید و امثال اینها، و باز یک اتّفاقی افتاد، آن وقت نوبت ورود قوّه‌ی قضائیّه است. باید مسئلهی تعارض منافع شخصی و منافع عمومی و رشوه و اختلاس و [امثال] این حرفها در دستگاه‌های دولتی حل بشود.
در مورد اقتصاد و فرهنگ و فضای مجازی و دیپلماسی و مانند اینها هم مطالبی هست که حالا مجال تفصیل در اینجا در این جلسه نیست؛ ان‌شاءالله بعدها اگر فرصت بود و عمری بود، مطالبی گفته خواهد شد.
اگر دولتها و بخشهای فرهنگی دولت به این مجموعه‌های جوان و علاقه‌مند کمک بکنند، قطعاً کارهای بزرگی انجام خواهد گرفت و قدمهای خلّاقانه‌ای برمیدارند؛ صدها طرح ابتکاری در این زمینه وجود دارد در اختیار این جوانها، که گاهی اوقات که مثلاً انسان یک تماسهایی با جوانها دارد، میبیند کارهای بزرگی اینها میتوانند انجام بدهند و به ذهنشان می‌آید؛ خب امکانات میخواهند و امکانات در اختیار دولت است؛ بایستی حمایت هوشمند انجام بگیرد. استعدادها را کشف کنید، از آنها حمایت کنید، آزادی‌شان را تأمین کنید؛ البتّه آزادی در چارچوب اصول قانون.
و خب تجارت خارجی خیلی مهم است، به طور ویژه با همسایگان. ما چهارده پانزده همسایه داریم که یک جمعیّت عظیمی را تشکیل میدهند، بازار وسیعی را به وجود می‌آورند لکن به اینها منحصر نباید بود و [ارتباط با] دیگرِ کشورها هم همین جور است؛ حدود دویست و خرده‌ای کشور در دنیا هست؛ ما بنا نداریم با تعداد خیلی معدودی، با یکی دو کشور ارتباط داشته باشیم، با بعضی‌ها هم امکانش شاید نیست امّا با اکثر اینها امکان ارتباطات خوب و روان وجود دارد؛ تلاش لازم است.
کشورهای اروپاییِ همراه با آمریکا هم همین جور؛ آنها هم از لحاظ عهدشکنی و بداخلاقی کمتر از آمریکا نیستند؛ آنها هم مثل آمریکایند لکن در مقام زبان‌بازی و حرف زدن طلبکارند؛ همیشه طلبکارند. گویا این ما بودیم که مدّتها مذاکره را به مسخره گرفتیم و تعهّداتمان را زیر پا گذاشتیم و عمل نکردیم؛ این کاری است که آنها کردند. و دولت کنونی آمریکا هم هیچ فرقی با دولت قبلی ندارد؛ یعنی همین چیزی که الان اینها در زمینه‌ی مسائل هسته‌ای از ایران مطالبه میکنند، همان چیزی است که ترامپ مطالبه میکرد، که آن روز مسئولین بالای دولتی میگفتند که امکان ندارد، عاقلانه نیست و مانند اینها. امروز اینها همان را میخواهند؛ هیچ تفاوتی نکرده. او با یک زبان میگفت، اینها با یک زبان دیگری میگویند. باید به اینها توجّه کرد.
دعا میکنیم خداوند ملّت ایران را موفّق کند؛ مشکلات را برطرف کند و دعا میکنیم که شما مسئولین محترمِ دولتِ جدید در کارهایی که در پیش گرفته‌اید موفّق بشوید، بر مشکلات فائق بیایید، بتوانید ان‌شاءالله آنچه را گفتید عمل کنید و مردم را از مشکلاتشان خلاص کنید و مردم را از خودتان راضی کنید ان‌شاءالله. رضایت مردم ان‌شاءالله رضایت خداوند متعال را هم در پی خواهد داشت؛ نیّتهای خالص و نیّت خدمت، نیّت خدایی ان‌شاءالله به شما کمک خواهد کرد. رحمت خدا بر شهدای عزیزمان، رحمت خدا بر امام بزرگوارمان و رحمت خدا بر همه‌ی بندگانی که در راه حق و برای خدا کار کردند و تلاش کردند.
والسّلام علیکم و رحمة‌الله و برکاته
۱) در ابتدای این دیدار -که به مناسبت هفته‌ی دولت و در آغاز تشکیل دولت سیزدهم برگزار گردید- حجّت‌الاسلام والمسلمین سیّدابراهیم رئیسی (رئیسجمهور) مطالبی بیان کرد.
اصول وحدت امت در سیره امام علی علیه السلام
وحدت از اصول اساسی و غیر قابل چشم پوشی در سیره امام علی (ع) است. ژرفنای اثرگذاری و عمق حضور این اصل در سلوک حضرت تا آنجا است که می توان گفت آن حضرت همان طور که امام عدل، امام تقوا و امام آگاهی و دانش است، امام وحدت امت اسلامی نیز به حساب می آید. آن امام همام وحدت را همواره به مثابه یک اصل کلان، بسترساز و پربسامد، و امتداد یافته در زوایا و ابعاد مختلف جامعه پی می جسته و می خواسته است؛ به گونه ای که ما اکنون می‌توانیم به روشنی رد پای نگرش وحدت گرایانه امام (ع) را در شرایط و مقاطع مختلف زندگی آن حضرت بیابیم و به تحلیل آن همت گماریم.
در این نوشتار به اصولى می پردازم که امام علی علیه السلام با لحاظ وحدت اسلامى به مثابه موقعیتی پایه ای و مبنایی و به منظور حفظ و تقویت این مبنا و پایه روابط در جامعه، با قدرت و قوت، پی می گرفتند و نسبت به آنها اهتمام داشتند:
اصل اول: اخوت اسلامی
آنچه در سیره امام علی مشاهده می شود تطبیق آیه شریفه «انما المومنون اخوة» به صورت تمام و کمال، و صد درصدی، بر واقعیت زندگی اجتماعی مسلمانان است. این اصل را حضرت (ع) در زندگی مسلمانان جاری و در تعاملات روزمره ایشان برقرار می خواستند. رویکرد امام (ع) به “انما المومنون اخوة” واقع گرایانه و تهی از هرگونه تعارف یا ملاحظه معطوف به موقعیتی خاص و شرایطی مقطعی بود. در نگاه آن حضرت (ع) ضرورت داشت تا تعاملات اجتماعی مسلمانان گرداگرد این اصل محوری سامان یابد و بر اساس آن تحقق پیدا نماید.
امام علی بن ابی‌طالب (ع) اختلافات عقیدتی و مذهبی درون امت را مجوز، عامل و یا خاستگاهی برای بر هم زدن اخوت اسلامی نمی دیدند؛ بلکه اخوت اسلامی را چتری گسترده و فراگیر می‌یافته است که در هر حال، و به صورتی پایدار، بر امور امت سایه می‌گسترانده است. در سخنی از امام (ع)، که در نهج‌البلاغه آمده است، خطاب به مسلمانانی که در حکومت او می‌زیستند فرموده است: انما انتم اخوان علی دین‌الله، یعنی شما کسانی هستید که بر اساس دین خدا برادر هم شده اید.
