
emamian
راز سلامتی در دل یک دانه؛ منبعی سرشار از امگا ۳
تقویت سلامت قلب و کاهش کلسترول
تخم کتان دارای مقادیر بالایی از اسیدهای چرب امگا ۳ است که به کاهش کلسترول بد (LDL) و افزایش کلسترول خوب (HDL) کمک میکند. همچنین، این دانه با کاهش التهاب و بهبود گردش خون، خطر ابتلاء به بیماریهای قلبی را کاهش میدهد.
کمک به کاهش وزن و کنترل اشتها
فیبر بالای تخم کتان به ایجاد احساس سیری طولانیمدت کمک کرده و از پرخوری جلوگیری میکند. همچنین، با بهبود متابولیسم و کاهش چربیهای اضافی بدن، در مدیریت وزن مؤثر است.
بهبود عملکرد دستگاه گوارش
فیبر محلول و نامحلول موجود در تخم کتان موجب بهبود حرکات روده، پیشگیری از یبوست و تقویت سلامت دستگاه گوارش میشود. علاوه بر این، این دانه دارای خواص پریبیوتیکی است که به تغذیه باکتریهای مفید روده کمک میکند.
کنترل قند خون و پیشگیری از دیابت
تحقیقات نشان داده است که مصرف منظم تخم کتان میتواند به کنترل سطح قند خون و بهبود حساسیت به انسولین کمک کند. ترکیبات لیگنان و فیبر در این دانه، جذب قند را کند کرده و نوسانات ناگهانی قند خون را کاهش میدهد.
خاصیت ضدسرطانی و تقویت سیستم ایمنی
لیگنانهای موجود در تخم کتان دارای خواص آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی هستند که میتوانند از بروز برخی سرطانها، بهویژه سرطان سینه و پروستات، جلوگیری کنند. این دانه با تقویت سیستم ایمنی، بدن را در برابر عوامل بیماریزا مقاومتر میکند.
بهبود سلامت پوست و مو
تخم کتان با داشتن اسیدهای چرب امگا ۳، ویتامین E و آنتیاکسیدانهای قوی، نقش مهمی در حفظ سلامت پوست و مو ایفا میکند. این دانه موجب حفظ رطوبت پوست، کاهش التهابات پوستی، جلوگیری از چینوچروک و بهبود آکنه میشود. علاوه بر این، مصرف منظم آن باعث تقویت ریشه مو، جلوگیری از ریزش مو و افزایش درخشندگی و لطافت موها میگردد.
نحوه مصرف تخم کتان
برای بهرهمندی از خواص بینظیر تخم کتان، میتوان آن را به روشهای مختلفی در رژیم غذایی گنجاند و با افزودن به اسموتیها و ماست، ترکیب با سالاد و سوپ، استفاده در نان، کیک و شیرینیها و مصرف بهصورت پودر شده همراه با آب یا نوشیدنیها از این دانه استفاده کرد.
تخم کتان با ترکیبات مغذی فوقالعاده، یکی از سالمترین و مفیدترین دانههای خوراکی بهشمار میرود. از تقویت قلب و گوارش گرفته تا کمک به کاهش وزن و محافظت در برابر بیماریها، این دانه کوچک اما پرقدرت میتواند نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی داشته باشد. با گنجاندن آن در رژیم غذایی روزانه، میتوان از خواص بیشمار آن بهرهمند شد.
سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳
بذر کتان منبع عالی آلفا لینولنیک اسید است، نوعی اسید چرب امگا ۳ که برای سلامت قلب مهم است و عمدتاً در غذاهای گیاهی یافت میشود. یکی از دو اسید چرب ضروری است که باید از غذاهایی که میخورید به دست آورید زیرا بدن شما آنها را تولید نمیکند.مطالعات حیوانی نشان میدهد که موجود در دانه کتان ممکن است به کاهش التهاب و جلوگیری از رسوب کلسترول در رگهای خونی قلب شما کمک کند.
خواص تخم کتان برای محافظت از سرطان
بذر کتان سرشار از لیگنان است که ترکیبات گیاهی هستند که به دلیل خواص قوی در مبارزه با سرطان مورد مطالعه قرار گرفته اند. جالب اینجاست که این دانه ۷۵ تا ۸۰۰ برابر بیشتر از سایر غذاهای گیاهی لیگنان دارد. برخی از مطالعات مصرف بذر کتان را با خطر کمتر ابتلاء به سرطان سینه مرتبط میدانند.مطالعات حیوانی و لوله آزمایش همچنین نشان میدهد که بذر کتان از سرطان روده بزرگ، پوست، خون و ریه محافظت میکند.
سرشار از فیبر
فقط ۱ قاشق غذاخوری (۷ گرم) دانه کتان آسیاب شده حاوی ۲ گرم فیبر است که به ترتیب حدود ۵ و ۸ درصد از مصرف روزانه توصیه شده برای مردان و زنان است.علاوه بر این، بذر کتان حاوی دو نوع فیبر - محلول و نامحلول - است که توسط باکتریهای روده تخمیر میشوند تا از سلامت روده حمایت کرده و منظم بودن روده را بهبود ببخشند.
در حالی که فیبر محلول آب را در روده شما جذب میکند و هضم را کند میکند، که ممکن است به تنظیم سطح قند خون و کاهش کلسترول کمک کند، فیبر نامحلول حجم مدفوع را افزایش میدهد که ممکن است از یبوست جلوگیری کند و حرکات منظم روده را تقویت کند.
خواص تخم کتان برای پوست و مو
آلفا لینولئیک اسید موجود در بذر کتان یکی از مفیدترین چربیها برای سلامت پوست و مو است. همچنین وجود ویتامینهای گروه B در تخم کتان، از خشکی پوست جلوگیری نموده و در بهبود و رفع جوش و آکنه، روزاسه و اگزما مؤثر است. خوردن تخم کتان در هیدارته کردن بدن نیز تأثیر دارد و یک مرطوب کننده طبیعی به شمار میرود.
اگر میخواهید پوست و مو و ناخن سالم داشته باشید، توصیه میشود ۲ قاشق غذا خوری دانه کتان یا ۱ قاشق غذا خوری روغن تخم کتان به غذاهای روزانه ی خود اضافه کنید. همچنین میتوانید از تخم کتان به صورت موضعی بر روی پوست نیز استفاده کنید.
خواص تخم کتان در پیشگیری از دیابت
مصرف دانهی کتان احتمال ابتلاء به دیابت نوع ۲ را به میزان ۸۰ درصد کاهش میدهد. محققان در حال تحقیق بیشتر در این خصوص هستند. توصیه میکنیم روزانه یک تا دو قاشق چایخوری دانهی کتان آسیاب شده به غذاهای خود اضافه کنید.
میوهای با خواص ضد سرطان
زیتون میوه کوچکی است که روی درختان زیتون رشد میکند ، آنها به گروه میوهای به نام drupes یا میوههای آلویی یا میوههای سنگی تعلق دارند و مرتبط با میوههایی مثل انبه ، گیلاس ، هلو ، بادام و پسته هستند.
انواع زیتون و تفاوت زیتون سبز و سیاه
رنگ زیتون هنگام رسیدن از سبز کمرنگ (زیتون سبز) به بنفش و سپس مشکی متمایل میشود. تفاوت زیتون سبز و سیاه، در خاستگاه این دو میوه و میزان روغن آنهاست؛ میزان روغن موجود در زیتون سیاه بیش از زیتون سبز است، همچنین اولئوروپین موجود در زیتون که عامل بسیاری از فواید سلامتبخش این میوه است، در زیتون سیاه بیشتر از زیتون سبز است.
ترکیبات زیتون
زیتون حاوی آب، پروتئین، کربوهیدات، فیبر و چربی است؛ زیتون حاوی ۱۱ تا ۱۵ درصد چربی است که ۷۴ درصد آن «اسید اولئیک» است که نوعی اسید چرب غیراشباع است. کربوهیدراتها ۴ تا ۶ درصد از زیتون را تشکیل میدهند و بنابراین زیتون میوهای کمکربوهیدرات محسوب میشود.
ویتامینها و مواد معدنی موجود در زیتون شامل ویتامین E، آهن، مس، کلسیم، پتاسیم و سدیم است.
آنتیاکسیدانهای موجود در زیتون
زیتون غنی از بسیاری از ترکیبات گیاهی است؛ آنتی اکسیدانهای موجود در زیتون از بروز بسیاری از بیماریهای قلبی عروقی، فشار خون، دیابت، انواع سرطانها و آسیب به بافتها در اثر رادیکالهای آزاد محافظت میکنند.
خواص زیتون برای پیشگیری از بیماریهای مزمن و افزایش طول عمر
زیتون سرشار از آنتیاکسیدان است و فواید سلامتی آن از مبارزه با التهاب تا کاهش رشد میکروارگانیسمها را شامل میشود؛ زیتون بهدلیل داشتن این آنتیاکسیدانها، سیستم ایمنی بدن را تقویت و از آن در مقابل ابتلاء به بیماریهای واگیر و غیرواگیر، محافظت میکند. پتاسیم و کلسیم فراوانترین مواد معدنی موجود در زیتون هستند که کمبود این فلزات در بدن انسان باعث بروز بسیاری از بیماریهای مزمن میشود و طول عمر را افزایش میدهد.
خواص زیتون برای فشار خون
فشار خون یکی از شایعترین بیماریهای جهان و از عوامل مرگومیر بیماران در جهان بهشمار میرود. پلیفنلهای موجود در زیتون با داشتن ویژگیهای آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی، باعث کاهش میزان فشار خون میشود. مطالعات مختلفی ثابت کرده است که مصرف روزانه روغن زیتون در رژیم غذایی باعث کاهش چشمگیر سطح فشار خون افراد میشود.
خواص زیتون برای پیشگیری از بیماریهای قلبی و مغزی
متخصصان پیشبینی کردهاند که تا ۳۰ سال آینده، بیماریهای قلبی و عروقی عامل یکسوم مرگومیرهای جهانی خواهد بود. این بیماریها نخستین علت مرگ در سراسر جهان بهشمار میآیند. حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد زیتون را اسید اولئیک تشکیل میدهد که باعث کاهش فشار خون و خطر ابتلاء به بیماریهای قلبی و عروقی میشود.
همچنین دو ماده بهنامهای «هیدروکسی تیروزول» و «اولئوروپین» باعث جلوگیری از تجمع پلاکتها و تشکیل لخته خون میشود و درنتیجه منجر به کاهش خطر حملههای قلبی و سکته مغزی میشود.
زیتون و روغن آن از اجزای اصلی رژیم غذایی مدیترانهای بهشمار میآیند و مطالعات مختلف، تأثیر این رژیم غذایی را بر کاهش سکتههای قلبی گزارش کردهاند.
