حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار، کاشان را در طول تاریخ عالم‌پرور، فقیه پرور، مبارزپرور و هنرپرور خواندند و با گرامیداشت یاد چهره‌های مبارز با استعمارگران انگلیسی، که از این شهر برخاستند به‌خصوص عالِم شجاع مرحوم آیت‌الله کاشانی گفتند: کاشان علاوه بر ممتاز بودن در علم، هنر و دلبستگی به اهل‌بیت(ع) در دفاع مقدس و برخی حوادث دیگر انقلاب نیز خوش درخشید و نشان داد که پرورش انسان‌های مبارز و با شهامت در این منطقه استمرار دارد.

ایشان به نمایش درآوردن خصوصیات رفتاری شهدا در آثار فرهنگی و هنری را ضروری خواندند و افزودند: ویژگی‌ها و خصوصیات رفتاری برجسته‌ای همچون ازخودگذشتگی و فداکاری شهدا، عبادت و تضرع خالصانه رزمندگان جوان به درگاه پروردگار و احترام و غیرت آنها به شعارهای اسلام و انقلاب، نیاز همیشگی ملت است که انتقال آن روحیات صرفاً با کار هنری و تولید آثار با کیفیتی مانند فیلم، شعر و نقاشی امکان‌پذیر است.

نشان دادن صبر و شکر مادران شهدا، موضوع دیگری بود که رهبر انقلاب با تأکید بر به تصویر کشیدن آن با ابزارهای هنری، گفتند: صبر و شکر مادری که فرزند یا فرزندان خود را در راه خدا داده است، قابل توصیف نیست اما نشان دادن این درس‌های اعجاب‌آوردر قالب کارهای هنری ممکن است.

سفارت جمهوری پاکستان در تهران طی بیانیه‌ای امروز پنجشنبه اعلام کرد که افتخار حضور در نمایشگاه کیش اکسپو 2025 را داشته و قابلیت‌های پویای توسعه تجاری، میراث فرهنگی غنی و فرصت‌های گردشگری متنوع این کشور را به معرض نمایش گذاشت.

در این بیانیه آمده است: رویداد فوق در جزیره کیش برگزار شد و بستر خوبی را برای پاکستان فراهم آورد تا ضمن برقراری ارتباط با تجار و سرمایه گذاران بین المللی، همکاری‌ها را تقویت کرده و پتانسیل رشد اقتصادی این کشور را ارتقا دهد.

مشارکت سفارت پاکستان در این رویداد تاکیدی بر تعهد این کشور به تقویت روابط دوجانبه، مشارکت‌های اقتصادی و ترویج تبادل فرهنگی بود. ابتکارات مختلفی در این رویداد به نمایش گذاشته شد که بازتاب صنعت پویای گردشگری پاکستان و تعهد این کشور بر تقویت توسعه پایدار و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف بوده است.

این تعامل با تلاش‌های مستمر سفارت در تسهیل دیپلماسی اقتصادی، گسترش روابط تجاری و معرفی گنجینه‌های فرهنگی و گردشگری پاکستان به مخاطبان جهانی عرضه گردید. 

ایمانگلی تاسماگامبتف، دبیر کل سازمان پیمان امنیت دسته جمعی (CSTO) با  کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در مسکو دیدار و گفتگو کرد.

در این دیدار که در محل سفارت کشورمان انجام شد، طیف وسیعی از موضوعات مورد بررسی قرار گرفت. طرفین ضمن  تاکید بر روابط دوستانه میان ایران و شش کشور عضو سازمان امنیت جمعی، درباره زمینه‌های توسعه همکاری‌ها تبادل نظر کردند.

جلالی با اشاره به شرکت هیاتی از مجلس شورای اسلامی در نشست اخیر مجمع پارلمانی CSTO در مسکو، بر علاقمندی کشورمان برای تعامل با کشورهای عضو در راستای ثبات و امنیت منطقه تاکید نمود.

در این دیدار همچنین آخرین وضعیت تحولات منطقه‌ای و رویدادهای بین المللی مطرح شد و دو طرف بر ضرورت همکاری بیشتر کشورهای منطقه در جهت تحکیم صلح و ثبات حوزه پیرامونی و عدم نیاز به حضور بازیگران فرامنطقه ای تصریح کردند.

سازمان پیمان امنیت دسته جمعی متشکل از کشورهای روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ارمنستان و بلاروس است که دبیرخانه آن در مسکو قرار داد. 

در پی شهادت دو تن از قضات برجسته قوه قضاییه رهبر انقلاب اسلامی پیامی صادر کردند.

متن پیام حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به این شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم

شهادت عالِم مجاهد جناب حجت الاسلام و المسلمین آقای حاج شیخ علی رازینی و همکار ایشان قاضی شجاع جناب آقای حاج شیخ محمد مقیسه رضوان الله علیهما را به بازماندگان مکّرم ایشان تبریک و فقدان آنان را تسلیت عرض میکنم.

شهید رازینی در گذشته نیز در معرض سوء قصد بدخواهان قرار گرفته و سالها رنج جانبازی را تحمل کرده بودند.دو برادر گرامی ایشان قبلاً به شهادت رسیده اند.