نکته جالب آن که امام (ع) پس از این سخن، عامل اختلاف درون جامعه در روزگار خود را درونی معرفی می کند. از این نکته می توان نتیجه گرفت که امام اختلاف بین امت را بر اساس مذهب به هیچ وجه به رسمیت نمی شناسد. ایشان تنها از یک اختلاف سخن به میان می آورد و آن هم اختلافی است که منشاء آن درون های نامطلوب و هوای نفس می باشد.
برای فهم آن چه آمد باید توجه نماییم که این سخن خطاب به مسلمانانی از جانب امام علی (ع) اظهار گردیده است که همه صرفا اهل سنت یا شیعه نبودند؛ بلکه اصحاب و یاران هر دو مذهب اعتقادی مخاطب حضرت (ع) بودند؛ اگر چه جمعیت سنیان بسا بیشتر بوده است. به هر روی بی گمان این فرمایش حضرت (ع) تطبیق آیه شریفه «اخوت» است بر زندگی مسلمانانی که در سایه حکومت ایشان می زیستند.
اصل دوم: جلوگیری از تاثیر گذاری اختلاف در عقیده بر مناسبات اجتماعی امت
بر اساس این اصل امام (ع) به هیچ وجه مسائل اختلافی عقیدتی را در ملا عام و در ساحت سیاست و سیاست گذاری و ارتباطات و تعاملات فیمابین امت اسلامی منعکس نمی کردند؛ هر چند امیرالمومنین (ع) از عقاید خود که مبنا و منعکس کننده عقائد شیعه است در حوزه عقیده (که امروزه از آن در کرسی های علمی و بحثی یاد میشود) سخن میگفت؛ اما این سخن گفتن به قدری هوشمندانه، دلسوزانه، در پیوستگی با عقلانیت دینی و اجتماعی، و به دور از هرگونه اکراه و اجبار ارائه می شد که به هیچ وجه از آن بوی طرد و نفی اجتماعی مسلمانان معتقد به عقائد دیگر یا نفی همگرایی با آنان به مشام نمی رسید.
اصل سوم: تقویت هویت امت به مثابه چارچوبی فراگیر و دربرگیرنده برای همه مذاهب
حضرت (ع) به هیچ وجه اجازه نمی دادند که “هویت اسلامیِ جمعیِ امت” در سایه اختلافات اعتقادی، کوچک و محدود شود. به زبان دیگر ایشان نمی خواستند که هویت امت تحت تاثیر هویت هاى مذهبي تضعیف شود و کارکردی ضمنی یابد و تبدیل به «هویت دست دوم» گردد. در سیره آن حضرت (ع) هویت اسلامی بخشی مؤثر و پررنگ از تصویر گسترده جامعه به حساب می‌آمد؛ به گونه‌ای که ادبیات، مفاهیم و رویکردها و همه ظرفیت های اجتماعی و فرهنگی با نگاه به هویت اسلامی و از خاستگاه آن معنا و عینیت پیدا می نمود. بدین ترتیب ذیل هویت اسلامی جامعه ای که او در آن می زیست، هویت اعتقادی شیعی یا سنی خود را در دل امت اسلامی تعریف میکرد و به مثابه بخشی از این امت بروز و ظهور می یافت.
اصل چهارم: محبت اجتماعی
آن حضرت محبت اجتماعی را بدون هرگونه ظاهر سازی یا مصلحت گرایی مقطعی و موضعی میان همه مسلمانان می پراکند و نسبت به تشدید و تقویت زمینه های منتهی به گسترش و ژرف نایابی آن اقدام می نمود. حضرت (ع)، به یک معنا، محبت ورزی اجتماعی در میان امت را وجهه همت خویش ساخته بود و صادقانه و آگاهانه در پی توسعه و ارتقاء آن بود.
اصل پنجم: اصل تناصح اجتماعی
حضرت علی (ع) در ساحت های اجتماعی و فعالیت های مربوط به امت، نصیحت و خیر خواهی اجتماعی را به صورت یک رویکرد جدی و عیاری برای رونق بخشی به مناسبات اجتماعی صحیح و سالم پی می گرفت و تعقیب می‌نمود. آن حضرت (ع)، همان طور که در تاریخ منعکس است، نصیحت های خود را آنجا که به جامعه اسلامی مربوط می شد و به آبادانی، دین، سلامت و وحدت جامعه باز می گشت، بی‌دریغ و بی هرگونه کناره گیری از امر عمومی و حوزه اجتماعی به همگان از جمله خلفای زمان خود عرضه می نمود. آنگاه که خود به خلافت رسید ابعاد نصیحت گرایی اجتماعی امام (ع) در سطوح مختلف گسترد و عرصه های گوناگون را درنورید. حضرت (ع) از نزديكان گرفته تا عموم، و از شیعه گرفته تا سنی، همگان را مشمول سنت ارزنده نصیحت گری خویش نمود و به صورتی بی نظیر، حرکت خیرخواهانه را بر همه ارزانى داشت. نصیحت گرایی اجتماعی حضرت (ع) ابعاد مختلفی دارد و در سطوح گوناگون آن را می توان مطالعه کرد؛ از جمله آن که نسبت آن با اصل خیرخواهی عمومی در سلوک امام (ع) چه بود و نمودها، جلوه‌ها، راهکارها، شیوه ها و قالب های بروز و ظهور آن کدام ها بوده اند؟ پاسخ گویی به این پرسش و پرداختن به زوایای مختلف این بحث طبعا مجال دیگری می‌طلبد.
اصل ششم: اصل تواصل
واژه تواصل واژه ای روایی است. این اصطلاح در روایات ما وارد شده است و به معنای تبادل ارتباط و اتصال در جامعه اسلامی میان افراد به کار رفته است. تواصل به رویکردی میان شیعیان اشاره دارد که انزوای از اجتماع را بر نمی تابد و هم دلی و همراهی به مسلمانان را از شیعیان می خواهد. مشخصا در سیره امام علی (ع) کشیدن دیوار به دور شیعیان و جدا کردن صف ایشان از صف اهل سنت به هیچ وجه مطلوبیت ندارد و در عمل به چشم نمی خورد؛ برعکس رفتار آن حضرت (ع) رویکرد به رفت و آمد اجتماعی، تماس اجتماعی، سخن گفتن با یکدیگر و مشارکت در شادی های و غم های اجتماعی همه مسلمانان به روشنی و به صورتی گسترده به چشم می‌آید. اساساً بخشی از کلمات امام علی حامل ادبیات و مفاهیم و فضای فکری معطوف به ایجاد ارتباط پیوسته اجتماعی افراد درون امت با یکدیگر است.
چگونه تقوا به انسان آگاهی می بخشد
قرآن مجید برای تقوا آثار فراوانی بیان کرده که از جمله آنها برطرف شدن حجاب ها از فکر و قلب آدمی است. رابطه «ایمان و تقوا» با «روشن بینی» در آیات مختلف قرآن مورد اشاره گرفته است:از جمله در آیه ۲۹ «انفال» می خوانیم: “یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللّهَ یَجْعَلْ لَکُمْ فُرْقاناً “. «ای کسانی که ایمان آورده اید اگر تقوای الهی پیشه کنید و از گناهان بپرهیزید، خداوند وسیله ای برای شناخت حق از باطل برای شما قرار می دهد».