در پژوهشی که بهمدت ۵ سال در کشورهای حوزه مدیترانه روی ۷۲۱۶ مرد و زن انجام شد، نشان داد که استفاده از رژیم غذایی حاوی زیتون فراوان، خطر مرگ ناشی از بیماریهای قلبی را تا ۴۸ درصد کاهش میدهد.
کاهش کلسترول خون با مصرف زیتون
زیتون از جمله میوههایی است که به کاهش کلسترول خون کمک میکند. زیتون و روغن آن دارای اسیدهای چرب غیراشباع و ترکیباتی نظیر ویتامین ای است که شاخصهای چربی از جمله کلسترول را کاهش میدهد.
خواص زیتون برای جلوگیری از سرطانها
زیتون و روغن آن سرشار از آنتیاکسیدان است که باعث مقابله با رادیکالهای آزاد و آسیب به بافتها میشود و خطر ابتلاء به سرطان را کاهش میدهد. مطالعات جهانی ثابت کرده است که ۳۰ درصد سرطانها قابل پیشگیری است و رژیم غذایی نقش بسیار مهمی در پیشگیری از این بیماریها ایفا میکند. آزمایشهای مختلف در کشورهای حوزه مدیترانه نشان میدهد که مصرف بالای زیتون در این کشورها باعث کاهش خطر بروز انواع سرطانها از جمله سرطان روده بزرگ، پستان، پروستات، رحم و تخمدان میشود.
فواید زیتون برای پیشگیری از سرطان پستان
اسید اولئیک موجود در زیتون و روغن آن، باعث مهار عوامل کلیدی در بروز سرطان پستان میشود؛ ویتامین E موجود در روغن زیتون مانند آنتیاکسیدانها عمل میکند و از بروز سرطان سینه جلوگیری میکند همچنین با توجه به اینکه تراکم بالای بافت پستان یکی از عوامل خطرساز ابتلاء به سرطان پستان بهشمار میرود، در پژوهش انجامشده در اسپانیا مشخص شد که استفاده از روغن زیتون باعث کاهش تراکم بافت پستان میشود.
خواص زیتون برای پیشگیری از سرطان روده
سرطان روده بزرگ چهارمین عامل مرگ بر اثر سرطانها در سراسر جهان است. بررسیهای اپیدمیولوژیکی نشان داده است که در کشور یونان بهدلیل مصرف بالای زیتون، میزان بروز سرطان در جامعه ۴۰ درصد کمتر از دیگر کشورهای اروپایی مانند انگلستان است. دانشمندان اثرات ضدسرطانی زیتون را با وجود آنتیاکسیدانها و ترکیباتی بهنام "هیدروکسی تیروزول"، "اسید آراشیدونیک"، اسید اولئیک" و… میدانند.
تأثیر روغن زیتون بر پیشگیری از سرطان کبد و پانکراس
ماده آنتیاکسیدانی موجود در روغن زیتون باعث کاهش میزان اینترلوکین ۶ میشود که این امر منجر به جلوگیری از تکثیر سلولهای سرطانی کبد میشود، همچنین خواص آنتیاکسیدانی زیتون باعث جلوگیری از ابتلاء به سرطان پانکراس میشود.
فواید روغن زیتون برای پیشگیری از سرطان پوست
مطالعات نشان داده است که استفاده از روغن زیتون روی پوست بهدلیل خواص آنتیاکسیدانی آن، از ابتلاء به سرطان پوست جلوگیری میکند.
خواص روغن زیتون برای زخم معده و سرطان معده
مطالعات ثابت کردهاند که زیتون و روغن آن مانع فعالیت هلیکوباکترپیلوری میشود، این باکتری از عوامل اصلی ایجاد زخم معده و درنتیجه ابتلاء به سرطان معده است.
خواص ضدمیکروبی زیتون
زیتون بهدلیل دارا بودن ترکیباتی اعم از «هیدروکسی تیروزول»، «تیروزول»، «اولئوروپین» و «دیکربوکسی متیل النوئیک اسید» باعث مهار فعالیت باکتریهای بیماریزای منتقله از مواد غذایی میشود، به همین دلیل محققان مصرف روغن زیتون کنار سالادها و غذاها را به همه توصیه میکنند.
خواص زیتون برای پوکی استخوان
مطالعات مختلف روی موشهای آزمایشگاهی نشان داده است که ترکیبات موجود در زیتون با مهار فعالیت سلولهای استخوانخوار و جلوگیری از آسیبهای اکسیداتیو، نهتنها از پوکی استخوان جلوگیری میکند، بلکه موجب تراکم استخوان نیز میشود.
اسیدهای فنولیک زیتون با داشتن خواص ضدالتهابی و تحریککننده سیستم ایمنی، در ترمیم استخوان در حین شکستگی بسیار مؤثر است. ثابت شده است که علاوه بر مواد غذایی غنی از کلسیم، مواد غذایی غنی از ترکیبات فنلی مانند زیتون نیز از بروز پوکی استخوان جلوگیری میکند.
خواص ضد درد زیتون
زیتون بهدلیل دارا بودن برخی ترکیبات از جمله هیدروکسی تیروزول، باعث کاهش احساس درد میشود؛ این ماده با کاهش تحریک گیرندههای درد، نقش ضددرد خود را ایفا میکند.
پیشگیری از آلزایمر با مصرف زیتون
بیماری آلزایمر شایعترین نوع زوال عقل است. این بیماری در بزرگسالان بالای ۶۰ سال شایعتر است و ژنتیک نیز ممکن است نقش داشته باشد. مطالعهای در سال ۲۰۰۶ نشان میدهد که پیروی از رژیم غذایی مدیترانهای حاوی زیتون و روغن آن، میتواند خطر ابتلاء به بیماری آلزایمر را کاهش دهد و به کاهش پیشرفت بیماری آلزایمر کمک کند.
خواص زیتون برای بارداری
مصرف زیتون در دوران بارداری منعی ندارد؛ البته باید توجه داشت که بهدلیل خطر افزایش فشار خون باید از مصرف زیتونهای شور و پرنمک در این دوران پرهیز کرد. زیتون سرشار از ویتامین ای است و جنین برای رشد به ویتامین E نیز نیاز دارد.
همچنین مطالعات نشان داده است که رشد پس از تولد نوزادان مادرانی که در دوران بارداری روغن زیتون مصرف کردهاند از نظر قد، وزن و عملکرد حرکتی بهتر است. مصرف روغن زیتون در زنان باردار دارای فشار خون بالا باعث کاهش فشار خون آنها میشود. خوردن زیتون در دوران بارداری بهدلیل خواص آنتیاکسیدانی آن به محافظت از کودکان در برابر برخی آلرژیها و آسم کمک میکند.
تفاوت خواص زیتون و روغن زیتون چیست؟
روغن زیتون اکثر خواص زیتون را دارد و بنابراین استفاده از آن در رژیم غذایی روزانه اثرات ذکرشده را دارد؛ تفاوت زیتون و روغن زیتون خوراکی، در فراوانی مواد مغذی موجود در میوه و روغن آن است.
برگ زیتون جویدهشده وقتی روی زخمهای دهانی گذاشته شود سبب از بین رفتن آنها میشود. عصاره برگ زیتون یا برگ جوشیدهشده یا پختهشده آن میتواند برای دنداندرد مفید باشد و عصاره برگ زیتون در بیماریهای چشمی کاربرد دارد. این عصاره اگر بهصورت قطره در چشم چکانده شود برای ورمهای چشمی و التهاب چشم مفید است.
بهترین نوع زیتون
از منظر طب سنتی، بهترین نوع زیتون، نوع سبز و رسیده آن است که در آب و نمک پرورانده شده باشد. اگر زیتون را همراه غذا مصرف کنید، باعث تقویت معده میشود البته افراد گرممزاج باید بدانند که زیادهروی در مصرف زیتون میتواند باعث سوختن اخلاط در آنها شود.
عمره؛ جادهای به سوی ابدیت در دل لحظهها
عمره سفری است که دل انسان را از هرچه دنیوی است رها میکند و به سوی خدا میبرد. در این سفر کوتاه، هر قدم، هر نفس و هر لحظه پر از معنای تازهای از بندگی و عشق به خداست. طواف کعبه، سعی میان صفا و مروه، و نوشیدن آب زمزم، همه بخشی از این سفر روحانی هستند که به انسان درسی بزرگ از خلوص و ایمان میدهند. در این دل نوشته، با من همراه شوید تا این تجربه معنوی و عمیق را از زاویهای جدید ببینید.
به سوی مکه راه افتادم، با دلی پر از امید و شوقی که نمیتوانستم در کلمات بیان کنم. این بار عمره بود؛ سفر کوتاهی که انگار طولانیترین راه را پیش رو داشتم، سفری که هر لحظهاش پر از معنای ابدی بود. با بستن احرام، گویی تمام تعلقات دنیا از من جدا شد. دیگر هیچ چیز مرا به این دنیا نمیبست. لباس احرام هیچ زینتی نداشت، اما مرا به سادگیِ ناب و اخلاص عمیقی نزدیکتر میکرد که در هیچ لحظهای از زندگیام تجربه نکرده بودم.
وقتی به مسجدالحرام رسیدم و نگاه اولم به کعبه افتاد، احساس کردم که زمین زیر پاهایم لرزید. کلمات از گلویم بند آمده بودند و قلبم در سینهام تپید. در آن لحظه، تنها چیزی که از عمق جانم برآمد، فریاد «الله اکبر» بود. خدا بزرگتر از هر آنچه که در این دنیا میبینیم، بزرگتر از هر آروزیی که در دل داریم. این جمله نه فقط در کلمات، بلکه در روح و جانم طنینانداز شد.
طواف آغاز شد، هفت دور عشق، هفت گام به سوی بینهایت. هر قدم، گویی فاصلهام با خدا کمتر و کمتر میشد. در آن لحظات، گناهانم به باد میرفتند و احساس میکردم که در هر دور، یک گام به پاکی و نزدیکی به او برداشتهام. طواف، فقط یک حرکت فیزیکی نبود؛ هر حرکت، یک دعا، هر نفس، یک شکرگزاری بود. در آن لحظهها، قلبم میدانست که اوج بندگی انسان، در همان لحظات فنا شدن در عشق اوست.
سعی صفا و مروه، تصویر عشق مادری را برایم زنده کرد. هاجر، که از صفا به مروه میدوید تا برای فرزندش آب بیاورد. اما من در این دویدن، به دنبال آب نبودم. در دل خود میدویدم تا ایمانم زنده بماند. هر بار که به صفا میرسیدم، از عمق قلبم میگفتم: «خدایا، تو نزدیکی»، و هر بار که به مروه میرسیدم، زمزمه میکردم: «خدایا، امیدم تنها به توست.»
