با رونمایی دونالد ترامپ از چارچوب سیاسی طرح دولت وی که برای فلسطین که تحت عنوان «معامله قرن» شناخته میشود، این طرح آمریکایی به پر مخاطبترین خبر رسانههای دنیا تبدیل شده است. با نگاهی به رسانههای مختلف میتوان انبوهی از مطالب را در خصوص این طرح پیدا کرد اما واقعاً این طرح چه میخواهد بگوید وجزئیات آن چیست؟
تعریف
معامله قرن، طرح دولت «دونالد ترامپ» برای حل مسئله فلسطین است که تحت این عنوان مطرح شده است. این طرح نسبت به طرحهای دولتهای گذشته آمریکا- که تحت عنوان «روند صلح خاورمیانه» معرفی شده بودند- تفاوتهایی بنیادین دارد. مهمترین تفاوت آن این است که ترامپ اساس طرح خود را بر اقتصاد گذاشته است. در حالی که طرحهای دولتهای گذشته آمریکا برای فلسطین همگی طرحهایی سیاسی بودند.
بخش های معامله قرن
معامله قرن دارای دوبخش است که تحت عنوان «چارچوب اقتصادی» و «چارچوب سیاسی» ارائه شده است.
بخش اقتصادی
چارچوب اقتصادی معامله قرن در ماه ژوئن 2019، در جریان برگزاری «کارگاه اقتصادی منامه»در بحرین ارائه شد. براساس طرحی که 2 روز قبل از این کنفرانس، از سوی کاخ سفید منتشر شد، چارچوب اقتصادی معامله قرن شامل 3 بخش است:
- آزاد کردن پتانسیلهای اقتصادی از طریق ایجاد زیر ساخت رشد و سرمایه گذاری تجاری
- توانمندسازی ملت فلسطین از طریق تقویت خدمات آموزشی
- تقویت حاکمیت فلسطینی از طریق ایجاد فضای عملکرد بهتر
در بخش اقتصادی معامله قرن ترامپ هزینههای اجرایای این طرح را بین کشورهایی که از پیش با آمریکا ائتلاف تشکیل داده بودند تقسیم کرد. برای اجرای معامله قرن 50 میلیارد دلار هزینه برآورد شد. آمریکا اعلام کرد صندوقی با سرمایهای بالغ بر50 میلیارد دلار ایجاد خواهد کرد که برای سرمایهگذاری و ایجاد زیر ساخت مورد استفاده قرار خواهد گرفت. از این مبلغ، 28 میلیون دلار آن به فلسطینیان در نوار غزه و کرانه باختری اختصاص خواهد یافت. 9 میلیارد دلار به مصر، 7.5 میلیارد دلار به اردن و 6 میلیارد دلار به لبنان اختصاص خواهد یافت.
بخش سیاسی
بخش سیاسی معامله قرن 28ژانویه 2020 توسط دونالد ترامپ رونمایی شد. این بخش شامل 22 فصل بود که در آن تمامی مسائلی مورد اختلاف فلسطینیان ارائه شده است.
- مقدمه
- رویکرد
- چشم انداز صلح بین دولت اسرائیل فلسطینیان و منطقه
- مرزها
- قدس
- طرح اقتصادی ترامپ
- امنیت
- گذرگاهها
- باریکه غزه
- منطقه آزاد تجاری
- توافق تجاری با ایالات متحده
- بنادر
- منطقه گردشگری دریای مرده
- مسئله آب و تصفیه فاضلاب
- اسیران
- آوارگان
- زیرساختهای دولت فلسطین
- تعلیم و فرهنگ صلح
- روابط عربها و اسرائیل- شریکان اقتصادی منطقه ای
- شناخت متقابل دو دولت
- پایان دعاوی، پایان درگیری
- مدیریت در جریان مذاکرات
نتایج و پیامدها
در نتیجه اجرای این دو بخش پیامدهای زیر را شاهد خواهیم بود:
- دولت قوم یهود در فلسطین تاریخی به وجود خواهد آمد و دولت فلسطینی بدون آنکه جایگاهش مشخص باشد آن را به رسمیت خواهد شناخت.
- قدس پایتخت دولت یهودی خواهد بود و فلسطینیان حومه قدس با نام «ابودیس » را به عنوان پایتخت در اختیار خواهند داشت.
- دولت فلسطینی به وجود نمیآید بلکه مقدمات ایجاد یک دولت بدون ارتش در بخشهایی از کرانه باختری که کمتر از 40 درصد آن است طی مذاکراتی بلند مدت مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
- آوارگان فلسطینی دیگر حق بازگشت به فلسطین را نخواهند داشت.
- مقاومت تحت عنوان تروریسم قرار میگیرد و در متون آموزشی به جوانان فلسطینی به عنوان تروریسیم معرفی خواهد شد.
- حق مقاومت مسلحانه از فلسطینیان گرفته میشود و نوار غزه باید از سلاح مقاومت خالی شود. این منطقه در وضعیت کنونی منطقه منزوی و بدون ارتباط با جهان خارج خواهد بود.
- آمریکا هرگونه حق فلسطینیان برای عضویت در سازمان ملل را غیرقانونی اعلام خواهد کرد.
- زمینهای فلسطینیان در سرزمینهای سال 1948 از آنها گرفته میشود و به جای زمینهایی در صحرای نقب به آنها واگذار می شود.
- کشورهای عرب منطقه ضمن به رسمیت شناختن دولت قوم یهود با این رژیم روابط رسمی برقرار خواهند کرد.
- به فلسطینیان ساکن سرزمین تاریخی فلسطین به جای حق سیاسی امکانات اقتصادی داده میشود.
- در اطراف نوار غزه در صحرای سینا شهرکهایی صنعتی به وجود میآید تا جمعیت موجود در غزه برای کار به آنجا بروند.
- به کشورهای حاشیه فلسطین مبالغی پرداخت میشود تا آوارگان فلسطینی رادر کشورهای خود حفظ کنند.