رحمت و رضوان خدا بر همه ی آنان و بر خانواده های باگذشت و صبورشان باد.

سیدعلی خامنه‌ای

۲۹ دی ۱۴۰۳

شرکت دانش‌بنیان دکتر غنوی در سال 1391 تأسیس شد و در زمینه تولید دارو و تجهیزات پزشکی فعالیت دارد، این شرکت تاکنون مستندات سه داروی کروناسیف، دیکلودیپین و سیلدیپین را بر اساس ثبت اختراع بین‎المللی به سازمان غذا و دارو ارائه داده است، که اسپری کروناسیف به تولید صنعتی رسیده است.
کارخانه شرکت دارای سه بخش شامل نیمه جامدات، جامدات و بخش اتاق تمیز (Clean Room) است.

جلال‌الدین غنوی؛ مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان دکتر غنوی در توضیح طرح استفاده از سیاهدانه در درمان سرطان ریه اظهار کرد: در سال‎های اخیر، با توجه به تکامل همزمان گیاهان با بشر، استفاده از داروهای جدید بر پایه مواد طبیعی با استقبال زیادی روبه‌رو شده است که نمونه آن داروی تاکسول (استخراج‌شده از پوست درخت سرخدار که در درمان سرطان پستان کاربرد دارد) است که با حداقل عارضه به‌روی سلول‎‎های سالم به‌خوبی سلول‎های سرطانی را نابود می‎کند، از طرفی این داروها نسبت به داروهای شیمیایی ارزان‎تر است و عوارض کمتری دارند اما روش‎های انتقال ماده مؤثره این گیاهان به سلول‎های سرطانی هنوز یکی از چالش‎های اساسی است و تهیه ماده مؤثره به‌شکل خالص و در موضع خاص تاکنون جز موارد انگشت‌شمار استفاده نشده است.

وی ادامه داد: در دنیای امروزی، نسبت بیماران مبتلا به سرطان به کل جامعه به‌سرعت رو به افزایش است، در این میان، متأسفانه به‌دلیل استفاده از سیگار، قلیان و آلاینده‎های صنعتی، تعداد مبتلایان به سرطان ریه سیر صعودی دارد، با توجه به تأیید اغلب کشورهای دنیا درباره استفاده از گیاهان دارویی با اثربخشی اختصاصی به‌روی مجاری تنفسی، بر آن شدم از اثرات شناخته‌شده متعدد تیموکینون (ماده مؤثره اصلی گیاه سیاهدانه) به‌روی سلول‎های سرطان ریه و اثر آپوپتوتیک آن در ساختار ریه جهت حذف سلول‎های سرطانی، در فرمولاسیون اسپری تنفسی استفاده کنم، از دیگر مزیت‎های استفاده از این گیاه این است که در غلظت‎های سمّیت سلولی (سیتوتوکسیسیته) به‌روی سلول‎های سرطان ریه، هیچ‎گونه اثر سمّی به‌روی سلول‎های سالم (براساس اغلب مستندات چاپ‌شده) ندارد. ازآن‌جایی‎که پایداری تیموکینون و نگهداری آن به‌عنوان دارو چالش بزرگی محسوب می‎شود، استفاده از روش اسپری لیپوزومال و دارورسانی هوشمند بر اساس ثبت اختراع بین‌المللی US Patent No. 9,617,562 به‌عنوان روشی بدیع که تاکنون در دنیا مشابهی ندارد، به ستاد «توسعه اقتصاد دانش‌بنیان علوم و فناوری‌های گیاهان دارویی و طب سنتی» ارائه شد.

مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان در خصوص اینکه تاکنون چه‌مراحلی از این طرح پیش رفته است، خاطرنشان کرد: استخراج روغن سیاهدانه پس از انتخاب بهترین بذر با استفاده از دستگاه Cold Press و پیش‌تیمار بذر سیاهدانه در نیتروژن مایع، انجام شد. نتایج با روش استخراج به‌کمک امواج میکروویو مقایسه شد و تخلیص تیموکینون با استفاده از تکنیک‎های کروماتوگرافی و HPLC انجام گرفت، در ادامه، اثرات سمّیت سلولی تیموکینون به‌روی سلول‎های سرطانی A549 و سلول‎های نرمال HGF بررسی شد، همچنین فرمولاسیون پیشرفته و هوشمند دارو و استفاده آن به‌شکل کاملاً انحصاری در اسپری‎‌های تنفسی انجام شده و در مرحله انجام کارآزمایی بالینی در بیمارستان مسیح دانشوری است، این طرح تحت حمایت‌های مادی و معنوی ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان گیاهان دارویی و طب سنتی است.

وی گفت: اعضای این تیم تخصصی شامل دو فیتوشیمیست، بیوتکنولوژیست پزشکی، انکولوژیست و فوق‌تخصص ریه هستند و اثر بالینی اسپری لیپوزومال تیموکینون را پس از دریافت مجوز بر بیماران مبتلا به سرطان ریه مورد آزمون قرار خواهند داد.

