بسم الله الرّحمن الرّحیم(۱)

و الحمد لله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا و نبیّنا ابی‌القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین الاطهرین المنتجبین الهداة المهدیّین المعصومین سیّما بقیّة الله فی الارضین.

تسلیت عرض میکنم شهادت ولی‌نعمت همه‌ی عالم وجود، بخصوص ما ایرانی‌ها، امام رئوف، علیّ‌بن‌موسی الرّضا (علیه الصّلاة و السّلام) را. این جلسه هم لطف آن بزرگوار بود که توفیق داد بتوانیم این جلسه را، این دیدار را، این محفل گرم و پُرشور را تشکیل بدهیم. یک جمله راجع به امام رئوف، حضرت ابی‌الحسن الرّضا (علیه الصّلاة و السّلام) عرض میکنم، یک جمله هم مربوط به مسائل جاری روز عرض میکنم.

در زندگی علیّ‌بن‌موسی الرّضا (علیه السّلام)، حوادث بزرگ، مکرّر اتّفاق افتاده است که یکی از آنها آمدن آن بزرگوار از مدینه به طوس و به مرو، به خراسان است؛ حوادث گوناگون دیگری هم در زندگی این بزرگوار وجود دارد. آنچه محصول این حادثه‌ی سفر به خراسان است، یک مجموعه‌ای از منافع و فواید برای مکتب اهل‌بیت است؛ یعنی این سفر اگرچه سفر اجباری بود، اگرچه آن بزرگوار با میل خود حرکت نکردند به سمت خراسان، امّا خدای متعال به این سفر برکت داد و حوادثی که اتّفاق افتاد ــ چه در طول سفر، چه بعد از شهادت آن بزرگوار ــ حوادث بزرگی بود؛ من به دو مورد اشاره میکنم.

یک مورد، انتشار فوق‌العاده‌ی مکتب اهل‌بیت است. مکتب اهل‌بیت منزوی بود، مظلوم بود. بعد از شهادت امام حسین (علیه السّلام)، شیعیان در هر نقطه‌ای از دنیای اسلامِ آن روز دچار مشکلات فراوان در زندگی بودند؛ مشکلات جسمی، مشکلات معیشتی، مشکلات روحی؛ تدریجاً ــ در زمان امام باقر اندکی، در زمان امام صادق بیشتر، در زمان حضرت موسی‌بن‌جعفر بیشتر ــ این حالت انزوا کم شد، لکن در دوران علیّ‌بن‌موسی الرّضا (علیه الصّلاة و السّلام) مکتب تشیّع در دنیای اسلام منتشر شد. آنچه انسان از حوادث تاریخی احساس میکند، این است که شیعه و پیروان مکتب اهل‌بیت، با این سفر و با این حادثه آن‌چنان روحیه‌ای گرفتند که این روحیه توانست شیعه را حفظ بکند. امروز تقریباً ۱۲۰۰ سال از آن موقع میگذرد؛ روزبه‌روز پیروان مکتب اهل‌بیت بیشتر شدند ــ یا شیعیان یا غیر شیعه‌ای که به معارف اهل‌بیت اعتقاد دارد، که ما زیاد داریم از این قبیل افرادی که رسماً شیعه هم نیستند امّا به معارف اهل‌بیت و به اصول فکری اهل‌بیت (علیهم السّلام) اعتقاد دارند ــ این از برکات سفر علیّ‌بن‌موسی الرّضا است. این یک نکته؛ یعنی یک فایده و یک اثر از آثار حرکت بابرکت امام رضا (علیه السّلام) از مدینه به خراسان این بود. حضور آن بزرگوار، حوادثی که اتّفاق افتاد، مذاکراتی که انجام گرفت، مباحثاتی که انجام گرفت، رفتاری که این بزرگوار با مأمون کرد، با مردم کرد، با مسئولین آن روز کشور کرد، اینها همه هر کدام تأثیری گذاشت که شیعه را در چشمها بزرگ کرد، مکتب اهل‌بیت را بالا برد.

دوّمین اثری که مایلم روی آن تکیه کنم، این است که مسئله‌ی عاشورا را، مسئله‌ی امام حسین را علیّ‌بن‌موسی الرّضا در سطح دنیای اسلام منتشر کرد؛ یعنی خود حادثه‌ی عاشورا در بین مردمِ پیرو مکتب اهل‌بیت موجب شده است که شیعه به عنوان پرچم‌دار مبارزه‌ی با ظلم در طول تاریخ شناخته بشود. حادثه‌ی کربلا، حادثه‌ای بود که باید در دلهای مردم جا میگرفت؛ آن کسی که توانست این حرکت را با یک جهشی شروع کند، علیّ‌بن‌موسی الرّضا (علیه الصّلاة و السّلام) بود. این روایت معروف ابن‌شبیب ــ ریّان‌بن‌شبیب ــ که [حضرت] فرمود: اِن کُنتَ باکیاً لِشَیءٍ فَابکِ لِلحُسَینِ‌ (علیه السّلام)(۲) ــ که این، اوّل روایت است و روایت مفصّل است ــ خیلی مطلب مهمّی است؛ «بر هر چه خواستی اشک بریزی و گریه بکنی، بر حسین گریه کن». این اهمّیّت مسئله‌ی کربلا را نشان داد. بعد هم وعده‌های بزرگ برای کسانی که به زیارت امام حسین میروند یا عزادارای برای امام حسین میکنند یا اشک میریزند: در قیامت با ما محشور میشوید؛ در کنار ما هستید و مانند اینها؛ اینها در این روایت هست.

خب وقتی که مسئله‌ی کربلا مطرح شد، حادثه‌ی شهادت حسین‌بن‌علی (سلام الله علیهما) مطرح شد، به طور طبیعی این سؤال پیش می‌آید که چرا این بزرگوار به شهادت رسید؟ این سؤال، کلید بسیاری از معارف اجتماعی اسلام است: «چرا به شهادت رسید؟». این چه حادثه‌ای بود که موجب شد حدود پنجاه سال بعد از رحلت پیغمبر یک چنین مصیبت بزرگی ایجاد بشود و شهادت فرزند پیغمبر به وقوع بپیوندد؛ حادثه چه بوده؟ این سؤال یک سؤال اساسی است. میتواند [نسبت] دلها را با حوادث طول تاریخ بشر و وظایف مسلمانها آشکار کند.

امام حسین با ظلم مبارزه میکرد، امام حسین بی‌عدالتی را برنمیتابید، امام حسین غلبه‌ی فسّاق و فجّار بر جامعه‌ی اسلامی را قبول نمیکرد، زیر بار نمیرفت؛ اینها مسائل بسیار مهمّی است که وقتی مسئله‌ی کربلا مطرح شد، این مسائل هم به طور طبیعی مطرح خواهد شد. این راجع به حضرت علیّ‌بن‌موسی‌الرّضا (سلام الله علیهم) که شرح حادثه‌ی کربلا و عاشورا به برکت بیان حضرت رضا (سلام الله علیه) اتّفاق افتاد و این بسیار مسئله‌ی مهمی است.

