ماه رجب از ایام مبارکی است که خداوند آن را در کنار ماه شعبان، فرصتی برای تزکیه‌ی بیشتر جهت ورود به ماه مهمانی خود یعنی ماه مبارک رمضان و از آنجا حرکت به‌سمت قله‌ی شب قدر قرار داده است؛ شبی که مقدرات عالم و آدم به اذن الهی، به امضای امام عصر عجل‌الله تعالی فرجه می‌رسد. از این جهت است که خداوند شب و روز این دو ماه را با معنویت زینت بخشید. در این میان هر یک از معصومین علیهم‌السلام جهت بهره‌برداری بیشتر از برکات این ایام، احادیثی صادر فرمودند.
سید بن طاووس در جلد دوم کتاب «اقبال الاعمال» از پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله درباره فضیلت ماه رجب نقل می‌کند:
«إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى نَصَبَ فِی السَّمَاءِ السَّابِعَةِ مَلَکاً یُقَالُ لَهُ الدَّاعِی فَإِذَا دَخَلَ شَهْرُ رَجَبٍ یُنَادِی ذَلِکَ الْمَلَکُ کُلَّ لَیْلَةٍ مِنْهُ إِلَى الصَّبَاحِ طُوبَى لِلذَّاکِرِینَ طُوبَى لِلطَّائِعِینَ وَ یَقُولُ اللَّهُ تَعَالَى أَنَا جَلِیسُ مَنْ جَالَسَنِی وَ مُطِیعُ مَنْ أَطَاعَنِی وَ غَافِرُ مَنِ اسْتَغْفَرَنِی.»
«خداوند در آسمان هفتم مَلَکی را قرار داده است که اسمش «داعی» (دعوت‌کننده) است؛ وقتی ماه رجب وارد می‌شود، آن مَلَک هر شب از ماه رجب تا به صبح ندا می‌دهد: «خوشا به حال ذاکرین، خوشا به حال اطاعتکنندگان» [این ملک می‌گوید]: خدا دارد می‌گوید من همنشین کسی هستم که با من بنشیند. من اطاعت می‌کنم از کسی که از من اطاعت کند. هر که از من طلب مغفرت کند، او را می‌آمرزم.»
این روایت را هر ساله در ایام ماه رجب می‌خوانیم، اما با تأمل و تدبر در این روایت شریف می‌توانیم بهره‌های متمایزی از این روایت نبوی ببریم.
اولین نکته‌ای که در این روایت شریف وجود دارد، توجه دادن به «آسمان» و اصلِ معنویت با مفاهیمی مثل «آسمان هفتم» و «مجالست» داشتن با خداست. طبق احادیث، عرش خداوند بر فراز آسمان هفتم قرار دارد 1 و خداوند از یکی از نزدیک‌ترین مکان‌ها به عرش یعنی آسمان هفتم با بندگان خود سخن می‌گوید.
نکته دوم، مختص بودن «دعوت‌کننده» به ماه رجب است. این امر گویای اهمیت این ماه پر برکت نزد خداست.
نکته سوم، توجه به زمانی است که این «منادی آسمانی» ندا سر می‌دهد که شب تا صبح را در بر می‌گیرد؛ یعنی برکات ماه رجب در این بازه‌ی زمانی پراکنده‌تر است.
چهارمین نکته، مخاطبان این موهبت الهی است که در وهله اول، شامل اهل ذکر و اهل طاعت هستند. این دو گروه بیشترین بهره‌ها را از موهبت‌های خداوند می‌برند.
پنجمین نکته، اذن ورود همگان به بهره از برکات ماه رجب است؛ منتها از بین کسانی که لحظاتی را در پیشگاه خداوند زانو به مناجات زده و یا از اوامر او از احکام شریعت و ... اطاعت می‌کنند و یا قسمتی از شب خود را به استغفار از خطاهای خود و اطرافیان می‌گذرانند.
در فراز دوم این دعا می‌خوانیم: الشَّهْرُ شَهْرِی وَ الْعَبْدُ عَبْدِی وَ الرَّحْمَةُ رَحْمَتِی فَمَنْ دَعَانِی فِی هَذَا الشَّهْرِ أَجَبْتُهُ وَ مَنْ سَأَلَنِی أَعْطَیْتُهُ وَ مَنِ اسْتَهْدَانِی هَدَیْتُهُ وَ جَعَلْتُ هَذَا الشَّهْرَ حَبْلًا بَیْنِی وَ بَیْنَ عِبَادِی فَمَنِ اعْتَصَمَ بِهِ وَصَلَ إِلَیَّ؛ یعنی «این ماه، ماه من است. بنده هم بنده من است. رحمت هم رحمت من است. هر که در این ماه من را بخواند، من جوابش را می‌دهم. هر که در این ماه از من درخواستی کند به آن عطا می‌کنم. هر که از من طلب هدایت کند، هدایتش می‌کنم. من این ماه را ریسمانی قرار دادم بین خودم و بنده خودم؛ پس اگر کسی به این حَبل و به این ریسمان اعتصام پیدا کند، به من متصل می‌شود.»
-------------------------
پاورقی:
1. امام رضا علیه‌السلام: « ... وَ عَرْشُ الرَّحْمَنِ فَوْقَ السَّمَاءِ السَّابِعَةِ وَ هُوَ قَوْلُهُ سَبْعَ سَماواتٍ وَ مِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ یَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَیْنَهُنَ»
و عرش خدای رحمان فوق آسمان هفتم قرار دارد که منطبق بر این قول خداوند است: سَبْعَ سَماواتٍ وَ مِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ یَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَیْنَهُنَ؛ هفت آسمان و همانند آنها هفت زمین آفرید. امر [خدا] در میان آنها فرود مىآید»
