با توجه به اهميت مسئله ظهور، چرا هيچ اسمي از آن در قرآن درنيامده است؟

با توجه به سوره‌هاي قرآن کريم مي‌توان آياتي را ديد که به اثبات و حقانيت و قطعي بودن ظهور ايشان اشاره دارد. اين آيات عبارت‌اند از:

1. «و نريد ان نمنّ علي الذين استضعفوا في‌الارض و نجعلهم ائمة و نجعلهم الوارثين* و نمکّن لهم في الارض ...»(1) يعني: و ما اراده کرديم به کساني که در روي زمين تضعیف‌شده‌اند نعمتي گران، ارزاني داريم و آنان را پيشوايان (راستين) و آنان را وارثان گردانيم؛ و نيرومند و صاحب قدرت و حکومت گردانيم... و به آنان در زمين اقتدار و منزلتي شايسته دهيم و از آنان به فرعون و ‌هامان و سپاهيانش چيزي را که از آن مي‌هراسيدند، نشان مي‌دهيم.

آيات فوق بشارتي است در مورد پيروزي حق بر باطل و برچيده شدن بساط ظلم و تباهي؛ که نمونه‌هاي آن را مي‌توان در پيروزي حضرت موسي (عليه‌السلام) و بني‌اسرائيل بر فرعونيان و همچنين پيروزي و حکومت حضرت محمد (صلی‌الله ‌عليه ‌و ‌آله) جستجو کرد؛ اما نمونه کامل آن با ظهور حضرت امام مهدي (عليه‌السلام) تحقق مي‌يابد.

در روايت ديگري نيز درباره همين آيه مي‌فرمايد: اين گروه آل محمد (صلی‌الله عليه ‌و ‌آله) هستند، خداوند مهدي آن‌ها را بعد از زحمت‌هايي که برايشان تحميل مي‌گردد، مبعوث مي‌کند و به ايشان عزت می‌دهد و دشمنان آن‌ها را ذليل مي‌گرداند. (2)

از امام سجاد (عليه‌السلام) نيز این‌چنین نقل‌شده که: سوگند به کسي که محمد (صلي‌الله‌ عليه‌ و‌ آله) را به‌حق، بشارت‌دهنده و بیم دهنده قرار داد، نيکان از ما اهل‌بيت و پيروان آن‌ها به‌منزله موسي (عليه‌السلام) و پيروان او مي‌باشند و دشمنان ما و پيروان آن‌ها به‌منزله فرعون و پيروان او هستند. (سرانجام، پيروزي از آن ماست.) (3)

امام مهدي (عليه‌السلام) نيز هنگام تولد، لب به سخن مي‌گشايد و پس از شهادت به وحدانيت الهي و نثار درود و سلام بر پيامبر اکرم و پدران پاک و معصوم خويش چنين مي‌فرمايد: «بسم‌الله الرحمن الرحيم و نريد ان نمنّ علي الذين استضعفوا في الارض و نجعلهم ائمة و نجعلهم الوارثين...»(4)

2. «و قل جاء الحق و زهق الباطل ان الباطل کان زهوقاً»(5) بگو: حق فرارسید و باطل نابود گشت، (چراکه) باطل نابودشدني است.» آرزوي بشر از ديرباز اجراي عدالت و برچيده شدن بساط ظلم و بي‌عدالتي بوده است، قرآن کريم نيز نويدبخش تحقق اين آرزوي ديرين بوده و فرارسیدن روزي را مژده داده است که در سرتاسر جهان حق حکومت کند و باطل نابود گردد. بر اساس روايات معتبر و فراوان، اين پيروزي نهايي و حکم‌فرماي عدالت در سرتاسر گيتي مربوط به قيام حضرت امام مهدي (عليه‌السلام) مي‌شود.

حضرت امام باقر (عليه‌السلام) در توضيح و تفسير «جاء الحق و زهق الباطل» فرمودند: اين سخن الهي مربوط به قيام قائم (آل محمد (صلي‌الله‌ عليه ‌و ‌آله) مي‌شود که دولت باطل برچيده خواهد شد. (6)

و بي‌جهت نيست که هنگام تولد حضرت مهدي (عليه‌السلام) بر بازوي نازنينش اين آيه نقش بسته بود که «جاء الحق و زهق الباطل ان الباطل کان زهوقاً»(7)

3. «الذين يومنون بالغيب و يقيمون الصلاه و مما رزقناهم ينفقون» يعني: «آنان که به غيب، ايمان مي‌آورند و نماز را برپا مي‌دارند و ازآنچه به ايشان روزي داده‌ايم انفاق مي‌کنند.»(8)

تفسير در رابطه با اين آيه شريفه بسيار است. شيخ صدوق در کتاب کمال‌الدين از حضرت امام صادق (عليه‌السلام) نقل مي‌کند که فرمودند: هرکس اقرار به ظهور امام زمان کند ايمان به غيب آورده است. متقين در اين آيه شريفه شيعيان علي هستند و (غيب) حجت غايب است. دليل اين معني آيه «فقل انما الغيب لله فانتظروا اني معکم من المنتظرين»(9) يعني: ‌اي پيغمبر بگو غيب مال خداست پس منتظر باشيد که من نيز با شما از منتظرانم؛ که اين آيه به فضيلت انتظار اشاره مي‌کند.» در اين آيه گروهي ديگر از مفسران حضرت مهدي را از مصاديق» يومنون بالغيب «دانسته و يکي از ويژگي‌هاي آن حضرت را غايب قلمداد کرده‌اند.

برخي ديگر از مفسران روز رجعت را ازلحاظ اينکه از اموري است که ازنظر ما غايب است مصداق آيه شريفه دانسته و ايمان به غيب در «يومنون بالغيب» را ايمان به رجعت دانسته‌اند. (10)

4. «اولئک الذين اشتروا الحياة الدنيا بالاخره فلايخفف عنهم العذاب و لاهم ينصرون»(11) همين کسان‌اند که زندگي را به بهاي ديگر خريدند پس نه عذاب آنان سبک گردد و نه ايشان ياري شوند.»

در خصوص اين آيه برخي از مفسران شيعه از اين آيه فلسفه برخورد حضرت با مخالفين را تبيين نموده‌اند)12)

5. «تلک الايام نداولها بين الناس»(13) يعني اين روزها را ميان مردم مي‌گردانيم.

روایت‌شده است که امام صادق (عليه‌السلام) فرمود: از زمان خلقت آدم هميشه دولتي از خدا و دولتي از شيطان بوده پس در اين زمان دولت خدا کو؟ آگاه باشيد که صاحب‌دولت خدا قائم آل محمد (عجّل‌الله‌فرجه‌الشريف) است.

6. «اليوم يئس الذين کفروا من دينکم فلاتخشوهم و اخشون»(14) يعني امروز کساني که راه کفر پیش‌گرفته‌اند از دين شما نوميد شدند پس از آن‌ها نترسيد بلکه از قهر من بترسيد.

در تفسير عياشي از امام باقر (عليه‌السلام) نقل مي‌کند که در تفسير اين آيه فرمود:

آن روز، روز ظهور صاحب‌الزمان است که بني‌اميه نوميد مي‌شوند و آن‌ها هستند که کافر گشته و از آل محمد (صلي‌الله‌ عليه ‌و ‌آله)‌ نوميد مي‌باشند.

