به مناسبت روز درختکاری و هفته‌ی منابع طبیعی

بسم الله الرّحمن الرّحیم

والحمدلله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا محمّد و آله‌ الطّاهرین و لعنة الله علی اعدائهم اجمعین.

اوّلاً عید سعید ولادت حضرت اباعبدالله‌الحسین (علیه ‌الصّلاة ‌و السّلام) را به همه‌ی ملّت ایران و همه‌ی کسانی که این سخن ما را می‌شنوند تبریک عرض میکنم. وجود شریف حسین‌بن‌علی (سلام ‌الله ‌علیه و صلوات الله ‌علیه) کانون عشق ملّت ایران و همه‌ی ملّتهای مسلمان، اعمّ از شیعه و غیر شیعه است و امیدواریم این روز برای ملّت ایران روز مبارکی باشد و ان‌شاءالله نبیّ مکرّم اسلام و امیرالمؤمنین و صدّیقه‌ی طاهره (سلام ‌الله ‌علیهم) به ملّت ایران و همه‌ی ملّتهای مسلمان، امروز عیدی بدهند.

خب امروز روز درختکاری است؛ بحمدالله توفیق پیدا کردیم، مثل سالهای دیگر دو اصله نهال غرس کنیم و این کاری را که از ما در این مورد برمی‌آمد، انجام بدهیم. این را همه‌ی برادران و خواهران عزیز ما بدانند که کاشت درخت یک حرکت دینی و انقلابی است؛ کاری است که منشأ دینی دارد و منشأ انقلابی دارد و امروز هر کسی که در این زمینه فعّال است، بداند که دارد یک کار انقلابی انجام میدهد و یک کار دینی انجام میدهد. البتّه کاشتن، مرحله‌ی اوّل کار است، نگهداری هم مرحله‌ی بعدی است؛ یعنی نگهداشتن درختان و حفظ درختان هم بسیار مهم است که بایستی رعایت بشود.

خدای متعال گیاه زنده را منبع رزقِ همه‌جانبه‌ی آحاد مردم قرار داده؛ یعنی گیاه، هم منشأ خوراک است، هم منشأ دارو است، هم منشأ تنفّس است، هم منشأ جمال و زیبایی طبیعت و چشم‌نواز و دلنواز است؛ آسایش‌دهنده‌ی روح و نگهدارنده‌ی جسم انسان است؛ گیاه این [طور] است.

بنابراین ایجاد گیاه زنده و حفظ گیاه زنده یک وظیفه‌ی عمومیِ همه‌ی انسانها است، چون انسانها همه به گیاه وابسته هستند. به همین جهت است که تأکید میکنیم، همیشه هم تأکید کرده‌ایم که تخریب جنگلها، تخریب محیط ‌زیست و نابود کردن رویشهای گیاهی و درخت و سبزه‌ی روی زمین، تخریب منابع ملّی است و ضربه‌ی به منافع عمومی جامعه است؛ همه بدانند، این که یک بخشی از جنگل را تخریب کنند، ویران کنند برای اینکه فرض کنید یک ساختمانی، یک مرکزی بسازند، این قطعاً به ضرر است. در یک موارد اضطراری البتّه اشکال ندارد، امّا به طور طبیعی این بدون شک ضرر به ملّت و ضرر به منافع ملّی است.

این را باید همه توجّه داشته باشیم که مسئله‌ی محیط ‌زیست یک مسئله‌ی تشریفاتی و تزئینی نیست؛ بعضی خیال میکنند مسئله‌ی محیط ‌زیست یک مسئله‌ی تزئینی است و در حاشیه‌ی کارهای بعد و در درجه‌ی دوّم کارهای اساسی کشور است؛ این ‌جور نیست. حفظ محیط ‌زیست جزو اساسی‌ترین و لازم‌ترین کارهای کشور و مؤسّسات کشور است.

یکی از کارهای جدّیِ حفاظت از محیط ‌زیست، مسئله‌ی آب و خاک است. خیلی‌ها غافلند از اینکه آب و خاک دو ثروت عظیم ملّی است، دو ذخیره‌ی حیاتی همه‌ی ملّتها است در همه‌ی کشورهای عالم؛ نباید با اینها مسرفانه برخورد کرد و نباید خاک را تخریب و نابود کرد. بنابراین، رفتار مسرفانه‌ی با آب و خاک مطمئنّاً ضربه‌ی به منافع ملّی است. البتّه سیاستها و روشهای فراوانی وجود دارد برای استفاده‌ی بهینه‌ی از آب و استفاده‌ی بهینه‌ی از خاک؛ اینها معلوم است برای اهلش؛ کسانی که در این زمینه سررشته دارند بایستی مسئولین را هدایت کنند، کمک کنند و مسئولین به این مسئله توجّه کنند.