در صورتی که این طرح با موفقیت بر اساس نظر کمیته‎های تخصصی پژوهشکده سل و بیماری‎های ریوی و نیز مجوز کمیته اخلاق پزشکی ادامه یابد، پس از اخذ مجوزهای لازم از سازمان غذا و دارو به‌عنوان داروی مکمل در سبد دارویی بیماران مبتلا به سرطان ریه قرار خواهد گرفت.

محققان با ترکیب آویشن، زنجبیل و نانوذرات نقره، زخم‌بندی از جنس هیدروژل ساخته‌اند که دارای اثرات ضدباکتریایی قوی است. شفافیت این زخم‌بند هیدروژلی امکان رصد مستمر وضعیت ظاهری زخم را بدون نیاز به برداشتن پانسمان فراهم می‌کند.

خبات جمل؛ محققی عراقی‌تبار و ساکن وُلوِرهمپتون، به‌عنوان بخشی از پروژه تحقیقاتی خود، هیدروژل‌هایی خلاقانه طراحی کرده که خواص درمانی طبیعی آویشن و زنجبیل را با اثرات ضدمیکروبی قوی نانوذرات نقره ترکیب کرده و راهکاری پایدار و مؤثر برای مراقبت از زخم ارائه داده است.

وی نانوذرات نقره را با استفاده از روش‌های شیمی سبز تولید کرده و از خواص طبیعی احیاکنندگی زیستی عصاره آویشن و زنجبیل بهره برده است. آویشن به‌دلیل خواص ضدباکتریایی و آنتی‌اکسیدانی خود شناخته می‌شود، درحالی که زنجبیل به‌خاطر اثرات ضدالتهابی شهرت دارد، این ترکیبات به التیام سریع‌تر زخم کمک می‌کنند.

این گروه پژوهشی، نانوذرات نقره را در هیدروژل‌های سلولز باکتریایی قرار داده‌اند که منجر به تولید پانسمانی با قابلیت ضدمیکروبی شده است.

شفافیت هیدروژل‌ها علاوه بر تسهیل نظارت بر زخم بدون نیاز به تعویض پانسمان، آن را به گزینه‌ای ایده‌آل برای مدیریت زخم‌های مزمن، از جمله زخم‌های ناشی از دیابت و زخم‌های فشاری تبدیل کرده است.

هیدروژل‌های نانوذرات نقره حاوی آویشن و زنجبیل نه‌تنها عفونت را کنترل می‌کنند، بلکه این کار را به‌شکلی پایدار و دوستدار محیط زیست انجام می‌دهند. با افزایش مقاومت میکروب‌ها به آنتی‌بیوتیک‌ها، درمان زخم‌های مزمن به چالشی بزرگ تبدیل شده است. این هیدروژل، که با نانوذرات نقره تقویت شده است، جایگزینی مؤثر و سازگار با محیط زیست برای درمان‌های مرسوم ارائه می‌دهد.

آنچه این پانسمان زخم را متمایز می‌سازد، ادغام فناوری نانو با خواص درمانی طبیعی آویشن و زنجبیل است. این ویژگی دوگانه، علاوه بر کاهش رشد باکتری‌ها، نظارت ساده‌تر بر زخم را نیز ممکن می‌کند.

ترمیم زخم فرآیندی پیچیده شامل توالی‌هایی از فعالیت‌های سلولی و بیوشیمیایی است که بهبود موفقیت‌آمیز را به‌دنبال دارد. یکی از موانع اصلی این فرآیند، عفونت‌های کنترل‌نشده‌ای است که می‌توانند محیط زخم را به‌گونه‌ای تغییر دهند که توانایی بدن در بهبودی مختل شود. این مشکل با افزایش میکروب‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک تشدید شده و گزینه‌های درمانی را برای پزشکان محدود کرده است، ازاین‌رو، استفاده از عوامل درمانی طبیعی جایگزین اهمیت بسزایی دارد.

رئیس جمهور با اشاره به توافقات صورت گرفته و پروژه‌های مشترک در حال اجرا میان ایران و آذربایجان در بخش تجاری، انرژی و حمل و نقل، اظهار داشت: استمرار و تقویت سطح این همکاری‌ها، جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان را به شرکای راهبردی برای یکدیگر تبدیل خواهد کرد.

مسعود پزشکیان پیش از ظهر امروز سه‌شنبه در دیدار آقای شاهین مصطفی‌یف معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان که در صدر هیئتی به منظور شرکت در شانزدهمین کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و آذربایجان به تهران سفر کرده است، روابط دو کشور را برادرانه، دوستانه و متکی بر پیوندهای دینی و خویشاوندی توصیف کرد و گفت: ارتباطات صمیمی دو کشور و دو ملت ایران و آذربایجان فراتر از مرزهای جغرافیایی است و این روابط همواره استمرار داشته و خواهد داشت.