و در آیه ۲۸۲ «بقره» آمده است: ”وَ اتَّقُوا اللّهَ وَ یُعَلِّمُکُمُ اللّه”ُ: «تقوای الهی پیشه کنید و خداوند شما را علم و دانش می آموزد» همچنین «اگر ایمان بیاورید و تقوا پیشه کنید خداوند نوری برای شما قرار می دهد که در پرتو آن بتوانید گام بردارید»
رابطه تقوا و بصیرت، علاوه بر جنبه های معنوی که بعضاً برای ما ناشناخته است، اما از نظر تحلیل عقلی، قابل درک است؛ چرا که بزرگترین مانع شناخت و مهمترین حجاب بر قلب آدمی، هوا و هوس های سرکش، و آمال و آرزوهای دور و دراز، و اسارت در چنگال ماده، و زرق و برق دنیاست که به انسان اجازه نمی دهد قضاوت صحیح کند و چهره حقایق را آنچنان که هست ببیند. هنگامی که در پرتو ایمان و تقوا، این گرد و غبارها فرو نشست، و این ابرهای تیره و تار و ظلمانی از آسمان روح انسان کنار رفت، آفتابِ حقیقت، بر صفحه قلب می تابد، و حقایق را آنچنان که هست، در می یابد، و لذتی توصیف ناشدنی از این درک صحیح و عمیق نصیب مؤمن می شود، و راه خود را به سوی اهداف مقدسی که دارد می گشاید و پیش می رود.
آری، تقوا است که به انسان آگاهی می دهد، همان گونه که آگاهی ها به انسان تقوا می بخشد، یعنی این دو در یکدیگر تأثیر متقابل دارند، لذا در حدیث معروفی می خوانیم: لَوْ لا أَنَّ الشَّیاطِینَ یَحُوطُونَ عَلی قُلُوبِ بَنِی آدَمَ لَنَظَرُوا إِلی مَلَکُوتِ السَّمواتِ: «اگر شیاطین و خوهای شیطانی بر قلب های آدمیان مسلط نمی شدند، می توانستند به ملکوت و باطن آسمان و جهان هستی بنگرند». برای درک بهتر این سخن، پای گفتار علی(علیه السلام) می نشینیم فرمود: لا دِینَ مَعَ هَوی لاعَقْلَ مَعَ هَوی مَنِ اتَّبَعَ هَوَاهُ أَعْمَاهُ وَ أَصَمَّهُ وَ أَزَلَّهُ وَ أَضَلَّهُ: «دین با هوای نفس جمع نمی شود همچنین عقل با هوس یک جا نخواهد بود هر کس از هوای نفسش پیروی کند او را کور و کر می کند و ذلیل و گمراه می سازد».
وَ نَزَّلْنا عَلَيْكَ الْكِتابَ تِبْياناً لِكُلِّ شَيْءٍ وَ هُدىً وَ رَحْمَةً وَ بُشْرى لِلْمُسْلِمينَ (نحل 89)
گفتگوی با نویسنده مسیحی کتاب "الحسین فی فکر المسیحی"/حسین(ع) مزین به ویژگی‌های انبیاست
آنتوان بارا اندیشمند مسیحی متولد سوریه و صاحب دو کتاب با عنوان «الحسین فی فکر المسیحی» و «زينب صرخة أكملت مسيرة » است.
وی در گفت و گو با خبرنگار حوزه اندیشه خبرگزاری تقریب در ارتباط با نحوه آشنایی خود با دین اسلام و شخصیت امام حسین(ع) عنوان کرد: چهل سال پیش یکی از دوستانم کتابی با عنوان «مقتل الحسین (ع)» به قلم «سید عبدالرزاق مقرم» به من هدیه داد و همین کتاب موجب آشنایی من با امام حسین(ع) و حماسه جاودان او شد. من تا آن زمان چیز زیادی در ارتباط با حماسه کربلا نمی‌دانستم و همه اطلاعات من به همان معلومات کمی که در مدرسه خوانده بودم، خلاصه می‌شد.
این اندیشمند مسیحی در ارتباط با این که چه چیزی موجب شد، او به تالیف کتاب «الحسین فی فکر المسیحی» روی آورد، گفت: من در حماسه کربلا خصایص زیادی چون وفا و ثبات بر عقیده یافتم و با امام حسین (ع)، شجاعت و عشق او به اعتقادش که سرچشمه قیام جاودان او بود، آشنا شدم.
وی ادامه داد: من با بررسی واقعه کربلا فهمیدم فرد نویسنده با هر گرایشی ناچار شیفته ویژگی‌های امام حسین(ع) میشود که از پدر و جدش رسول خدا (ص) آموخته است.
آنتوان بارا با بیان این که همه جوامع با گرایش‌های مختلف دینی و فکری خود، از حماسه کربلا اثرپذیرفته‌اند، توضیح داد: من در این کتاب به تبیین اهداف واقعه کربلا و اثر آن بر ملت‌ها پرداختم.
وی با بیان این که اگر حسین(ع) نبود ما چگونه با حق و پرچمدار آن آشنا می‌شدیم، گفت: چرا یک انسان مومن با هر عقیده‌ای نباید کسی که پیامبر (ص) او را دوست داشته، او را پاره تن خود برشمرده و در ارتباط با او فرموده «حسین منی و انا من حسین» دوست بدارد؟ چگونه یک انسان به ویژه یک مسیحی مومن که در قلب او حرارتی از قتل حسین ایجاد شده که هرگز سرد نمی‌شود، حسین را دوست نداشته باشد؟
وی با بیان این که پیامبر(ص) فرمود:«اِنَّ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ علیه السّلام حَرارَةً فى قُلُوبِ الْمُؤمنینَ لا تَبْرُدُ اَبَداً». (براى شهادت حسین علیه السلام ، حرارت و گرمایى در دلهاى مؤمنان است که هرگز سرد و خاموش نمی‌شود.) تاکید کرد: پیامبر نفرمود: این حرارت در قلوب مسلمانان است، بلکه فرمود: مومنان. چه کسی است که مظلومی مانند حسین را دوست نداشته باشد؟ و در عشق او آرامش قلب سلیم را نیابد؟
این اندیشمند مسیحی شخصیت امام حسین(ع) را مزین به ویژگی‌های نبوت برشمرد و تصریح کرد: کسی که از زندگی امام حسین(ع) مطلع شود چاره‌ای جز آن ندارد که او را از صمیم قلب دوست بدارد.
وی افزود: این عشق در مسلمانان و غیر مسلمانان دیده میشود مانند پولس سلامه شاعر و ادیب لبنانی که قصیده‌ای مشهور به «ملحمه عیدالغدیر» مشتمل بر 3هزار بیت دارد و یا جرج جرداق نویسنده کتب اربعه در مورد امام علی (ع) و یا حتی گاندی که در ارتباط با امام حسین(ع) گفته است: حسین به من آموخت چگونه در عین مظلومیت پیروز شوم.
وی با بیان این که این آثار من را بر آن داشت در ارتباط با شخصیت حسین(ع) پژوهش کرده و کتاب «الحسین فی فکر المسیحی» را تالیف کنم، توضیح داد: تالیف این کتاب 13 سال به طول انجامید. من آن را ابتدا در کویت منتشر کرده، سپس یک نسخه از آن را به آستان مقدس حسینی (ع) اهدا کردم که آنها به من لطف کرده و این کتاب را بهترین کتاب معاصر در مورد حماسه کربلا توصیف کردند.
