عسل به دلیل داشتن ویتامین‌ها، مواد معدنی، پروتئین‌ها و خواص آنتی اکسیدانی به عنوان یک درمان طبیعی برای انواع بیماری‌ها از التیام زخم و تسکین مشکلات گوارشی گرفته تا تسکین گلودرد و بهبود مشکلات پوستی استفاده می‌شود.
عسل حاوی ویتامین‌های B و C و کلسیم آهن، منیزیم، منگنز، فسفر، پتاسیم، سدیم، روی و اسیدهای آمینه است.
یکی از روش‌های درمان زخم از قدیم، استفاده از عسل توسط مصریان باستان برای سرعت بخشیدن به روند التیام بافت آسیب دیده بوده است.
تاکنون بیش از 500 گزارش علمی درباره درمان موفقیت‌آمیز زخم‌ها با عسل گزارش شده است.
چرا عسل باعث التیام زخم می‌شود؟
عسل یک مخلوط اشباع از مونوساکاریدهای فروکتوز و گلوکز است و به دلیل داشتن پی‌اچ 3.2 تا 4.5 خاصیت ضدباکتریایی دارد همچنین ماده‌ای به نام "پراکسید هیدروژن" باعث ایجاد خواص ضدمیکروبی در عسل می‌شود.
آنتی‌اکسیدان‌های موجود در عسل باعث پیشگیری از بروز التهاب می‌شوند و این اثر ضدالتهابی، ورم و بوی بد زخم را کاهش می‌دهد.
تأثیر شگرف عسل بر درمان زخم معده
در یک مطالعه که روی موش‌ها انجام شد، اختلاف معنی‌داری در بهبودی زخم معده موش‌هایی که در رژیم غذایی‌شان عسل وجود داشت با آن‌هایی که فاقد عسل بود، مشاهده شد که این مسئله نشانگر تأثیر شگرف عسل بر درمان زخم معده است. افراد مبتلا به زخم معده می‌توانند با ترکیب کردن عسل و آب ولرم، وضعیت معده خود را بهبود ببخشند.
همچنین این افراد می‌توانند مقداری آویشن را در یک لیوان آب جوش دم کرده و پس از ولرم شدن، آن را با عسل ترکیب و مصرف کنند.
عسل برای درمان دردهای ناشی از جراحی لوزه
نتایج یک مطالعه نشان داده که تجویز خوراکی عسل پس از جراحی لوزه در کودکان، درد را تسکین داده و نیاز به مسکن را کاهش می‌دهد و بنابراین مصرف آن پس از انجام این جراحی می‌تواند مفید باشد.
اثر عسل بر تسریع درمان سوختگی
عسل برای درمان سوختگی‌های سطحی مفید است و اثر مضری بر بافت سوخته‌شده ندارد؛ در یک مطالعه که در ایران انجام شده، قرار دادن عسل روی یک بافت سوخته، باعث کاهش هفت روزه مدت درمان سوختگی شد. در این مطالعه مشخص شد که عسل باعث تسریع ساخت کلاژن شده و فاز تجدید ساختار را سرعت می‌بخشد.
برای افزایش قدرت عسل در درمان سوختگی باید آن را روغن زیتون خالص و طبیعی، مخلوط کرد و این ترکیب را بر روی موضع سوختگی قرار داد؛ این ترکیب، قدرت فوق‌العاده‌ای در بهبود سوختگی‌های عمیق و شدید دارد.
همچنین عسل باعث افزایش رگ‌زایی شده و مواد غذایی و اکسیژن بیشتری را به محل زخم می‌رساند که این امر منجر به بهبود ترمیم بافت می‌شود.
تأثیر عسل بر خراش‌ها و زخم‌های روی پوست
در یک مطالعه که در سال 87 در ایران انجام شد، پژوهشگران تأثیر عسل را روی زخم پوست موش‌های صحرایی بررسی کردند. یافته‌ها نشان داد که کاربرد موضعی و یک روز درمیان عسل در محل زخم، باعث تسریع بهبودی و کوتاه شدن فاز التهابی شده و تجدید ساختار بافت زخم‌شده را سرعت می‌بخشد.
برای ترمیم زخم با عسل می‌توانید مقداری عسل را روی گاز استریل قرار دهید و روی زخم را با آن بپوشانید و هرروز پانسمان را عوض کنید.
اثر عسل بر ترمیم زخم بستر
زخم بستر یکی از مشکلاتی است که در بیماران بستری یا بدون تحرک، رخ می‌دهد و سبب تحمیل عوارض جسمی و هزینه‌های درمانی زیادی به بیماران می‌شود. یک مطالعه که در دو بیمارستان در کرمانشاه انجام شد، نشان داده که استفاده از پانسمان عسل در بیماران مبتلا به زخم فشاری و زخم بستر، باعث تسریع روند بهبودی زخم آنها می‌شود. علاوه بر این، تهیه پانسمان عسل آسان‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر از داروهای شیمیایی است.
تأثیر ترکیب عسل و روغن زیتون بر زخم پای دیابتی
شایع‌ترین تظاهر پوستی در دیابت، تأخیر در التیام زخم‌ها و جراحات پوستی است همچنین زخم‌های عفونی در ناحیه پا در افراد مبتلا به قند خون بالا، شایع‌تر است و با توجه به اینکه بسیاری از عوامل بیماری‌زا در محل زخم‌ها ممکن است به آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم شده باشند، بهترین روش برای درمان زخم پای دیابتی، استفاده از روش‌های غیرآنتی‌بیوتیکی است.
یک مطالعه درباره تأثیر عسل بر زخم پای فرد مبتلا به دیابت نشان داده است که عسل روی بهبود این نوع زخم، اثر بسیار خوبی دارد. در این مطالعه، پژوهشگران از ترکیب عسل و روغن زیتون برای درمان زخم پای دیابتی استفاده کردند و نتایج نشان داد که این ترکیب می‌تواند باعث تسریع روند درمان زخم پا شود.
برای تهیه این پانسمان ابتدا باید محل زخم با سرم شستشو داده شود؛ ترکیب عسل و روغن زیتون را روی یک گاز استریل بگذارید و هر 24 ساعت پانسمان را تعویض کنید.