بعد از سعی، وقتی جرعهای از زمزم نوشیدم، انگار که از چشمههای بهشتی نوشیده باشم. هر قطره از آن آب، روحم را تازه میکرد و قلبم را صاف میساخت. در آن لحظه، دعا کردم که قلبم همچون آن آب زلال بماند و هیچ چیزی نتواند آن را آلوده کند.
وقتی حلق یا تقصیر کردم، حس میکردم که وزنهای سنگین از دوش من برداشته شده است. دیگر احساس سنگینی نمیکردم، بلکه سبک و آزاد بودم. گویی انسانی جدید شده بودم. عمره، هرچند سفری کوتاه است، اما همین لحظات کوتاه کافی بود تا تمام دنیای درونیام تغییر کند و قلبم به سوی خدا باز شود.
این سفر به من آموخت که رسیدن به خدا، گاهی در سادگی و اخلاص نهفته است. سفر عمره، سفر کوچکی که مرا از دنیای روزمرهام خارج کرد و مرا به حقیقتی عمیقتر از هر چیزی که تا پیش از آن میشناختم، نزدیکتر ساخت. در اینجا، در میان مکه، در دل صفا و مروه، جایی برای غرور و تظاهر نیست. تنها چیزی که باقی میماند، عشق بیپایان خداست.
طواف کعبه؛ حلقهای از نور و عشق در مسیر عبودیت الهی
هنگامی که زائران خانه خدا، طواف کعبه را آغاز میکنند، گویی در مسیری بیپایان از نور، رحمت و برکت الهی قرار میگیرند. این حلقه پرمعنا، با هر گامی که برمیدارند، آنها را به ژرفترین لایههای عبودیت و خلوص نزدیکتر میکند. این حرکت معنوی، نمادی از اتحاد و همبستگی است که در آن میلیونها نفر از سراسر جهان، بیهیچ تفاوتی در نژاد، زبان یا فرهنگ، به سوی یک هدف یگانه، یعنی خالق مطلق، گام برمیدارند.
بسیاری از زائران گزارش میدهند که هنگام طواف، قلبهایشان به گونهای خاص به تپش درمیآید و اشکهایشان به طور ناخودآگاه جاری میشود. این اشکها، ترجمان حالتی از بندگی و عشق به پروردگار است که قابل وصف نیست. در این لحظات، زائران اغلب احساس میکنند که در محضر خداوند قرار دارند و هر گامی که برمیدارند، گویی پردهای از حجاب میان آنها و خالق شان کنار میرود.
طواف، به معنای واقعی کلمه، بازتاب یک سفر درونی است که از دنیای مادی به سوی حقیقتی برتر حرکت میکند. این حلقهزنی، انسان را به یاد گذر زمان میاندازد، زمانی که به سرعت در حال سپری شدن است و انسان باید قدر لحظههای کوتاه زندگی را بداند.
فلسفه طواف: وحدت در عین فردیت
یکی از ویژگیهای بارز طواف، هماهنگی شگفتانگیز زائران است که همه به سوی مرکز کعبه در حرکتند. این حرکت هماهنگ، نمادی از وحدت مسلمانان جهان است. هر زائر با قدمهای خود، نه تنها بخشی از این اتحاد بزرگ میشود، بلکه به طور فردی با خالق خود ارتباط برقرار میکند. این نشان میدهد که در عین کثرت و تفاوتها، میتوان به سوی یک حقیقت واحد حرکت کرد.
فلسفه طواف همچنین به ما میآموزد که زندگی مانند حلقهای است که آغاز و پایانی ندارد، اما هر لحظه آن فرصتی برای نزدیک شدن به خداوند است. طواف کعبه، به نوعی یادآور این است که زندگی انسان باید حول محور رضایت الهی شکل بگیرد. همانگونه که زائران کعبه به دور این خانه میچرخند، ما نیز باید زندگی خود را به نحوی طراحی کنیم که محور آن خداوند و دستورات او باشد.
طواف کعبه، فراتر از یک عمل عبادی است؛ این عمل، پیامی جهانی برای تمام انسانها دارد. پیامی که نشان میدهد میتوان از هر نقطهای از جهان، به سوی یک حقیقت مشترک حرکت کرد و در این مسیر، با دیگران همدل و همراه شد. این اتحاد در عین تنوع، زیباترین جلوهی وحدت انسانی و الهی را به نمایش میگذارد.
در دنیایی که اختلافها گاهی منجر به تفرقه میشود، طواف به ما یادآوری میکند که میتوان با وجود همه تفاوتها، در یک حرکت مشترک و هماهنگ شرکت کرد. این پیام، نه تنها برای مسلمانان، بلکه برای تمام بشریت درس بزرگی است.
طواف به مثابه یک سفر روحانی
طواف کعبه، تنها یک عمل فیزیکی نیست؛ این یک سفر روحانی است که هر زائری در آن، چیزی فراتر از معنای ظاهری عبادت را تجربه میکند. این حلقهی پررمز و راز، نه تنها نمادی از عبودیت و اتحاد است، بلکه فرصتی است برای هر انسان که با خالق خود در سکوت و خلوص ارتباط برقرار کند. هر گامی که در این مسیر برداشته میشود، گامی به سوی حقیقت، عشق و نزدیکی به خداوند است.
طواف، برای زائران یادآوری است که زندگی کوتاه است و زمان با سرعت میگذرد. بنابراین، باید از هر لحظه برای بهرهگیری از برکات الهی و حرکت به سوی رضایت خداوند استفاده کرد. این پیام، نه تنها در دل زائران کعبه، بلکه در قلب تمام انسانهایی که به دنبال حقیقت هستند، جاودانه میماند
بیانات در دیدار دانشمندان، متخصصان و مسئولان صنعت دفاعی کشور
الحمد لله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا و نبیّنا ابیالقاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین الاطهرین المنتجبین سیّما بقیّة الله فی الارضین.
خیلی خوش آمدید برادران عزیز، خواهران عزیز. من اوّلاً تبریک عرض میکنم ولادت باسعادت حضرت بقیّةاللهالاعظم (سلام الله علیه) را که حقیقتاً یک عید جهانی و بشری است. مژدهی عدالت، امید به استقرار عدالت، یکی از خواستهها و دلخوشیهای همیشهی بشر در طول تاریخ بوده. هیچ زمانی را شما در تاریخ بشر پیدا نمیکنید که انسانها در آنجا منتظر عدالت نباشند، آرزوی منجی نداشته باشند. این آرزو، طبق تعالیم شیعه، محقّق خواهد شد؛ بدون تردید. البتّه شیعه و غیر شیعه در اصلِ حضور حضرت مهدی (سلام الله علیه) تردیدی ندارند، همه اجماع بر این معنا دارند، لکن خصوصیّت شیعه این است که حضرت مهدی را با خصوصیّات، با شخص، با نام، نام پدر، نام مادر، میشناسد؛ این از خصوصیّات ما است. امیدواریم انشاءالله چشمهای ما روشن بشود به زیارت این بزرگوار.
همچنین تبریک عرض میکنم بیستودوّم بهمن را. بیستودوّم بهمن هم حقیقتاً برای ملّت ما، برای تاریخ ما، یک عید بزرگ است. هر کس به وضعیّت ایران در دوران قبل از انقلاب، در دوران پادشاهی، واقف باشد، با همهی وجود تصدیق میکند که «انقلاب»، یک عید بزرگ و تاریخی برای ملّت ایران بود؛ و مردم ما این عید را گرامی میدارند؛ هیچ جای دنیا شما این را مشاهده نمیکنید. انقلابهای بزرگ در دنیا اتّفاق افتاده، لکن اینکه انقلابی اتّفاق بیفتد که تا ۴۶ سال بعدش، هر سال در آن روز عامّهی مردم ــ نه نیروهای مسلّح، نه نیروهای دولتی ــ عموم مردم بیایند در صحنه خودشان را نشان بدهند، اظهار ارادت بکنند و اظهار شادی بکنند و بزرگ بدارند، در هیچ جای دنیا وجود ندارد؛ این مخصوص اینجا است. انقلابهای دیگر را ما میشناسیم، سوابقشان را میدانیم، لواحقشان را میدانیم، آثار و نتایجشان را میبینیم و برخورد مردمشان و ملّتهایشان با این انقلابها را هم کاملاً شناختهایم. این وضعی که در ایران وجود دارد که روز بیستودوّم بهمن، مرد، زن، قشرهای مختلف، کودک، جوان، پیر، چند ساعت بیایند در خیابانها، در هوای سرد، هوای برفی، هوای سوزدار، با مشکلات جوّی، و عید را گرامی بدارند، این مخصوص ایران اسلامی است.
و این بیستودوّم بهمن اخیر یکی از برجستهترین جشنهای انقلاب بود؛ یکی از مهمترینها بود. مردم در واقع در روز دوشنبه قیام کردند. اینکه آمدند در خیابانها و شعار دادند و حرف زدند و در رسانهها نظرات خودشان را گفتند و این در سراسر کشور اتّفاق افتاد، این یک قیام مردمی بود، یک حرکت بزرگ ملّی بود؛ در زیر بمباران تبلیغات و حرکات جنگ نرم موذیانهی دشمن ــ که علیه همین بیستودوّم بهمن و صاحب بیستودوّم بهمن که ملّت ایرانند و قهرمان بیستودوّم بهمن که امام بزرگوار است، مرتّب دارند حرف میزنند ــ مردم بیایند در زیر این بمباران تبلیغاتی و رسانهای و جنگی، اینجور خودشان را نشان بدهند. این حضور جوانان، چهرههای شاداب، گسترش در تمام کشور، نهفقط تهران، نهفقط شهرهای بزرگ، حتّی روستاها در این حرکت بزرگ شرکت کنند ــ در بعضی از شهرها هوا سرد بود، بسیار نامناسب بود ــ پیام اتّحاد ملّت ایران بود. حقّاً و انصافاً ملّت ایران کار بزرگی کردند. در مقابل این تهدیدهای احمقانهای که مرتّب، پشت سر هم دارد صورت میگیرد نسبت به ملّت ایران، ملّت ایران هویّت خودش، شخصیّت خودش و توان خودش و پایداری خودش را به همه نشان داد. مکمّل این حرکت بزرگ مردمی هم سخنان صریح و راهگشای رئیسجمهور محترم بود که از زبان مردم، سخن دل مردم را بیان کرد و آنچه را لازم بود ایشان بیان کنند، گفتند. من همیشه تکرار میکنم با مخاطبین خودم، با جوانهای عزیزی که از اعماق دل به آنها دلبسته و علاقهمند هستم، میگویم: کار را باید بهنگام انجام داد. ملّت ایران در روز دوشنبه کار را بهنگام انجام داد؛ آن وقتی که باید انجام بدهد انجام داد، آن وقتی که باید خودش را نشان بدهد نشان داد. رحمت خدا بر این ملّت! و امیدواریم انشاءالله آیندهی روزبهروز بهتری منتظر این ملّت شجاع و دانا و آگاه باشد.