در باب مسائل کنونی کشور، خب درگیری‌هایی اتّفاق افتاد و حوادث مهمّی بر ملّت ایران تحمیل شد، جنگی تحمیل شد؛ ملّت هم با کمال قوّت، با کمال قدرت ایستادگی کرد و دنیا را به خودش متوجّه کرد. با این حوادث، ایران در چشم مردم دنیا یک عظمت ویژه‌ای، یک عزّت جدیدی پیدا کرد. این که حالا مربوط به حادثه است.

یک سؤالی در اینجا مطرح است که دشمنی آمریکا با ایران به خاطر چیست؟ این سؤال، سؤال آسانی به نظر میرسد لکن سؤال پیچیده‌ای است؛ جواب این سؤال، جواب مهمّی است، جواب پیچیده‌ای است. این دشمنی مال امروز هم نیست؛ ۴۵ سال است که دولتهای آمریکا ــ از انواع و اقسام افراد و اشخاص و احزاب گوناگون آمریکا که سر کار آمده‌اند ــ همین دشمنی را، همین تحریم را، همین تهدید را نسبت به جمهوری اسلامی و ملّت عزیز ایران داشته‌اند. علّت چیست؟ در گذشته این علّت را کتمان میکردند، تحت عناوین گوناگونی به عنوان تروریسم، به عنوان حقوق بشر، به عنوان مسئله‌ی زن، به عنوان دموکراسی؛ تحت این عنوانها. یا اگر هم میگفتند، به شکل آبرومندانه میگفتند میخواهیم رفتار ایران عوض بشود؛ گذشته‌ها این‌جور حرف میزدند. این آقایی که امروز سر کار است در آمریکا،(۳) مسئله را لو داد، آن هدف حقیقی را روشن کرد؛ گفت مقابله‌ی ما با ایران، با ملّت ایران برای این است که ایران گوش‌به‌فرمان آمریکا باشد! ما ملّت ایران باید این را درست بفهمیم؛ این مسئله‌ی مهمّی است. البتّه تعبیر او ممکن است یک مقداری با این [چیزی] که من گفتم متفاوت باشد؛ مثلاً «ایران حرف‌گوش‌کن باشد»؛ به این تعبیر گفته باشد. یعنی یک دولتی، یک قدرتی پیدا شده در دنیا که نسبت به ایران، ایرانِ با این تاریخ، ایرانِ با این عزّت، ایرانِ با این ملّت، این توقّع را دارد که این کشور، این تاریخ، این ملّت بزرگ با همه‌ی افتخاراتش، گوش‌به‌فرمان او باشد! علّت [دشمنی] این است؛ دشمنی‌ها به خاطر این است.

این کسانی که میگویند «آقا! شعار ندهید علیه آمریکا، عصبانی میشوند، با شما دشمنی میکنند»، اینها ظاهربینند. این کسانی که تحلیل میکنند که «چرا با آمریکا مذاکره‌ی مستقیم نمیکنید، مسائلتان را حل نمیکنید»، به نظر من ظاهربینند. باطن قضیّه این نیست؛ این مسئله حل‌نشدنی است. او میخواهد که ایران گوش‌به‌فرمان آمریکا باشد. ملّت ایران از چنین اهانت بزرگی بشدّت رنجیده میشود و در مقابل آن کسانی و آن کسی که چنین توقّع غلطی از ملّت ایران دارد، با همه‌ی قدرت می‌ایستد. جنگ اخیر هم به خاطر همین بود. رژیم صهیون را پیش کردند، تحریک کردند، رضایت نشان دادند، کمک کردند برای اینکه به ایران حمله کند و به خیال خودشان کار ایران را تمام کند، کار جمهوری اسلامی را تمام کند! اینها تصوّر نداشتند که ایران در مقابل حرکت آنها آن‌چنان مُشتی به آنها خواهد زد که آنها را پشیمان خواهد کرد؛ این تصوّر را نداشتند.

آنها خیال میکردند با این حمله کار ایران تمام شد. ببینید؛ روز بیست‌وسوّم خرداد به ایران حمله شد، یک روز بعد ــ یعنی روز بیست‌وچهام خرداد ــ یک عدّه از عوامل آمریکا در یک پایتخت اروپایی نشستند و شروع کردند بحث کردن بر روی جایگزین جمهوری اسلامی! شنیدم این را در تلویزیون هم دو سه روز پیش گفتند، [منتها] این را همان وقت به ما اطّلاع دادند. یعنی این‌قدر خاطرجمع بودند به اینکه این حمله اساس جمهوری اسلامی را در کشور متزلزل خواهد کرد؛ خاطرجمع بودند که مردم را در مقابل جمهوری اسلامی نگه میدارد. این‌قدر مطمئن بودند که یک روز بعد از شروع حمله نشستند و بحث کردند که حالا بعد از جمهوری اسلامی چه کسی، کدام حکومتی و چگونه حکومتی بر ایران حکومت کند! پادشاه هم معیّن کردند؛ برای ایران، شاه هم معیّن کردند که فلان کس هم پادشاه ایران باشد! اینها این‌جور درباره‌ی ایران خیال میکردند. تصوّر میکردند با این حمله بین نظام و مردم فاصله خواهد افتاد، نظام ضعیف خواهد شد و خواهند توانست بر مقصود سخیف و مقصود خباثت‌آمیز خودشان مسلّط بشوند و توجّه کنند و این کار را انجام بدهند؛ منتها «ملّت ایران» ــ این را بارها گفته‌ایم، و من اصرار دارم تکرار کنم ــ ملّت ایران، با ایستادگی خود در کنار نیروهای مسلّح، در کنار دولت، در کنار نظام، مشت محکمی به دهان همه‌ی اینها زد.

در بین این جمع ابلهی که نشستند جایگزین برای جمهوری اسلامی در ایران پیدا کنند یک ایرانی هم بود؛ خاک بر سر آن ایرانی‌ای که به [ضرر] کشور خودش، به نفع یهود، به نفع صهیونیسم، به نفع آمریکا می‌نشیند فعّالیّت میکند! البتّه اینها قبل از آن وقتی بود که نیروهای مسلّح ما قدرت خودشان را به طور کامل نشان بدهند؛ روزهای اوّل و دوّم بود. بعد نیروهای مسلّح بحمدالله توانستند کارهای بزرگی را انجام بدهند که جا دارد همه‌ی ملّت ایران از نیروهای مسلّح تشکّر کنند و تشکّر میکنیم از اینها و بعد از این هم ان‌شاءالله روزبه‌روز بر قوّت و توانایی ملّت ایران در نیروهای مسلّح افزوده خواهد شد.