7. «يا ايها الذين آمنوا کونوا قوامين لله شهدا بالقسط...» (15) يعني‌ اي کساني که ايمان آورديد براي خدا به داد برخيزيد و به عدالت، شهادت دهيد. صاحب تفسير اطيب البيان في تفسير القرآن در تبيين مفهوم قوامين به قائم به‌عنوان يکي از لقب‌هاي حضرت مهدي اشاره‌کرده است.

9. «و من الذين قالوا انا نصاري اخذنا ميثاقهم فتسوا حظ مما ذکروا به فاغرينا بينهم العداوه و البغضاء الي يوم القيامه و سوف ينبئهم الله بما کانوا يصنعون»(16) و از کساني که گفتند ما نصراني هستيم از ايشان نيز پيمان گرفتيم و بخشي ازآنچه را بدان‌ اندرز داده‌شده بودند فراموش کردند و ما هم تا روز قيامت ميانشان دشمني و کينه افکنديم و به‌زودی خدا آنان را ازآنچه مي‌کرده‌اند خبر می‌دهد. درباره اين آيه بعضي از مفسران با توجه به (حظا مما ذکروا به) از حضرت امام صادق (عليه‌السلام) نقل کرده‌اند که فرمود: «اما انهم سيذکرون ذلک الحظ مع القائم منا عصابه منهم» را اشاره مي‌کنند که درباره بهره بردن اصحاب عام يعني همان مؤمنان صالح که از سراسر جهان به حضرت، خودشان را مي‌رسانند، مي‌باشد. (17) البته گروهي از مفسران مي‌گويند که اين آيه درباره چگونگي غلبه اسلام بر ساير اديان در زمان حکومت صاحب‌الزمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشريف) مي‌باشد. (19)

10. قالوا و الله ربنا ما کنا مشرکين» يعني: گفتند به خدا قسم ما مشرک نبوديم.» در کافي آمده است که امام باقر (عليه‌السلام) در مورد اين آيه مي‌فرمايند: يعني آن‌ها هنگام ظهور امام زمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشريف) مي‌گويند: ما منکر ولايت امیرالمؤمنین (عليه‌السلام) نبوديم. البته آيه بعد هم به اين موضوع اشاره مي‌کند. «انظر کيف کذبوا علي انفسهم و ضل ما کانوا يفترون» يعني: ببين چگونه دروغ بر خود بستند و آنچه را افترا مي‌بستند فراموش کردند؟

11. «و قالوا لولانزل عليه آيه من رب قل ان الله قادر علي ان ينزل آيه ولکن اکثرهم لايعلمون»(20)

يعني: گفتند: چرا معجزه‌اي از سوي پروردگارش بر او نازل نشده است؟ بگو: بي‌ترديد خدا قادر است که پديده‌اي شگرف فرو فرستد ليکن بيشتر آنان نمي‌دانند.

بسياري از مفسران شيعه با تکيه به روايت امام باقر (عليه‌السلام) در اينکه خداوند قادر است که پديده‌اي شگرف فرو فرستد مي‌گويند که منظور «دابته الارض»، خروج دجال و نزول حضرت عيسي مي‌باشد. (21)

12. «يوم ياتي بعض آيات ربک لاينفع نفسا ايمانها لم تکن آمنت من قبل»(22) يعني: روزي که بيايد يکي از آيات پروردگارت ايمان کساني که قبلاً ايمان نياورده‌اند سودي نبخشد

صدوق در کمال‌الدين و ثواب‌الاعمال از حضرت صادق (عليه‌السلام) روايت مي‌کند که فرمود: «آيات» ائمه هستند و «بعض آيات» قائم آل محمد (عجّل‌الله‌فرجه‌الشريف) است. البته مفسران علاوه بر اين با اشاره بر کل آيه ۱۵۸ آن را نشانه ظهور حضرت مهدي و نزول حضرت عيسي برشمرده‌اند و گروهي طلوع خورشيد از مغرب را اضافه مي‌کنند.

13. «و اذان من الله و رسوله الي الناس يوم الحج الاکبر» (22) يعني در روز حج بزرگ از جانب خدا و رسولش به مردم اعلان مي‌شود.

در تفسير عياشي از امام باقر (عليه‌السلام) و امام صادق (عليه‌السلام) روایت‌شده است که فرمودند: «حج بزرگ» ظهور قائم و «اعلان» دعوت مردم است.

14. «و قاتلوا المشرکين کافه کما يقاتلونکم کافه و اعلموا ان الله مع المتقين» (23) يعني با همه مشرکين پيکار کنيد چنانکه آن‌ها (اگر دسترسي پيدا کنند) با شما نبرد کنند و بدانيد که خداوند با پرهيزگاران است.

در تفسير عياشي از زراره روايت است که گفت: از امام صادق (عليه‌السلام) راجع به اين آيه سؤال شد پدرم امام باقر (عليه‌السلام) فرمودند: هنوز تأویل آن نيامده است. اگر قائم ما قيام کند، آن‌کس که او را مي‌بيند تأویل آن را به‌خوبی خواهد ديد. با ظهور او شعاع دين پيغمبر (صلي‌الله‌ عليه ‌و‌ آله)‌ چنان بالا گيرد که در روي زمين، شرک و بدبيني نماند چنانکه خداوند فرمود: «و قاتلوهم حتي لاتکون فتنه ويکون الدين کله لله»: يعني با آن‌ها پيکار کنيد تا فتنه‌اي نماند و تمام دين از آن خداوند باشد.

15. «يريدون ان يطفئوا نورالله بافواههم و يابي الله الاان يتم نوره و لو کره الکافرون»(24) يعني: مي‌خواهند نور خدا را با سخنان خويش خاموش کنند ولي خداوند نمي‌گذارد تا نور خود را کامل کند هرچند کافران را خوش نيايد. برخي از مفسران با نقل روايتي از امام صادق (عليه‌السلام) به تلاش فرعون براي از بين بردن حضرت موسي و بني‌اميه و بني‌عباس براي از بين بردن نسل اهل‌بیت (عليهم‌السلام) اشاره نموده و شباهت حضرت مهدي (عجّل‌الله‌فرجه‌الشريف) به حضرت موسي (عليه‌السلام) را در ولادت بيان کرده‌اند. برخي ديگر از مفسران از امام کاظم (عليه‌السلام) نقل کرده‌اند که اين آيه را به حاکميت دين حق بر تمام اديان در وقت قيام حضرت مهدي مطرح نموده‌اند.