نمایشگاهی که امروز، ساعتی، آن را از نزدیک دیدیم یکی از بهترین و برترین نمایشگاههایی بود که بنده گاهی مشاهده میکنم. حقّاً برای من این ساعتی که در این نمایشگاه گذراندیم، ساعت بسیار شیرین و مطلوبی بود. این نمایشگاه بخشی از مجاهدتهای بزرگی را که در زمینهی مسائل مربوط به دفاع از کشور دارد انجام میگیرد، نشان داد. یکایک شماها و دیگر افرادی که در سازمانهای مربوط به دفاع ــ چه سازمان صنایع [دفاع]، چه دیگر دستگاهها ــ مشغول کار هستند، در افتخارات این نمایشگاه سهیمند و شریکند؛ از یکایک آنها عمیقاً تشکّر میکنیم و ملّت ایران باید از یکایک شماها تشکّر کنند. مسئلهی دفاع از ملّت، دفاع از امنیّت چیز کوچکی نیست.
امروز قدرت دفاعی کشورمان زبانزد است، امروز قدرت دفاعی ایران زبانزد است؛ دوستان ایران به این قدرت دفاعی میبالند، و دشمنان ایران از این قدرت دفاعی میهراسند؛ این برای یک ملّت، برای یک کشور خیلی مهم است. و مهم این است که یک روز زورگویانی در دنیا بودند، قلدرهایی بودند ــ و الان هم هستند ــ که [وقتی] ما به توان دفاعی نیاز داشتیم و حاضر بودیم پولش را هم دو برابر یا چند برابر بدهیم، صریح میگفتند: «نمیفروشیم»! اجازه هم نمیدادند افرادی که مایل به فروش هستند بفروشند. میگفتند: «به ایران نمیفروشیم». امروز همان زورگویان به ایران میگویند: «نفروشید»! از آن مرحلهی «نمیفروشیم» تا این مرحلهی «نفروشید»، فاصله خیلی زیاد است؛ دانشمندان ما، فعّالان ما، کارگران ما، دستهای ریزهکار ما، ذهنهای ورزیدهی جوانان ما و مردان ما توانستند این فاصله را پُر کنند. امروز ما از لحاظ دفاعی وضعمان خوب است؛ این نمایشگاه هم بیشتر از آنچه میدانستیم، به ما چیزهایی را نشان داد، یا آنچه را شنیده بودیم، در مقابل چشم ما قرار داد. و مهم این است که همهی اینها در دوران تحریم اتّفاق افتاده. این پیشرفتها در همان دورهای اتّفاق افتاده که ما تحریم بودیم؛ یعنی در دورهی «نمیفروشیم»، در دورانی که حاضر نیستند [به ما چیزی بدهند]. الان هم به همدیگر سفارش میکنند که «نبادا بگذارید فلان قطعات دست ایران بیفتد»؛ [امّا] بهترش را جوانهای خود ما اینجا تولید میکنند. وضع خوبی بود بحمدالله، شیرین بود؛ از یکایک شماها، از مدیرانتان، از برجستگانتان، از اساتید عزیز و دانشمندان برجستهتان صمیمانه تشکّر میکنم.
چند نکته را عرض میکنم. نکتهی اوّل این است که این پیشرفتهایی که ما امروز داریم، رتبهی قدرت دفاعی ما را بالا آورد، لکن این به معنای آن نیست که ما احساس کنیم خب دیگر الحمدلله مسئله تمام شد؛ نه. ما چون از صفر شروع کردیم، با اینکه خیلی کار شده، خیلی تلاش شده امّا هنوز در بسیاری از موارد به خطوط مقدّم نرسیدهایم؛ ما باید به خطوط مقدّم برسیم؛ به چه دلیل؟ به دلیل اینکه بدخواهان ما در مواردی در خطوط مقدّمند؛ پس ما باید خودمان را در مقابل بدخواهانمان قادر بر دفاع کنیم، و این نمیشود مگر اینکه به خطوط مقدّم برسیم؛ این[طور] است. قرآن درس لازم را در این مورد به ما داده: وَاَعِدّوا لَهُم مَا استَطَعتُم؛(۲) این کلمهی «مَا استَطَعتُم» خیلی مهم است؛ یعنی هر چه میتوانید؛ هر چه میتوانید خودتان را آماده کنید! معنای این [درس] آن است که باید ما این حرکتی را که چند سال است شروع شده و خب ثمراتش را در مواقع گوناگون مشاهده کردهایم ــ بعضی از آنها را وزیر محترم گفتند، مقداری را هم آنجا در نمایشگاه مشاهده کردیم و شنیدیم ــ اینها را بایستی ما افزایش بدهیم؛ باید این ادامه پیدا کند. این نکتهی اوّل. پس بنابراین پیشرفت نباید متوقّف بشود؛ قانع نباید بشویم. یک روزی مثلاً فرض بفرمایید مِنبابمثال در مورد دقّتِ موشک، یک چیزی را، یک حدّی را برای خودمان در نظر گرفتیم، حالا احساس میکنیم این حد کافی نیست؛ کافی نیست! باید جلوتر برویم، باید جلوتر برویم! این نکتهی اوّل: باید پیشرفت ادامه پیدا کند.
نکتهی دوّم: اگر میخواهید پیشرفت ادامه پیدا کند، باید نوآوری را هدف خودتان قرار بدهید؛ متمرکز بشوید روی نوآوری. در سازوکارهای رایج نباید متوقّف بشوید. ابتکار و نوآوری حدّ یقف ندارد. نوآوری لازم است. این کافی نیست که ما تواناییِ آن را پیدا کنیم که دستگاهی را که دیگران ساختهاند، بسازیم یا تکمیل کنیم یا مثلاً یک خُرده پیشرفتهتر کنیم؛ این کافی نیست. باید بروید سراغ کاری که او نکرده، او انجام نداده. در عالم طبیعت خیلی از چیزها وجود دارد، خیلی از امکانات وجود دارد که ما اینها را نمیشناسیم. یک روزی این قوّهی برق را مردم نمیشناختند؛ این از ازل وجود داشت در دنیا؛ در طبیعت نیروی الکتریسیته وجود داشت؛ انسان آن را نمیشناخت، بعد کشفش کرد. میلیاردها توان و ظرفیّت از قبیل این در طبیعت وجود دارد. میبینید دیگر، پیشرفتهای علوم را میبینید دیگر؛ روزبهروز [است]. یک روزی اینترنت نبود، بعد به وجود آمد؛ و بعد انواع و اقسام خصوصیّات افزایندهی آن به وجود آمد؛ یک روز هوش مصنوعی نبود، بعد به وجود آمد؛ اینها حقایقی است. کسانی روی یک چیزی متمرکز میشوند، برقی در ذهنی زده میشود، آن را دنبال میکنند، به نتایجی دست پیدا میکنند؛ باید بروید دنبال این؛ نوآوری یعنی این. نوآوری با تکمیل کارهای قبلی تفاوت دارد. اگر میخواهید پیشرفت به معنای واقعی کلمه انجام بگیرد، باید نوآوری کنید. این هم نکتهی دوّم.
البتّه در این عرصه نیروهای جوان، مؤمن، انقلابی، بااستعداد، دانشمند باید به کار گرفته بشود؛ نیروی «جوان» که توانش را دارد، ذهنش را دارد؛ میگوییم «مؤمن»، چون ایمان به انسان قوّت میدهد، به انسان نیرو میدهد، انسان را در خطّ درست و صراط مستقیم باقی نگه میدارد؛ میگوییم «انقلابی»، برای اینکه به این تحوّل عظیم باور داشته باشد؛ این تحوّل سیاسی و اجتماعیای که در کشور به برکت انقلاب به وجود آمد. اینها میتوانند این نوآوری را انجام بدهند.
نکتهی سوّم؛ در تحقیقات دانشگاهیِ نیروهای مسلّح، تأمین نیازهای دفاعی کشور را مورد نظر قرار بدهید؛ یعنی هدف، تأمین نیازهای دفاعی باشد، پُر کردن خلأها باشد؛ چرا این را میگویم؟ برای خاطر اینکه در بعضی از دانشگاههای کشور همّت استاد و دانشمند متوجّه مقاله نوشتن و مقاله منتشر کردن است؛ کاری به این ندارد که این مقاله کدام خلأ از خلأهای کشور را پُر میکند. گاهی اوقات این مقاله نوشته میشود، دیگران بیشتر از خود ما از آن استفاده میکنند؛ کأنّه برای رفع نیاز دیگران نوشته شده. در مراکز تحقیقاتی نیروهای مسلّح مراقبت بشود که این آفت به وجود نیاید. فقط نگاه کنید ببینید نیازهای ما کجا است، نیازهای دفاعیمان کجا است، روی آن کار بشود، روی آن دقّت بشود، روی آن پژوهش و تحقیق انجام بگیرد.
آنچه را امروز شما در اختیار دارید، این فکر خوب، این توان تحقیق، توان ساخت، توان ابتکار و نوآوری، این، نعمت الهی است؛ این نعمتها را شکر کنید و از خدای متعال بدانید؛ ما بِنا مِن نِعمَةٍ فَمِنکَ لا اِلٰهَ اِلّا اَنت.(۳) همهی نعمتها را خدای متعال به ما داده؛ شکر کنید. شکر این نعمتها هم علاوهی بر تشکّر قلبی و زبانی از ذات اقدس الهی، به کار گرفتن این توانی است که خدای متعال به شما داده.
والسّلام علیکم و رحمة الله و برکاته
بیانات در دیدار جمعی از فرماندهان نیروی هوایی و پدافند هوایی ارتش
بسم الله الرّحمن الرّحیم
الحمد لله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا و نبیّنا ابیالقاسم المصطفی محمّد و علی آله الطّیّبین الطّاهرین المعصومین سیّما بقیّة الله فی الارضین.