رئیس جمهور با اشاره به جایگاه ویژه جمهوری آذربایجان در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران گفت‌:‌ جمهوری اسلامی ایران توسعه ارتباطات و تعاملات با کشورهای همسایه و مسلمان را به عنوان سیاستی اصولی در دستور کار خود دارد و در این میان ارتباط با آذربایجان برای ما از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و به دنبال گسترش روابط در همه زمینه‌ها میان دو کشور هستیم.

دکتر پزشکیان در ادامه به توافقات صورت گرفته و پروژه‌های مشترک در حال اجرا میان دو کشور در بخش‌های تجاری، انرژی و حمل و نقل اشاره کرد و اظهار داشت: استمرار و تقویت سطح این همکاری‌ها جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان را به شرکای راهبردی برای یکدیگر تبدیل خواهد کرد.

شاهین مصطفی‌یف معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان نیز در این دیدار ضمن ابراز خرسندی از ملاقات با دکتر پزشکیان و ابلاغ سلام‌های گرم آقای الهام علی‌اف رئیس جمهور این کشور، با تمجید از رویکرد تعاملگرا و وفاق محور رئیس جمهور به ویژه در قبال همسایگان، تصریح کرد‌: جمهوری آذربایجان طی دهه‌های گذشته از هیچ تلاشی برای گسترش ارتباط با جمهوری اسلامی ایران دریغ نکرده و از سوی دیگر تغییرات مهمی که در این مدت کوتاه ریاست جمهوری جنابعالی شاهد آن بوده‌ایم، نوید بخش آینده‌ای روشن در روابط دو کشور و وضعیت منطقه ما خواهد بود.

معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان اشتراکات دینی و فرهنگی و روابط دوستانه و برادرانه میان دو کشور را اصلی‌ترین عامل و انگیزه برای تقویت و توسعه روابط ایران و آذربایجان دانست و گفت‌:‌ ما همچنین ضمن قدردانی از نقش تاثیرگذار جمهوری اسلامی ایران در استقرار صلح و ثبات در منطقه معتقدیم که حل مسائل منطقه ما صرفا توسط کشورهای همین منطقه امکانپذیر خواهد بود و حضور کشورهای بیگانه در این زمینه کمکی به ما نخواهد خواهد کرد.

شاهین مصطفی‌یف در ادامه ضمن ارائه گزارشی تفصیلی از آخرین وضعیت روابط دو کشور به ویژه در بخش تجاری و اقتصادی و همچنین پروژه‌های مشترک در حال اجرا در بخش حمل و نقل ریلی و جاده‌ای و تبادل انرژی به دکتر پزشکیان، گفت: هیئت عالیرتبه اقتصادی آذربایجان در این سفر خود به تهران به دنبال ترسیم نقشه راهی برای گسترش بیش از پیش روابط اقتصادی و تجاری با جمهوری اسلامی ایران است و ما خواهان ایجاد همکاری راهبردی میان دو کشور هستیم.

معاون نخست وزیر آذربایجان همچنین دعوت رئیس جمهور آذربایجان از دکتر پزشکیان برای سفر به این کشور را ابلاغ کرد.

در این نمایشگاه توانمندی‌ها و دستاوردهای بخش خصوصی در بخش‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات، تجهیزات ساخت ماهواره‌ای، هوش مصنوعی، ساخت تجهیزات و ابزار آلات تعمیر هواپیما، صنایع معدنی و زمین‌شناسی، صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، صنعت فولاد و آلومینیوم، لوازم خانگی، صنایع دریایی، صنعت فرش، صنعت آب و برق، صنایع نساجی، تجهیزات پزشکی و بیمارستانی و تولید دارو، پژوهشگاه رویان، تولیدات کشاورزی و دامپروری و صنایع دستی و گردشگری ارائه شده بود. 

در این بازدید، شرکت‌های مختلف بخش خصوصی دغدغه‌ها و گلایه‌های خود را در زمینه‌ی مشکلات و موانعی که بر سر راه بخش خصوصی است مطرح و رهبر انقلاب خطاب به وزرای حاضر در نمایشگاه تاکید کردند: باید دولت و مسئولان دولتی کاری کنند که گلایه‌های بخش خصوصی برطرف شود زیرا پیشرفت کشور در گرو میدان دادن به بخش خصوصی است و تنها راه پیشبُرد کشور استفاده از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های بخش خصوصی است.

رهبر انقلاب همچنین در بخش صنعت آب و برق بعد از توضیحات وزیر نیرو درباره رفع ناترازی‌ها در بخش برق، گفتند: این حرفها، سخنان خوب و صحیحی است اما باید به مرحله‌ی عمل برسند زیرا موضوع ناترازی‌ها و راه‌حل‌های آن در سال‌های اخیر همواره مطرح بوده اما هنوز با نقطه مطلوب فاصله‌ی زیادی وجود دارد. 

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همچنین درخصوص گلایه شرکت‌های بخش خصوصی از روند طولانی و پیچیده صدور مجوزها خاطر نشان کردند: موضوع مجوزها یک موضوع مهم است که دولت و دستگاه‌های مسئول باید برای برطرف کردن موانع صدور سریع مجوزها، فکر اساسی کنند. 

