سید جمال الدین اسد آبادی پس از سفر به اروپا و آشنایی نزدیک با فرهنگ و تمدن غرب و آگاهی از نقشه های استعمارگران، از همان قلب اروپا هجوم بی امان خود را آغاز کرد و در این راه از هیچ اقدامی فروگذار نکرد، بیشترین دل مشغولی او در این دوره همچنان تقریب میان فرقه های مذهبی و تحذیر آنها از تفرقه بود.
پایبندی و عشق او به این آرمان بلند را از نام مجله «العروه الوثقی» و مقالات آن میتوان دریافت.
او فرمانروایی افراد گمراه و قدرت طلب بر جامعه مسلمین را عامل عمده تفرقه و از هم گسستگی در امت اسلامی میدانست، به همین جهت مینوشت:
«اگر وجود امرای گمراه نبود، مسلمانان شرقی و غربی و شمالی با جنوبی متحد میشدند و همه یکسره ندای واحدی را سر میدادند».
این نکته که گاه حکومتهای ستمگر و فاسد، برای حفظ قدرت خویش، به تفرقه وجدایی در میان ملل و امم دامن میزنند، واقعیتی است که پیوسته تکرار میشود، آنها گاه به منظور پایداری در برابر قدرتهای رقیب، تفرقه و جدایی میان دو ملت را ابزار بسیج مردم و حفظ قدرت خویش میسازند.
تقریب مذاهب و دوری از تفرقه؛ بزرگترین دغدغه سید جمال الدین اسدآبادی
منتشر شده در
تقريب در كلام بزرگان