آنتوان بارا در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد: حماسه‌ها و انقلاب‌هایی که مجرای تاریخ را تغییر داده‌اند، برخواسته از اهداف بلندی بودند. بر همین اساس قیام امام حسین(ع) نخستین و تنها قیام در تاریخ بشری است که بر اساس اهدافی والا محقق شد و تا زمان بقای انسان، جاودانه خواهد ماند.
وی حماسه کربلا را پناهگاه مظلومان و ستمدیدگان عالم از هر گرایش و اعتقادی توصیف کرد و گفت: این قیام همه خواسته‌ها و تمایلات مظلومان در رویارویی با انواع ظلم و تحقق عدالت را در خود جای داده است.
این اندیشمند مسیحی در ادامه با اشاره به شخصیت حضرت اباالفضل(ع) او را نمونه‌ای دیگر از شخصیت‌های اثرگذار در واقعه طف برشمرد و تصریح کرد: او ناچار شد برای آوردن آب برای تشنگان سپاه حسین(ع) با سربازان دشمن مبارزه کند و زمانی که به آب رسید از آن ننوشید.
وی تاکید کرد: وفای منحصر به فرد حضرت عباس(ع) به برادرش سرّ گرایش من و نویسندگان مسیحی است که مجذوب حماسه کربلا و قهرمانان آن شده‌اند.
این ادیب مسیحی با اشاره به برخی از ویژگی‌های مشترک میان امام حسین(ع) و حضرت مسیح(ع) در رویارویی با ظلم گفت: امام در بیان اهداف قیامش فرمود:«إِنّی لَمْ أَخرُجْ أَشِراً و لا بَطِراً و لا مُفْسِداً و لا ظالِماً، إِنَّما خَرجْتُ لِطَلَبِ إلاصلاحِ فی أُمَّةِ جَدّی، أُُریدُ أنْ آَمُرَ بالمَعروفِ و أنهی عَنِ المنکَرِ وَ اَسیرُ بِسیرَةِ جَدّی و أبی ؛ من برای جاه طلبی و کام جویی و آشوبگری و ستمگری قیام نکردم، بلکه برای اصلاح در کار امت جدم قیام کردم می خواهم امر به معروف و نهی از منکر و به شیوه جد و پدرم حرکت کنم.»
وی با اشاره به اصرار امام حسین(ع) بر قیام علیه ظلم و خروج همراه اهل بیت خود، علیرغم علم او به سرنوشت خود و خانواده‌اش و علیرغم توصیه اطرافیان به نبردن اهل بیتش، تاکیدکرد: سرنوشت حسین(ع) مانند سرنوشت پیامبران است زیرا همه آنها بدون هیچ ترسی در برابر طاغوت ایستادند.
آنطوان بارا با بیان این که هدف یزید کشتن ذریه رسول خدا(ص) بود، گفت: اگر زینب(س) نبود، هیچ کس از آنچه در کربلا اتفاق افتاده بود، با خبر نمی‌شد. زیرا در شام این طور شایع کرده بود که اینها از بیعت یزید خارج شده و گمراهند.
وی در پایان سخنان خود، با بیان این که یزید می‌خواست، نام حسین(ع) و عترت پیامبر (ص) را از روی زمین پاک کند، تصریح کرد: در روز اربعین، میلیون‌ها نفر گریه کنان به سمت مرقد حسین(ع) حرکت میکنند ،در حالی که قبر یزید در مکانی حقیر در یکی از محله‌های شام قرار دارد. این سرنوشت یزید است و آن سرنوشت کسانی که می‌خواست آنها را از میان بردارد.
طالبان: با خروج آمریکا حملات داعش در افغانستان پایان می‌یابد
«ذبیح‌الله مجاهد» سخنگوی طالبان گفت: «اگر داعش پس از روی کار آمدن طالبان سعی در ارتکاب جنایت داشته باشد، ما بهتر می‌دانیم که چگونه واکنش نشان دهیم و آنها را متوقف کنیم.»
مجاهد، افزود: خروج نیروهای خارجی به حملات داعش در افغانستان پایان میدهد و طالبان تا آخرین حملات علیه داعش اقدام خواهد کرد.
سخنگوی طالبان ابراز امیدواری کرد جوانان افغانستانی که تحت تأثیر داعش بوده‌اند با روی کار آمدن طالبان از این ایده منصرف شوند و اگر پس از آن دست از جنایت برندارند، آنها می‌دانند که چگونه اقدام کنند.
مجاهد در مورد حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا نیز گفت که این گروه به ایالات متحده اجازه نمی‌دهند تا عملیات‌هایی را انجام دهد که استقلال افغانستان را نقض میکند.
سخنگوی طالبان افزود تا زمانی که تمام نیروهای خارجی افغانستان را ترک نکنند، این گروه دولت خود را اعلام نمیکند.
به گفته مجاهد، اعلام دولت یک مسئولیت بزرگ است و مردم باید صبور باشند چراکه رایزنی‌های جدی در حال انجام است.
اجلاس بغداد| امیرعبداللهیان: امنیت جز از طریق اعتماد متقابل کشورهای منطقه محقق نخواهد شد
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (شنبه) در اجلاس منطقه‌ای حمایت از عراق در بغداد طی سخنانی گفت: از اینکه امروز به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران و رئیس جمهور جناب آقای دکتر رئیسی در کنفرانس حمایت از عراق در بغداد شرکت کرده‌ام، بسیار خرسندم.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: این نشست با حضور کشورهای منطقه، موید تلاش‌های جمهوری عراق در ایجاد زمینه‌های همکاری و تعامل بین کشورهای منطقه بوده و امیدوارم در سایه این نشست‌ها بتوانیم به منطقه‌ای آباد، توسعه یافته و آزاد برسیم.
وی افزود: امروز عراق به خاطر تلاش‌ها و دیدگاه‌های سازنده، نقش مهمی در منطقه ایفاء میکند. جمهوری اسلامی ایران از نخستین کشورهای منطقه بود که عراق جدید را به رسمیت شناخت و با حمایت از روندهای سیاسی در این کشور، تبادلات سیاسی، اقتصادی و تجاری خود را با آن توسعه بخشید.
* عراق امروز نیازمند بازسازی و تقویت داخلی و گسترش و توسعه همکاری‌ها در منطقه است
امیرعبداللهیان اضافه کرد: عراق جدید رها شده از تروریسم، امروز نیازمند بازسازی و تقویت داخلی و گسترش و توسعه همکاری‌ها در منطقه است. جمهوری اسلامی ایران ضمن حمایت از ثبات، امنیت، استقلال، تمامیت ارضی، عزت، اقتدار و ارتقای جایگاه منطقه‌ای و بین‌المللی عراق، آمادگی خود را برای توسعه همکاری‌های دو جانبه و منطقه‌ای اعلام میکند.
وزیر خارجه کشورمان بیان کرد: طی سالیان گذشته، تبادلات تجاری بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عراق به بیش از ۱۲ میلیارد دلار رسیده است. وجود هشت گذرگاه رسمی فعال بین دو کشور و استمرار تبادلات تجاری در این گذرگاه‌ها حتی با وجود شیوع کرونا، نشان از درهم تنیدگی اقتصادی دو کشور دارد. ایران طی سالهای گذشته با صادرات خدمات فنی و مهندسی، گاز و برق سهم قابل توجهی در توسعه مناسبات اقتصادی و تجاری عراق داشته است.
