به نقل از رسانه‌های جمهوری آذربایجان، سرگئی ریباکوف معاون وزیر امور خارجه روسیه اعلام کرد که مسکو از باکو برای پیوستن به بریکس حمایت می‌کند و الهام علی‌اف رئیس‌جمهور آذربایجان نیز به اجلاس این سازمان در کازان در ماه اکتبر دعوت شده است.
وی گفت که مسکو از درخواست جمهوری آذربایجان برای پیوستن به بریکس، بسیار خوشحال است.
پس از سفر دولتی پوتین به باکو، جمهوری آذربایجان اعلام کرد که می‌خواهد به عضویت گروه بریکس درآید.
بریکس انجمنی متشکل از برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است که می‌خواهد در دنیایی که آمریکا هژمون اقتصادی آن است، قدرت اقتصادی و سیاسی داشته باشد.
هنوز مشخص نیست که آیا کشورهای بریکس عضویت جمهوری آذربایجان را خواهند پذیرفت یا خیر.
جمهوری آذربایجان قصد خود را در ماه ژوئیه اعلام کرد و درخواست رسمی در سفر پوتین به باکو اعلام شد.
بریکس چیست، کدام کشورها عضو آن هستند؟
در سال 2006، برزیل، روسیه، هند و چین گروه "بریک" را ایجاد کردند. پس از اینکه آفریقای جنوبی چهار سال بعد به آن پیوست، این سازمان به عنوان بریکس شناخته شد.
پس از آن، مصر، اتیوپی، ایران، عربستان سعودی و امارات متحده عربی نیز برای عضویت در این سازمان دعوت شدند.
این گروه برای گردهم آوردن مهم‌ترین کشورهای در حال توسعه جهان و به چالش کشیدن قدرت سیاسی و اقتصادی کشورهای ثروتمند آمریکای شمالی و اروپای غربی ایجاد شد.
رهبری بریکس بین کشورهای عضو چرخش دارد. امسال رهبری در روسیه است.
چرا جمهوری آذربایجان می‌خواهد به بریکس بپیوندد؟
عضویت در بریکس می‌تواند بستری برای جمهوری آذربایجان برای گسترش بیشتر همکاری‌ها با روسیه و چین باشد.
جمهوری آذربایجان با روسیه متحد نزدیک است و حتی با بیانیه‌ای که دو سال پیش امضا شد، متعهد شد که موضع مشابه یا نزدیکی با مسکو را در مورد مسائل بین‌المللی نشان دهد.
اهمیت استراتژیک چین در منطقه قفقاز در حال افزایش است. جمهوری آذربایجان فرصت‌های چین را از نظر حمایت اقتصادی و سیاسی رد نخواهد کرد. آذربایجان تمایل خود را برای پیوستن به این سازمان در اعلامیه ایجاد همکاری راهبردی با چین ابراز کرد.
ماهیر قاسیموف، مسئول وزارت امور خارجه آذربایجان، در رویدادی که چند ماه پیش در باکو برگزار شد، تأکید کرد که کشورهای عضو بریکس، بازار کار و منابع طبیعی بزرگ دارند.
زائور ممدوف، رئیس باشگاه دانشمندان سیاسی باکو می‌گوید: قصد ما مشارکت فعال در فعالیت‌های بریکس مربوط به حمل‌ونقل، ارتباطات و تجارت است. آذربایجان به دنبال حمایت ژئوپلیتیکی است و می‌خواهد به یک کشور قوی پناه ببرد. اما آذربایجان نمی‌خواهد سرنوشت خود را فقط به روسیه گره بزند، بلکه تلاش می‌کند بین چین و روسیه تعادل ایجاد کند.
عضویت در بریکس چه چیزی می‌تواند به آذربایجان بدهد؟
به گفته زائور ممدوف، از آنجایی که کشورهای بریکس در سراسر جهان حجم بالایی از تولید دارند، عضویت جمهوری آذربایجان در این سازمان می‌تواند فرصت‌های صادراتی بزرگی را برای آن به ارمغان بیاورد.