16. «و لئن اخرنا عنهم العذاب الي امه معدوده ليقولن ما يحبسه الايوم ياتيهم ليس مصروفا عنهم و حاق بهم ما کانوا به يستهزون»(25) يعني: اگر عذاب را تا مدت معيني به تأخیر بيندازم حتماً خواهد گفت: چه چيز آن را بازداشت؟ آگاه باش روزي که عذاب به آن‌ها برسد از ايشان بازگشتني نيست و آنچه را که مسخره مي‌کردند آنان را فرو خواهد گرفت. از امام علي (عليه‌السلام) در مورد «امه معدوده» نقل‌شده است که فرمودند:

اصحاب قائم آل محمد (صلوات‌الله‌عليه‌)‌ هستند که ۳۱۳ نفرند «اصحاب القائم الثلاث مائة و البضعة عشر»

17. «بقيت الله خير لکم ان کنتم مومنين و ما انا عليکم بحفيظ»(26) يعني: «اگر مؤمن باشيد، باقي‌مانده خدا براي شما بهتر است و من بر شما نگاهبان نيستم.» در اين آيه گروهي با اشاره بقیه‌الله آن را به‌عنوان يکي از ويژگي‌هاي خاص صاحب‌الزمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشريف) مي‌دانند.

چون آيه فوق اطلاق دارد، چنين معنايي از آن بدون اشکال است که بگوييم: بقية‌الله از همه‌چیزهایی که شما حساب کنيد، برايتان بهتر است و هيچ نعمتي به‌پای آن نمي‌رسد. هرچند که اين آيه مربوط به داستان حضرت شعيب ‌نبي (عليه‌السلام) مي‌باشد،

قائم (آل محمد (صلي‌الله‌عليه‌و‌آله)) نخستين سخني که پس از قيام خويش بر زبان مي‌آورد همين آيه است. «بقية‌الله خيرلکم ان کنتم مؤمنين»

اما بر اساس روايات معتبر، اين آيه باوجود نازنين حضرت ولی‌عصر (عليه‌السلام) تطبيق گشته است. امام باقر (عليه‌السلام) فرمودند:

«قائم (آل محمد (صلي‌الله‌عليه‌و‌آله)) نخستين سخني که پس از قيام خويش بر زبان مي‌آورند همين آيه است. «بقية‌الله خيرلکم ان کنتم مؤمنين» سپس مي‌فرمايد: من «بقية‌الله» هستم و حجت خدا و خليفه او بر شما مي‌باشم. آنگاه هیچ‌کس بر او سلام نمي‌کند مگر اينکه مي‌گويد: «السلام عليک يا بقية‌الله في ارضه». (27)

درباره تعبير «بقية‌الله» (ذخيره خدا) بايد گفت: اين عنوان به شخصي اطلاق مي‌گردد که خدا به‌منظور خاصّي او را نگهداري کرده است.

احمد بن اسحاق قمي (که از اصحاب و ياران امام عسکري (عليه‌السلام) بود.) به حضور حضرت امام عسکري (عليه‌السلام) مي‌رسد، حضرت امام مهدي (عليه‌السلام) که حدود یک سال دارد، وارد مي‌شود و با زبان عربي فصيح مي‌گويد: «انا بقية‌الله في ارضه و المنتقم من اعدائه.»(28)

من ذخيره الهي در سرزمين او و انتقام‌گيرنده از دشمنان اويم.

بيش از ۱۲۰ آيه قرآن «عالم جلیل‌القدر مرحوم سيدهاشم بحراني در کتاب «المحجة» آن‌ آيات ‌را با روايات مربوطه جمع‌آوري کرده است.»

و آیات ديگر

اما ممکن است بپرسيد چرا نام امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف در قرآن نيامده

براي جواب به اين سؤال بايد گفت:

اولاً تنها راه معرفي اين نيست و حضرت از راه‌هاي ديگر (معرفي با صفات) معرفی‌شده است و قرآن به طرق ديگر به وجودش و حکومت جهاني او اشاره نموده است (29)

و ثانیاً: مصالحي در کار بوده که حضرات معصومين به نام ذکر نشوند که از اين ميان محفوظ ماندن قرآن از تحريف را مي‌توان نام برد درست همان علتي که ايجاب کرد آيه اکمال دين در بين آيات تحريم خبائث و آيه تطهير در بين آيه نساء النبي قرار گيرد تا ضمن ابلاغ پيام به همه‌ي حق‌جويان مانع از دست بردن در قرآن نيز بشود. چه کسي مي‌توانست تضمين کند کساني که به پيامبر ‌عظيم‌الشان اسلام به خاطر تصميم به معرفي علي (علیه‌السلام) به امامت، اهانت و جسارت نمودند (پيامبر اکرم، هنگام وفات فرمود: قلم و دواتي بياوريد تا برايتان چيزي بنويسم که مانع از گمراهي‌تان شود خليفه دوم گفت: ان الرجل ليهجر حسبنا کتاب الله. (30)

اگر تصريح به اسم آن حضرت مي‌شد به قرآن نيز جسارت نمي‌کردند. مضافاً بر این‌که اگر کسي، حق را نخواهد پذیرد، معرفي با اسم را نيز نمي‌پذيرد و هزار و‌ يک بهانه‌ي واهي و توجيه ناصواب، مي‌آورد. قرآن، اين حقيقت را به همه‌ي ما گوشزد مي‌کند که اهل کتاب، پيامبر را به‌خوبی مي‌شناختند، چنانکه بچه‌ي خود را مي‌شناختند و در انجيل آنان پيامبر ختمي با اسم نيز معرفی‌شده بود اما هنگامی‌که پيامبر ‌عظيم‌الشان را ديدند که هم با صفات هم با اسم برايشان شناخته‌شده بود، بازهم انکار کردند و نپذيرفتند: «فلما جائهم ما عرفوا کفروا به»(31)

این‌که معرفي با اسم تنها راه معرفي نيست و هم این‌که مصالحي براي عدم تصريح به اسم وجود داشته و ثالثاً معرفي با اسم هم اگر مي‌شد چنانکه سابقه دارد اهل عناد و لجاج نمي‌پذيرفتند، ازجمله عواملي است که به نام حضرت تصريح نشده است.

پی‌نوشت‌ها:

1. سوره قصص، آيه 5 و 6.
2. حويزي، عبدعلي بن جمعه، تفسير نورالثقلين، ج ۴، ص ۱۱۰.
3. طبرسي، فضل بن حسن، تفسير مجمع البيان، ج ۷، ص ۳۷۵، ذيل آيه ۵ سوره قصص.
4. صدوق، محمد بن علي، کمال‌الدين، ص ۴۲۵.
5. اسراء، آيه ۸۱.
6. حويزي، عبدعلي بن جمعه، تفسير نورالثقلين، ج ۳، ص ۲۱۲.
7. حويزي، عبدعلي بن جمعه، تفسير نورالثقلين، ج ۳، ص ۲۱۳.
8. بقره، آيه ۳.
9. يونس، آيه ۲۰.
10. فيض کاشاني، محسن، تفسير صافي، ج ۱، ص ۱۱.
11. بقره، آيه ۸۶.
12. فيض کاشاني، محسن، تفسير صافي، ج ۱، ص ۱۵۴. بحراني، سيدهاشم، البرهان ج ۱، ص ۲۶۸. بروجردي، سيد محمد ابراهيم، تفسير جامع، ج ۱، ص ۲۰۶.
13. آل‌عمران، آيه ۱۴۰.
14. مائده، آيه 3.
15. مائده، آيه ۸.
16. مائده، آيه ۱۴.
17. مشهدي، ميرزا محمد، کنز الدقائق، ج ۴.
18. مکارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، ج ۲۲، ص ۱۱۱.
19. انعام، آيه ۲۳.
20. انعام، آيه ۳۷.
21. مشهدي، ميرزا محمد، کنزالدقائق، ج ۲، ص ۶۷۹. بروجردي، سيد محمدابراهیم، تفسير جامع، ج ۲.
22. انعام، آيه ۱۵۸.
23. توبه، آيه 36.
24. توبه، آيه ۳۲.
25. هود، آيه ۸.
26. هود، آيه ۸۶.
27. فيض کاشاني، محسن، تفسير صافي، ج ۲، ص ۴۶۸، ذيل آيه ۸۶ سوره هود.
28. قمي، عباس، الانوارالبهيه، ج ۱، ص ۳۵۵.
29. بقره، آيه ۱۰۶.
30. حلي، حسن بن يوسف، نهج الحق و کشف الصدق، ص ۲۷۴.