به گزارش فارس، وی گفت: ظهور داعش از جمله مهمترین مخاطراتی بود که منطقه با آن روبرو شد و خسارات جبران ناپذیری را نیز بر جای گذاشت.
امیرعبداللهیان با بیان اینکه متاسفانه کشور عراق از ظهور گروه‌های تروریستی بسیار آسیب دید، اظهار داشت: اگر اراده مردمی عراق، حمایت مرجعیت عالیقدر و همگرایی آحاد جامعه و اقشار مختلف عراقی نبود، مشخص نبود چه وضعیتی برای عراق و کشورهای منطقه پیش می‌آمد و تا چه عمقی از منطقه و جهان از تهدید مستقیم جریان‌های تروریستی در خطر قرار می‌گرفت.
وی اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران در راه مبارزه با تروریسم، به یاری کشور دوست و برادر عراق شتافت و در این مسیر از هیچ کمکی دریغ نکرد. مردم، احزاب، گروه‌های مختلف عراقی و دولت عراق در راه استقلال و مبارزه با تروریسم هزاران شهید داده‌اند؛ با این وجود دولت آمریکا دست به جنایتی بزرگ زد و دو مبارز جبهه ضد تروریسم تکفیری - شهید سردار سلیمانی و شهید ابومهندی المهندس - را به شهادت رساند. آنها نه تنها برای مردمان این منطقه صلح و امنیت به بار نیاوردند بلکه عامل اصلی ناامنی بوده و این موضوع در بسیاری از کشورهای منطقه به وضوح قابل مشاهده است.
* از اینکه جای سوریه در میان کشورهای حامی عراق خالی است ابراز تاسف میکنم
وی ادامه داد: در اینجا مایلم بر نقش و حمایت کشورهای منطقه از ثبات و امنیت عراق تاکید کرده و بر تحقق امنیت با مشارکت جمیع همسایگان عراق از جمله کشور دوست و برادر جمهوری عربی سوریه یاد کنم و از اینکه جای سوریه در میان کشورهای حامی عراق خالی است ابراز تاسف کنم.
امیرعبداللهیان بیان کرد: سرنوشت دولت و ملت‌های این منطقه بنا به علقه‌های مشترک دینی، فرهنگی، سنتی، تاریخی و جغرافیایی به یکدیگر پیوند خورده است.
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران همواره بر تحقق صلح از طریق گفتوگو و مذاکره درون منطقه‌ای تاکید داشته و امیدوار است کشورهای منطقه‌ای به این باور مشترک دست یابند که امنیت جز از طریق اعتماد متقابل کشورهای منطقه به یکدیگر، تکیه بر توانمندی‌های ملی، تقویت ارتباطات و حسن همجواری بین کشورهای منطقه و عدم مداخله کشورهای بیگانه محقق نخواهد شد. این باور مشترک میتواند زمینه‌ساز بسیاری از همکاری‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در منطقه باشد و در سایه امنیت مشترک و پایدار و با بهره‌گیری از ثروت‌های خدادادی، زمینه‌های رشد و توسعه همه‌جانبه کشورهای منطقه را تضمین کند.
* آن چه امروزه بیش از پیش به آن نیازمندیم، «امنیت پایدار منطقه‌ای» با مشارکت کشورهای منطقه است
وی خاطرنشان کرد: منطقه ما همه شاخص‌های دینی، فرهنگی، تمدنی و ظرفیت‌های مادی و معنوی را برای همکاری و همگرایی منطقه‌ای دارا می‌باشد، اما متاسفانه به دلیل مداخلات بیگانگان و سیطره تفکرات امنیت محور، دچار مشکلات متعددی از جمله جنگ، بی‌ثباتی و ناامنی شده است. آن چه امروزه بیش از پیش به آن نیازمندیم، «امنیت پایدار منطقه‌ای» با مشارکت کشورهای منطقه است که تحقق آن در گرو صرف منابع اقتصادی برای تحقق ائتلاف برای صلح و توسعه است.
امیرعبداللهیان افزود: جمهوری اسلامی ایران از دولت و ملت عراق و آنچه مربوط به تصمیمات آن در حوزه امور داخلی است از جمله خروج نیروهای نظامی بیگانه و برگزاری انتخابات زودرس حمایت و پشتیبانی خود را اعلام و مجددا از نقش سازنده این کشور در ترویج فرهنگ گفتوگو و همکاری‌های منطقه‌ای استقبال کرده و همکاری‌های درون منطقه‌ای را اساس تحقق ثبات و صلح در این راه می‌داند. جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر نقش مهم کشورهای منطقه، آمادگی خود را برای پیشبرد این اهداف اعلام می‌دارد.
وی در پایان گفت: مجددا از میزبانی دولت عراق برای این اجلاس تشکر کرده و آرزوی موفقیت و سربلندی ملت و دولت عراق را خواستارم.
گفتنی است، «حسین امیرعبداللهیان» پیش از سفر به عراق برای شرکت در نشست بغداد گفت: «ما از هرگونه ابتکار عمل منطقه ای مقامات جمهوری عراق که با مشارکت اهل منطقه باشد، استقبال میکنیم. ما معتقدیم لازم بود از سوریه نیز به عنوان همسایه مهم عراق در این اجلاس دعوت به عمل می آمد. البته در خصوص امنیت و توسعه پایدار منطقه با رهبری سوریه در تماس و مشورت هستیم و در مورد اجلاس بغداد و تاکید بر نقش مهم کشورهای منطقه در هرگونه ابتکار منطقه ای با دمشق مشورت مستقیم خواهیم داشت».
به گزارش فارس، «مصطفی الکاظمی» نخست‌وزیر عراق، «امانوئل ماکرون» رئیسجمهور فرانسه، «عبدالله دوم» شاه اردن، «تمیم بن حمد آل ثانی» امیر قطر، «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهور مصر، «مولود چاووش اوغلو» وزیر خارجه ترکیه از جمله حاضران در این نشست بودند و به ایراد سخنرانی پرداختند.
رهبر معظم انقلاب: طرفدار ملت افغانستان هستیم؛ دولتها می‌آیند و میروند
حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران در دیدار با رئیسجمهور و اعضای دولت جدید فرمودند که آمریکا در صحنه دیپلماسی، گرگی درنده و وحشی است و با اشاره به اوضاع به شدت متأثرکننده افغانستان گفتند: جمهوری اسلامی در همه احوال طرفدار ملت مظلوم و مسلمان افغانستان است و روابط ما با دولتها، به روابط و رفتار آنها با ایران بستگی دارد.
رهبر معظم انقلاب، افغانستان را کشور برادر، هم‌زبان، هم‌دین و هم‌فرهنگ ایران خواندند و با ابراز تأسف عمیق از مشکلات مردم از جمله حادثه روز پنج‌شنبه فرودگاه کابل، گفتند: این مشکلات و سختی‌ها کار آمریکایی‌ها است که 20 سال کشور را اشغال و انواع ظلم را به مردم آن تحمیل کردند.
بمباران مجالس عروسی و عزا، کشتار جوانان، زندانی کردن بی‌دلیل بسیاری از مردم و افزایش دهها برابری تولید مواد مخدر، بخشی از آثار منفی حضور آمریکایی‌ها در افغانستان بود که رهبر انقلاب به آنها اشاره و گفتند: آمریکا یک قدم هم برای پیشرفت افغانستان برنداشت و افغانستانِ امروز اگر از لحاظ پیشرفتهای مدنی و عمرانی از 20 سال قبل عقب‌تر نباشد، جلوتر نیست.