خب یک نکته‌ی دیگر در اینجا وجود دارد که من آن را هم عرض کنم. آن نتیجه‌ای که در این حوادث، دشمنان به آن نتیجه رسیدند، این است که ایران را با جنگ، با حمله‌ی نظامی نمیتوان به زانو درآورد؛ جمهوری اسلامی را با این ابزار و وسایل خشن نمیشود عقب راند. خب ۴۵ سال است که دارند این کارها را میکنند؛ روز‌به‌روز جمهوری اسلامی قوی‌تر شده. دیدند راهش این است که در داخل اختلاف ایجاد کنند، در داخل نفاق ایجاد کنند؛ البتّه عواملی هم در داخل دارند؛ عوامل صهیونیسم، عوامل آمریکا، هستند گوشه و کنار در کشور؛ به وسیله‌ی اینها و یا به وسیله‌ی کسانی که غفلت دارند از آنچه میگویند و از آنچه مینویسند، بین مردم اختلاف ایجاد کنند و چندصدایی در کشور به وجود بیاورند. امروز بحمدالله کشور متّحد است. امروز مردم متّحدند. اختلاف سلیقه هست، اختلاف سلیقه‌ی سیاسی، اجتماعی وجود دارد لکن در دفاع از نظام، دفاع از کشور، ایستادگی در مقابل دشمن، مردم امروز متّحدند. این اتّحاد به ضرر آنها است، این اتّحاد مانع تجاوز و تعرّض آنها است؛ این را میخواهند از بین ببرند. مراقب این باشید.

اهل بیان، اهل قلم، آنهایی که حرف میزنند، آنهایی که مینویسند، آنهایی که تحقیق میکنند، آنهایی که توییت میزنند، بفهمند چه کار میکنند. این اتّحاد مقدّس، این اجتماع عظیم، این سپر پولادین از دلهای مردم و اراده‌های مردم نباید خدشه‌دار بشود. امروز بحمدالله اتّحاد وجود دارد. این اتّحاد را مردم حفظ کنند. مسئولان کشور بخصوص مسئولان سه قوّه که بحمدالله امروز آنها هم در کمال اتّحاد و همدلی دارند با هم کار میکنند، این را حفظ کنند. خدمتگزاران کشور را مردم حمایت کنند؛ رئیس‌جمهور را حمایت کنند. رئیس‌جمهور، پُرکار و پُرتلاش و پیگیر است؛ عناصرِ این‌جور که پُرکار باشند، پُرتلاش باشند، پیگیر باشند، اینها را باید قدرشناسی کرد. اتّحاد بین ملّت و دولت، بین آحاد مسئولین گوناگون نظام، بین نیروهای مسلّح و مردم، بین آحاد مردم، چیزی است که بایستی با همه‌ی وجود حفظ بشود؛ این توصیه‌ی قطعی من است.

من از علائم و قرائنی این‌جور احساس میکنم که امروز بیشترین تلاش دشمن برای این است که این هم‌صدایی را، این یک‌صدایی را، این همدلی را، این همکاری را خدشه‌دار بکنند؛ امروز این کار را دشمن دارد با شیوه‌های مختلف میکند؛ مردم توجّه داشته باشند. البتّه بعضی ممکن است در مسائل گوناگون نظرات مختلفی داشته باشند؛ هیچ اشکالی ندارد، [امّا] اهل فکر توجّه کنند که ارائه‌ی یک فکر نو که مکمّل موجودیِ ملّت ایران باشد، فرق دارد با تخریب کردن، با اهانت کردن؛ مبانی جمهوری اسلامی را تخریب نکنند. همین مبانی است که این ملّت را این‌جور رشد داده، این کشور را این‌جور بالا آورده، این قدرت را به این ملّت بخشیده؛ همین مبانی است. [اگر] این مبانی را میخواهند تکمیل کنند، اضافه کنند، اصلاح کنند، اشکالی ندارد، لکن تخریب نباید کرد؛ تخریب، خواست دشمن است. و این همکاری قوای سه‌گانه، همکاری مجلس و دولت و قوّه‌ی قضائیّه و نیروهای مسلّح و دیگران، باید ادامه پیدا کند.

امروز دشمن ما، آن دشمنی که در مقابل ما قرار دارد، یعنی رژیم صهیونی، منفورترین رژیم دنیا است، منفورترین حکومت دنیا است. ملّتها هم از حکومت صهیونی منزجرند، از او متنفّرند؛ دولتها هم این حکومت را، حکومت صهیونی را محکوم میکنند. یعنی شما ببینید رؤسای دولتهای غربی که همیشه حامی رژیم صهیونی بودند، امروز آنها را محکوم میکنند؛ البتّه محکومیّت زبانی است؛ این کم است، محکومیّت زبانی فایده‌ای ندارد. جنایتی که امروز رؤسای حکومت صهیونی دارند انجام میدهند، به گمان من در تاریخ بی‌سابقه است. کودکان را با گرسنگی و تشنگی بکشند؛ کودکان را با تشنگی و گرسنگی به قتل برسانند؛ کودکانی را که برای گرفتن غذا به یک جایی آمدند، به رگبار ببندند؛ این در دنیا تا آنجایی که بنده از تاریخ اطّلاع دارم، چیز بی‌سابقه‌ای است؛ این [جنایات] ملّتها را منزجر کرده؛ باید در مقابل این ایستاد. ایستادگی هم به زبان نیست که دولتها بگویند که ما مخالفیم، محکوم میکنیم ــ حتّی دولت فرانسه، دولت انگلیس و دیگران هم محکوم کردند ــ این فایده‌ای ندارد؛ بایستی راه کمک رساندن به رژیم صهیونیستی بسته بشود؛ راه کمک به آنها بسته بشود. این کاری که امروز مردم شجاع یمن انجام میدهند، کار درست است؛ کار درستْ آن است. در مقابل جنایتی که سران رژیم صهیونی انجام میدهند، هیچ راهی وجود ندارد جز اینکه راه‌های کمک به آنها بکلّی از همه‌طرف مسدود بشود.

ما البتّه برای هر کاری که برای جمهوری اسلامی ممکن باشد، هر کاری که امکان داشته باشد، آمادگی کامل داریم و امیدواریم ان‌شاءالله خدای متعال به حرکت ملّت ایران و حرکت حق‌خواهان عالم برکت بدهد و ریشه‌ی این سرطان عمیق مُهلک را از این مهلکه بکَند و ان‌شاءالله ملّتهای مسلمان را بیدار کند و با یکدیگر متّحد کند.

والسّلام علیکم و رحمة‌الله و‌ برکاته


(۱ در ابتدای این مراسم، دو نفر از مدّاحان به ذکر مدح و مرثیه‌ی حضرت امام رضا (علیه السّلام) پرداختند.