«لئون پانه‌تا» وزیر دفاع اسبق آمریکا در مقاله‌ای با اشاره به چالش‌های ژئوپلیتیک فراوانی که «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آتی آمریکا با آن مواجه است، گزارش داد که اگر او از روحیه و توانایی رهبری مناسب برخوردار نباشد، توان رسیدگی به این بحران‌ها را نخواهد داشت.

بر اساس مقاله پانه‌تا که در روزنامه «نیویورک‌تایمز» منتشر شده، «امروز در جهانی زندگی می‌کنیم که به طور فزاینده‌ای خطرناک و تهدیدآمیز شده است. جهان امروز بیش از هر زمان دیگری دچار بحران‌های ژئوپلیتیک است و این برای دولت جدید دونالد ترامپ چالش بزرگی خواهد بود».

پانه‌تا حکمرانی را به ۲ نوع رهبری‌محور و بحران‌محور تقسیم کرده و این پرسش را مطرح می‌کند آیا ترامپ رویکرد غیرقابل‌پیش‌بینی و آشفته خود در سیاست خارجی دولت اولش را تکرار خواهد کرد، یا به وعده‌های انتخاباتی‌اش وفادار بوده و مسیر «صلح از طریق قدرت» را در پیش خواهد گرفت؟

ترامپ مدعی پیروی از این مفهوم در سیاست خارجه است که می‌گوید یک ارتش قدرتمند می‌تواند از بروز جنگ جلوگیری کند، اما به گفته پانه‌تا، ترامپ باید سخنان «رونالد ریگان» رئیس‌جمهور اسبق آمریکا در چهلمین سالگرد «نبرد نرماندی» را به یاد داشته باشد. ریگان در آن سخنرانی گفت: «ما در آمریکا از ۲ جنگ جهانی درس‌های تلخی گرفته‌ایم. بهتر است در همینجا برای حفاظت از صلح آماده باشیم، تا اینکه پناهگاهی در آن سوی دریاها داشته باشیم و فقط هنگامی که آزادی را از دست دادیم، واکنش نشان دهیم.» او همچنین تأکید کرد که «قدرت متحدان آمریکا برای ایالات متحده حیاتی است.»

اتحاد رقبای آمریکا

به گفته وزیر دفاع اسبق آمریکا، جهان امروز بسیار متفاوت‌تر و تهدیدآمیزتر از چیزی است که ترامپ در چهار سال نخست ریاست‌جمهوری خود با آن مواجه بود. «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه حساسیت‌های خاص خود را دارد و کشورهای غربی را به چالش کشیده است؛ «شی جین‌پینگ» رئیس‌جمهور چین به وضوح اعلام کرده است که برای تهاجم احتمالی به تایوان آماده است و می‌خواهد به‌عنوان یک قدرت نظامی پیشرو با ایالات متحده رقابت کند؛ «کیم جونگ اون» رهبر کره شمالی به توانایی نظامی بالایی دست پیدا کرده و گزارش‌هایی درباره حمایت تسلیحاتی و نظامی آن از روسیه شنیده می‌شود؛ ایران نیز همچنان به غنی‌سازی اورانیوم ادامه می‌دهد.

پانه‌تا در ادامه با طرح این ادعا که ایران در نتیجه تحولات اخیر منطقه تضعیف شده، مدعی شد که ممکن است تهران برای مذاکره بر سر انرژی هسته‌ای و توقف حمایت از جنبش‌ مقاومت در منطقه آمادگی داشته باشد. او همچنین با اشاره به نقش کلیدی ترامپ در توافق «ابراهیم»، گفت رئیس‌جمهور آمریکا می‌تواند عربستان سعودی و دیگر کشورهای عربی را هم به این توافق کشانده و ائتلافی علیه ایران ایجاد کند.

در این گزارش آمده است: «ترامپ همیشه به‌عنوان یک معامله‌گر به خود افتخار کرده و در کمپین خود قول داده بود که چنین درگیری‌هایی را در چند روز اول ریاست‌جمهوری خود حل کند؛ اما با توجه به خطرناک‌تر شدن جهان، احتمالاً این اتفاق نمی‌افتد. اگر هم او تلاش کند و شکست بخورد، ایالات متحده ضعیف‌تر به نظر خواهد رسید.» پانه‌تا همچنین نسبت به اظهارات ترامپ علیه استقلال کانال پاناما، جزیره گرینلند و کانادا ابراز نگرانی کرد و گفت: «این‌ها نوعی اظهارات بی‌ملاحظه و مخرب هستند که فقط اعتبار آمریکا را در مواجهه با بحران‌های جدی تضعیف می‌کنند.»

به گفته پانه‌تا، سیاست «صلح از طریق قدرت» هنوز هم می‌تواند برای آمریکا جوابگو باشد، اما این امر نیازمند یک رهبری قدرتمند، جدی و پایدار است که بحران چندقطبی کنونی را برای آمریکا به یک فرصت تبدیل کند. در این گزارش آمده است: «رئیس‌جمهور جدید ایالات متحده می‌تواند یک معامله‌گر باشد، اما باید این کار را از موضع قدرت انجام دهد و قدرت هم با این آغاز می‌شود که ایالات متحده قوی‌ترین نیروی نظامی روی زمین باقی بماند.»