خطیب جمعه اهل سنت بندرعباس، مراسم مولودی خوانی نبی اکرم(ص) را فرصتی برای آشنایی با سیرت آن بزرگوار دانست و بر استفاده از ظرفیت هفته وحدت تاکید کرد.

سید عبدالباعث قتالی در خطبه های امروز اهل سنت بندرعباس، رعایت حقوق دیگران در اسلام را یک اصل دانست و اظهار داشت: اگر ما در جامعه حقوق یکدیگر را رعایت کنیم، بسیاری از اختلافات اجتماعی حل خواهد شد و شاهد بسیاری از مشکلات نخواهیم بود.

امام جمعه اهل سنت و جماعت بندرعباس نابسامانی های اجتماعی و مالی را ناشی از کمبود ایمان دانست و افزود: اگر روحیه ایمانی در جامعه قوی باشد کمتر شاهد حق خوری و اختلاف خواهیم بود.

این عالم دینی همچنین هفته وحدت را نماد اتحاد مسلمانان اعلام کرد و تاکید کرد: در این دوران همه مسلمانان نیاز به وحدت و همدلی دارند تا با شناخت از یکدیگر در مسیر تعالی اسلام گام بردارند.

قتالی گفت: مراسم مولودی خوانی نبی اکرم(ص) فرصتی برای آشنایی بیشتر با سیرت آن بزرگوار برای همگان خصوصاً برای نسل جوان است.

وی اضافه کرد: در مراسم مولودی خوانی ضمن مدح نبی اکرم (ص)، در مورد فضایل ایشان سخنرانی خواهد شد.

خطیب جمعه اهل سنت بندرعباس در پایان گفت: اتحاد ما مسلمانان سرمایه بزرگی برای توسعه و پیشرفت جامعه اسلامی است و از ظرفیت هفته وحدت باید در این خصوص استفاده کرد.

«موسسه ران پل» اعلام کرد: با وجود دستور دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا مبنی بر عقب‌نشینی جزیی نیرو‌های این کشور از سوریه، جنگ واشنگتن برای تغییر نظام سوریه همچنان ادامه دارد.

«دانا استرول» دیپلمات کهنه‌کار آمریکایی، رئوس راهبرد تغییر نظام در سوریه را در اندیشکده «مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی» اعلام کرد. «مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی» اندیشکده‌ای است که دولت آمریکا بودجه آن را تامین می‌کند و در کانون طرح‌های مداخله جویانه واشنگتن قرار دارد.

استرول به دستور کنگره بر یک بررسی درباره سوریه نظارت داشته است و درباره آنچه «مرحله‌ای جدید» از جنگ سوریه خواند، رئوس این طرح چهار مرحله‌ای را اعلام کرد:

- اشغال قطب اقتصادی و «غنی از لحاظ منابع» در سوریه توسط ارتش آمریکا

- منزوی ساختن دیپلماتیک دولت سوریه

- اعمال تحریم‌های اقتصادی ضد دمشق و متحدانش

- ممانعت از ارائه کمک بازسازی و دانش فنی به سوریه

استرول یکی از ماموران باسابقه دولت آمریکاست که سال‌ها در زمینه تدوین سیاست خاورمیانه تلاش کرده است. وی در زمان خدمت در «کمیته روابط خارجی سنا», بر فعالیت وزارت امور خارجه در زمینه فروش تسلیحات آمریکایی و کمک خارجی نظارت داشت.

وی خاطر نشان کرد جنگ آمریکا برای تغییر رژیم در سوریه، پایان نیافته است.

استرول به شکلی خلاصه گفت ارتش آمریکا یک سوم از خاک سوریه را همراه با «نیرو‌های سوریه دموکراتیک» شریک محلی‌اش به مالکیت خود در آورد. این اراضی خاک سوریه که آمریکا مالک آن شده است، از لحاظ منابع غنی هستند و قطب اقتصادی و کشاورزی و دارای منابع هیدروکربن به شمار می‌روند.

این مقام آمریکایی همچنین اعمال فشار در مورد کمک در زمینه بازسازی را به عنوان ابزاری ضد دولت سوریه پیشنهاد کرد.

استرول گفت کمک‌های بشردوستانه دولت آمریکا و «کمک به تثبیت سوریه در اختیار متحد واشنگتن یعنی نیرو‌های سوریه دموکراتیک در شمال شرقی سوریه قرار گرفتند و از آمریکا خواست تا زمان محقق شدن هدف تغییرنظام، بقیه قسمت‌های سوریه را به صورت ویران شده حفظ کند.

روز چهارشنبه دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا با توسعه اقدام نظامی این کشور برای «محافظت» از میدان‌های نفت سوریه در شرق فرات و استقرار تقریبا ۸۰۰ نیروی نظامی بدین منظور، با استقرار ۲۰۰ نیروی نظامی دیگر نیز در پایگاه نظامی التنف موافقت کرد.

ترامپ از ابتدای ورود به کاخ سفید همواره اعلام کرده است که قصد دارد به جنگ‌های بی پایان در خاورمیانه خاتمه دهد و نیروهای این کشور را از منطقه غرب آسیا خارج کند، در حالی که اقدامات او خلاف این موضوع را ثابت می‌کند و بار دیگر ادعاهای دروغین مقامات آمریکایی و ماهیت غارتگری آنان را به اثبات می‌رساند.

سيد احمد خميني:
دير زماني است كه در جوامع اسلامي ، وحدت مسلمين و اتحاد كشور هاي اسلامي بر سر زبانهاست .. اما در عمل گامي مثبت و تعيين كننده برداشته نمي شود ..زمانی که روح تفكر توحيد و اصول ارزشي كه لازمه گرايش عمومي به وحدت است بر جوامع حاكم نباشد تلاشها ثمري نخواهد داشت.

"سمیح عاطف الزین" از اندیشمندان مطرح اهل سنت، در مقدمه کتاب "المسلمون ... من هم؟(مسلمانان کیستند)" مى گوید:«آنچه موجب تألیف این کتاب شد، دو دستگى کورکورانه ای است که امروزه در جامعه ما پدید آمده است؛ به ویژه دودستگى میان مسلمان شیعى و مسلمان سنى که مى بایست با محو جهل، محو مى شد، ولى متأسفانه همچنان در دل هاى بیمار ریشه دارد.