سلامت ریه‌ها نقش حیاتی در کیفیت زندگی و عملکرد کلی بدن دارد. آلودگی هوا، مصرف دخانیات و استرس‌های روزمره تهدیدی جدی برای سیستم تنفسی‌مان هستند. به همین دلیل مراقبت از ریه‌ها بسیار مهم است. یکی از روش‌های این مراقبت مصرف خوراکی‌های مفید است. در ادامه به غذاهایی که دوست ریه‌هایمان هستند اشاره کرده‌ایم:

۱. مواد خوراکی سرشار از فیبر

بنابر تحقیقات، عملکرد ریه‌ها با مصرف فیبر بیشتر بهتر می‌شود. تمشک، نخود، عدس، لوبیا، نان سبوس‌دار، برنج قهوه‌ای، کینوا، گلابی و بروکلی مملو از فیبر هستند.

۲. قهوه

کافئین و پلی‌فنول‌های موجود در قهوه، در کاهش التهاب و درنتیجه بهبود عملکرد ریه‌ها موثرند.

۳. غلات کامل

مصرف غلات کامل، از جمله جو دوسر، برنج قهوه‌ای و نان گندم کامل برای ریه‌ها عالی هستند. این خوراکی‌ها سرشار از فیبر و ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی و ‌ضدالتهابی، حاوی سلنیوم و ویتامین E هستند که همگی سلامت ریه را تامین می‌کنند.

۴. سبزیجات برگ‌سبز

سبزیجاتی مانند اسفناج و کلم پیچ حاوی کاروتنوئیدها هستند که خواص آنتی‌اکسیدانی دارند و می‌توانند خطر ابتلا به سرطان ریه را کاهش دهند.

۵. لبنیات

خواص ضدالتهابی محصولات لبنی، خطر مرگ ناشی از سرطان ریه را کاهش می‌دهد.

۶. گوجه‌فرنگی

گوجه‌فرنگی و محصولات آن حاوی لیکوپن هستند که با کاهش التهاب مجاری تنفسی، عملکرد ریه‌ها را بهبود می‌بخشند.

با مصرف مواد غذایی مناسب ریه‌ها، سیستم تنفسی‌تان را سالم نگهدارید. همچنین بهتر است از مصرف یکسری از مواد خوراکی که التهاب‌آورند و ریه‌ها را در معرض بیماری‌های گوناگون، مانند سرطان، قرار می‌دهند پرهیز کنید. از این مواد غذایی مضر می‌توان به گوشت‌های فرآوری شده، نوشیدنی‌های گازدار شیرین یا الکلی، غذاهای سرخ‌کردنی و چرب و نمک زیاد اشاره کرد. بیشتر این مواد غذایی التهاب‌آور هستند و احتمال ابتلا به برونشیت مزمن، آسم و ذات‌الریه را افزایش می‌دهند.

با مصرف مواد غذایی سالم و پرهیز از مضرها، سیستم تنفسی‌تان و عملکرد ریه‌هایتان را سالم نگهدارید.

تیمی از محققان در حال آزمایش یک درمان نوآورانه برای دیابت نوع ۲ هستند که ممکن است نیاز به تزریق انسولین سنتی را از بین ببرد. این درمان شامل اسپری کردن بخار داغ بر روی پوشش دوازدهه، اولین قسمت روده کوچک، برای بهبود حساسیت بدن به انسولین است.

مطالعات نشان می‌دهد که افراد دیابتی نوع ۲ که رژیم غذایی غنی از کربوهیدرات‌ها، چربی‌ها و قند‌ها را دنبال می‌کنند، اغلب پوشش دوازدهه ضخیم‌تری دارند. محققان معتقدند که سطح بالای قند خون ترشح انسولین را تحریک می‌کند که به بدن سیگنال می‌دهد تا رشد سلولی را در پوشش دوازدهه افزایش دهد و حساسیت بدن به انسولین را کاهش دهد و خطر ابتلا به دیابت را افزایش دهد.

پس از درمان، سطح دوازدهه بازسازی می‌شود، حساسیت به انسولین را بازیابی می‌کند و به کنترل سطح قند خون کمک می‌کند. یک آزمایش اروپایی و برزیلی که در مجله تحقیقات دیابت و عمل بالینی منتشر شده است، پس از دو سال سطح قند خون را به طور قابل توجهی کاهش داد و بیش از نیمی از بیماران توانستند دوز دارو‌های دیابت خود را کاهش دهند یا دوز ثابتی را حفظ کنند.

طبق گزارش GIE (مجله انجمن آمریکایی آندوسکوپی دستگاه گوارش)، در یک آزمایش کوچک‌تر روی ۲۰ بیمار در شیلی که از نسخه جدیدتر این درمان استفاده می‌کردند، همه شرکت‌کنندگان پس از نه ماه تزریق انسولین را متوقف کردند، اگرچه برخی از آنها به مصرف دارو‌های خوراکی ادامه دادند.

این درمان شامل تخریب بخشی از پوشش دوازدهه با استفاده از یک دستگاه بادکنک‌مانند حاوی مایع گرم یا ابلیشن بخار با فرکانس رادیویی است. دستگاه از طریق آندوسکوپ عبور داده می‌شود و هر انفجار بخار حدود سه ثانیه طول می‌کشد. این دستگاه تا ۶۰ سانتی‌متر از پوشش دوازدهه را پوشش می‌دهد و اثر جراحی بای‌پس معده را تقلید می‌کند که بخش بزرگی از دوازدهه را دور می‌زند تا جذب غذا را کاهش داده و کنترل قند خون را بهبود بخشد.

این عمل حدود نیم ساعت طول می‌کشد و بیمار پس از دو ساعت به خانه برمی‌گردد. پوشش داخلی ظرف چهار هفته بهبود می‌یابد. تا به امروز، هیچ عارضه یا ناراحتی در بین شرکت‌کنندگان گزارش نشده است.

نتایج نشان داد که میانگین سطح هموگلوبین گلیکوزیله (HbA۱c) از ۹.۳٪ به ۷.۶٪ با مقدار ایده‌آل کمتر از ۶.۵٪ کاهش یافته است. دکتر ریحان حیدری، سرپرست این آزمایش، امیدوار است سال آینده آزمایش مشابهی را در بریتانیا آغاز کند.

آرین ساها، مشاور جراحی دستگاه گوارش و چاقی اظهار داشت: «اشتیاق زیادی برای این روش جدید درمان دیابت وجود دارد و می‌تواند به ابزاری مهم برای رسیدگی به تعداد رو به رشد افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ تبدیل شود.»