لزوم افزایش بودجه نظامی و تدوین یک طرح منسجم

وزیر دفاع اسبق آمریکا می‌گوید برای اطمینان از این امر، دولت جدید ترامپ باید آماده باشد تا سرمایه‌گذاری‌های نظامی را در حوزه‌های جذب نیرو، آموزش، آمادگی، سیستم‌های تسلیحات هسته‌ای، پایگاه صنعتی دفاعی ایالات متحده و تحقیقات و فناوری افزایش دهد، امری که نیازمند تصویب یک بودجه پنج‌ساله و تعیین اولویت‌های نظامی است.

پانه‌تا که در دولت «باراک اوباما» وزیر دفاع آمریکا بود، در این گزارش به ترامپ توصیه می‌کند که با اطمینان‌دادن به ناتو برای حفظ حمایت از اوکراین، به کی‌یف فرصت دهد تا با دستیابی به موقعیتی قدرتمند برای مذاکره، به توافقی دست پیدا کند که منافعش را تضمین کند. از سوی دیگر، ترامپ باید به چین اعلام کند که ایالات متحده به تایوان در دفاع از خود کمک کرده و از ائتلافی قوی متشکل از ژاپن، کره جنوبی، استرالیا، هند و دیگر کشورهای آسیایی در اقیانوس آرام حمایت خواهد کرد.

این تحلیلگر همچنین تاکید می‌کند که وضع تعرفه‌های تجاری سنگین علیه چین می‌تواند به یک جنگ تجاری با پکن منجر شود، جنگی که تبعات مخربی برای مصرف‌کنندگان آمریکایی خواهد داشت. پانه‌تا با بیان اینکه «انتقام‌جویی» با «معامله‌گری» تفاوت دارد، به ترامپ توصیه می‌کند که درباره مسائلی مانند امنیت سایبری، تجارت، ماده مخدر فنتانیل، ماهواره‌ها و دیگر مسائل تجاری با پکن گفتگو داشته باشد.

پانه‌تا با تاکید بر لزوم وجود روحیه و توانایی رهبری در ترامپ، می‌نویسد: «رئیس‌جمهور به‌عنوان فرمانده کل قوا، قدرت و مسئولیت تعیین امنیت آینده آمریکا را بر عهده دارد. اگر او با چنین قدرت عظیمی بی‌احتیاطی کند، ممکن است آمریکا درگیر یک جنگ جهانی دیگر شود.»

خطبه ها و خطابه های زینب(ع) بلندترین فریاد تاریخ است که بشریت را به سوی زیبایی ها، ارزش ها و فضیلت ها رهنمون شده است. و به تعبیر مقام معظم رهبری (حفظه الله) در خصوص سخنرانی های حضرت زینب(ع): «لفظ، مثل پولادْ محکم، معنا مثل آبِ روان تا اعماق جان ها می نشیند.» خطبه هایی که همه نقشه های شوم یزیدیان را نقش بر آب کرد و همچون رعد و برقی، روشنگر و کوبنده تمامی بافته های سی و چند ساله بنی امیه را از بین برد. و موج بیداری اسلامی حاصل از آن کاخ امویان را برای همیشه لرزاند و واژگون کرد. و زمینه قیام توابین، قیام حره، شورش در حجاز، قیام در عراق، قیام مختار بن ابی عبدالله ثقفی، قیام زید بن علی را ایجاد کرد.

نوشتار پیش رو به مناسبت گرامیداشت سالروز وفات حضرت زینب کبری(ع)(15 رجب المرجب)، به گوشه هایی از تلاش های تبلیغی و اقدامات شجاعانۀ آن بانوی بزرگوار در عرصۀ تبیین معارف دین می پردازد. همان طور که رهبر معظم انقلاب (حفظه الله) فرمودند: «این بزرگوار [حضرت زینب (ع)] جهاد تبیین را، جهاد روایت را راه انداخت؛ نگذاشت و فرصت نداد که روایت دشمن از حادثه غلبه پیدا کند؛ کاری کرد که روایت او بر افکار عمومی غلبه پیدا کند... ببینید! این درس است...».[1]

از این رو توفیق تأمل و تدبر در سخن و سیره شخصیتی را داریم که بعد از حادثه عاشورا آغازگر «جهاد تبیین و جهاد روایت» گردید. افزون بر آن، ایشان تندیس بصیرت، تجسم شجاعت و معنی کامل صبر و استقامت بود. مؤلف کتاب «طراز المذهب» چه زیبا نوشته است: «فضائل و برتری های او و خصلت های جلالت قدر و علم و عمل و عصمت و عفت و نورانیت و روشنایی و شرف و زیبایی اش همچون مادرش زهرا(ع) است.»[2]

با این توجه، در ادامه به بیان نقش تاریخ ساز حضرت زینب(ع) در «جهاد تبیین» می پردازیم.

