خبرگزاري رويترز در گزارشي از لندن به قلم سيلويا آنتونيولي نوشت : اهميت ترکيه به عنوان مسير تجاري به سوي ايران ، به قدري گسترده شده است که بانک هاي ترکيه از جمله معدود بانک هايي هستند که به ايجاد ارتباط تجاري با ايران براي تامين فولاد اين کشور تمايل دارند.
با وجود اينکه گاهي مناسبات سياسي دو کشور دچار تنش مي شود ولي تجارت بين دو همسايه در دهه اخير به شدت گسترده شده و ترکيه به يک طناب ضعيف ارتباطي با جهان ،براي دور زدن تحريم هاي ايران تبديل شده است.
ايران بزرگ ترين بازار صادرات طلاي ترکيه است و اين کشور نيز تنها کشور در ميان کشورهاي اروپايي است که هنوز نفت از ايران وارد مي کند.
اکنون تجار مي گويند ارتباط ترکيه در زمينه فولاد با ايران گسترده تر شده است که علت آن دسترسي نداشتن ايران به ارزهاي رايج دنيا براي داد و ستد با ديگر کشورها است.
يک بازرگان ترکيه اي مي گويد : صنعت ترکيه به خصوص در منطقه اسکندرون ، فروش بيشتري دارد و به سبب کمبود شديد فولاد در ايران ، قيمت فولاد ارسالي ترکيه به ايران ، در سطح بسيار مناسبي است و ايران نيز راه ديگري براي خريد آن ندارد.
آخرين آمار اداره جهاني فولاد نشان مي دهد صادرات فولاد ترکيه براي ساخت و ساز در ايران در ماه مه به پانزده هزار و پانصد تن و به قيمت ده ميليون دلار، افزايش پيدا کرد در حالي که اين عدد در ماه مارس ، فقط چهار هزار و سيصد تن بود.
بازرگانان مي گويند صادرات به ايران در حال افزايش است و به خصوص در چند هفته اخير ، افزايش چشمگيري پيدا کرده است.
با اينکه روابط سياسي دو کشور به خصوص به دنبال حمايت ايران از بشار اسد رئيس جمهور سوريه ، و کمک ترکيه به شورشيان سوري ، دچار تنش شد ولي روابط تجاري در حال تقويت است.
ايران به تنهايي ، توليد پاييني دارد و يکي از وارد کننده هاي عمده شمش فولاد محسوب مي شود که در ساختمان سازي کاربرد دارد.
در حالي که افزايش قيمت فولاد در منطقه ، تاثير منفي شديدي بر اين صنعت داشته است ولي ترکيه در بازار رقابتي کنوني براي صادرات به ايران از روسيه ، اوکراين و ديگر کشورها ، پيشي گرفته است.
بازرگانان مي گويند در دو تا سه هفته اخير ، قيمت شمش فولاد ترکيه حدود بيست و پنج تا پانصد و هفتاد و پنج دلار در هر تن افزايش داشته است.
بانک ها در کشورهاي سنتي تامين کننده فولاد همچون ترکيه ، روسيه ، اوکراين و اروپا ، بيشتر تسهيلات خود را براي معامله با ايران ، حذف و کار را براي بازرگانان و توليد کنندگان دشوار کرده اند.
اکنون تجار مي گويند بانک هاي ترکيه که هالبانک نيز در بين آنها است برخي ضمانت ها را براي خريداران ايراني ، ارائه مي دهند.
يک تاجر فولاد در انگليس مي گويد : با اينکه بانک ترکيهاي هالبانک ، اجازه دريافت سرمايه ايراني را مي دهد ولي اين کار فقط براي خريد موادي انجام مي گيرد که مورد نياز ترکيه اند؛ ترکيه در واقع ، مسير را يک طرفه کرده است .
سليمان اصلان ، مدير عامل هالبانک از اظهار نظر در اين باره خودداري کرد.
يک تاجر ترکيهاي گفت هالبانک ، صدور ضمانت نامه هاي ايراني را قبول کرده و براي اين کار ، پول زيادي ، گرفته است.
صادرات ترکيه به ايران ،علاوه بر فولاد شامل فروش شمش فولاد خريداري شده از روسيه و اوکراين نيز مي شود.
اين روش به خصوص براي بازيگران منطقه اسکندرون که نزديک مرزهاي ايران و عراق واقع شده است پر منفعت است زيرا حجم بالايي از شمش فولاد را با قيمتي گزاف به هر دو کشور مي فروشند.
يک بازرگان روس مي گويد : ترکيه مي تواند شمش را ارزان بخرد و آن را با قيمت هاي بالاتر به ايران بفروشد زيرا بانک هاي ترکيهاي ، ضمانت نامه هاي ايراني ها را قبول مي کنند در حالي که بانک هاي روس و اوکراين چنين کاري نمي کنند؛ به همين علت است که ترکيه اين تجارت را به تنهايي انجام مي دهد ؛ ما فولاد را به قيمت مناسبي به ايران ارائه مي دهيم ولي نمي توانيم آن را به طور مستقيم بفروشيم؛ زيرا اين کار مشکل است؛ تبادل تجاري روسيه با ايران ، آنطور که شما مي پنداريد ، مناسب نيست و اکنون بسيار پيچيده و دشوار شده است.
آمارها نشان مي دهد صادرات مستقيم فولاد از روسيه و اوکراين به ايران ،که در پايان ماه اکتبر گذشته ، حدود شصت هزار تن بود اخيرا به صفر رسيده است.
فروش فولاد اروپا به ايران نيز نزديک به صفر است زيرا حتي اندک بانک هايي که تاکنون برخي تجار را کمک مي کردند قوانين خود را سخت گيرانه کرده اند.
يک تاجر مستقر در انگليس مي گويد : شما ديگر نمي توانيد از طريق يک بانک اروپايي با ايران تجارت کنيد ؛ اين را فراموش کنيد.