نام كشور: بوسني وهرزگوين
نوع حكومت : جمهوری دموکراتیک فدرال
پايتخت: سارایوو
سارايوو
زبان و خط رسمي: بوسنیایی , کو رو واتی , صربی
جمعيت: بيش از4 ميليون نفر
۹۵ درصد مردم این کشور از تبار آلبانیایی و بقیه بیشتر یونانی هستند. مردم آلبانی از ریشه قوم ایلیری که از اقوام هندواروپایی هستند . آلبانی ۴۳۱ سال در دست امپراتوری عثمانی بوده و در دوره معاصر ۵۰ سال حکومت کمونیستی را پشت سر گذاشتهاست.
دين رسمي : مذهبِ مردمِ بوسنی هرزگووین مسلمان حنبلي مذهب و مسیحیت ارتدوکس و کاتولیک است.
براساس نتايج سرشماره نفوس و مسكن از اول تا 15 اكتبر 2013، از كل جمعيت بوسني و هرزگوين 6/48درصد مسلمان ، 7/33درصد صرب (ارتدكس) ، 6/14درصد كروات(كاتوليك) و 3/4درصد نيز بقيه اقوام مي باشند.
واحد پول: مارك
مساحت: ۵۱٬۱۹۷کیلومتر مربع
موقعيت جغرافيائي
کشور بوسنی و هرزگوین به لحاظ موقعیت جغرافیایی در جنوب شرق اروپا و در شبه جزیره بالکان قرار گرفته است و با کشورهای کرواسی، صربستان و مونته نگرو مرز مشترک دارد. این کشور از دو ناحیهٔ بوسنی (در شمال) و هرزگوین (در جنوب) تشکیل شدهاست. مرز آبی این کشور به طول ۲۲ کیلومتر تنها راه دسترسی این کشور به آبهای آزاد است بندر نئوم در این منطقه واقع شده است.
تاريخچه بوسني
جنگ جهانی اول از پایتخت بوسنی و هرزگووین (سارایوو) و با ترور آرشیدوک فرانتس فردیناند ولیعهد اتریش آغاز شد.
پس از پایان جنگ جهانی دوم و ایجاد جمهوری سوسیالیستی یوگسلاوی، بوسنی با نام جمهوری سوسیالیستی بوسنی و هرزگوین یکی از جمهوریهای یوگسلاوی سوسیالیستی بود. پس از فروپاشی یوگسلاوی سابق، جمهوری بوسنی و هرزگوین با برگزاري رفراندوم و آراي بيش از 60 درصد راي دهندگان، در تاريخ اول مارس ۱۹۹۲ رسما اعلام استقلال نمود و در تاريخ 22 آوريل همان سال به عضويت سازمان ملل در آمد.
تهاجم صرب هاي بوسني و قتل عام صدها هزار مسلمان در اين يورش ها
به آتش کشیدن خانه های مسلمانان بوسنی توسط صرب ها در روستای استرینگر ـ سارایوو
پس از اعلام موجوديت بوسني هرزگووين در سال ۱۹۹۲، این اتفاق، آغازگر جنگهای بوسنی بود. همهپرسی استقلال، توسط صربهای بوسنی تحریم شد و با مشارکت ۶۷٪ مردم، ۹۸٪ رأیدهندگان به استقلال بوسنی و هرزگوین رأی دادند.
صربهای بوسنی، که از جانب صربستان و مونتهنگروی همسایه حمایت میشدند، جمهوری صرب بوسنی را تشکیل داده و به قصد تجزیه جمهوری در طول خطوط قومیتی و پیوند دادن نواحی صربنشین برای تشکیل صربستان بزرگ ، حملات مسلحانه اي را آغاز کردند که این جنگ موجب کشته شدن صدها هزار نفر از مردم مسلمان بوسنی شد.
فروریختن برجهای دوقلو بر اثر توپخانه سنگین صرب ها در مرکز شهر سارایوو
جنگ صربها علیه بوسنی هرزگوین، فقط یک جنگ ملی و بر سر خاک نبود، بلکه با هدف از بین بردن مسلمانان انجام گرفت. فقط ۴۰۰۰۰ نفر (غیر نظامی) در سربرنیتسا هدف قرار گرفته و یک جا کشته شدند.
بنا بر گزارشات مستند در سازمان ملل در جنگ صربها علیه بوسنی، بیش از ۳۰۰ هزار غیرنظامی کشته و هزاران زن مورد تجاوز قرار گرفت.
بنا بر همین مستندات، در کشتار جولای ۱۹۹۵، بیش از ۸۰۰۰ غیر نظامی بوسنیایی (مسلمان) که اغلب آنان را پیرمردان و جوانان تشکیل میدادند، در داخل و اطراف شهر سربرنیتسا توسط یگان نظامی به فرماندهی ژنرال راتکو ملادیچ قتل عام شدند. دبیر کل سازمان ملل آن را بدترین و وحشتناکترین قتل عام در دنیا ، پس از جنگ جهانی دوم خواند.
به گزارش قاضی تئودور مورن اکثریت قریب به اتفاق کشتهشدگان را مردان بزرگسال و پسران نوجوان تشکیل میدادند و البته طبق گزارشات زنان و حتی نوزادان بسیاری در میان اجساد یافت شده وجود داشتند.
مدیر انجمن زنان خسارت دیده جنگ بوسنی در سال ۲۰۰۱ در دادگاه اظهار داشت که بسیاری از جانیان و متجاوزان به زنان و کودکان در سطح جامعه آزادانه میگردند.
صلح دیتون
در ۲۱ نوامبر ۱۹۹۵ گروههای درگیر جنگ، موافقتنامهٔ صلح دیتون را امضا کردند که جنگ سه ساله داخلی بین قومیتی را متوقف کرد (توافقنامه نهایی در ۱۴ دسامبر ۱۹۹۵ در پاریس امضا شد).