ایشان با اشاره به خروج فضاحت‌بار آمریکایی‌ها و انتقال همکاران افغانستانی آنها به مناطق دارای وضعیتی بدتر از افغانستان، در خصوص موضع جمهوری اسلامی ایران، تأکید کردند: ما طرفدار ملت افغانستان هستیم چرا که دولتها همچون گذشته می‌آیند و میروند اما ملت افغانستان است که باقی میماند و نوع رابطه ایران با دولتها نیز بستگی به نوع رابطه آنها با ایران دارد. از خداوند خیر و نجات از این وضع را برای مردم افغانستان مسألت میکنیم.
رهبر انقلاب در دیدار اعضای دولت: انقلابی‌بودن باید با عقلانیت همراه باشد
رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز (شنبه) در دیدار رئیسجمهور و اعضای دولت جدید، با تأکید بر لزوم استفاده کامل دولت از هر ساعت فرصت گذران خدمت به مردم، تمرکز دولت بر بازسازی «انقلابی، عقلانی و خردمندانه» در همه عرصه‌های مدیریتی کشور را ضروری خواندند و با اشاره به اولویت مسائل اقتصادی، نکات و توصیه‌های مهمی را درباره «مردمی بودن»، «عدالتورزی»، «فسادستیزی»، «احیای امید و اعتماد مردم» و «انسجام و اقتدار و اشراف دولت» بیان کردند.
ایشان همچنین آمریکا را در صحنه دیپلماسی، گرگی درنده و وحشی خواندند و با اشاره به اوضاع به‌شدت متأثرکننده افغانستان گفتند: جمهوری اسلامی در همه احوال طرفدار ملت مظلوم و مسلمان افغانستان است و روابط ما با دولتها، به روابط و رفتار آنها با ایران بستگی دارد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در آغاز سخنانشان همه اعضای دولت را به قدردانی عمیق از توفیق خدمت توصیه کردند و با تشکر از اقدام سریع و بموقع مجلس در بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی ابراز امیدواری کردند تشکیل دولت جدید، سرآغاز مبارکی برای ملت و کشور باشد.
ایشان با گرامیداشت یاد شهیدان رجایی و باهنر گفتند: مدت خدمت آن دو بزرگوار کم بود اما در همین مدت نشان دادند که با اخلاص و قصد خدمت به میدان آمده‌اند و از روش‌های مردمی و مجاهدت‌آمیز استفاده میکنند که این برای همه مسئولان درس بزرگی است.
رهبر انقلاب شرایط کشور را دشوار خواندند اما تأکید کردند: اگر تلاش شبانه‌روزی، مجاهدانه و خستگی‌ناپذیر را همراه توکل و توسل به پروردگار سرمایه خود قرار دهید، قطعاً بر مشکلات فائق خواهید آمد.
رهبر انقلاب افزودند: همان‌گونه که به همه مسئولان گذشته گفته‌ام فرصت چهار سال خدمت به‌سرعت تمام میشود و نباید گذاشت حتی یک ساعت از این فرصت که متعلق به مردم و اسلام است، هدر برود، البته ضمن پرکاری و پشتکار مدام، نباید به خانواده بی‌توجهی شود.
ایشان حرکت بر ریل انقلاب و ایجاد تحرک انقلابی در همه بخشهای «مدیریت اقتصادی، سازندگی، خدمت‌رسانی، سیاست خارجی، فرهنگ، آموزش و دیگر بخشها» را ضروری خواندند و در عین حال تأکید کردند: انقلابی بودن حتماً باید با عقلانیت و اندیشه‌ورزی و خردمندی همراه باشد و این شیوه جمهوری اسلامی از آغاز بوده است.
رهبر انقلاب در تبیین نخستین توصیه مهم خود به دولتمردان، به جلوه‌های مختلف «مردمی بودن» اشاره کردند و افزودند: رفتن به میان مردم و گفت‌وگوی بی‌واسطه با آنها از ابعاد بسیار خوب مردمی بودن است که آقای رئیسی دیروز با سفر به خوزستان آن را نشان داد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای اتخاذ سبک زندگی مردمی، رفتار بی‌تکلف، دوری از اشرافیگری و پرهیز از نگاه از بالا به مردم را از دیگر جلوه‌های مردمی بودن برشمردند و گفتند: باید مشکلات و راه‌حل‌ها را با مردم در میان گذاشت و ضمن پرهیز از بیان حرفهای غیرواقعی و ناامید کردن مردم، از آنها کمک فکری و عملی خواست.
«عذرخواهی سریع از مردم در مواقع بروز اشتباه» و بیان گزارش صادقانه و بدون مبالغه از فعالیت‌ها به مردم، از دیگر روش‌هایی بود که رهبر انقلاب در بیان جلوه‌های مختلف مردمی بودن به آن اشاره کردند.
ایشان با توصیه به رئیس جمهور و اعضای دولت برای مطالعه دقیق فرمان بسیار مهم امیرمؤمنان به مالک اشتر افزودند: در این فرمان تاریخی، ابعاد مختلف بیان شده چرا که براساس اسلام، رابطه حاکمیت با مردم باید برادرانه و دوستانه باشد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در تبیین «عدالتورزی» به عنوان دومین توصیه اساسی خود به دولتمردان، اساس ادیان الهی و مبنای تشکیل حکومت را اقامه عدل خواندند و افزودند: ما در این زمینه عقبیم و باید خیلی تلاش کنیم.
ایشان تأکید کردند: هر مصوبه، لایحه و تصمیم دولت باید «پیوست عدالت» داشته باشد و کاملاً مراقبت شود که این دستور یا تصمیم و مصوبه، به طبقات محروم و به عدالت ضربه نزند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای برخی روش‌های رایج مدیریتی را نافی عدالت دانستند و افزودند: در توزیع یارانه‌ها و هر مسئله دیگر باید به‌گونه‌ای عمل کرد که فاصله طبقات محروم با طبقات برخوردار کم شود و هرچه ممکن است امکانات عادلانه توزیع شود.
«فسادستیزی و مقابله دقیق و جدی با فساد» توصیه مهم دیگر رهبر انقلاب به رئیسجمهور و دولت جدید بود.
ایشان گفتند: فسادستیزی مکمّل عدالتورزی است زیرا فساد و مظاهر آن از جمله ویژه‌خواری، برخورداری‌های بیجا و عزیزشدگان بی‌جهت، جزو بلاهای مهم ضد عدالت هستند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به مقابله آقای رئیسی با فساد در منصب ریاست دستگاه قضا گفتند: این کار خوب، امید مردم و محبوبیت ایشان را افزایش داد اما باید توجه داشت که جای اصلی مقابله با فساد و فسادستیزی قوه مجریه است تا زمینه‌های فساد از بین برود و اگر با وجود این مراقبت‌ها، مواردی اتفاق افتاد آنگاه دستگاه قضا حتماً باید ورود و برخورد کند.
ایشان دولت را به حل موضوع تعارض منافع شخصی و عمومی در همه دستگاهها فراخواندند و افزودند: از جمله مظاهر فساد، تخلفات در اجرای سیاستهای اصل 44 است که اجرای صحیح آن میتوانست اقتصاد کشور را حقیقتاً شکوفا کند اما متأسفانه به‌طور صحیح اجرا نشد و فسادهایی در اجرای آن به وجود آمد.
