حضرت زهرا سلاماللهعلیها نهتنها مادر اهل بیت علیهمالسلام، بلکه مادری مهربان برای تمامی امت اسلام بودند. ویژگیهای انسانی و روحیه مشفقانه ایشان بهطور آشکار در نحوه برخورد با مؤمنان و شیعیان نمود پیدا میکند. حضرت زهرا (س) در کنار مقام علمی و معنوی خود، همواره دلسوز و نگران حال مسلمانان، بهویژه شیعیانشان بودند و دعای خیر و رحمت خداوند برای آنها را از خداوند میخواستند. این دلسوزی ایشان نه تنها محدود به دوران حیاتشان بود، بلکه حتی پس از رحلتشان نیز در روایات و دعاهای مختلف بهخوبی مشهود است.
اگر بخواهیم به صورت دستهبندی شده به برخی از رفتارهای آسمانی حضرت زهرا سلام الله علیها اشاره کنیم، میتوانیم ویژگیهایی چون ایثار، تقدم دیگران در دعا، شفاعت مؤمنان و تربیت معنوی را بهطور ویژه مطرح کنیم. حضرت زهرا سلام الله علیها همواره در رفتارهای خود ایثار را در اولویت قرار میدادند. ایشان در شرایطی که خود به شدت نیازمند حمایت و توجه بودند، تمام دغدغهشان به خیر و سعادت دیگران بود. این ایثار و فداکاری در همه ابعاد زندگی ایشان مشهود بود، بهویژه در زمینه کمک به فقرا و نیازمندان و نیز در زمینه حمایت از اهل بیت و مسلمانان در شرایط سخت. حضرت زهرا سلام الله علیها در بسیاری از دعاهای خود، در درجه اول برای دیگران دعا میکردند و خود را آخرین اولویت قرار میدادند، که نشان از روحیه بلند و مهربانی ایشان داشت.
همچنین، حضرت زهرا سلام الله علیها به عنوان شفیعهای برای مؤمنان شناخته میشوند. ایشان در دعاهای خود از خداوند میخواستند که شیعیانشان را مورد رحمت و مغفرت قرار دهد و همواره در پی شفاعت برای امت اسلام بودند، حتی وجه تسمیهی آن بانوی بزرگوار به «فاطمه» از آن صفات زلالشان سرچشمه میگیرد. رسول خدا صلی الله علیه و آله درباره سرّ نامگذاری فاطمه فرمود: فَطَمَتْ شِیعَتَهَا مِنَ النَّار؛ یعنی شیعیانش را از آتش منقطع میکند. در حدیثی از امام محمد باقر علیهالسلام ضمن بیان برخی رویدادهای قیامت فرمود، در آن زمان فاطمه سلام الله علیها خطاب به خداوند میفرماید «پروردگارا، تو مرا فاطمه نام نهادى و وعده دادهاى هرکه من و ذرّیهام را دوست بدارد، از آتش دوزخ بر حذر دارى و وعده تو حقّ بوده و تخلّفپذیر نیست. إِلَهِی وَ سَیِّدِی سَمَّیْتَنِی فَاطِمَةَ وَ فَطَمْتَ بِی مَنْ تَوَلَّانِی وَ تَوَلَّى ذُرِّیَّتِی مِنَ النَّارِ وَ وَعْدُکَ الْحَقُّ وَ أَنْتَ لا تُخْلِفُ الْمِیعاد» خداوند عزّ و جل در پاسخ ایشان مىفرماید: اى فاطمه تو راست مىگویى، من نام تو را فاطمه نهادهام و وعده دادهام که هرکه محبّت و ولایت تو و فرزندانت را داشته باشد، از آتش جهنم جدایش کنم.» (علل الشرائع، ج1، ص179)
تربیت معنوی حضرت زهرا سلام الله علیها نیز یکی از ویژگیهای برجسته ایشان بود. ایشان بهعنوان مادری فداکار و مربیای نمونه، همواره در کنار تربیت فرزندانشان، که از بزرگترین انسانهای تاریخ اسلام شدند، به تربیت روحی و معنوی دیگر مؤمنان نیز توجه دارند و این توجه منحصر به حیات مادی ایشان نیست بلکه ما معتقدیم ائمه علیهمالسلام که خود به مقام شهادت رسیدند، زندهاند بلکه تمام افلاک از جانب خداوند در اختیار ایشان است و انسان مؤمن با توسل به درگاه ایشان، اثرات مثبت معنوی و تربیتی دریافت میکند، لذا امام صادق علیهالسلام فرمود «إِنَّ أَطْفَالَ شِیعَتِنَا مِنَ الْمُؤْمِنِینَ تُرَبِّیهِمْ فَاطِمَة».
این ویژگیها نشان از آن دارد که حضرت زهرا سلام الله علیها ضمن جایگاه والایی که نزد خداوند دارند، متکفل تربیت مشفقانهی شیعیانشان هستند و با روحیهای مادرانه نیازهای تربیتی آنان را پاسخ میدهند و لذا ضروری است به آن وجود مقدس توجه بیشتری داشته باشیم تا ایشان از جانب خداوند عنایات خاص خود را بر ما مبذول بدارند.