ساختار سياسي
ساختار سياسي بوسني و هرزگوين بسيار پيچيده است زيرا براساس موافقتنامه ديتون طراحي شده كه هدف آن پايان دادن به جنگ بود .
بوسني و هرزگوين داراي دو موجوديت به نام هاي فدراسيون بوسني متشكل از مسلمانان و كراواتها و جمهوري صربسكا متشكل از اكثريت صرب است كه هر موجوديت رئيس جمهور ، دولت و پارلمان مجزا دارد.
اين كشور در سطح ملي داراي شوراي رياست جمهوري ، شوراي وزيران و پارلمان ملي متشكل از دو مجلس نمايندگان و مجلس اقوام است. شوراي 3 نفره رياست جمهوري از سه قوم بوشنياك (مسلمانان) صرب و كرووات است كه براي 4 سال انتخاب مي شوند و هركدام به صورت چرخشي و غير متوالي دو دوره 8 ماهه رياست شورا را بر عهده دارند.
اقتصاد بوسني
تولید ناخالص داخلی این کشور در سال 2012 حدود 13 میلیارد يورو بوده است و در آمد سرانه 8300 دلار مي باشد. كه در سال گذشته میلادی رشدی ۵٫۵ درصدی داشته است.
یک میلیون و ۲۶ هزار نفر نیروی کار این کشور را تشکیل میدهند و نرخ بیکاری در آن ۴۵٫۵ درصد است. یک چهارم جمعیت این کشور زیر خط فقر زندگی میکنند و نرخ تورم 2 درصد مي باشد.
صنايع مهم اين كشور عبارتند از : ذوب آهن ، نساجي ، دخانيات ، صنايع چوب ، صنايع نظامي و توليد برق
صادرات این کشور شامل فلزات ، البسه و چوب است که به کشورهای کرواسی (۱۹٫۶ درصد)، اسلوونی (۱۶٫۷ درصد)، ایتالیا (۱۵٫۴ درصد)، آلمان (۱۲٫۳ درصد)، اتریش (۸٫۷ درصد) و مجارستان (۵٫۳ درصد) صادر میشود.
واردات این کشور شامل ماشینآلات و تجهیزات، مواد شیمیایی، سوخت و مواد غذایی است که از کشورهای کرواسی (۲۴ درصد)، آلمان (۱۴٫۵ درصد)، اسلوونی (۱۳٫۲ درصد)، ایتالیا (۱۰ درصد)، اتریش (۵٫۹ درصد) و مجارستان (۵٫۲ درصد) وارد میشود.
بدهي خارجي اين كشور در سال 2013 بالغ بر 5/5 ميليارد يورو بوده است.
روابط اقتصادي جمهوري اسلامي ايران و بوسني
اولين كميسيون مشترك اقتصادي بين دو كشور در ارديبهشت ماه سال 89 در سارايوو برگزار شد. ولي پس از آن فعاليتهاي اقتصادي به دليل تحريم ها و تشديد فشارهاي غرب بي نتيجه ماند. مبادلات تجاري دو كشور در سال 2013 حدود 50/14 ميليون يورو بوده كه سهم صادرات بوسني به كشورمان 15/14 ميليون يورو و سهم صادرات كشورمان به بوسني تنها 375 هزار يورو اعلام شده است.
ساختمان حكومت در سارايوو
مسلمانان بوسني
6/48درصد جمعيت بوسني و هرزگوين مسلمان حنبلي مذهب مي باشند
مسجد خسرو بيگ در سارايوو
ماه مبارك رمضان در بوسنی و هرزگوین
ماه مبارك رمضان در بوسنی رنگ و بوی خاصی دارد. شعائر الهی و عبادات در طول شبانه روز توسط مسلمانان ادا میشود و صدای تلاوت آیات قرآن كریم در این ماه از بلندگوهای مساجد قطع نمیشود.
یكی از مظاهر دوستی و مودت میان مردم بوسنی جمع شدن بر سر سفرههای افطار است. ماه رمضان آغاز یادآوری اخوت و دوستی با خود و دیگران و دوری از محرمات است.
همزمان با فرا رسیدن ماه پر خیر و بركت رمضان، مساجد و عبادتگاههای بوسنی با چراغها و تزئینات متنوع آذین بندی میشوند. این نورافشانیها نه تنها برای روشن شدن مساجد، بلكه به منظور بیدار شدن روحیه همكاری میان مردم و گرفتن دست فقیران توسط ثروتمندان است.
بسیاری از مردم بوسنی ماه رمضان را فرصتی برای آزادی زندانیان جرایم مالی میدانند، لذا كمكهای مردمی به منظور پرداخت بدهی زندانیان، جمع آوری شده و به این ترتیب انس و الفتی میان آنان ایجاد میشود.
در ماه مبارك رمضان، هدایا و صدقات افزایش مییابد؛ سفرههای افطار ماه رمضان نیز تنها برای نیازمندان مسلمان نیست بلكه تمامی نیازمندان ادیان دیگر از جمله مسیحیان نیز در این افطاریها شركت داده میشوند.
از غذاهای مورد علاقه مردم بوسنی كه معمولا در سفرههای افطار آنان دیده میشود، مرغ شكم پر، كباب، پیراشكی گوشت و سبزیجات، كدو، اسفناج و انواع سالاد است كه با ذغال پخته میشود.
یكی از مهمترین برنامههای ماه مبارك رمضان در بوسنی، تهیه و تولید برنامههای رمضانی در رادیو و تلویزیون این كشور است كه با استقبال خوبی از سوی مسلمانان روبرو میشود.