نشریه آمریکایی در مقاله‌ای با عنوان «دروغ‌هایی که آمریکا درباره خاورمیانه به خود می‌گوید» تصویری انتقادی از سیاست ایالات متحده در این منطقه ارائه کرده و یادآور شده که در طول جنگ غزه، مقامات آمریکایی بارها ادعاهایی مطرح کرده‌اند که بر خلاف آن عمل کرده‌آند؛ از جمله اینکه آتش‌بس نزدیک است، ایالات متحده در پی تحقق آن است، به اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها به یک اندازه اهمیت می‌دهد، و در مسیری بازگشت‌ناپذیر برای تشکیل کشور فلسطین گام بر می‌دارد.

«رابرت مالی» نماینده ویژه سابق آمریکا در امور ایران و «حسین آقا» ستون‌نویس فارن افرز، این مطلب را به رشته تحریر درآورده‌اند.

این دو نفر در این مقاله تأکید کرده‌اند که مذاکرات آتش‌بس بارها شکست خورده و ایالات متحده از انجام تنها اقدام مؤثر، یعنی مشروط کردن یا توقف کمک‌های نظامی به رژیم صهیونیستی، خودداری کرده است. حال‌آنکه این اقدام می‌توانست نشان دهد واشنگتن واقعاً نگران جان غیرنظامیان است.

عادت به فریب

فارن افرز خاطرنشان کرده که این عادت به فریبکاری سابقه‌ای طولانی دارد. ایالات متحده همواره خود را میانجی نشان داده است، حال‌آنکه همیشه طرفدار یکی از طرفین بوده است. همچنین فرایند صلحی که از سوی واشنگتن طراحی‌شده، بیش از آنکه وضع موجود را تغییر دهد، آن را تثبیت کرده است. این نشریه نوشته که آمریکا به نام دموکراسی و حقوق بشر وارد عمل شده، اما نتیجه اقداماتش بحران‌های پی‌درپی بوده است.

به اذعان نشریه آمریکایی، همین تناقض‌ها باعث شده تا نفوذ آمریکا کاهش یابد. بازیگران محلی دیگر به شعارهای تکراری درباره «راه‌حل دو دولتی» یا «میانجی‌گری آمریکا» اعتنایی ندارند و به رفتارهای مستقیم‌تر و خشن‌تر روی آورده‌اند.

بررسی زمینه‌های شکست

این مقاله مراحل شکست سیاست‌های آمریکا را چنین توصیف کرده است: ابتدا رویکرد غلط و خطای محاسباتی؛ سپس تکرار همان خطاها بدون درس گرفتن؛ و در نهایت دروغ. نویسنده یادآور شده که مقامات آمریکایی بارها موقعیت‌ها را اشتباه تحلیل کردند: چه در کمپ‌دیوید ۲۰۰۰ با «یاسر عرفات»، چه در انتخابات فلسطین ۲۰۰۶ که حماس پیروز شد، و چه در خیزش سوریه ۲۰۱۱ یا در ارزیابی درباره ایران و طالبان.

به نوشته فارن افرز، این خطاها ناشی از تحریف عمدی نبود، بلکه نتیجه سوءبرداشت و استفاده از اطلاعات ناقص بود. مشکل اصلی، فقدان پاسخگویی و یادگیری نهادی است؛ به همین دلیل شکست‌های آمریکا نیز تکرار شده‌اند.

رسانه آمریکای در این مقاله تصریح می‌کند که مقامات آمریکا ابتدا خود را متقاعد می‌کنند که توافق نزدیک است، اما با گذشت زمان این توهم به دروغ بدل می‌شود. برای نمونه، تکرار بی‌پایان تعهد به «راه‌حل دو دولتی» در حالی که شرایط تحقق آن از بین رفته بود، نمونه‌ای از این گذار است. این مقاله تأکید کرده که این دروغ‌ها دیگر حتی شنوندگان را فریب هم نمی‌دهد، چراکه خود گویندگان هم می‌دانند در حال طرح ادعاهایی بی‌اساس هستند.

محدودیت قدرت و بهار عربی

فارن افرز همچنین نوشته که تکیه بر خوش‌بینی توخالی، بازتابی از کاهش قدرت واقعی آمریکا در غرب آسیاست. با وجود برتری نظامی و اقتصادی، واشنگتن بارها از سوی متحدان و مخالفان نادیده گرفته شده و فاصله میان توانایی‌ها و دستاوردهایش بسیار عمیق است.

در افغانستان و عراق، جنگ‌های آمریکایی به کشته شدن صدها هزار نفر انجامیده، اما نتیجه‌ای پایدار نداشته‌اند: طالبان در افغانستان به قدرت بازگشته و در عراق نیز دولتی نزدیک به ایران به قدرت رسیده است. این مقاله نتیجه گرفته که آمریکا نشان داد نه توان جنگیدن و پیروز شدن دارد و نه توان مدیریت صلح.

این مقاله در ادامه یادآور شده که خیزش‌های عربی نیز خطاهای واشنگتن را آشکار کردند. «باراک اوباما» رئیس‌جمهور اسبق آمریکا از «ایستادن در سمت درست تاریخ» سخن گفته بود، اما تاریخ راه خود را رفت. در مصر، دولت سرنگون شد، در لیبی مداخله آمریکا باعث هرج‌ومرج و جنگ داخلی شد، در سوریه نیز حمایت آمریکا از مخالفان فقط جنگ را طولانی‌تر کرد و به مداخله دیگر طرفین منجر شد.

همچنین به اذعان این نویسندگان، جنبش‌های مقاومت منطقه که آمریکا قصد تضعیفشان را داشت - مانند حزب‌الله یا حماس - بارها از بحران‌ها جان سالم به در بردند و حتی قدرت بیشتری گرفتند.

فشار بی‌نتیجه تحریم‌ها و خوش‌بینی دروغین

مالی و آقا تاکید کرده‌اند که سیاست فشار بر ایران نیز بارها شکست خورده است، زیرا  هر تحریم تازه، به جای تغییر رفتار، مقاومت بیشتری را به دنبال داشته است؛ چرخه‌ای که فی‌نفسه نشان‌دهنده ناکارآمدی رویکرد ایالات متحده است.

نمونه دیگری از این تناقض، سیاست اوباما در سوریه بود. او درباره «بشار اسد» رئیس‌جمهور وقت سوریه اعلام کرده بود که «این دیکتاتور سقوط خواهد کرد»، اما بعدها اعتراف کرد که چنین تصوری خیال‌پردازانه بوده است. دولت بایدن نیز از خروج ترامپ از توافق هسته‌ای با ایران انتقاد کرد، اما خود بر تحریم‌ها افزود.

فارن افرز در انتها به این نتیجه رسیده است که دیپلماسی آمریکا در غرب آسیا به فرهنگی از خوش‌بینی دروغین و تکرار وعده‌های بی‌پایه و اساس بدل شده است. این عادت، محصول کاهش قدرت واقعی واشنگتن است. شعارهای مکرر درباره صلح، دموکراسی و حقوق بشر، در عمل پوششی برای سیاست‌هایی بوده که جز ویرانی و بی‌ثباتی چیزی به بار نیاورده‌اند.