تبیین گری قبل از قیام عاشورا

ورود حضرت زینب(ع) به عرصۀ «جهاد تبیین» و «جهاد روایت» به دوران کودکی و سال ها قبل از قیام عاشورا برمی گردد. شاید تبیین گری قبل از قیام عاشورا را بتوان در دو قالب «روایت گری» و «تدریس» گزارش نمود.

الف) روایتگری

حضرت زینب(ع) از مادر، پدر و برادرانش و از ام سلمه و ام هانی و دیگر زنان روایت می کرد و از جمله کسانی که از او روایت کرده اند، ابن عباس و علی بن الحسین(ع) و عبدالله بن جعفر و فاطمه صغری، دختر امام حسین(ع) هستند. دربارۀ شخصیت روایی حضرت زینب(ع)، علمای بزرگی سخن گفته اند؛ از جمله آیت الله خویی(ره) می نویسند: «[حضرت زینب(ع)] از مادرش (ع) روایت می کند. و جابر فقیه و عباد عامری از او روایت می کنند.»،[3] که این خود نشان از بلندای مقام روایی حضرت زینب(ع) دارد. علاوه بر این حضرت زینب(ع) در حدود پنج سالگی، خطبه سیاسی فدکیه -که حضرت زهرا(ع) آن در مورد غصب فدک و رهبری امیرالمومنین(ع)، ایراد فرمودند- را حفظ و برای مردم روایت می نمودند.[4]

ب) تدریس

حضرت زینب(ع) در زمان خلافت امیرمؤمنان علی(ع) در کوفه برای زنان کرسی تدریس داشتند و برای آنان تفسیر قرآن بیان می کردند. برخی از زنان کوفه در محضرش آگاهی هایی کسب نموده و با تفسیر قرآن کریم آشنا شده بودند. امیرالمومنین علی(ع) هم بعضی تفاسیر را گوش می کردند؛ مثلاً در برخی نقل ها آمده است؛ «در روزی از روزها حضرت زینب(ع) [در کوفه برای زنان درس تفسیر داشت و در کلاس درس خود] (کهیعص) را تفسیر می کرد، حضرت علی(ع) وارد بر ایشان شدند و فرمودند: ای نور دیده، این حروف رمزی است و در مصیبت وارد شده بر شما عترت پیامبر(ص) رسیده است.»

تبیین گری بعد از قیام عاشورا

بخش دوم «جهاد روایت و تبیین» حضرت زینب(ع) مربوط به دوران پس از قیام عاشورا است. شاید نمود بیشتر تبیین گری بعد از قیام عاشورا را بتوان در سومین قالب یعنی «خطابه و سخنرانی» نام نهاد.

خطابه و سخنرانی

خطبه ها و خطابه های زینب(ع) بلندترین فریاد تاریخ است که بشریت را به سوی زیبایی ها، ارزش ها و فضیلت ها رهنمون شده است. و به تعبیر مقام معظم رهبری (حفظه الله) در خصوص سخنرانی های حضرت زینب(ع): «لفظ، مثل پولادْ محکم، معنا مثل آبِ روان تا اعماق جان ها می نشیند.»[5]

خطبه هایی که همه نقشه های شوم یزیدیان را نقش بر آب کرد و همچون رعد و برقی، روشنگر و کوبنده تمامی بافته های سی و چند ساله بنی امیه را از بین برد. و موج بیداری اسلامی حاصل از آن کاخ امویان را برای همیشه لرزاند و واژگون کرد. و زمینه قیام توابین، قیام حره، شورش در حجاز، قیام در عراق، قیام مختار بن ابی عبدالله ثقفی، قیام زید بن علی را ایجاد کرد.

با این توضیح، راز ماندگاری تأثیر خون شهیدان کربلا در «جهاد تبیین عقیله بنی هاشم نهفته است. و شکی نیست که این الگوی اساسی برای همه زمان ها و مکان هاست. و امروز و هر روز به این روش نیازمندیم. در موضوع خطابه و سخنرانی حضرت زینب موضوعات «مخاطب شناسی»، «شجاعت در تبیین» و مانند آن مورد توجه قرار گرفته است.