خیلی خوش آمدید برادران عزیز از نیروی هوایی و نیروی پدافند ارتش جمهوری اسلامی ایران. امروزیک بار دیگر خاطرهی مبارک و باشکوه نوزدهم بهمن سال ۵۷ تجدید میشود. اهمّیّت روز نوزدهم بهمن بیشتر از این جهت است که در این روز یک پرچمی برافراشته شد، یک پایهای گذاشته شد که این توانست خطّ سیر ارتش جدید را تعیین کند. ارتش جمهوری اسلامی در واقع همان خطّی را حرکت کرد که آن روز آن جوانها آمدند در مدرسهی علوی و آن حماسهی شجاعانه را آفریدند. در واقع نوزدهم بهمن باید روز تولّد ارتش جدید ایران شناخته بشود. شاید بتوان گفت که آن عاملی که توانست افراد متعدّدی، شخصیّتهای برجستهای را از درون ارتش به میدان انقلاب بکشاند، همین حرکت این جوانها در روز نوزدهم بهمن بود. شخصیّتهایی بودند در داخل ارتش در ردههای مختلف ــ از همافری و درجهداری تا درجات بالاتر و افسر ارشد ــ که اینها دلشان با مردم بود، دلشان با انقلاب بود لکن در درون ارتش، اینها توان و فرصت و زمینهی بُروز و ظهور نداشتند؛ آن عاملی که توانست اینها را بکشاند و در این سطح عالی قرار بدهد، همین حرکت شجاعانه بود. افرادی مثل شهید نامجو، شهید صیّاد، شهید بابایی، شهید ستّاری، شهید کلاهدوز، شهید فلّاحی و افراد دیگر ــ شهدای بزرگی که بعضیشان از نامآوران شهدای جمهوری اسلامی در طول زمان محسوب میشوند ــ از دل ارتش بیرون آمدند، در مقابل چشمها قرار گرفتند و نقش قهرمان را ایفا کردند. به احتمال زیاد عاملی که توانست اینها را اینجور وارد میدان بکند، همان حرکت سه روز پیش از پیروزی انقلاب جوانها بود؛ این جوانها، جوانهای نیروی هوایی سه روز قبل از پیروزی انقلاب در بحبوحهی خطر این حرکت را انجام دادند.
چند خصوصیّت هست که بنده همیشه در صحبتها روی آنها تکیه میکنم؛ هر چند خصوصیّت، در این حرکت وجود داشت. یکی «شجاعانه بودن» این حرکت [بود]؛ شجاعت خیلی مهم است. اینکه یک انسانی این دل و جرئت را داشته باشد که وارد عرصهی سخت بشود، خیلی مهم است؛ این حرکت، حرکتِ شجاعانهای بود. هیچ کس آن روز نمیدانست که سه روز بعد از این، نظام ساقط خواهد شد، رژیم پهلوی ساقط خواهد شد؛ کسی این را نمیدانست. ممکن بود همهی آنها به اعدام محکوم بشوند؛ [آنها] شجاعت نشان دادند.
یکی «بهنگام بودن» [این] حرکت بود؛ بعضی از حرکتها خیلی خوب است، شجاعانه است امّا در وقت خودش انجام نمیگیرد. حرکت توّابین در چند سال بعد از شهادت سیّدالشهدا (علیه السّلام) در کوفه حرکت خوبی بود امّا بهنگام نبود؛ آن روزی که باید اینها میآمدند و امام حسین را یاری میکردند، نیامدند؛ بعد پشیمان شدند، آمدند، اقدام کردند، همه هم کشته شدند، میدان هم میدان سختی بود امّا خب چه فایده؟ بوقت باید وارد شد، حرکت را بهنگام و در لحظه باید انجام داد. حرکت این جوانها بهنگام بود، در لحظه بود. اینهایی که عرض میکنیم فقط صِرفاً برای این نیست که از یک جمعی تمجید کرده باشیم؛ برای این است که ما امروز هم به همینها احتیاج داریم.
یک خصوصیّت دیگری که در این حرکت وجود داشت و بسیار باارزش بود، «محاسبهشده بودن و عقلانی بودن» [بود]؛ محاسبه شده بود، نشسته بودند، فکر کرده بودند، کار کرده بودند. از نوع حرکت پیدا بود که این یک حرکت آنیِ تصمیمگیریشدهی در لحظه نبود؛ روی آن فکر شده بود، کار شده بود، مطالعه شده بود. معلوم بود؛ ما که شاهد قضیّه بودیم، میفهمیدیم که قبلاً نشستهاند و این کار را محاسبه کردهاند. حرکت انقلابی به این احتیاج دارد؛ بعضیها خیال میکنند حرکتهای انقلابی بدون محاسبه است، نقطهی مقابلِ عقلانی بودن است؛ این پندار غلطی است. حرکت انقلابی بیش از هر حرکت دیگری به محاسبه و به عقلانیّت احتیاج دارد. این هم یک خصوصیّت.
خصوصیّت دیگر این بود که «از غفلت دشمن استفاده کردند»؛ یعنی اگر دستگاههای ضدّاطّلاعات آن روز و فرماندهان سطح بالای ارتشِ پادشاهی میخواستند حدس بزنند که یک حرکتی از درون ارتش ممکن است به نفع انقلاب انجام بگیرد، دیرترین جایی که به ذهنشان میرسید، نیروی هوایی بود؛ چون به نیروی هوایی میرسیدند، [به حرکت آنان] فکرشان نمیرسید. فَاَتاهُمُ اللهُ مِن حَیثُ لَم یَحتَسِبوا؛(۲) از جایی که گمان نمیکردند ضربه را خوردند. این برادران ما، این جوانهای آن روز، از غفلت دشمن استفاده کردند و این حرکت را انجام دادند.
خب این حرکت به اعتقاد راسخ این حقیر به ارتش ایران هویّت داد. در دوران آن رژیم، نقشهی کلّی این بود که ارتش ایران در ذیل دستگاه نظامی آمریکا تعریف بشود؛ استقلالی وجود نداشت. سازمان، سازمان آمریکایی؛ سلاح، سلاح آمریکایی؛ محدودیّت دسترسی به سلاح به اجازهی آمریکا؛ یعنی افچهارده داده بودند امّا استفادهی از افچهارده را که کجا باید بشود، آمریکا باید اجازه میداد؛ مثلاً [اینکه] تعمیر هواپیمای پیشرفته در کجا باید انجام بگیرد، تعویض قطعه در کجا باید انجام بگیرد، این در اختیار نیروی فنّی ایرانی نبود، [در اختیار] آمریکایی بود. من بارها در این جلسه گفتهام(۳) که قطعهی خرابشده را میگذاشتند در هواپیما، میبردند آمریکا، با قطعهی درست تغییر میدادند برمیگرداندند ایران؛ اجازه نمیدادند که قطعه در اینجا تعمیر بشود. یعنی حقیقتاً ارتش در ذیل ارتش آمریکا و سازمان نظامی آمریکا باید تعریف میشد. انتصابات مهم، آمریکایی؛ سلاح، آمریکایی؛ آموزش، آمریکایی؛ محلّ مصرف شدن این ارتش، آمریکایی. حتّی از مسئولان کشور هم اجازه نمیگرفتند. یک جایی خواندم که محمّدرضا میگوید آمریکاییها آمدند ارتش را بردند استفاده کردند، به من خبر هم ندادند؛ اجازه که نگرفتند هیچ، خبر هم نداده بودند به شاه که این بخش از ارتش را بردیم استفاده کردیم. [جایگاه] ارتش اینجوری بود.
یکی از اعتراضهای امام (رضوان الله علیه) در نطقی که ایشان در سال ۴۳ کرد در اعتراض به کاپیتولاسیون، همین بود؛ همین که به ارتش اهانت میشود.(۴) یعنی واقعاً کاپیتولاسیون همینجور بود. کاپیتولاسیون معنایش این است: وقتی یک دولتی، کشوری با یک کشور دیگری قرارداد کاپیتولاسیون امضا میکنند، معنایش این است که [فرد] نظامی، یا شخصیّت آن دولت اگر جرمی در این کشور کرد، نباید اینجا محاکمه بشود؛ این را آمریکاییها تحمیل کردند بر نظام پادشاهی آن روز! این عناصر ضعیف ما از پادشاه گرفته تا عضو مجلس سنا، تا عضو مجلس شورای ملّی آن روز، تا شخصیّتهای برجستهی دولتی امثال عَلَم و هویدا و امثال اینها همه امضا کردند که یک شخص آمریکایی ــ هر کسی میخواهد باشد ــ در ایران اگر جرمی انجام داد نباید محاکمه بشود؛ این معنایش این بود که اگر یک گروهبان آمریکایی زد توی گوش یک افسر ارشد ایرانی، مثلاً توی گوش یک سرهنگ، آن سرهنگ که حق ندارد مقابله به مثل کند ــ آن که هیچ ــ امّا این افسر هم اینجا محاکمه نباید بشود؛ او را باید ببرند آمریکا آنجا یک دادگاهی رسیدگی کند ببیند ایشان کار بدی کرده یا کار خوبی کرده! ذلّت از این بالاتر؟ این را امام اعتراض کرد.
امام در آن نطق، به این سلطهی ذلّتآور آمریکا بر ارتش ایران و بر حکومت ایران و بر کشور ایران اعتراض کردند. انقلاب آمد به ارتش هویّت داد؛ ارتش هم شایستگی خودش را نشان داد و شد یک ارتش سرافراز و مستقل. اتّفاقاً تجربهی دفاع مقدّس پیش آمد و ارتش در صفوف مقدّم دفاع مقدّس حضور پیدا کرد؛ شهید داد، مبارزه کرد، فعّالیّت کرد که بنده در صحبتها مکرّر خاطرات زیادی از این قضیّه نقل کردهام. امروز هزاران ستارهی درخشان، از قبیل صیّاد و بابایی و ستّاری و امثال اینها، در عرصهی تاریخ کشور ما میدرخشند؛ [اینها] شخصیّتهای برجستهاند.
امروز ارتش چهکار باید بکند؟ من این سؤال را مطرح میکنم: امروز مهمترین وظیفهی ارتش چیست؟ پاسخ این است که امروز مهمترین وظیفهی ارتش، تقویت خود است؛ تقویت خود، این مهمترین وظیفهی ارتش است. ارتش، هم از لحاظ نیروی انسانی، هم از لحاظ تسلیحات، هم از لحاظ آموزش، هم از لحاظ آمادگی رزمی، آمادگی دفاعی، باید تقویت کند خودش را. آن روزی که درگیری وجود ندارد، مهمترین وظیفهی سازمانهای نظامی این است: نگاه کنند و نقاط ضعف را، رخنهها را، آسیبپذیریهایی که احیاناً در مجموعهی سازمان وجود دارد، پیدا کنند، روی اینها کار کنند، [خود را] تقویت کنند؛ ارتش روزبهروز باید خودش را تقویت کند. این نهضت نوآوری، ساخت نوآورانه که چند سال است شروع شده ــ چه در وزارت دفاع، چه در ارتش، چه در سپاه ــ باید ادامه پیدا کند. خوشبختانه سازمانهای نظامی ما و همچنین صنعت نظامی ما لیاقت خودشان را ثابت کردند، نشان دادند که میتوانند کارهای بزرگی انجام بدهند. از آن کارهای بزرگی که تا حالا انجام دادید، بزرگترش را هم میتوانید انجام بدهید؛ باید دفاع از کشور، سرلوحهی خواستههای شما باشد، و این ممکن نمیشود مگر با تقویت سازمانهای ارتشی. با همان روحیه، با همان سلحشوری، با همان شجاعت، با همان ابتکار و محاسبهی درست که [حرکت] نوزدهم بهمن به ما یاد داده، در میدان تقویت ارتش جمهوری اسلامی بایستی انشاءالله پیش بروید و کارها را دنبال کنید.