با وجود شرایط سختی که در خرداد و تیر ماه سال جاری به‌واسطه حمله جنایتکارانه رژیم صهیونیستی بر کشور حاکم شد یکی از حوزه‌هایی که به فعالیت خود ادامه می‌داد ورزش بود. فدراسیون‌ها و رشته‌های مختلف با توجه به رویدادهای پیش‌ِرو برنامه‌های خود را دنبال می‌کردند، بعد از دفاع 12روزه، فعالیت فدراسیون‌ها شدت گرفت و موفقیت‌هایی در زمینه‌های مختلف رقم خورد از جمله قهرمانی تیم والیبال جوانان در جهان و کشتی آزاد در مسابقات قهرمانی جهان.

واقعیت این است که تحت هر شرایطی ورزش می‌تواند حال‌وهوای جامعه را تغییر دهد و فضای مثبتی را به وجود آورد، هیچ پدیده اجتماعی همانند ورزش این قابلیت را ندارد و «کوچکترین» موفقیت‌های ورزش «بزرگترین» شور و نشاط را در جامعه ایجاد می‌کند، این موضوع در چند شب اخیر با تمام وجود احساس شد زمانی که کشتی‌گیران آزادکار کشورمان مقتدرانه قهرمان جهان شدند، امیرحسین زارع تاج سنگین‌وزن جهان را بر سر گذاشت و «رحمان بی‌رحم» در مدت زمانی کوتاه نسخه حریف ژاپنی‌اش را در فینال پیچید.

کنار قهرمانی، ادای احترام کشتی‌گیران و مربیان به‌ویژه امیرحسین زارع، رحمان عموزاد و پژمان درستکار به پرچم مقدس ایران موضوع دیگری بود که توجهات را به خود جلب کرد، احترام به مام میهن تکمیل‌کننده شب رؤیایی کشتی و ورزش ایران بود. بعد از قهرمانی ایران که پس از 12 سال به دست آمد، رهبر معظم انقلاب اسلامی پیامی ویژه صادر کردند که در تک تک جملات آن نکات مهمی نهفته بود؛ «تلاش اعجاب‌انگیز» روی تشک برای قهرمانی، «رفتار تحسین‌آمیز» برای رفتار کشتی‌گیران پس از قهرمانی و «آمیزه‌ی قدرت و معنویت» برای تلاش فدراسیون، مربیان، کشتی‌گیران که «آفریننده‌ی ارزش‌های والا» شدند.

مقام معظم رهبری در بازه‌های زمانی مختلف برای موفقیت‌های ورزش ایران پیام تبریک صادر کرده‌اند اما جنس این پیام تفاوت داشت، این پیام‌ها یعنی اینکه رهبری توجه‌ای ویژه به مقوله ورزش دارند و همین موضوع باعث دلگرمی ورزشکاران و دست‌اندرکاران ورزش می‌شود.

نکته مهم این است که باید به ورزش به‌اندازه تأثیرگذاری‌اش توجه شود، این موضوع می‌طلبد که نهادهای مختلف تمام همّت خود را برای موفقیت ورزش و متعاقب آن شادی جامعه به‌کار گیرند.

وزارت امور خارجه آلمان امروز (چهارشنبه) با انتشار اطلاعیه‌ای از گفت‌وگوی تلفنی وزرای خارجه آلمان، انگلیس و فرانسه و همچنین مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با «سید عباس عراقچی» وزیران امور خارجه ایران خبر داد.

در این اطلاعیه آمده است: امروز، وزرای امور خارجه سه کشور اروپایی و نماینده عالی اتحادیه اروپا، تماسی تلفنی با همتای ایرانی خود برای ادامه تلاش‌های دیپلماتیک برقرار کردند.

بنابر اعلام وزارت امور خارجه آلمان، آنها در اظهارات خود ادعا کردند که ایران هنوز اقدامات منطقی و دقیقی را که برای دستیابی به تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ لازم است، انجام نداده است.

آن‌ها همچنین تاکید کردند که ایران باید مذاکرات را از سر بگیرد، اجازه بازرسی از سایت‌های حساس را بدهد و به ذخایر اورانیوم غنی‌شده با غلظت بالا رسیدگی کند.

علاوه‌براین، سه کشور اروپایی در ادامه رویکرد خصمانه خود درقبال ایران بر فوریت و عزم خود برای پیشبرد اعمال مجدد تحریم‌ها بدون اقدامات مشخص در روزهای آینده تأکید کردند.

یک سخنگوی وزارت خارجه آلمان نیز در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه، با ادعای اینکه «توپ در زمین ایران است»، گفته پیشنهاد برای تمدید موقت اسنپ‌بک در صورت «انجام تعهدات مشخص از سوی ایران» روی میز است.

او همچنین مدعی شده است: در حال حاضر، گام‌های برداشته‌شده توسط ایران کافی نبود است.

شیخ «نعیم قاسم» دبیرکل حزب‌الله لبنان در پیامی تصویری به مناسبت اولین سالگرد انفجار پیجرها که توسط رژیم اشغالگر صهیونیستی در لبنان صورت گرفت، مجروحان این عملیات را «پیشگامان بصیرت» و «ضربان واقعی مسیر مقاومت» خواند و با ستایش از ایستادگی‌شان، تأکید کرد که تلاش‌هایشان امروز ارزشمندتر از هر زمان دیگر است.

دبیرکل حزب‌الله لبنان در ابتدای سخنرانی خود زخمی‌های عملیات انفجار پیجرها و سایر مجروحان، آن‌ها را نور راهنمای امنیت مسیر و حیات‌بخش استمرار نبرد توصیف کرد

وی با اشاره به سه ویژگی اصلی این مجروحان گفت نخستین ویژگی آنها، «بهبود و تعالی بر جراحات» همانند حضرت ابوالفضل العباس(ع)؛ دوم، «بصیرت و قیام دوباره با امید به آینده» که راه را روشن و بی‌ابهام پیش چشم‌شان نگاه می‌دارد؛ و سوم، «استمرار حضور در میدان» برخلاف هدف دشمن صهیونیستی که می‌خواست توانشان را از کار بیندازد.

دبیرکل حزب‌الله لبنان خطاب به مجروحان این جنایت رژیم صهیونیستی افزود: دشمن می‌خواست توانایی‌های شما را از بین ببرد و شما را از نبرد خارج کند، اما اکنون شما با قدرت و انرژی بیشتری وارد نبرد شده‌اید.