رهبر انقلاب، سامانه‌های نظارتی و خدماتی را ابزارهای خوبی برای اشراف و هوشمندی دولت در مقوله نظارت بر عملکرد دستگاهها و مبارزه با فساد برشمردند و گفتند: مکرر توصیه کرده‌ایم که این سامانه‌ها را تهیه و به هم متصل کنند اما این کار جلو نرفته است.
توصیه بعدی رهبر انقلاب، موضوع بسیار مهم «احیای اعتماد و امید مردم» بود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای گفتند: اعتماد مردم بزرگترین سرمایه دولت است که متأسفانه تا حدی آسیب دیده است و راه ترمیم آن، «یکی شدن حرف و عمل مسئولان» است.
ایشان افزودند: باید در وعده‌ها و صحبت‌ها بسیار مراقب بود و اگر وعدهای داده شد، حتماً به آن عمل شود زیرا دادن وعده و عمل نکردن به آن موجب سلب اعتماد مردم خواهد شد.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به قولها و دستورهای روز گذشته رئیسجمهور در سفر به اهواز، خاطرنشان کردند: باید دقت شود که این قولها حتماً محقق شود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تأکید کردند: اگر وعدهای دادید و به‌واسطه برخی مشکلات، امکان تحقق آن میسر نشد این موضوع را به مردم توضیح دهید و از آنان عذرخواهی کنید تا اعتماد مردم خدشه‌دار نشود.
ایشان با اشاره به کثرت قانون و طرح و برنامه گفتند: یکی از مشکلات کشور، نبود پیگیری جدی است، بنابراین برای وعده‌ها، روزشمار تعیین شود تا پیگیری و در موعد محقق شوند.
رهبر انقلاب، «انسجام، اقتدار و اشراف دولت» را از دیگر مسائل مهم برشمردند و افزودند: انسجام دولت یعنی از درون دولت حرفهای مختلف بیرون نیاید و در عمل نیز همه دستگاهها با انسجام اقدام کنند، زیرا هرگونه نبود انسجام و اقتدار در دولت حالت رهاشدگی امور را در مردم القاء میکند و مانع پیشرفت برنامه‌ها و سیاستهای دولت خواهد شد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، اشراف را به‌معنای اطلاع دقیق از بخشهای مختلف دولت دانستند و با اشاره به برنامه‌های آقای رئیسی برای ایجاد تحول در قوه مجریه خاطرنشان کردند: لازمه تحول و حرکت به‌سمت پیشرفت، قانون‌گرایی، شفافیت، انضباط مالی، جلوگیری از تعارض منافع و جدیت در انجام تصمیم‌ها و مصوبات است.
ایشان «جوان‌سازی دولت» را یکی دیگر از الزامات تحول برشمردند و افزودند: جوان‌گرایی در بدنه و بخشهای میانی دولت موجب خواهد شد احساس انسداد در کشور از بین برود و همچنین ذخیره ارزشمندی برای مدیران ارشد و مجرب آینده فراهم خواهد کرد.
رهبر انقلاب یکی از نکات مهم در مقوله تحول را «استفاده از خرد جمعی و عقلانیت» دانستند و گفتند: در باب تحول باید از دیدگاه‌های نخبگان خارج از دولت بدون در نظر گرفتن بحث‌های سیاسی و جناحی استفاده شود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تأکید کردند: این توصیه‌ها باید تبدیل به برنامه عملیاتی شود تا تحول امکان‌پذیر شود وگرنه صرف نصیحت و اکتفاء به یادداشت کردن فایده‌ای ندارد.
رهبر انقلاب سپس به بیان سرفصل اولویت‌های کاری کشور پرداختند و گفتند: مهمترین اولویت کشور ابتدا اقتصاد و بعد از آن، فرهنگ و رسانه و علم است. البته یک موضوع فوری هم وجود دارد که عبارت است از کرونا و سلامت مردم.
ایشان با اشاره به تلاش‌های خوبی که در دولت گذشته در موضوع سلامت از جمله واکسن و واردات آن انجام شد، موضوعات مربوط به درمان، پیشگیری، مراقبت و غربالگری و واکسیناسیون عمومی را بسیار مهم برشمردند و گفتند: یکی از موارد ضروری، قرنطینه هوشمند و مراقبت جدی در بخش مربوط به مرزها و جلوگیری از ورود گونه‌های جدید بیماری است.
رهبر انقلاب اسلامی به وظایف مردم برای مقابله با بیماری کرونا نیز اشاره و خاطرنشان کردند: مردم باید چهار مسئولیت یعنی «ماسک زدن»، «رعایت فاصله»، «اهمیت به تهویه و گردش هوا» و «شست‌وشوی دستها با صابون» را قبول کنند و قطعاً رعایت این موارد در کاهش تلفات سنگین کنونی مؤثر خواهد بود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درخصوص موضوع اقتصاد به‌عنوان یکی از اولویت‌های اصلی کشور، «تورم بالا، کسری بودجه، مسائل معیشتی مردم، کاهش ارزش پول ملی، کاهش قدرت خرید مردم، مسائل فضای کسب و کار و نظام بانکی» را از مشکلات مهم اقتصادی برشمردند و افزودند: باید برای حل هر یک از این مشکلات برنامه‌ریزی شود و در مرحله بعد، مسئولان اقتصادی دولت هماهنگ عمل کنند که این هماهنگی یکی از مصادیق انسجام دولت است.
ایشان گفتند: اینکه آقای رئیسجمهور، معاون اول را مسئول هماهنگی بخش اقتصادی دولت کرده‌اند، کار بسیار مهمی است و امید می‌رود به‌خوبی محقق شود اما اگر اختلاف نظری هم پیش آمد نباید آن را به میان مردم کشاند زیرا تأثیر خود را بر محیط اقتصادی خواهد گذاشت.
رهبر انقلاب اسلامی توجه به پیشران‌های اقتصادی و به حرکت درآوردن آنها همچون بخش مسکن، صنایع فولاد، خودروسازی و بخشهای انرژی و پتروشیمی را بسیار ضروری خواندند و بر لزوم هماهنگی متولیان این بخشها تأکید کردند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درخصوص کنترل نظام بانکی به موضوع خلق پول و تولید نقدینگی اشاره کردند و گفتند: صاحب‌نظران اقتصادی معتقدند خلق پول باید در نسبت با تولید انجام شود و اگر این نسبت وجود نداشت، جلوی خلق پول گرفته شود که اگر در این زمینه درست اقدام شود، نتیجه آن جلوگیری از تورم، رونق تولید و اشتغال و تقویت قدرت پول ملی خواهد بود.
ایشان در زمینه اقتصاد با تأکید بر همت، تدبیر و کار جهادی، دو نکته مهم را گوشزد کردند: 1ـ برای حل مشکلات اقتصادی به‌دنبال راه‌حل‌های موقتی و مُسکّن نروید و پیگیر راه‌حل‌های اساسی باشید. 2ـ حل مشکلات اقتصادی را موکول به رفع تحریمها نکنید و برنامه‌ریزی‌ها برای رفع مشکلات با فرض وجود تحریمها انجام شود.