زیرا منشأ آن همان طبقه ای است که با ایجاد نفاق بر جهان اسلام حکومت کرده و دشمن دین است." وی معتقد است اختلاف تسنن و تشیع هرگز بر سر اصل قرآن و سنت نبوده، بلکه اختلاف تنها بر سر فهم از قرآن و سنت بوده است. وی در پایان مى گوید: «باید روحیه منفور فرقه گرایى را محو کنیم و راه را بر کسانى که کینه دینی را ترویج مى کنند ببندیم تا مسلمانان همانند گذشته به یک گروه واحد، همکار و دوستدار یکدیگر بدل شوند.»

رضا بختیاری، دبیر ستاد مردمی جشن‌های هفته وحدت سیستان‌وبلوچستان گفت: ویژه‌برنامه‌ها و جشن‌های مردمی هفته وحدت از امروز، شنبه، ۱۸ آبان‌ماه در سطح استان آغاز می‌شود.

وی ادامه داد: این جشن‌ها در ۷ شهرستان، شامل چابهار، سراوان، ایرانشهر، سرباز، زهک، زابل و زاهدان برنامه‌ریزی شده است که نخستین برنامه را امشب در شهرستان چابهار خواهیم داشت.

دبیر ستاد مردمی جشن‌های هفته وحدت استان با بیان اینکه این جشن‌ها به‌صورت پخش زنده به روی آنتن شبکه استانی هامون می‌رود، اظهار کرد: نکته مهم در برگزاری این جشن‌ها «مردمی بودن» آن است و هدف نهایی، ایجاد ساعات شاد و مفرح با اجرای برنامه‌های مذهبی و فرهنگی غنی ویژه خانواده‌های شیعه و سنی استان است.

بختیاری بیان کرد: دیدار با خانواده شهدا، اهدای جهیزیه به نوعروسان نیازمند سطح استان، تجلیل از هنرمندان و ورزشکاران و اجرای موسیقی محلی سیستانی و بلوچستانی از جمله برنامه‌هایی است که در قالب این جشن‌ها برنامه‌ریزی شده است.

دبیر ستاد مردمی جشن‌های هفته وحدت استان گفت: یکی از شاخصه‌های خوب این جشن‌ها همراهی «کامیون سفیر آفتاب» است که با دارا بودن یک سن متحرک و مجهز شرایط برگزاری جشن‌ها را با کیفیت دوچندان فراهم می‌کند.

پیامبر اکرم (ص) درست در بیست و پنجمین بهار عمر گرانبهایشان با بانوی چهل ساله‌ای به نام خدیجه که برترین بانوی روزگار خویش بود، پیمان زندگی مشترک را امضاء کردند. ما در این گزارش سعی داریم مروری کوتاه به جریان ازدواج این دو بزرگواران "پدر و مادر امت اسلامی" داشته باشیم.

نحوه آشنایی حضرت خدیجه (س) با پیامبر اکرم (ص)

حضرت خدیجه (س) بعد از ازدواج با رسول خدا (ص) همه سرمایه خود در راه اسلام صرف کرد.

همه چیز از یک سفر اقتصادی شروع شد. حضرت خدیجه (س) در دوران نوجوانی از یک پیشگو شنیده بودند که هسمر پیامبر آخر الزمان خواهد شد و حضرت (س) خوشحال از این موضوع درصدد ازدواج با پیامبر (ص) بود به حدی که ایشان جواب مابقی خواستگاران خود را نمی‌داد و‌سال‌ها ازدواج نکردند مگر حضرت محمد (ص). به همین دلیل با تمام علائم حضور و ظهور پیامبر آخر الزمان آشنا شد تا زمانی که حضرت محمد مصطفی (ص) را در ۲۵ سالگی مشاهده کردند.

او با اشاره به شرایط اقتصادی آن دوران اظهار کرد: وضع مالی در آن برهه زمانی خوب نبود به همین خاطر افراد بسیاری به حضرت خدیجه (س) برای دریافت سرمایه اولیه کار خود مراجعه می‌کردند، حضرت محمد (ص) نیز یکی از این افراد بودند. وقتی پیامبر اکرم (ص) نزد حضرت خدیجه (س) آمدند، ایشان پیامبر (ص) را شناختن و برای اینکه مطمئن شوند غلامی را همراه رسول اکرم (ص) فرستادند تا از شناخت خود مطمئن شود و وقتی مطمئن شدند، خود پیشنهاد ازدواج به عموی پیامبر اکرم (ص) دادند.

در سفری که حضرت محمد (ص) برای تجارت به شام داشت همراه با غلام حضرت خدیجه (س) به راهبی رسیدند که او پیامبر آخر الزمان را شناخت و وقتی غلام از این موضوع مطمئن شد خبر را به مکه نزد حضرت خدیجه (س) برد و ایشان نیز اقدام به ازدواج کردند. پیش از این گفتیم که حضرت خدیجه (س) خواستگاران بسیاری داشتند، اما به امید اینکه همسرشان پیامبر آخر زمان است هیچ‌گاه ازدواج نکردند، و وقتی متوجه پیامبر (ص) شدند، از حضرت ابوطالب چرایی مجرد ماندن حضرت محمد (ص) را جویا شدند و هنگامی که فهمیدند به خاطر معیشت و وضع مالی است خودشان زمینه را برای خواستگاری فراهم کردند و رسما دهم ربیع الاول حضرت رسول الله ازدواج کردند.

ویژگی‌های بارز حضرت خدیجه (س)

حضرت خدیجه (س) بانویی خردمند، دوراندیش و شرافتمند بود و از نظر نسب از زنان قریش برتر بود، او در اثر امتیازات اخلاقی و اجتماعی متعددی که داشت، در زمان جاهلیت، طاهره و سیده قریش نامیده می‌شد، در برخی کتب تاریخی شیعه و سنی درباره آن بحث شده است، که به هر سوی بزرگان قریش همه علاقه‌مند به ازدواج با او بودند، مردان نامداری همچون عقبة بن ابی‌معیط، ابوجهل و ابوسفیان از او خواستگاری کرده بودند و او موافقت نکرده بود.

مرجعیت عالی دینی درباره سوء استفاده برخی طرف‌های داخلی و خارجی از تظاهرات مسالمت آمیز شهروندان عراقی برای زیان رساندن به کشور هشدار داد.

مرجعیت عالی دینی عراق هشدار داد برخی طرف‌های داخلی و خارجی برای زیان رساندن به کشور از اعتراضات سوء‌ استفاده می‌کنند.

مرجعیت عالی دینی عراق همچنین از دولت این کشور خواست نقشه راهی با جدول زمان بندی مشخص برای پایان دادن به فساد و سهم خواهی در کشور وضع کند.

مرجعیت همچنین از تظاهرات کنندگان خواست ماهیت مسالمت آمیز اعتراضات را حفظ کنند، و نیروهای امنیتی هم از خشونت اجتناب کنند.

مرجعیت دینی عراق تاکید کرد نیروهای مسلح عراق و کسانی که در کنار آنها با تروریسم داعش جنگیدند، حق بزرگی بر گردن همه دارند.