و امّا بحث مذاکره؛ چند وقت است میشنوید در روزنامه، در فضای مجازی، در سخنان این و آن، بحث میشود از مذاکرهی دولت. خب، آنچه مورد بحث این بحثکنندگان است ــ چه در داخل، چه در خارج ــ مذاکرهی با آمریکا است. اسم مذاکره را میآورند که «آقا! مذاکره چیز خوبی است»، انگار کسی مخالف با خوب بودن مذاکره است! امروز وزارت خارجهی جمهوری اسلامی ایران یکی از پُرکارترین وزارتخارجهها است. کارش همین است دیگر؛ با کشورهای دنیا ــ شرقی، غربی، همهجور ــ مذاکره میکنند، رفتوآمد میکنند، حرف میزنند، قرارداد میبندند؛ استثنائی که وجود دارد آمریکا است. البتّه رژیم صهیونیستی را اسم نمیآورم، چون دولت نیست؛ رژیم صهیونیستی یک باند جنایتکاری هستند که آمدند یک سرزمینی را غصب کردند، دارند جنایت میکنند؛ او محلّ کلام نیست. استثنا آمریکا است.
چرا استثنا است؟ علّت چیست؟ اوّلاً مذاکرهی با آمریکا هیچ تأثیری در رفع مشکلات کشور ندارد؛ این را باید ما درست بفهمیم. اینجور به ما وانمود نکنند که اگر نشستیم پشت میز مذاکره با آن دولت، فلان مشکل یا فلان مشکل حل میشود؛ نخیر، از مذاکرهی با آمریکا هیچ مشکلی حل نمیشود. دلیل: تجربه. ما در دههی ۹۰ نشستیم حدود دو سال با آمریکا مذاکره کردیم ــ البتّه آمریکا تنها نبود؛ چند کشور دیگر هم بودند، لکن محور آمریکا بود، عمدتاً آمریکا بود ــ دولت آن روز ما نشست مذاکره کرد، رفتند، آمدند، نشستند، برخاستند، مذاکره کردند، گفتگو کردند، خندیدند، دست دادند، رفاقت کردند، همهکار کردند، یک معاهدهای هم تشکیل شد؛(۵) در این معاهده، طرف ایرانی خیلی هم سخاوت به خرج داد، خیلی امتیاز داد به طرف مقابل، امّا همان معاهده را آمریکاییها عمل نکردند؛ همین شخصی که حالا الان سر کار است،(۶) این معاهده را پاره کرد؛ گفت پاره میکنم و کرد؛ عمل نکردند. قبل از این هم که او بیاید، همانهایی که این معاهده با آنها انجام گرفته بود به معاهده عمل نکردند؛ معاهده برای این بود که تحریمهای آمریکا برداشته بشود، [امّا] تحریمهای آمریکا برداشته نشد. در مورد سازمان ملل هم یک استخوانی لای زخم گذاشتند که مثل تهدیدی همیشه بالای سر ایران وجود داشته باشد.(۷) این معاهده، محصول مذاکرهای است که به نظرم دو سال ــ یا بیشتر یا کمتر ــ طول کشید. خب این تجربه است دیگر؛ از این تجربه استفاده کنیم. مذاکره کردیم، امتیاز دادیم، کوتاه آمدیم، امّا نتیجهای را که مقصودمان بود به دست نیاوردیم؛ همین معاهده را هم با همهی این نقصهایی که داشت، طرف مقابل باز خراب کرد، نقض کرد، پاره کرد. با یک چنین دولتی مذاکره نباید کرد؛ مذاکره کردن عاقلانه نیست، هوشمندانه نیست، شرافتمندانه نیست.
ما البتّه مشکلاتی در داخل داریم؛ کسی منکر وجود مشکلات نیست. در معیشت مردم، مشکلات فراوانی هست و تقریباً اغلب قشرهای مردم ابتلائاتی دارند، مشکلاتی دارند؛ لکن آن چیزی که این مشکلات را برطرف میکند، عامل داخلی است. عامل داخلی عبارت است از همّت مسئولان متعهّد و همراهی ملّت متّحد؛ یعنی همین چیزی که در راهپیمایی انشاءالله ملاحظه خواهید کرد: اتّحاد مردم. راهپیمایی بیستودوّم بهمن، هر سال، مظهر اتّحاد ملّی در کشور ما است. ملّت بصیر و مسئولان خستگیناپذیر؛ این [عامل] است که مشکلات ما را برطرف میکند. مسئولان مشغولند، بحمدالله کارهایی دارند میکنند و بنده بسیار امیدوار هستم که همین دولت محترم بتواند مشکلات معیشتی مردم را لااقل کم کند و سختیها را برطرف کند.
آمریکاییها نشستهاند دارند نقشهی جهان را روی کاغذ تغییر میدهند! البتّه فقط روی کاغذ است، در واقعیّت هیچگونه واقعیّتی ندارد. دربارهی ما هم نظر میدهند، حرف میزنند، اظهارنظر میکنند، تهدید میکنند؛ ما اگر تهدیدمان بکنند، تهدیدشان میکنیم؛ اگر این تهدید را عملی کنند، ما هم تهدید را عملی میکنیم؛ اگر به امنیّت ملّت ما تعرّض کنند، ما هم به امنیّت آنها تعرّض خواهیم کرد؛ بدون تردید. این، رفتارِ فراگرفتهی از قرآن و دستور اسلام است و وظیفهای است که بر عهدهی ما است. امیدواریم خدای متعال ما را در انجام وظایفمان موفّق بدارد.
والسّلام علیکم و رحمة الله و برکاته
بارزانی: داشتن روابط قوی با ایران برای تقویت ثبات منطقه ضروری است
رئیس اقلیم کردستان با توصیف ایران بهعنوان «متحد مهم» اربیل، گفت: «داشتن روابط قوی با ایران برای تقویت ثبات منطقه ضروری و مهم است.»
«مجید تختروانچی» معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز دوشنبه با مقامات ارشد اقلیم کردستان دیدار و درباره تحولات عراق، منطقه و همچنین راهکارهای تقویت روابط اربیل و تهران گفتوگو کرد.
طبق گزارش شبکه «روداو» عراق، معاون وزیر امور خارجه ایران پس از دیدار با «نچیروان بارزانی» رئیس اقلیم کردستان، با تأکید بر ارزشهای مشترک فراوانی که ایران و اقلیم کردستان را به هم متصل میکند، گفت: «مذاکرات گرم و خوبی انجام دادیم».
بارزانی نیز، ایران را «متحد مهم» توصیف کرد و بر «روابط تاریخی» اربیل و تهران که «بر اساس اصول حسن همجواری و منافع مشترک برقرار شده است» تأکید کرد.
وی افزود: «داشتن روابط قوی با ایران برای تقویت ثبات منطقه ضروری و مهم است.»
بارزانی همچنین با تأکید بر تعهد اقلیم کردستان به تقویت صلح و ثبات منطقهای، اعلام کرد که اقلیم «منبع تهدیدی برای همسایگان خود به ویژه ایران نخواهد شد.»

تختروانچی همچنین در دیدار با «مسرور بارزانی» نخست وزیر اقلیم کردستان، در مورد تحولات منطقه و راههای تقویت روابط اقتصادی و تجاری بین اربیل و تهران گفتوگو کرد.
همچنین تخت روانچی با «مسعود بارزانی» رهبر حزب دمکرات کردستان دیدار و گفتوگو کرد.
گفتوگوهای دیپلمات ایرانی در اربیل به ویژه پس از دیدارهای روز یکشنبه او در بغداد، جایی که او با مقامات عراقی از جمله «قاسم الاعرجی» مشاور امنیت ملی و «محسن المندلاوی» معاون رئیس پارلمان دیدار کرد، صورت میگیرد.
تختروانچی درباره دیدارهای خود در بغداد اظهار داشت که با مقامات عراقی «درباره موضوعات حیاتی و مهم» بین ایران و عراق «در این برهه پرچالش برای غرب آسیا» تبادل نظر کرده است.
او در بغداد با «محمد حسین بحرالعلوم» همتای عراقی خود نیز دیدار کرد. تخت روانچی درباره این دیدار در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت که این ۲ مقام «هفتمین نشست رایزنی سیاسی بین ۲ کشور» را برگزار کردند.
مسئله امروز ما تهدید نرمافرازی دشمن است
رهبر انقلاب در دیدار هزاران نفر از مردم آذربایجان شرقی ماموریت ویژه به دستگاههای تبلیغاتی، رسانهای، آموزشی و فعالان فضای مجازی تبیین کردند.
حضرت آیت الله خامنهای صبح امروز در سالروز قیام عظیم مردم تبریز در ۲۹ بهمن ۱۳۵۶ در دیدار هزاران نفر از مردم این شهر، «ایمان، غیرت دینی، پیشتازی و الگوسازی» را از خصوصیات مستمر مردم آذربایجان و تبریز خواندند و گفتند: مردم با وجود مشکلات و توقعات به حقی که دارند در راهپیمایی عظیم ۲۲ بهمن نشان دادند که تحرکات و تهدیدات نرمافزاری دشمن برای دستکاری افکار عمومی و ایجاد اختلاف و تردید، تاکنون بیاثر بوده و همه رسانهها، صاحبان اندیشه و بیان و قلم، اصحاب هنر و دانش و آموزش و آحاد جوانان فعال در فضای مجازی باید همه توان خود را به میدان بیاورند تا دفاع موفق نرمافزاری ملت در مقابل طرحهای پیچیده دشمن استمرار یابد.
حضرت آیتالله خامنهای، ایمان و روحیه جوانان امروز تبریز را میراث قیامآفرینان ۲۹ بهمن ۵۶ خواندند و افزودند: جوان امروز، دوستان و دشمنان را میشناسد و در مقابل عربدههای یک نفر از آن طرف و زوزههای یک نفر از این طرف، به دور از ترس و انفعال، احساس قدرت میکند و در مقابل حوادثی که افراد کارکشته عرصه سیاست را متزلزل میکند، مثل کوه ایستاده است.
ایشان آگاهی جوانان آذربایجان از خصوصیات حادثه عظیم ۲۹بهمن و بوجودآورندگان آن را ضروری برشمردند و این شناخت را مانع غلبه روایتهای غلط دشمن بر اذهان خواندند.
رهبر انقلاب از آذربایجان و تبریز به عنوان سد مستحکم ایران در مقابل تعرض بیگانگان یاد کردند و با اشاره به جملهای از ستارخان مبنی بر اینکه «زیر هیچ بیرقی جز بیرق ابالفضل العباس نمیروم»، گفتند: تبریزیها در موارد متعدد با صبر و ایستادگی و ایمان دشمنان را مجبور به فرار کردند.