شیخ نعیم قاسم تأکید کرد که این مجروحان حامل «پیام کامل اسلام» و پیروان ولایت و خط امام خمینی(ره) و امام خامنه‌ای و در جستجوی آینده‌ای روشن در پرچم‌داری امام مهدی(عج) هستند.

دبیرکل حزب‌الله گفت: «بدانید اسرائیل سقوط خواهد کرد؛ زیرا مقاومت تا آزادی ادامه خواهد یافت و این پیروزی حتمی است.»

این پیام با سلام و دعا برای همه مجروحان و آرزوی پیروزی مقاومت پایان یافت.

شبکه المیادین به سندی از پیش‌نویس قطعنامه مشترک ایران، روسیه، چین و کشورهای دیگر درباره ممنوعیت هدف قرار دادن تأسیسات هسته‌ای زیر نظارت آژانس دست یافته است.

 بر اساس  پیش‌نویس این قطعنامه، باید هرگونه حمله یا تهدید به حمله علیه سایت‌ها و تأسیسات هسته‌ای تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ممنوع شود.

پیش‌نویس این قطعنامه تاکید دارد حملات به تأسیسات هسته‌ای خطرات جدی برای نظام نظارتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، صلح و امنیت بین‌المللی و ایمنی و امنیت مواد هسته‌ای ایجاد می‌کند.

در ادامه پیش‌نویس قطعنامه بر حق کامل و تغییرناپذیر در انجام تحقیقات، تولید و بکارگیری انرژی صلح آمیز هسته‌ای تاکید شده است.

همین طور در این سند منتشر شده توسط المیادین تاکید شده است که آژانس انرژی اتمی باید نقش خود را در جلوگیری از هرگونه آسیب به فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای بر اثر حملات یا تهدیدات تضمین کند.

در پیش‌نویس این قطعنامه همچنین حملات "عمدی و غیرقانونی" انجام‌شده در ژوئن 2025 علیه سایت‌ها و تأسیسات هسته‌ای ایران محکوم شده است.

 میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین، اعلام کرد که روسیه به همراه چین، نیکاراگوئه و ونزوئلا در تدوین پیش‌نویس قطعنامه ایران برای ممنوعیت حمله به تأسیسات هسته‌ای مشارکت داشتند.

شبکه المیادین به سندی از پیش‌نویس قطعنامه مشترک ایران، روسیه، چین و کشورهای دیگر درباره ممنوعیت هدف قرار دادن تأسیسات هسته‌ای زیر نظارت آژانس دست یافته است.

 بر اساس  پیش‌نویس این قطعنامه، باید هرگونه حمله یا تهدید به حمله علیه سایت‌ها و تأسیسات هسته‌ای تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ممنوع شود.

پیش‌نویس این قطعنامه تاکید دارد حملات به تأسیسات هسته‌ای خطرات جدی برای نظام نظارتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، صلح و امنیت بین‌المللی و ایمنی و امنیت مواد هسته‌ای ایجاد می‌کند.

در ادامه پیش‌نویس قطعنامه بر حق کامل و تغییرناپذیر در انجام تحقیقات، تولید و بکارگیری انرژی صلح آمیز هسته‌ای تاکید شده است.

همین طور در این سند منتشر شده توسط المیادین تاکید شده است که آژانس انرژی اتمی باید نقش خود را در جلوگیری از هرگونه آسیب به فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای بر اثر حملات یا تهدیدات تضمین کند.

در پیش‌نویس این قطعنامه همچنین حملات "عمدی و غیرقانونی" انجام‌شده در ژوئن 2025 علیه سایت‌ها و تأسیسات هسته‌ای ایران محکوم شده است.

 میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین، اعلام کرد که روسیه به همراه چین، نیکاراگوئه و ونزوئلا در تدوین پیش‌نویس قطعنامه ایران برای ممنوعیت حمله به تأسیسات هسته‌ای مشارکت داشتند.

عنایات کریمانه حضرت معصومه(س) به مشتاقانش، سابقه‌ای دیرینه دارد. این روایات، گواهی می‌دهند که تقدم در حضور و ابراز ارادت به ساحت مقدس آن حضرت، همواره پاسخ و پاداشی الهی را به همراه داشته است.

راوی می گوید: نزد امام صادق علیه السلام رفتم و دیدم آن بزرگوار با کودکی که در گهواره است سخن می گوید.

با تعجب از آن حضرت پرسیدم: آیا شما با کودکی که در گهواره است سخن می گویید؟

آن حضرت فرمود: آری اگر تو هم مایل هستی نزد او بیا و با او حرف بزن؛ نزدیک رفته به کودک سلام کردم، کودک جواب مرا داد و فرمود:

نامی را که برای دختر خود انتخاب کرده ای عوض کن زیرا خداوند آن نام را دوست ندارد.

خداوند چند روز پیش به من دختری عطا کرده بود که من نام او را حمیرا گذاشته بودم.

سخن گفتن نوزاد اطلاع او از اخبار پنهانی و نهی از منکر او مرا به تعجب واداشته و بهت زده کرده بود، امام صادق علیه السلام به من فرمود: «تعجب نکن زیرا این نوزاد پسرم موسی است؛ خداوند از او دختری به من عنایت خواهد کرد که نامش فاطمه است و در سرزمین قم به خاک سپرده می شود و هر کس او را زیارت کند بهشت بر او واجب می گردد.»

به مناسبت بیست و سوم ربیع الاول، سالروز ورود پرخیر و برکت بانوی کریمه حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله‌علیها به شهر قم، به این نکته اشاره می‌کنیم که این حضور کوتاه، تحولی بزرگ در تاریخ ایران رقم زد. قم به برکت مضجع شریف ایشان، به کانون علمی و معنوی اهل‌بیت علیهم‌السلام بدل شد و نقشی بنیادین در گسترش تشیع ایفا کرد.

نقش حضرت معصومه‌ سلام‌الله‌علیها در گسترش تشیع در ایران

هجرت حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله‌علیها از مدینه به قم را باید نقطه عطفی بزرگ در تاریخ تشیع ایران دانست. اگرچه ایشان تنها حدود ۱۷ روز در قم اقامت داشتند، اما برکت حضور و سپس دفن این بانوی کریمه، قم را به کانون علمی و معنوی تشیع بدل ساخت؛ شهری که بعدها به «ام‌القرای شیعه» شهرت یافت.

هجرتی تاریخ‌ساز

هجرت حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها در میان سلسله هجرت‌های یکصد ساله شیعیان از نیمه قرن دوم تا نیمه قرن سوم هجری جایگاهی ممتاز دارد. این هجرت همانند هجرت امام رضا علیه‌السلام، سبب شد ایران به تدریج چهره‌ای تازه به خود گیرد و مسیر فرهنگی آن به سوی آموزه‌های اهل‌بیت علیهم‌السلام تغییر یابد [۱][۲][۳].