برخی از مفسران تحلیلگر این موضوع در رسانه‌های داخلی باکو معتقدند که این عضویت تضمینی امنیتی برای جمهوری آذربایجان نیز به همراه خواهد داشت.
الخان شاهین اوغلو کارشناس مسائل سیاسی می‌گوید: آذربایجان امیدوار است بخشی از کریدور میانه شود و کالاها را از چین به اروپا منتقل کند.
آیا پیوستن به بریکس آذربایجان را از غرب دور می‌کند؟
ارسطون اروجلو کارشناس آذری می‌گوید: پیوستن به بریکس آذربایجان را از غرب دور خواهد کرد، اما نکته اینجاست که آذربایجان مدت‌هاست از غرب فاصله گرفته است. آذربایجان که در میان فشارهای روسیه گرفتار شده، به عنوان راه خروج به چین روی می‌آورد اما آنها در باکو درک نمی‌کنند که سیاست خارجی چین آنقدرها هم که به نظر می‌رسد نرم نیست.
به گفته الخان شاهین اوغلو، عضویت در بریکس، جمهوری آذربایجان را از غرب دور نمی‌کند، زیرا باکو علاقه‌مند به همکاری با آمریکا و ناتو است.
پس از مشخص شدن قصد جمهوری آذربایجان برای عضویت در گروه بریکس، برخی از کارشناسان سیاسی یادآور می‌شوند که جمهوری آذربایجان هنوز توافقنامه همکاری با اتحادیه اروپا را امضا نکرده است و هنوز عضو سازمان تجارت جهانی مورد حمایت اروپا نیست.
به گفته آنها، سازمان‌های غربی در مورد حقوق بشر، دموکراسی، زندانیان سیاسی، تجمع آزاد و برخی چیزهای آزاردهنده برای دولت جمهوری آذربایجان مانند آزادی بیان بحث می‌کنند اما روسیه و چین، چنین الزاماتی برای باکو ندارند.
اگر آذربایجان عضو جنبش عدم تعهد است چرا چنین تمایلی دارد؟
بریکس یک سازمان نظامی محسوب نمی‌شود. بنابراین با وجود عضویت در جنبش عدم تعهد، عضویت در چنین سازمانی مانعی برای جمهوری آذربایجان محسوب نمی‌شود.
هدف بریکس چیست؟
بریکس اعلام کرده که عمدتاً بر همکاری‌های اقتصادی، تجارت چندجانبه و توسعه متمرکز است و از مسائل ژئوپلیتیکی دور است.
برخی از تحلیلگران غربی معتقدند که هر کشوری منافع خاص خود را در این سازمان دارد.
پروفسور پادریگ کارمودی از کالج ترینیتی در دوبلین معتقد است چین در تلاش است تا قدرت و نفوذ خود را به ویژه در آفریقا افزایش دهد.
کرئون باتلر از اندیشکده چتم هاوس مستقر در لندن گفت که روسیه بریکس را بخشی از مبارزه خود با غرب می‌داند و ابزاری برای کمک به مقابله با تحریم‌های اعمال‌شده پس از جنگش علیه اوکراین است.
شی جین پینگ رئیس‌جمهور چین، در نشستی که سال گذشته در آفریقای جنوبی برگزار شد، گفت که رشد بریکس، جهان را برای صلح و توسعه بیشتر تقویت خواهد کرد.
معیارهای عضویت در بریکس چیست؟
انتظار می‌رود عضو جدید با اصول بریکس سازگار شود، روابط دیپلماتیک و دوستانه با کشورهای عضو داشته باشد و به تقویت این سازمان کمک کند.
علاوه بر این، از جمله شرایطی است که عضو جدید کشوری در حال توسعه با نفوذ منطقه‌ای و استراتژیک جهانی باشد.
در مورد روند عضویت، کشور متقاضی ابتدا وضعیت «علاقه‌مند به عضویت» و سپس «کشور عضو احتمالی» را دریافت می‌کند. سپس به وضعیت «کشور دعوت شده عضو بریکس» می‌رود و در نهایت در آخرین مرحله چهارم به عضویت بریکس درمی‌آید.
تصمیم برای عضویت در بریکس با اجماع اتخاذ می‌شود.