ایشان با اشاره به تلاش برخی افراد منحرف و وابسته به دستگاههای رژیم طاغوت برای تبدیل هویت آذربایجان به هویتی غیراسلامی، گفتند: آنها با تکیه بر خصوصیات قومی و نگاه ضددینی و اصطلاحاً سکولار، درصدد تغییر هویت حقیقی مردم آذربایجان بودند که ناکام ماندند و در همان دوران، تبریز با تقدیم گوهرهای درخشانی مانند علامه طباطبایی، علامه امینی و استاد شهریار، نام و اعتبار ایران را بالا برد.
حضرت آیتالله خامنهای، «ایمان اسلامی» و «غیرت دینی» مردم تبریز را دو عامل اصلی قیام ۲۹بهمن دانستند و گفتند: بزرگی آن قیام فقط به این نیست که رژیم طاغوت را مجبور کرد تانک به خیابانها بیاورد، بلکه عظمت آن حادثه به این است که برای همه ملت الگو شد و مردم شهرهای مختلف را به میدان مبارزه آورد.
ایشان «پیشتازی» در مسائل و حوادث مختلف را دیگر خصوصیت مردم تبریز خواندند و گفتند: میراث گرانقدرِ ایستادگی، احساس توان و قدرت و دوری از انفعال که امروز در دیار آذربایجان میبینیم، یادگار آن دوران است و باید برای پیشرفت کشور به آن تکیه کرد.
«الگوسازی» از دیگر ویژگیهای مردم تبریز بود که رهبر انقلاب در تبیین آن به تجلیل از شهدای گرانقدری مانند ثقهالاسلام، شیخ محمد خیابانی، ستارخان، باقرخان و شهیدان سرافراز آذربایجان در دفاع مقدس از جمله شهیدان باکری پرداختند.
حضرت آیتالله خامنهای پیشتازی تبریز بعد از اصفهان را در تقدیم تعدادی زیادی از علمای بزرگ یادآور شدند و گفتند: این دو شهر در پرورش علمای برجسته، نمونه هستند.
ایشان سطح توان دفاعی ایران را در مقابل تهدیدات سخت، عالی خواندند و گفتند: دوستان و دشمنان ما هم این واقعیت را میدانند و ملت هم از این لحاظ احساس امنیت میکند.
حضرت آیتالله خامنهای تأکید کردند: بنابراین، مسئله امروز ما تهدید سختافزاری دشمن نیست بلکه تهدید نرمافرازی است.
رهبر انقلاب، معنای تهدید نرمافزاری را دستکاری افکار عمومی، ایجاد اختلاف و ایجاد تردید در «محکمات انقلاب اسلامی و ضرورت پایداری در مقابل دشمن» دانستند و گفتند: بدخواهان به این نتیجه رسیدهاند که راه فائق آمدن بر ملت ایران و عقب راندن جمهوری اسلامی از مواضع قدرتمندانه خود، بکارگیری تهدیدهای نرمافزاری است که البته تا امروز موفق نبوده و نتوانستهاند با وسوسههای خود، ملت و جوانان ایران را از عزم و حرکت بازدارند.
ایشان راهپیمایی عظیم ۲۲ بهمن را نشانهای آشکار از کارساز نبودن تهدیدهای نرمافزاری خواندند و افزودند: حضور با شکوه و با عظمت آحاد مردم آن هم پس از گذشت ۴۶ سال از پیروزی انقلاب، امری بینظیر در دنیا است و مردم نشان دادند که مشکلات و توقعات بحقی که دارند، مانع حضور آنها برای دفاع از انقلاب نمیشود.
حضرت آیتالله خامنهای با تأکید بر استمرار مقابله با نیرنگهای دشمن، گفتند: مسئولان دستگاههای تبلیغاتی و آموزشی و رسانهای، صاحبان بیان و قلم، اصحاب دانش و هنر و آحاد جوانان فعال در فضای مجازی، نقاط مورد توجه دشمن برای نفوذ در افکار عمومی را شناسایی و آنها را با تولید محتوا و فکر و اندیشه مسدود کنند.
ایشان دفاع نرمافزاری در شرایط کنونی را مهمتر از دفاع سختافزاری برشمردند و در تبیین علت این اهمیت گفتند: نقص در دفاع سختافرازی با دفاع نرمافزاری قابل جبران است همچنانکه تاکنون بارها این کار انجام شده اما مشکلات نرمافزاری با ابزارهای سختافزاری قابل رفع نیست.
رهبر انقلاب، جوانان را برای تقویت دفاع نرمافزاری، به انس با مفاهیم و ویژگیهای انقلاب و بیانات امام بزرگوار توصیه کردند و افزودند: انقلاب ما به معنی حقیقی، مبارزه «نور با ظلمت» و «حق با باطل» و در صدد اعتلاء ملت ایران و عظمتبخشی به آینده آن و نشان دادن هویت ملی بوده است.
ایشان با اشاره به پیشرفت در مسیر تحقق اهداف انقلاب، افزودند: البته ما هنوز به اهداف انقلاب به طور کامل دست نیافتهایم و در زمینه عدالت، رفع شکافهای اجتماعی و بعضی مسائل دیگر دشواریهایی داریم که باید با تلاش بیشتر عقبماندگیها را جبران کنیم اما انقلاب توانسته هویت مستقل خود را بهعنوان پایگاهی عظیم و امیدبخش برای ملتهای منطقه و حتی فراتر از منطقه حفظ کند و علت عصبانیت مستکبران و استعمارگران جهان و عناصر پلید جنایتکار نیز، توانایی جمهوری اسلامی در ماندگاری و ایستادگی و نشان دادن مشت محکم خود به آنها است.
حضرت آیتالله خامنهای برخی تحلیلها مبنی بر دشمنتراشی ملت ایران برای خود را نادرست خواندند و گفتند: دشمنی دستگاههای سیاستگذار آمریکای جبّار بخاطر «مرگ بر آمریکا» گفتن نیست بلکه ریشه در این واقعیت دارد که ایران با همت و فداکاری مردم توانسته از یوغ اسارت استعمارگران خارج شود و زیر بار تحمیلهای آنها نرود.
ایشان سخنان زورگویانه آمریکاییها و مطالبه تصرف یا به نام زدن بخشی از کشورها را جلوهای از باطن زشت، خشن، غارتگر و سلطهگر مستکبرین و شبکه پیچیده صهیونیسم خواندند و افزودند: آنها نمیتوانند این واقعیت را تحمل کنند که ملت ایران با ایستادن روی پای خود و اعتراض به ظلم و تجاوز آنها، حکومتی تشکیل داده که با گذشت ۴۶ سال، روز به روز قویتر شده است.
رهبر انقلاب، مخاطب اصلی سخنان خود را جوانان ایران خواندند و خطاب به آنان تأکید کردند: امروز مسئولیت شما حفظ روحیه انقلابی، تقویت پیشرفت و حرکت در راه رسیدن به اهداف انقلاب است.
حضرت آیتالله خامنهای همچنین با گرامیداشت یاد امام جمعه شهید و فقید تبریز مرحوم آل هاشم و استاندار جوان و انقلابی آذربایجان شرقی و همه شهیدان حادثه تلخ سقوط بالگرد شهید رئیسی و همراهان، حضور آقای پزشکیان در این دیدار را نشانه خوی مردمی رئیس جمهور دانستند.
در ابتدای این دیدار حجتالاسلام والمسلمین مطهری اصل نماینده ولی فقیه در استان آذربایجان شرقی و امام جمعه شهر تبریز ضمن گرامیداشت یاد شهیدان خدمت با تأکید بر تمامیت ارضی ایرانزمین و همسایگان آن، مرز آذربایجان شرقی را مرز همدلی، دوستی، آرامش و مبتنی بر امنیت پایدار خواند.
حجتالاسلام و المسلمین مطهری همچنین گزارشی از اقدامات فرهنگی، علمی، سیاسی و اجتماعی نهاد نماز جمعه را در این استان بیان کرد.
باور به مهدویت؛ مهمترین عامل نشاط افزا
با نگاهی به تعالیم ناب دینی و کلام بزرگان، متوجه می شویم که باور به مهدویت، نشاط بخش، هویت آفرین و شکل دهنده و قوام بخش به آرمان های ماست و لذا یکی از وظایف محبان اهل بیت(ع) در ایام جشن های نیمه شعبان و ولادت حضرت صاحب الزمان(عج) می بایست تلاش در جهت تعمیق چنین باوری باشد که بیش و پیش از هر چیز دیگری به جامعه انسانی امید و انگیزه را تزریق می کند.
از سوی دیگر باید توجه داشت که اساساً یکی از تعاریف و برداشت هایی که در عرصه مهدویت وجود دارد ناظر به ماهیت این فرهنگ است که مهدویت اُمید آفرین است، ضمن آن که هویت انسانی را شکل می دهد.
مرحوم علامه محمد تقی جعفری در آثار خود همچون کتاب شرح نهج البلاغه و یا شرح مثنوی معنوی، معارفی را در خصوص امام مهدی(ع) بیان کرده که در این باره بسیار ارزشمند است، چه آن که مرکز نشر آثار ایشان، تمام مباحث مهدویت علامه را در قالب یک کتاب با عنوان "اُمید"به منتظران اهدا نموده است.
جالب این که استاد محمود فرشچیان نیز وقتی با سرپنجه توانای خویش تابلویی در رابطه با مهدویت و امام زمان(عج) به تصویر کشیده، نام آن را اُمید گذاشته است و لذا قطعاً یکی از مولفه های مهم تفکر مهدویت و عناصر حیاتی آن همین مقوله کلیدی امید است.
اساساً اُمید در فرهنگ اسلامی جایگاه بسیار ویژه ای دارد، کما این که پروردگار عالم در قرآن مجید از همه انسان ها و در همه عصر ها می خواهد که اُمیدوار باشند و آیاتی همچون آیه مبارکه" لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّه" در سوره زمر تاکید بر همین قضیه است که هیچ گاه نباید از رحمت خدا ناامید شد و به همین خاطر یکی از گناهان کبیره در فرهنگ ما، نااُمیدی از رحمت الهی است.
در آموزه های دینی و کلام حضرات معصومین(ع) نیز ما داریم که شیطان اگر بخواهد به کسی تیر خلاص بزند، او را از رحمت خدا ناامید می سازد و بنابر این متوجه می شویم که تمام حرکت های مهم و گام های اساسی در جهان از روح امید نشأت می گیرد؛ امید است که انسان را به تلاش و حرکت وا می دارد و به خصوص در بین نسل جوان، عامل کلیدی نشاط و پویایی به شمار می رود.
چنانچه اُمید در میان انسان ها و بشریت نباشد، هیچ سنگی بر روی سنگ دیگر بنا نخواهد شد، به این جهت که تمام انسان ها با امید زنده هستند و امیدوارانه به جلو نگریسته و حرکت می کنند.