متن کامل بیانیه مرجع عالی  دینی عراق که در خطبه‌های نماز جمعه امروز کربلای معلی قرائت شد

شیخ عبدالمهدی الکربلائی نماینده آیت الله سیستانی در کربلای معلی در خطبه های نماز جمعه امروز کربلای معلی در صحن مطهر حرم امام حسین(ع) متن بیانیه دفتر آیت الله العظمی علی سیستانی مرجع عالی دینی عراق را قرائت کرد که به این شرح است :

اعتراضات مردمی با هدف درخواست برای اصلاح در چندین مکان ادامه دارد و تصاویر درخشانی در آن نمایان شد که بیانگر ویژگی‌ها و صفات نیک عراقی‌هاست که به صفات شجاعت و ایثار، صبر و ثبات، همبستگی و محبت کردن به یکدیگر آراسته هستند، امروز یاد اولین گروه از عزیزانی را گرامی می‌داریم که در آغاز این جنبش اصلاحی در چهل روز پیش خون پاکشان بر زمین ریخت و برای ارواح مطهرش طلب رحمت می‌کنیم و بار دیگر درخواست خود برای بازخواست قاتلان آنها را مورد تاکید قرار می‌دهیم و ضمن ابراز همدردی و همبستگی با خانواده‌هایشان برای مجروحان شفا و سلامتی مسئلت می‌جوییم، مایلیم در این زمینه به چند نکته اشاره کنیم:

نکته اول : در برابر گروه‌های سیاسی که زمام قدرت را در اختیار دارند، فرصت کم نظیری برای برآورده کردن خواسته‌های شهروندان بر اساس نقشه راه مورد توافق که در مدت زمانی مشخص اجرا شود، وجود دارد تا به دوره طولانی از فساد و سهمیه بندی شوم و نبود عدالت اجتماعی پایان داده شود و افزایش وقت کشی و تعلل در این زمینه دیگر جایز نیست،‌چراکه خطرات بزرگی ، کشور را احاطه کرده است.

نکته  دوم : حفظ ماهیت مسالمت آمیز اعتراضات در اشکال مختلف،‌ اهمیت فراوانی دارد و مسئولیت بزرگ در این زمینه بر دوش نیروهای امنیتی است که از به کارگیری خشونت به ویژه خشونت بی‌رویه در تعامل با معترضان مسالمت جو خودداری کنند، چرا که این نوع رفتار غیرقابل توجیه بوده و منجر به پیامدهای ناگواری می‌شود. ملاحظه شده است که بیشتر شرکت کنندگان در اعتراضات مسالمت آمیز بودن آن را رعایت می‌کنند و از تعدی به نیروهای امنیتی و تاسیسات دولتی و اموال خصوصی اجتناب می‌کنند، لازم است اقلیتی که همچنان دست به این اقدامات می‌زنند، توجیه شوند تا از این  اقدامات دست بردارند تا صحنه اعتراضات از تمام آنچه آن را مخدوش می‌کند، پاک بماند.

نکته سوم : تظاهرات مسالمت آمیز حق هر عراقی است که نظرات و دیدگاه خود را بیان کرده و حق خود را مطالبه کند،‌هر کس در آن شرکت کند، هر کس بخواهد در آن شرکت می‌کند و هر کس نخواهد، شرکت نمی‌کند، هیچ کس نمی‌تواند دیگری را به آنچه نمی‌خواهد وادار کند،‌شایسته نیست که مشارکت یا عدم مشارکت صحنه‌ای برای اتهام زنی شهروندان به یکدیگر هنگام اختلاف نظر باشد، بلکه هر کس باید به نظر دیگری احترام بگذارد .

نکته چهارم : برخی طرفهای داخلی و خارجی که در دهه‌های گذشته نقش برجسته‌ای در آسیب و آزار رساندن به عراق از طریق سرکوب و ظلم به عراقی‌ها ایفا کردند، همان‌ها  امروز برای سوء‌استفاده از جنبش اعتراضی کنونی برای رسیدن به برخی اهدافشان تلاش می‌کنند، بنابراین بر شرکت کنندگان در اعتراضات و دیگران لازم است تا در قبال سوء‌استفاده این طرف‌ها کاملا هوشیار باشند تا نتوانند به تجمعات و تظاهرات آنها رخنه کنند و مسیر جنبش اصلاحی را تغییر دهند.

نکته پنجم : عزیزان ما در نیروهای مسلح و کسانی که به آنها پیوستند، به سبب جنگ با تروریسم داعشی و دفاع از ملت و سرزمین و مقدسات حق بزرگی بر همه دارند به ویژه مدافعانی که امروز در مرزها و کسانی که در مواضع و مکان‌های حساس خدمت می‌کنند، نباید نقش و جایگاه آنها را فراموش کنیم، نباید به گوش آنها هر گونه کلام و حرفی که جانفشانی‌های عظیم آنها را نادیده می‌گیرد، برسد، بلکه اگر امروز تظاهرات و اعتصابات مسالمت آمیزی به دور از آزار و اذیت رسانی تروریست‌ها برگزار می‌شود، آن هم به لطف همین مردان شجاع و قهرمان(نیروهای مسلح و نیروهای پیوسته به آنها مانند حشد شعبی) است که شایسته تمام احترام و تقدیر هستند.

نخست‌وزیر مستعفی لبنان پس از شرط سیاسی اروپایی‌ها برای وی به‌ازای انجام تعهدات کنفرانس «سیدر٬» به‌دلیل عدم توانایی در برآورده کردن شرط آنها میلی به بازگشت به دولت ندارد.

سعد حریری نخست‌وزیر مستعفی لبنان پس از اینکه اروپایی‌ها به او اعلام کردند که اگر نتواند یک دولت غیرسیاسی که منجر به کنار رفتن گروه‌های تأثیرگذاری مانند حزب‌الله از دولت می‌شود تشکیل دهد٬ از انجام تعهدات کنفرانس سیدر (اجلاسی که به‌منظور جمع‌آوری کمک مالی به لبنان در پاریس برگزار شد) خبری نخواهد بود٬ علاقه‌ای به بازگشت به دولت ندارد، علت این امر آن است که نخست‌وزیر مستعفی لبنان قادر به تشکیل چنین دولتی نیست، همین موضوع٬ یعنی شرط سیاسی اروپایی‌ها برای حریری٬ او را نگران کرده و آن را نیرنگی از سوی کشورهای اروپایی می‌داند.

کنفرانس سیدر یک اجلاس مالی است که پیش از این به‌پیشنهاد فرانسه و در شهر پاریس با حضور نمایندگان کشورها و سازمان‌های مالی به‌منظور جمع‌آوری کمک مالی به لبنان برای رشد اقتصادی آن برگزار شد و در واقع تلاشی برای بازسازی چهره سعد حریری بود. فرانسه در این کنفرانس متعهد شده بود که مبلغ قابل‌توجهی کمک مالی بلاعوض و مبلغی نیز به‌صورت وام به لبنان اختصاص دهد که البته اکنون و پس از استعفای حریری و عدم توانایی وی برای تشکیل یک دولت غیرسیاسی و مطابق میل غرب از این وعده‌‌های خود برگشته است.