قم؛ قلب تپنده تشیع

قم از همان آغاز به برکت مضجع شریف حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها، به پناهگاه مؤمنان و مأمن عالمان و محدثان تبدیل شد. سفارش‌های مکرر ائمه اطهار علیهم‌السلام درباره زیارت ایشان جایگاه این بانوی کریمه را بیش از پیش آشکار می‌سازد. از جمله روایت شده است:

«هرکس دخترم را در شهر قم زیارت کند، بهشت بر او واجب می‌شود.»

«هرکس خواهرم را در شهر قم زیارت کند، بهشت بر او واجب می‌شود.»

«هرکس عمه ما را در شهر قم زیارت کند، بهشت بر او واجب می‌شود.»

این فضیلت‌ها باعث شد شیعیان برای زیارت به قم بیایند و بسیاری همانجا ساکن شوند. بدین ترتیب، قم به‌سرعت به یکی از پرترددترین شهرهای اسلامی و پایگاه اصلی تشیع بدل گشت [۴][۵].

رازی قزوینی در قرن ششم می‌نویسد: «مقبره حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها مورد زیارت خاص و عام است، حتی پادشاهان و امرای حنفی و شافعی به زیارت آن تربت تقرب می‌جویند» [۶]. همچنین منابع قرن چهارم از حضور مردم ری و دیگر نواحی در زیارت این بانوی بزرگوار سخن گفته‌اند [۷].

منطقه جبال و تأثیر قم بر شهرهای اطراف

منطقه «جبال» در منابع تاریخی به ناحیه‌ای گسترده گفته می‌شد که شهرهایی چون اصفهان، زنجان، قزوین، همدان، دینور، ری و کرمانشاه را در بر می‌گرفت [۱۱]. قم که در میانه این منطقه قرار داشت، با مرکزیت مرقد حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها، به کانونی برای نشر معارف شیعی بدل شد و اندک‌اندک بر همه این شهرها اثر گذاشت.

مورخان گزارش داده‌اند که تشیع در شهرهایی چون ری و کاشان به شدت متأثر از قم و عالمان آن بوده است [۸][۹][۱۰].

رفت‌وآمد بازرگانان، زائران و دانش‌طلبان از این مناطق به قم، کانالی برای انتقال فرهنگ شیعی فراهم آورد. حتی شهرهایی که از نظر جغرافیایی در حوزه نفوذ قم نبودند، مانند برخی مناطق کرمان، به واسطه ارتباطات علمی و فرهنگی با قم، پذیرای اندیشه‌های شیعی شدند.

نقش اشعریان و محدثان قمی

در همین دوره، خاندان اشعری در قم نفوذ فراوانی داشتند و ارتباط مستقیم با ائمه علیهم‌السلام برقرار می‌کردند [۱۲]. صدها محدث و شاگرد اهل‌بیت در این شهر حضور یافتند و میراث حدیثی شیعه را حفظ و منتقل کردند [۱۳]. چنین فضایی موجب شد تشیع مناطق جبال، و به تبع آن بخش‌های وسیعی از ایران، تحت‌تأثیر مستقیم قم قرار گیرد [۱۴][۱۵].

حوزه علمیه قم؛ میراث حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها

یکی از ثمرات اصلی حضور حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها در قم، پایه‌گذاری حوزه علمیه این شهر بود. گزارش‌ها حاکی از آن است که در قرن چهارم، بیش از ۲۰۰ هزار دانشمند در این خطه حضور داشته‌اند [۱۶].

کوشش‌های علمی عالمان قمی منجر به نگارش صدها اثر شد که بسیاری از آن‌ها به دیگر مراکز علمی اسلامی منتقل گردید و در گسترش تشیع سهم بسزایی ایفا کرد [۱۷]. از جمله، کتاب مائة منقبة نوشته ابن شاذان قمی در مسجدالحرام تدریس می‌شد [۱۸].

جمع‌بندی

هجرت و دفن حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها در قم، باعث شد این شهر به محور اصلی تشیع در ایران بدل شود. قم نه‌تنها فرهنگ شیعی را در منطقه جبال و شهرهای اطراف چون ری، کاشان، آوه و فراهان گسترش داد، بلکه به مرور بر مناطق دورتر مانند کرمان نیز تأثیر گذاشت.

سفارش‌های مکرر ائمه علیهم‌السلام در فضیلت زیارت آن حضرت، قم را به مقصد دائمی شیعیان تبدیل کرد. از دل این مرکز، حوزه‌ای علمی و فرهنگی پدید آمد که قرن‌هاست در سطح جهانی پرچمدار نشر معارف اهل‌بیت علیهم‌السلام است.

بی‌شک، راز ماندگاری و اقتدار تشیع در ایران، در برکت وجودی حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله‌علیها ریشه دارد.

پی‌نوشت‌ها:

۱. تاریخ قم، ص ۳۰۸؛ خلاصة البلدان، ص ۱۱۷.

۲. فرهنگ و تمدن اسلامی در قم – قرن سوم هجری، ص ۱۲۸.

۳. حریم مطهر بانوی عالی‌قدر اهل بیت حضرت معصومه (س)، مقدمه استاد دوانی، ص ۳۴.

۴. تاریخ قم، صص ۳۰۹ – ۳۱۱؛ بحار الانوار، ج ۹۹، ص ۲۶۵؛ زاد المعاد، ص ۵۴۷.

۵. شناخت‌نامه قم و حضرت معصومه، ص ۲۲۸.

۶. النقض، ص ۵۸۸.

۷. تاریخ قم، ص ۳۰۸.

۸. تاریخ قم، ص ۳۱۸ – ۳۱۹؛ کاشان در مسیر تشیع، ص ۱۲۰ – ۱۲۴؛ تاریخ گسترش تشیع در ری، ص ۳۲.

۹. تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا قرن نهم هجری، ص ۱۱۷ – ۱۳۲.

۱۰. مناسبات اهل بیت با ایرانیان، ص ۱۹۵؛ شناختنامه قم، ج ۵، ص ۳۶۳ – ۳۶۴.

۱۱. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج ۲، ص ۹۹.

۱۲. پیشگامان تشیع در ایران، ص ۵۶.

۱۳. تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا پایان قرن نهم هجری، ص ۳۰۸.

۱۴. تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، ص ۳۲۶.

۱۵. قم‌نامه، ص ۱۴۳.

۱۶. مجلسی، لوامع صاحبقرانی، ج ۱، ص ۴۷۸.

۱۷. جباری، مکتب حدیثی قم، ص ۱۰۸.

۱۸. «کنز الفوائد»، ج ۲، ص ۵۵؛ «دائرة المعارف بزرگ اسلامی»، ج ۴، مدخل: «ابن شاذان»، ص ۵۲ – ۵۳.