امروزه جوامع غربی نیز برای نجات انسان ها از بحران های اجتماعی، خواهان تزریق روح امید در جامعه خویش هستند، به طوری که حتی از برخی نویسندگان رمان که بسیار قوی و زبردست هستند، در پی خلق آثاری هستند که کلیت جهت دهی آن به سمت رشد امید در بین مردم باشد و فراتر از این در فیلم ها و آثار هنری نیز این مطالبه را از هنرمندان خویش دارند.
از این رو متوجه می شویم که تاکید بر امید تنها مختص به دین و آیین ما نیست بلکه برای همه بشریت است و ما در هر کجای جهان باشیم اضطرار به امید داریم، چه آن که انسان بدون امید، مرده ی متحرکی بیش نیست!
به خصوص برای جامعه ما که باور امام زمانی دارد، تمام مهدویت و عصاره آن اُمید است و به تعبیر برخی اساتید، اگر ما کلمه ای مترادف برای معنا و مفهوم مهدویت خواسته باشیم پیدا کنیم، کلمه ای مانند امید بهترین جایگزین است.
نکته حائز اهمیت دیگر این که در دنیای کنونی، تحقیقات گسترده و مفصلی صورت گرفته و اثبات شده که جوامع امیدوار پویاتر هستند، ضمن آن که دانشمندان غربی در آثار خود، نقش کلیسا و مفهوم دعا و نیایش را برای دمیدن روح امید در جامعه مورد تحلیل و بررسی جدی قرار داده اند.
اتفاقاً از آن جایی که امروزه مهدویت مقوله ای بینارشته ای به شمار می رود، بحثی در حوزه روان شناسی مهدویت وجود دارد که مهدویت و انتظار سبب کاهش اضطراب های اجتماعی می شود و در همین خصوص نیز کتاب ارزشمندی با عنوان "روان شناسی انتظار" به زیور طبع آراسته شده است.
بنابر این ما به خوبی می توانیم روح جامع در معارف مهدویت را در قالب امید به فردای بهتر و روشن تر درک کرده و آن را به جامعه نشان دهیم و بر این حقیقت تاکید کنیم که قطعاً انتظار در کاهش اضطراب های فردی و اجتماعی و فعال و پویاتر کردن جامعه برای رسیدن به فردای بهتر نقش بسزایی دارد.
همچنین با نگاهی دقیق به بیانیه گام دوم انقلاب به نیکی درمی یابیم که از جمله مطالبات مهم مقام معظم رهبری برای پیمودن گام دوم، تاکید بر فرهنگ و آموزه های ناب مهدویت است، چه آن که اساس حرکت و گام نهادن به سوی رشد و تعالی، نیازمند امید به فردایی بهتر است و از این حیث، مهدویت موتور محرکه ای برای گام دوم انقلاب به شمار می رود.
سید محمد مهدی موسوی
باور به مهدویت؛ مهمترین عامل نشاط افزا
حکومت امام زمان(ع) از مهمترین موضوعاتی است که از گذشتههای دور در میان ادیان مختلف آسمانی مطرح بوده است. پیروان ادیان آسمانی حداقل سه دین اسلام، مسیحیت و یهود در این عقیده مشترکاند که آینده جهان به دست صالحان و خداپرستان است و هرکدام از ادیان، حکومت آخرالزمان را از آنِ خود میدانند. مثلاً مسیحیان منجی آخرالزمان را حضرت مسیح میدانند درحالیکه مسلمانان معتقدند او از نسل پیامبراسلام است، دین او اسلام و بر اساس شریعت محمدی(ص) قیام و حکم میراند.
در اینجا به بعضی از ویژگیهای حکومت حضرت مهدی(عج) بهطور مختصر از منظر قرآن و احادیث میپردازیم:
۱ـ ماهیت حکومت جهانی اماممهدی(عج): حکومت جهانی اسلام به رهبری امامزمان(عج) دارای روح و ماهیت ویژهای است که دیگر حکومتها از آن بیبهرهاند. این حکومت پیامی دارد که در بستر عمل به ارزشهای وحیانی، دنیای بهتری را به بشر ارزانی بدارد که در سایه عبادت و بندگی خداوند به دست میآید. متأسفانه آنچه در حکومت امروز بشری کمتر یا اصلاً به چشم نمیخورد، خداست و عدم پایبندی به وحی و اخلاق و ارزشهای معنوی است و اساساً تار و پود حکومتها بر سرمایهاندوزی، مالپرستی و سود بیشتر از هر طریق و ترفندی بناگذاری شده است و این تار و پود، جای عشق بهخوبیها، ارزشها، ایثار و مجاهدتها و بالاخره زیباییهای زندگی را اشغال کرده و جامعه انسانی را از گردونه خوبیها حذف کرده است.
۲ـ قلمرو جهانی: حکومت امام(ع) حکومتی جهانی است که روایات آن را تأیید میکنند. امام باقر(ع) فرمودند؛ “قائم از خاندان پیامبر است. فرمانروایی او شرق و غرب را فرا خواهد گرفت و خداوند به دست او دین خود را بر همه ادیان غلبه میدهد. اگرچه مشرکان را خوش نیاید“.
۳ـ مقبولیت عمومی: برای تشکیل جامعه واحد و امت واحده مقبولیت لازم است. از اینرو در زمان حکومت حضرت مهدی جهانبینی توحیدی برگرفته از آموزههای ناب اسلامی فراگیر و جهانی میشود و حکومت او مورد قبول همه افراد و اجتماعات بشری است. امام صادق(ع) فرمودند: امام مهدی(عج) از میان ملتها و آیینها اختلاف را برمیدارد و یک دین بر همه مردم حاکم میگردد.
۴ـ احیاء سنّت محمدی و نابودی بدعتها: با گذشت زمان بهوسیله منحرفان و زورمندان دگرگونی و تحریفهایی در احکام الهی پدید آمده است که حضرت حجت پس از ظهور و تشکیل حکومت، آنها را تصحیح و تعدیل میکند. علاوه بر آن اجرای بعضی از احکام الهی تنها در زمان حکومت او فراهم میشود.
۵ـ گسترش عدالت: امام عصر(عج) عدالت اجتماعی عظیمی را در جامعه جهانی ایجاد میکند. پیامبر(ص) فرمودند: “مهدی(عج) چنان عدالتی را در زمینبر پا میکند که زندگان آرزو میکنند ایکاش مردگانشان زنده بودند و از عدالت او بهرهمند میگردیدند.“
۶ـ پیشرفت علم: پیامبر اکرم(ص) فرمودند: “نهمین امام از فرزندان امام حسین(ع) قائم است که خداوند به دست او سرزمین تاریک زندگی را نورانی و روشن میکند و از عدل آکنده میسازد و علم و دانایی را پس از جهل و نادانی فراگیر میسازد.
۷ـ شکوفایی اقتصاد و رفاه اجتماعی: ازجمله اقدامات امام زمان(عج) آباد کردن زمین و بهرهبرداری از امکانات آن تا سر حد امکان است. او با برنامهریزیهای دقیق که از دانش بیکران الهی او برخاسته است، همه مناطق زمین را آباد میکند، بهگونهای که هیچ ویرانهای بر روی زمین نمیماند، مگر آنکه آباد میگردد. فقر از جامعه ریشهکن و هیچ نیازمند به زکات دیده نمیشود.
۸ـ رشد و کمال عقلی مردم: امام باقر (ع) فرمودند: “در زمان حکومت حضرت به همه مردم حکت و علم آموزند تا آنجا که زنان در خانهها بر اساس کتاب خدا و سنت پیامبر(ص) قضاوت کنند“.
۹ـ رشد تربیت انسانی: پیامبر (ص) فرمودند: “مهدی (عج) اموال را برابر تقسیم میکند و خداوند بینیازی و غنا را در دلهای این امت پدید میآورد و کینه از دلها بیرون میرود و از بیماری کوری، کری و گنگی نجات میدهد.
۱۰ـ بارانهای مفید: طبق تعالیم قرآن و احادیث، پارسایی، نیکوکاری، احسان و بهخصوص دادگری موجب نزول رحمتهای الهی و وفور نزولات آسمانی است. پیامبر اکرم(ص) فرمودهاند: “امت من در زمان مهدی(عج) به نعمتهایی دست مییابند که پیش از آن و در هیچ دورهای دست نیافته بودند.
در آن روزگار آسمان فراوان ببارد و زمین هیچ روییدنی را در دل خود نگاه ندارد.“
۱۱ـ بازپسگیری ثروتهای غصب شده: “امام مهدی(عج) پس از ظهور، مالکیتهای دروغین و صوری را ابطال میکند و حق هر حقداری را میگیرد و به او میدهد حتی اگر حق آن شخص زیر دندانهای دیگری باشد به صاحب حق بازگرداند“.
۱۲ـ استفاده از همه اموال جهان: امام مهدی(عج) برای پیشبرد اهداف انقلاب جهانی خود از همه اموال خصوصی و عمومی بهره میگیرد. امام باقر (ع) فرمودند: “همه اموال جهان در نزد امام گرد آید. آنچه در دل زمین است و آنچه بر روی زمین، آنگاه امام به مردمان گوید، بیایید این اموال را بگیرید، اینها همهچیزهایی است که برای به دست آوردن آنها قطع رحم کردید و خویشان خود را رنجاندید، خونهای ناحق ریختید و مرتکب گناهان شدید.“
*ویژگیهای کارگزاران حکومت جهانی امام مهدی(عج)
در حدیثی از امام علی(ع)، صفات کسانی که با حضرت بیعت میکنند و بعد جزو کارگزاران امام عصر(عج) قرار میگیرند، عبارتاند از: دزدی و زنا نکنند. به هیچ مسلمانی دشنام ندهند. خون حرامی نریزند، به خانه کسی حمله نکنند، آبروی کسی که احترامش لازم است لگدمال نکنند، کسی را بنا حق کتک نزنند، مال یتیم نخورند، طلا و نقره و گندم و جو ذخیره نکنند، به چیزی که نمیدانند گواهی ندهند، مسجدی را ویران نکنند، مشروبات الکلی نخورند، جامهی حریر و ابریشم نپوشند، کمربند زرین نبندند، راهزنی نکنند، راهها را ناامن نکنند، مواد خوراکی را احتکار نکنند، از پلیدیها دوری کنند، عطر بزنند، مردم را به نیکی فرمان دهند، به مقدار اندک خشنود باشند، دیگران را از زشتیها بازدارند، در راه خدا آنگونه که شایسته است جهاد کنند، از پلیدیها دوری کنند.
در حدیث فوق آمده که در حکومت مهدوی کارها و پُستها به شایستگان واگذار میشود.
غلامرضا رضایی تربقان