امام حسین (ع) یگانه دوران است، دورانی که وسعت آن به طول تاریخ بشریت است، از حضرت آدم ابوالبشر (ع) گرفته تا روزی که منتقم اصلی او یعنی حضرت حجت (ارواحنا له الفداء) ظهور بفرمایند. گرچه در منابع روایی کهن و حتی مجامع روایی ثانویه‌ای چون «بحار الأنوار» بحث قرار گرفتن امام زمان (عج) مابین رکن و مقام کعبه و معرفی خودشان وجود ندارد، اما در کتاب «إلزام الناصب فی إثبات الحجه الغائب (عج)» نوشته علی حائری یزدی، جملاتی را از کتابی با نام «الموائد» این‌گونه نقل می‌کند: «زمانی که حضرت قائم (عج) ظهور می‌کند، [کنار کعبه] مابین رکن و مقام می‌ایستد و پنج ندا می‌دهد:
الأول: ألا یا أهل العالم أنا الإمام القائم؛ آگاه باشید ای جهانیان که منم امام قائم؛
الثانی: ألا یا أهل العالم أنا الصمصام المنتقم؛ آگاه باشید ای اهل عالم که منم شمشیر انتقام گیرنده؛
الثالث: ألا یا أهل العالم إن جدّی الحسین قتلوه عطشان؛ بیدار باشید ای اهل عالم که جد من حسین را تشنه‌کام کشتند؛
الرابع: ألا یا أهل العالم إنّ جدّی الحسین علیه‌السلام طرحوه عریانا؛ بیدار باشید ای اهل عالم که جدّ من حسین را برهنه روی خاک افکندند؛
الخامس: ألا یا أهل العالم إنّ جدّی الحسین علیه‌السلام سحقوه عدوانا؛ آگاه باشید ای جهانیان که جدّ من حسین را از روی کینه‌توزی پایمال کردند.»[۱]
از این مطلب هم اگر بگذریم یکی از بهترین سندهایی که این مطلب را تأیید می‌نماید همان فراز از دعای ندبه است که می‌فرماید: «أَیْنَ اَلطَّالِبُ [اَلْمُطَالِبُ] بِدَمِ اَلْمَقْتُولِ بِکَرْبَلاَءَ؛ کجاست آن طلب‌کننده خون کسی که در کربلاء کشته شد.»[۲]
اینکه امام حسین (ع) از ابتدای خلقت تا انتهای آن به عنوان یک سمبل و نماد والا مطرح است به سبب دستگیری است که سیدالشهداء (ع) از تمام بشریت دارد. امام حسین (ع) ملجأ و پناه بشریت است خصوصاً در این زمانی که گرفتاری‌ها به شکل وسیعی گسترش یافته است.
پیوند عجیبی میان امام حسین (ع) و آیه ۹ سوره کهف وجود دارد که بیان گویایی از کهف و پناه بودن ایشان دارد، پناهی که به‌وقت سختی و ایجاد بن‌بست‌های انسان‌ساخته، گره را باز می‌نماید و مسیر را هموار و شفاف می‌سازد. منهال بن عمرو این‌گونه بیان می‌نماید: «أَنَا وَ اَللَّهِ رَأَیْتُ رَأْسَ اَلْحُسَیْنِ عَلَیْهِ السَّلاَمُ حِینَ حُمِلَ وَ أَنَا بِدِمَشْقَ وَ بَیْنَ یَدَیْهِ رَجُلٌ یَقْرَأُ اَلْکَهْفَ حَتَّى بَلَغَ قَوْلَهُ أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحابَ اَلْکَهْفِ وَ اَلرَّقِیمِ کانُوا مِنْ آیاتِنا عَجَباً فَأَنْطَقَ اَللَّهُ اَلرَّأْسَ بِلِسَانٍ ذَرِبٍ ذَلِقٍ فَقَالَ أَعْجَبُ مِنْ أَصْحَابِ اَلْکَهْفِ قَتْلِی وَ حَمْلِی؛ در دمشق بودم که دیدم سر حسین (ع) را مى‌برند و مردى در جلو، سورۀ کهف را تلاوت مى‌کرد تا اینکه به این آیه رسید: «أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحابَ اَلْکَهْفِ وَ اَلرَّقِیمِ کانُوا مِنْ آیاتِنا عَجَباً» پس خدا آن سر را به زبان فصیح گویا ساخت و گفت: شگفت‌تر از اصحاب کهف، کشته شدن من و حمل سر من مى‌باشد».[۳]
اگر بخواهیم یکی از شباهت‌های این ماجرا با ماجرای شهادت سیدالشهداء (ع) را بیان کنیم که وجه آن در ماجرای شهادت امام حسین (ع) اعجاب‌انگیزتر و رساتر است باید بگوییم که آن‌ها با اعتزالی که از حاکمیت جور داشتند ورق را به نفع مظلومان و به ضرر مستکبران زمانه خود برگرداند که این وجه در قیام اباعبدالله (ع) بسیار بلیغ‌تر و بلندتر از حرکتی بود که اصحاب کهف انجام دادند.
