مسجد و مجموعه سلیمیه در شهر ادیرنه یکی از آثار گزیده معماری دوره عثمانی در ترکیه است که در مرکز استان ادیرنه در بخش اروپایی ترکیه ساخته شده‌است.

شهر تاریخی ادیرنه؛ روزگاری پایتخت امپراتوری عثمانی

ادیرنه درقسمت غرب ترکیه نزدیک مرز بلغارستان و یونان واقع شده است و زمانی پایتخت دولت عثمانی بود و با مساجد، بازارهای سر پوشیده، پل‌ها و خانه‌های تاریخی‌اش به عنوان نماد میراث فرهنگی ترکیه شناخته می‌شود. شهر تاریخی ادیرنه با آثار پرشکوه خود آناطولی و اروپا را به یکدیگر مرتبط می‌سازد و هم در دوران امپراطوری عثمانی و هم در دوره جمهوریت به عنوان مرکز آموزش و فرهنگ نقش مهمی بر عهده داشته و دارد.

نمایی از وضو خانه مسجد سلیمیه

تمبر یادبود چاپ شده در دوره عثمانی با تصویری از مسجد سلیمیه

این مجموعه در دوره سلطنت سلطان سلیم دوم عثمانی با فرمان ایشان ساخته شده‌است. آغاز ساخت مسجد طبق کتیبه‌ای که در این مجموعه موجود است به سال 982و۹۷۶ هجری قمری  (مابین سالهای ۱۵75و۱۵68 میلادی) برمی‌گردد .

اطراف مسجد به عنوان محلی برای پیاده روی و دارای فضای سبز می باشد. در جهت بازار مسجد سلیمیه ، پیکره برنزی معمار سینان نیز جای گرفته است.

مسجد سلیمیه از هر نقطه ادیرنه قابل مشاهده و اثر هشتاد سالگی معمار سینان می‌باشد که یکی از شاهکارهای هنر معماری عثمانی و جهان محسوب می‌گردد. معمار سینان معمار رسمی دربار پادشاهان عثمانی بوده‌است. معمار سینان این اثر را مهمترین اثر معماری خود نامیده‌است. به طوری که درباره ساخت این اثر گفته‌است: "در دوران شاگردی‌ام مسجد شهزاده استانبول را ساختم. وقتی که بنا شدم مسجد سلیمانیه را به اتمام رساندم. اما تمام نیرویم را صرف مسجد سلطان سلیم خان کردم و استادی خودم را به طور کامل و جامع اعلام کردم".

ویژگیهای مسجد سلیمیه

انتخاب محل احداث مسجد سلیمیه ، استادی معمار سینان در زمینه رشته شهرسازی را در معرض دید عموم می‌گذارد که در زمینی به مساحت ۲۴۷۵ متر مربع بنا و زیربنای مسجد نیز ۱۶۲۰ متر مربع است. مساحت کل این مجموعه ۲۲ هزار و ۲۰۲ متر مربع است.

گنبد این مسجد که از سطح زمین ۴۳ متر و ۲۸ سانتیمتر ارتفاع دارد به قطر ۳۱ متر و ۳۰ سانتیمتر بوده و بر روی هشت ستون که با طاق‌هایی به طول ۶ متر به یکدیگر متصل شده اند استوار می باشد.

چهار گنبد در گوشه‌ها و یک نیم‌گنبد در محراب در مقاوم‌سازی گنبد اصلی بنا نقش دارند.

گنبد مسجد ۳۲ پنجره کوچک داشته و در بخشهای زیرین گنبد نیز ۶ ردیف پنجره وظیفه تأمین روشنایی این مسجد را بعهده دارند .

مسجد سلیمیه دارای چهار مناره است که هر مناره دارای سه شرفه ۳۸۰ سانتیمتری می باشد. ارتفاع مناره‌ها ۷۰،۸۹ متر است.

در ساخت آن از سنگ مرمر، چینی لعاب کاری شده و کاشیکاری ایزنیک و نمونه‌های زیبای چوب و نیز هنر صدفکاری استفاده شده است.

کاشیهای ایزنیک کار شده در مسجد سلیمیه

کنده کاریها روی سنگ مرمر در مسجد سلیمیه

چینی های لعاب کاری شده در مسجد سلیمیه

نمای داخلی مسجد سلیمیه

این مسجد از لحاظ هنرخوشنویسی نیز حائز اهمیت است. بخشی از کاشیهای این مسجد در زمان جنگهای عثمانی با روسیه در سالهای ۱۸۸۷-۱۸۸۸ از طرف میخائیل اسکوبلف ژنرال روسی به مسکو منتقل گردید.

نمائی مرمرین و زیبا در مسجد سلیمیه

ثبت مسجد سلیمیه به عنوان میراث جهانی

این مسجد در تاریخ ۲۸ ژوئن سال ۲۰۱۱ در جلسه کمیته میراث جهانی یونسکو در پاریس وارد لیست میراث جهانی گردید.

Alemannisch