یک موضوع دیگری که در باب حفاظت از محیط زیست مورد نظر است، مسئله‌ی حفاظت از حیات وحش است. اینکه نسبت به حیات وحش و حیواناتی که در سرتاسر کشور در جنگلها، در بیابانها، در دشتها متفرّقند، بی‌تفاوت باشیم، قطعاً به ضرر منافع ملّی است. مسئله‌ی شکار غیر قانونی را باید جدّی گرفت. در شرع مقدّس اسلام، شکار فقط در صورتی که کسی برای تغذیه نیاز به شکار داشته باشد مجاز است؛ در غیر این مورد، اصلاً شکار مجاز نیست، شرعاً اجازه‌ی شکار داده نشده. شما در کتابهای فقهی که نگاه کنید، میگویند نماز در سفری که برای شکار انجام میگیرد تمام است؛ یعنی سفر، سفر حرام است؛ معنایش این است دیگر؛ یعنی این کار یک کار خلاف است. این را باید توجّه کرد؛ بحث حیات وحش بسیار مهم است.

یک نکته‌ی دیگری که باز آن هم مربوط به سازمان حفاظت محیط زیست است، جلوگیری از تبدیل زمینهای کشاورزی است که شنفته میشود در یک موارد زیادی زمینهای کشاورزی را در اطراف شهرها، در نزدیکی شهرها، در بعضی از دشتها تبدیل میکنند به بناهای دیگری؛ جلوی این [کار] باید گرفته بشود، این قطعاً به زیان منافع ملّی است. باید زمینهای کشاورزی توسعه داده بشود که این البتّه فقط کار [سازمان حفاظت] محیط زیست نیست؛ وزارت کشاورزی و بعضی دستگاه‌های دیگر هم در این [قضیّه] تأثیر دارند.

یک موضوع دیگری که آن هم مربوط میشود به محیط زیست، توسعه‌ی انرژی‌های غیر فسیلی است؛ یعنی انرژی‌هایی که متّکی به نفت نیستند، مثل انرژی هسته‌ای که امروز در دنیا روزبه‌روز بیشتر دارد رواج پیدا میکند و در اطراف ما کشورهای مختلف دارند به سمت انرژی هسته‌ای حرکت میکنند. انرژی خورشیدی، انرژی بادی و مانند اینها چیزهای لازمی است که البتّه محیط زیست در این زمینه تأثیر دارد، لکن دستگاه‌های دیگر مثل وزارت نیرو و دیگران هم نقش بسیار مهمّی در این مورد دارند که همه بایستی به این وظیفه عمل کنند.

بنابراین، کار در زمینه‌ی مسائل مربوط به محیط زیست یک کار اساسی است، یک کار کشوری است، کاری است مربوط به منافع ملّی و وظیفه‌ی همه است، مسئولین دولتی هم [باید] به این توجّه کنند که ان‌شاءالله این کار را خواهند کرد. البتّه همه‌ی کارهای مهم با پشتیبانی ملّت انجام میگیرد. حالا امروز روز درخت‌کاری است که آحاد ملّت میتوانند در این زمینه تأثیر داشته باشند به معنای واقعی کلمه؛ یعنی درخت بکارند و درخت را حفظ کنند و از محو درختها و محو باغهایی که در شهرها یا اطراف شهرها هست جلوگیری کنند و کمک کنند به اینکه گیاه‌ها و روییدنی‌های سبز و مفید برای کشور ان‌شاءالله روزبه‌روز گسترش پیدا کند. این کار، کار مردم است؛ میتوانند کاملاً شرکت کنند، کاملاً به دولت و مسئولین کمک کنند و ان‌شاءالله که این کار را انجام بدهند.

مجدّداً روز عید را به همه‌ی مردم عزیزمان، به همه‌ی مخاطبان این سخن و شنوندگان این سخن تبریک عرض میکنم، و سلامت همه را از خدای متعال مسئلت میکنم.