اروپایی‌‌ها در این کنفرانس به حریری قول داده بودند که برای جبران کسری بودجه به وی کمک کنند؛ اما درحال حاضر برای او شرط سیاسی گذاشته‌اند.

بری: باید هرچه سریعتر اقدام به اصلاحات کنیم

 نبیه‌بری رئیس پارلمان لبنان اعلام کرد که با تشکیل کابینه جدید در اسرع وقت٬ می‌توان فضای ناآرام کشور را چه در سطح اقتصادی و مالی و چه در سطح نگرانی‌های مردم٬ مهار کرد.

بری ادامه داد: بحران کشور باید خیلی سریع حل شود و فوراً اقدام به اصلاحات اقتصادی و مالی کنیم؛ کشور زمان زیادی را از دست داده  اما امکانات برای اصلاح این مسیر وجود دارد.

نشست اقتصادی بعبدا

در چارچوب تماس‌هایی که میشل عون رئیس‌جمهور لبنان به‌منظور رسیدگی به اوضاع بانک‌های کشور در سایه تحولات اخیر داشته است٬ اخبار رسیده مبنی بر اینکه عون خواستار برگزاری نشستی در بعدازظهر شنبه در قصر بعبدا و با حضور ریاض سلامه رئیس بانک لبنان و سلیم صفیر رئیس اتحادیه بانک‌های لبنان و نیز اعضای هیئت مدیره این اتحادیه شده است.

روز گذشته یگان‌های نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران مستقر در ماهشهر یک فروند پهپاد ناشناس را بر فراز این منطقه مورد اصابت قرار داده آن را منهدم کردند.

امیر صباحی‌فرد فرمانده نیروی پدافند هوایی آجا ضمن تأیید این خبر اظهار داشت که این پهپاد پیش از رسیدن به مراکز حساس در این منطقه مورد اصابت قرار گرفته است.

ارتش همچنین فیلم کوتاهی از شلیک به‌سمت این پهپاد منتشر کرد که نشان می‌داد سامانه به‌کار گرفته‌شده در این عملیات، سامانه موشکی مرصاد بوده است.

هیچ‌کدام از منابع رسمی درخصوص ملّیت و مبدأ این پهپاد موضع‌گیری نکردند و برخی اخبار غیررسمی منتشرشده در رسانه‌های خارجی مبنی بر اسرائیلی بودن این پهپاد نیز قابل استناد نیست ولی این خبر آنقدر اهمیت داشت که به‌سرعت به یکی از مهمترین اخبار روز گذشته در رسانه‌های داخلی و خارجی تبدیل شد و حتی سرفرماندهی ارتش تروریستی آمریکا در منطقه (سنتکام) نیز به آن واکنش نشان داده اعلام کرد که پهپادهای آمریکایی در منطقه شمال غرب خلیج فارس مورد اصابت قرار نگرفته‌اند.

در این گزارش به برخی نکات درباره این عملیات و سامانه به‌کار گرفته‌شده در آن خواهیم پرداخت.

طبق فیلم منتشرشده، پهپاد مذکور در ارتفاع پایینی پرواز می‌کرده و انهدام هدف کوچکی همچون پهپاد در ارتفاع بسیار پایین، امری دشوار است، اما به‌نظر می‌رسد که در سال‌های اخیر و البته به‌صورت چراغ‌خاموش، توانایی سامانه مرصاد در این زمینه بهبود یافته است.

در منطقه درگیری، دو بندر مهم ماهشهر و بندر امام خمینی(ره) تحت پوشش سامانه مرصاد و البته سامانه‌های مختلف دیگر هستند. اهمیت این دو بندر در اقتصاد کشور خصوصاً استان‌های جنوب غرب کشور بسیار مهم بوده و از این رو حفظ امنیت آن برای نیروهای مسلح کشور و البته ناامن‌سازی آن برای دشمنان در زمان بحران بسیار مورد توجه است، خصوصاً پس از حمله موفق ارتش یمن به پالایشگاه نفت آرامکو در عربستان که توسط انواع پهپادها و سلاح‌های نقطه‌زن و زیر چتر پدافندی سامانه‌های پاتریوت آمریکایی، کروتیل فرانسوی و اورلیکن سوئدی صورت گرفت، برخی فعالان ضدایرانی، از احتمال حمله تلافی‌جویانه علیه تأسیسات حساس نفتی و اقتصادی ایران خبر می‌دادند؛ امری که رنگی از واقعیت به خود نگرفت.

در این مناطق ــ شامل استان‌های خوزستان و بوشهر ــ انواع سامانه‌های بومی ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در این مناطق کنار سامانه‌های قبلی موجود و نیز سامانه اس‌ــ‌300 برای دفاع همه‌جانبه در برابر تهدیدات هوایی مستقر هستند و کمتر از دو ماه پیش نیز امیر سرلشکر سیدعبدالرحیم موسوی فرمانده قرارگاه پدافند هوایی کشور و فرمانده‌کل ارتش از آنجا بازدید کرد.

شعاع 45کیلومتری قابل پوشش با یک سامانه مرصاد در بندر ماهشهر

«سامانه مرصاد» را می‌توان اولین سامانه بومی ایرانی دانست که تمام اجزاء آن از اولین نسخه سامانه، ساخت داخل بودند. مرصاد به‌نوعی حاصل تکمیل مسیر بهسازی سامانه آمریکایی MIM-23 هاوک در ایران است و برجسته‌ترین تغییرات در مرصاد نسبت به سامانه هاوک را می‌توان استفاده حداکثری از فناوری‌های جدید مانند الکترونیک دیجیتال، قطعات پیشرفته الکترونیکی با فناوری حالت جامد در رادارها و موشک و الگوریتم‌های بهبودیافته در کشف و ردگیری هدف و سامانه کنترل آتش برشمرد.

این سامانه قابلیت شناسایی هدف در فاصله 150کیلومتری توسط رادار «کاوش»، قفل کردن روی آن در فاصله 80کیلومتری و مورد هدف قراردادن آن در بیشینه برد 45کیلومتری را دارد.

نمونه اول رادار کاوش

سه رادار «کاوش»، «جویا» و «هادی» از روی نمونه آمریکایی اما با بهینه‌سازی‌های مورد اشاره ساخته شد. رادار «کاوش» در سامانه مرصاد‌ــ‌1 دارای برد کشف 150 کیلومتر و توانایی کشف اهدافی با سطح مقطع 0.5 مترمربع از فاصله 110کیلومتری بود و در سامانه مرصاد‌ــ‌2 برد کشف رادار کاوش به 220 کیلومتر افزایش یافت.

رادار جست‌وجوگر ارتفاع پست «جویا» نیز برای کمک به کشف و ردگیری اهدافی که در ارتفاع پایین پرواز می‌کنند ایفای نقش می‌کند و رادار «هادی» نیز کار قفل روی هدف و هدایت موشک به‌سمت آن را به‌عهده دارد.

در سامانه مرصاد قابلیت درگیری همزمان با دو هدف با استفاده از دو رادار «هادی» ایجاد شده است.

این رادار همچنین به سامانه‌های ردیابی الکترواپتیکی با مسافت‌یاب لیزری نیز مجهز شده که عملکرد آن را در قفل اپتیکی در شرایط وجود جنگ الکترونیک شدید، حفظ می‌کند.