سیدالشهداء (ع) مظهر اتصال بشریت به خداست چون او با قیامش آن حقیقتی که خود به آن ایمان داشت را به اوج تبلور خود رساند و آن حقیقت چیزی نبود جز اینکه فرمودند: «اَنْتَ کَهْفِی حِینَ تُعْیِینِی اَلْمَذَاهِبُ فِی سَعَتِهَا وَ تَضِیقُ عَلَیَّ اَلْأَرْضُ بِرُحْبِهَا؛ تو پناهگاه منی هنگامی که راه‌ها با وسعتی که دارند بر من سخت می‌شوند و زمین با آن گستردگی‌اش، بر من تنگ می‌گردد.»[۴]
اکنون باید گفت که اگر امام حسین (ع) در آن اوج ظلم و تباهی که بر مردم عارض شده بود با اتصالی که به خداوند تبارک و تعالی دارد جنگ به ظاهر باخته را به یک بردی تاریخی تبدیل می‌کند و کهفی حصین برای بندگان خدا و آزادگان عالم می‌گردد، همه نمادهای او برای اسلام عزیز، گران‌قیمت محسوب می‌شود و برای دشمنان بشریت سدی نفوذناپذیر جلوه می‌نماید.
اگر زیارت اربعین سیدالشهداء (ع) در این روزهای پرالتهاب برگ برنده شیعه و اسلام عزیز محسوب می‌شود و در لسان معصومین (ع) به عنوان یکی از علامات انسان مؤمن مطرح می‌شود، مطلب عجیبی نیست و با آموزه‌های اسلامی کاملاً مطابق است.
زیارت امام حسین (ع) در روز اربعین با این کیفیتی که در این سال‌های اخیر دنبال می‌شود، برای مستکبران عالم بسیار سخت و دلهره‌آور است. آن‌ها می‌دانند حقیقتی همچون امام حسین (ع) اگر بر سر زبان‌ها بیفتد هدف او نیز تحقق پیدا خواهد کرد و آن هدف چیزی جز رفع جهالت و تحیر از تمامی بشریت در تمام اعصار نیست. سرگردانی، حیرانی و جهالتی که دنیای کفر حکومت خود را بر آن بنا نموده است.
آن معرفی‌ای که امام زمان (ارواحنا له الفداء) از خود با نام مبارک جد اطهرشان حضرت اباعبدالله (علیه‌السلام) در زمان ظهور انجام می‌دهند، پرده از این حقیقت برمی‌دارد که جهانیان با نام مبارک امام حسین (ع) آشنا هستند و با این رمز مقدس به نهضت جهانی امام زمان (عج) متصل خواهند شد و آنچه صاحب‌نظران در این باب گفته‌اند تأکید بر این مطلب است که زیارت اربعین اباعبدالله (ع) بار این شناخت عظیم را به دوش خواهد کشید.
مصطفی راهی
پی‌نوشت
۱.إلزام الناصب فی إثبات الحجه الغائب (عج)، على یزدى حائری،محقق، ج ۲، ص ۲۳۳، بیروت، مؤسسه الأعلمى، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.
۲.بحارالانوار، محمدباقر بن محمدتقی مجلسی، ج ۹۹،ص ۱۰۴، انتشارات دار احیاء التراث العربی، بیروت.
۳.همان، ج ۴۵، ص ۱۸۸.
۴.همان، ج ۹۵، ص ۲۱۶.