رهبر انقلاب اسلامی در ادامه با تأکید بر اهمیت مسئله «فرهنگ و رسانه»، ساختار فرهنگی کشور را دارای اشکال و نیازمند بازسازی انقلابی خواندند و افزودند: حرکت انقلابی یعنی حرکتی بنیانی، خردمندانه، عاقلانه و برخاسته از اندیشه و حکمت، نه حرکت بی‌هوا و بی‌حساب.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به نقش زیربنایی و نرام‌افزاری فرهنگ، بسیاری از خطاها مانند اسراف، تقلید کورکورانه و سبک زندگی تجملاتی را ناشی از ریشه‌های فرهنگی دانستند و با تأکید بر ضرورت اصلاح این انحرافها با استفاده از ابزارهای فرهنگی، گفتند: ابزارهای فرهنگی و هنری مانند سینما، رسانه‌های صوتی و تصویری، مطبوعات و کتاب را واقعاً شکوفا کنید.
ایشان با ابراز خرسندی از رویش لشکر عظیمی از جوانان علاقه‌مند در حوزه فرهنگ، بخشهای فرهنگی دولت را موظف به حمایت هوشمند از این جوانان و طرح‌های ابتکاری آنان خواندند و خاطرنشان کردند: استعدادهای جوان را کشف، و آزادی آنها را در چارچوب قانون تضمین کنید، البته با فساد اخلاقی و فساد در زمینه فرهنگ نیز بدون رودربایستی مقابله کنید.
رهبر انقلاب اسلامی افزودند: راه اصلی مواجهه با جنگ نرم دشمن، حمایت از حرکتهای صحیح در زمینه فرهنگ و تشویق آنها، و ایستادن در مقابل حرکتهای غلط است، چرا عرصه فرهنگ و رسانه آوردگاهِ «صلاح و فساد، و حق و باطل»، و عرصه‌ی جنگ فرهنگی با گسترش‌دهندگان فساد در دنیاست.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بخش دیگری از سخنانشان، مسئله مهم و پرتأثیر سیاست خارجی را مورد توجه قرار دادند و با تأکید بر لزوم تحرک مضاعف در سیاست خارجی، گفتند: جنبه اقتصادی در دیپلماسی باید تقویت شود و همچنان‌که در بسیاری از کشورها شخص رئیسجمهور دیپلماسی اقتصادی را دنبال میکند، باید دیپلماسی اقتصادیِ کشور با این نگاه تقویت شود.
ایشان گسترش تجارت خارجی با 15 کشور همسایه و همچنین بسیاری دیگر از کشورهای جهان به‌جز یکی دو مورد را ضروری و امکان‌پذیر دانستند و تأکید کردند: دیپلماسی را تحت تأثیر و متصل به مسئله هسته‌ای نباید قرار دارد زیرا هسته‌ای موضوع جداگانه‌ای است که باید به‌شکل مناسب و شایسته کشور حل شود.
رهبر انقلاب در همین زمینه افزودند: آمریکایی‌ها در قضیه هسته‌ای واقعاً وقاحت را از حد گذرانده‌اند و با وجود آنکه جلوی چشم همه از برجام خارج شدند، اکنون جوری صحبت و طلبکاری میکنند که گویا جمهوری اسلامی از برجام و تعهداتش خارج شده است، در حالی که تا مدتها پس از خروج آمریکا، کاری از طرف ایران انجام نشد و پس از مدتی و با اعلام و با توجه دادن، برخی از تعهدات و نه همه آنها کنار گذاشته شد.
ایشان سهم کشورهای اروپایی همراه آمریکا در کارشکنی و بداخلاقی را کمتر از آمریکایی‌ها ندانستند و خاطرنشان کردند: آنها هم مانند آمریکا هستند اما در مقام زبان‌بازی و حرف‌زدن همیشه طلبکارند، گویا این ایران بوده است که مدتها مذاکره را مسخره کرد و زیر پا گذاشت.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: دولت کنونی آمریکا هیچ فرقی با دولت قبل ندارد زیرا چیزی که در هسته‌ای از ایران مطالبه میکند، با یک زبان دیگر همان چیزی است که ترامپ مطالبه میکرد و آن روز مسئولان دولتی با تأکید بر عاقلانه نبودن، پذیرش آن را ممکن نمی‌دانستند.
رهبر انقلاب، آمریکایی‌ها را در پشت‌صحنه دیپلماسی و در پس لبخند و حرفهای حق‌به‌جانب، گرگ‌های وحشی و درنده خواندند و افزودند: البته گاهی نیز مانند روباه حیله‌گر هستند که مظهر آن وضعیت امروز افغانستان است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، افغانستان را کشور برادر، هم‌زبان، هم‌دین و هم‌فرهنگ ایران خواندند و با ابراز تأسف عمیق از مشکلات مردم از جمله حادثه روز پنج‌شنبه فرودگاه کابل، گفتند: این مشکلات و سختی‌ها کار آمریکایی‌ها است که 20 سال کشور را اشغال و انواع ظلم را به مردم آن تحمیل کردند.
بمباران مجالس عروسی و عزا، کشتار جوانان، زندانی کردن بی‌دلیل بسیاری از مردم و افزایش دهها برابری تولید مواد مخدر، بخشی از آثار منفی حضور آمریکایی‌ها در افغانستان بود که رهبر انقلاب به آنها اشاره کردند و گفتند: آمریکا یک قدم هم برای پیشرفت افغانستان برنداشت و افغانستانِ امروز اگر از لحاظ پیشرفتهای مدنی و عمرانی از 20 سال قبل عقب‌تر نباشد، جلوتر نیست.
ایشان با اشاره به خروج فضاحت‌بار آمریکایی‌ها و انتقال همکاران افغانستانی آنها به مناطق دارای وضعیتی بدتر از افغانستان، در خصوص موضع جمهوری اسلامی ایران، تأکید کردند: ما طرفدار ملت افغانستان هستیم چرا که دولتها همچون گذشته می‌آیند و میروند اما ملت افغانستان است که باقی میماند و نوع رابطه ایران با دولتها نیز بستگی به نوع رابطه آنها با ایران دارد. از خداوند خیر و نجات از این وضع را برای مردم افغانستان مسألت میکنیم.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پایان سخنانشان با دعا برای توفیق ملت ایران و دولت جدید گفتند: امیدواریم با عمل به آنچه گفته‌اید، مردم را از مشکلاتشان خلاص و آنها را از خود راضی کنید.
پیش از سخنان رهبر انقلاب اسلامی، رئیسجمهور در سخنانی با تشکر از مجلس شورای اسلامی در همکاری با دولت در مرحله بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی، رسیدگی به مسئله «کرونا» و «حل مشکلات اقتصادی و معیشتی» را اولویت‌های اصلی دولت سیزدهم برشمرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی، تسریع در واکسیناسیون عمومی و تأمین داروهای مورد نیاز مردم را برنامه مهم دولت خواند و با اشاره به چالش‌های اقتصادی فراروی دولت از جمله کسری بودجه بسیار بالا گفت: حل مشکل تورم و تأمین کالاهای اساسی مورد نیاز، دو اولویت دیگر دولت در زمینه مسائل اقتصادی است.
رئیس جمهور با اشاره به تجربه دولتهای گذشته، بر ضرورت شناخت ضعفهای دولتهای قبل و عبرت گرفتن از آنها از جمله لزوم پرهیز از دل‌بستن به بیگانگان و همچنین استفاده از تجارب مثبت و مفید دولتهای قبل تأکید کرد.