رادار جویا

رادار هادی با دوربین‌های حرارتی افزوده‌شده به آن

اتاق کنترل سامانه مرصاد، حجم تغییرات این سامانه بومی را نسبت به هاوک، به‌خوبی نشان می‌دهد. بسیاری از فرایندها به‌واسطه فناوری‌های نوین و نرم‌افزارهای نگارش‌شده برای مدیریت عملکرد سامانه مرصاد، خودکار شده است.

سامانه مرصاد (سمت راست) و هاوک (سمت چپ)

موشک‌های «شاهین» و «شلمچه» دو نمونه موشک توسعه‌یافته برای سامانه مرصاد هستند. تصاویر منتشرشده از خط تولید این موشک‌ها نشان از دگرگونی زیرسامانه‌های هدایت و ناوبری این موشک‌ها نسبت به موشک هاوک موجود در ایران دارد.

استفاده از آنتن صفحه تخت آرایه‌ای، الکترونیک دیجیتال و قطعات حالت جامد از جمله بهبودهای موشک‌های ایرانی شاهین و شلمچه نسبت به نمونه آمریکایی موجود در ایران است.

موشک شلمچه به‌عنوان موشک جدیدتر نسبت به شاهین در زمان رونمایی در سال 1390 با مشخصاتی همچون جرم 637 کیلوگرم، طول 5 متر و سه سانتی‌متر، قطر 357 میلی‌متر، سرعت 2.7 برابر سرعت صوت، ارتفاع پروازی قابل درگیری با هدف از 60 متر تا 18000 متر و برد مفید 40  کیلومتر و سر جنگی 74کیلوگرمی معرفی شد.

موشک شاهین

آنتن رادار و اجزای هدایت موشک شلمچه

سامانه‌های مرصاد و مرصاد‌ــ‌2 که از اواخر دهه 1380 و اوائل دهه 1390 به‌صورت عملیاتی درآمده‌اند در رزمایش‌های متعددی در برابر اهدافی با سطح مقطع راداری پایین از جمله پهپادهای کوچک مورد آزمایش با سناریوهای سختگیرانه از جمله حمله همزمان ویا حملات در پنجره‌های زمانی بسیار کوتاه قرار گرفته‌اند.

موشک‌های شلمچه متعلق به سامانه مرصاد‌ــ‌2

از جمله در رزمایش بزرگ محمد رسول‌الله(ص) در دی ماه 1393 منطقه تحت پوشش سامانه مرصاد و موشک شلمچه مورد تهاجم فرضی 2 پهپاد کوچک قرار گرفت. هرچند این موشک‌ها عمدتاً علیه پهپادهای کوچک استفاده نمی‌شوند اما در حالی که پدافند هوایی از قبل در جریان زمان و جهت حرکت این 2 پهپاد نبود موفق به انهدام آنها در فاصله 26 و 18 کیلومتری شد. در حالی که تصور می‌شد همین 2 پهپاد برای شبیه‌سازی تهاجم در نظر گرفته شده‌اند کمی بعد پهپاد دیگری نیز به منطقه نفوذ کرد که در فاصله 32کیلومتری منهدم شد.

شلیک موشک شلمچه

با توجه به تولید بومی این موشک، قیمت تمام‌شده آن کاهش یافته و در نتیجه کاربرد انبوه آن ممکن شده و به‌تعداد زیاد در ساختار پدافند هوایی کشور به‌کار گرفته شده است، این امر در تحویل سامانه مرصاد به‌همراه موشک‌های شلمچه در چند نوبت به نیروهای مسلح و به‌کارگیری عملیاتی این موشک در رزمایش‌های متعدد نمود یافته است.

در سال‌های اخیر نیز بهبودهایی در سامانه مرصاد به انجام رسیده است، از جمله افزوده شدن رادار آرایه فازی و پیشرفته حافظ. این رادار که توانایی کشف و ردگیری اهداف را به‌طور همزمان و به‌صورت سه‌بعدی دارد برد بیشینه 250 کیلومتر داشته و توانایی ردگیری همزمان 100 هدف را دارد.

با توجه به حد تفکیک بالا در برد، زاویه و سرعت، رادار حافظ می‌تواند در مقابل تهدیدات گروهی که در حال پرواز نزدیک به هم هستند به‌خوبی عمل کند. این رادار دارای توانایی کار به‌صورت 24ساعته بوده و با توجه به استقرار آن به‌روی کامیون از تحرک بسیار خوبی برخوردار و در زمان بسیار کوتاهی قابل گسترش و آماده انجام عملیات است.

رادار حافظ از روش‌های پیشرفته و بِروز ضد جنگ الکترونیک بهره‌مند، و قادر است در محیط‌های حاوی اختلال و جنگ الکترونیک انواع اهداف مختلف از جمله موشک‌های کروز و پهپاد را کشف و ردگیری نماید.

رادار حافظ

برای بهبود قابلیت‌های تاکتیکی سامانه مرصاد، تمام اجزای آن شامل رادار کاوش و هادی نیز به‌صورت متحرک درآمده و پشت یک کامیون نصب شده‌اند. در رزمایش مشترک پدافند هوایی در پاییز 1397 یک موشک جدید به سامانه مرصاد افزوده شد. این موشک که از پرتابگری با ظرفیت تا سه فروند شلیک می‌شود، شباهت ظاهری بالایی به موشک استاندارد دارد که در ایران به نمونه‌های «فجر» و «محراب» ارتقاء یافته بود.

برد این موشک در محدوده متوسط اعلام شده و به‌واسطه اینکه موشک جدید از پرتابگرهای دارای محفظه یا کنیستر پرتاب می‌شود، قابلیت‌های تحرک و جابه‌جایی بالاتری نسبت به موشک‌های شلمچه و شاهین خواهد داشت.

رادار کاوش متحرک‌سازی‌شده

پرتابگر و موشک جدید برای سامانه مرصاد

انهدام موفقیت‌آمیز یک پهپاد در عملیات واقعی دفاع از مکان حساس نفتی جنوب کشور توسط سامانه مرصاد ارتش و نیز انهدام پهپاد متجاوز MQ-4 آمریکایی در حوالی تنگه هرمز و توسط سامانه سوم خرداد سپاه، دو نمونه اخیر از دفاع موفق و سریع نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در برابر هر پرنده متجاوز به حریم کشور بود.

این سامانه‌های بومی ساخت متخصصان داخلی حاصل یک تلاش به‌هم‌پیوسته و طولانی‌مدت توسط بخش‌های مختلف نیروهای مسلح از جهادهای خودکفایی ارتش و سپاه و صنایع مختلف وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تا دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان مختلف همکار بوده است.

تجلی نقش ارزشمند ابزارهای دفاعی توانمند که بومی بودن نیز بر ارزش آنها به‌دلیل ناشناخته بودن برای دشمن می‌افزاید در دفاع مستحکم در شرایط حقیقی و افزایش اقتدار دفاعی و امنیت شریان‌های اقتصادی کشور امری اثبات‌شده بوده و از این روست که توانمندی‌های بومی کشور در عرصه دفاعی همواره مورد عناد و طمع دشمنان قرار دارد.