مخاطب شناسی

از امور شایسته پیش از ایراد سخنرانی، اندیشیدن درباره نوع مخاطب[6] و شناخت او است. سخنان حضرت زینب(ع) در برابر مردم کوفه نشان از شناخت عمیق آن ها دارد که می فرماید: «یا أَهْلَ الْکوفةِ یا أَهْلَ الْخَتْلِ وَالْغَدْرِ وَالْخَذْلِ أَلَا فَلَا رَقَأَتِ الْعَبْرَةُ وَلَا هَدَأَتِ الزَّفْرَةُ إِنَّمَا مَثَلُکمْ کمَثَلِ الَّتِی نقَضَتْ غزْلَها مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ أَنْکاثاً تَتَّخِذُونَ أَیمانَکمْ دَخلًا بَینَکمْ هلْ فیکمْ إِلَّا الصلَفُ وَالْعُجْبُ وَالشَّنَفُ وَالْکذِبُ وَملَقُ الْإِمَاءِ وَغَمْزُ الْأَعْدَاءِ أَوْ کمَرْعًی عَلَی دِمْنَةٍ أَوْ کفِضَّةٍ عَلَی مَلْحُودَةٍ؛2ای مردم کوفه! ای مردمان حیله گر و خیانت کار! گریه می کنید؟ اشک چشمانتان خشک نشود! و ناله هایتان آرام نگیرد! همانا که کار شما مانند آن زنی است که رشتۀ خود را پس از محکم یافتن، یکی یکی از هم می گسست، شما نیز سوگندهای خود را در میان خویش، وسیلۀ فریب و تقلب ساخته اید. آیا در میان شما جز وقاحت و رسوایی، سینه های آکنده از کینه، دورویی و تملق، همچون زبان پردازی کنیزکان و ذلت و حقارت در برابر دشمنان چیز دیگری نیز یافت می شود؟ یا همچون سبزه هایی هستید که ریشه در فضولات حیوانی داشته یا همچون جنازۀ دفن شده ای که روی قبرش را با نقره تزیین نموده باشند؟».

این عبارات حضرت نشان از شناخت عمیق مخاطبان دارد. حضرت زینب(ع) هم به خوبی مردم کوفه را می شناخت و هم با مردم دمشق آشنا بود. او درباره سابقه مردم کوفه خوب به یاد داشت که در اوایل سال 40 هجری زمانی که امام علی(ع)، مردم کوفه را به جهاد و دفاع از شهر انبار[7] دعوت فرمود. و آن ها سستی و تنبلی از خود نشان دادند. آن حضرت در خطبه ای آنان را این گونه مورد سرزنش قرار دادند: «یا أَشْبَاهَ الرِّجَالِ وَ لَا رِجَالَ حُلُومُ الْأَطفَالِ وَ عقُولُ رَبَّاتِ الْحِجَالِ لَوَدِدْتُ أَنِّی لَمْ أَرَکمْ وَ لَمْ أَعْرِفْکمْ مَعْرِفَةً وَ اللَّهِ جَرَّتْ نَدَماً وَ أَعْقَبَتْ سَدَماً قَاتَلَکمُ اللَّهُ لَقَدْ مَلَأْتُمْ قَلْبِی قَیحاً وَ شَحَنْتُمْ صَدْرِی غَیظاً وَ جرَّعْتُمُونِی نغَبَ التَّهْمَامِ أَنْفَاساً وَ أَفْسَدْتُمْ علَی رَأْیی بِالْعِصْیانِ وَ الْخِذْلَانِ؛[8] ای مرد نمایان نامرد! ای کودک صفتان بی خرد که عقل های شما به عروسان پرده نشین شباهت دارد! چقدر دوست داشتم که شما را هرگز نمی دیدم و هرگز نمی شناختم! شناسایی شما- سوگند به خدا- که جز پشیمانی حاصلی نداشت، و اندوهی غم بار سرانجام آن شد. خدا شما را بکشد که دل من از دست شما پُرخون، و سینه ام از خشم شما مالامال است! کاسه های غم و اندوه را جرعه جرعه به من نوشاندید، و با نافرمانی و ذلّت پذیری، رأی و تدبیر مرا تباه کردید.

آن بانو همچنین از برادر بزرگوارش، امام مجتبی(ع) به یاد دارد که در پاسخ به اعتراض یکی از خوارج مبنی بر پذیرش صلح فرمودند: «وَ اللَّه مَا سَلَّمْتُ الْأَمْرَ إِلَیهِ إِلَّا أَنِّی لَمْ أَجِدْ أَنْصَاراً- وَ لَوْ وَجَدْتُ أَنْصَاراً لَقاتَلْتُهُ لَیلِی وَ نهَارِی- حَتَّی یحْکمَ اللَّهُ بَینِی وَ بَینَهُ وَ لَکنِّی عَرَفْتُ أَهْلَ الْکوفَةِ وَ بَلَوْتُهُمْ- وَ لَا یصْلُحُ لِی مِنْهُمْ مَا کانَ فَاسِداً- إِنَّهُمْ لَا وَفاءَ لَهمْ وَ لَا ذِمَّةَ فِی قَوْلٍ وَ لَا فِعْلٍ- إِنَّهُمْ لَمُخْتَلِفُونَ وَ یقُولُونَ لَنَا إِنَّ قُلُوبَهُمْ مَعَنَا - وَ إِنَّ سیوفَهُمْ لَمشْهُورَةٌ علَینَا؛[9] به خداوند قسم من این امر را به او واگذار نکردم مگر آن موقعی که یار و یاوری نداشتم. اگر من یاورانی می داشتم شب و روز با معاویه می جنگیدم تا اینکه خدا بین من و او حکم فرماید. ولی من اهل کوفه را شناخته و آنان را امتحان نموده ام، آنچه که از آنان فاسد است برای من صلاحیت ندارد.

ایشان لفظا و عملا وفادار نیستند، آنان مختلفند، زیرا به ما می گویند: قلب های ما با شما است، در صورتی که شمشیرهای آنان بر علیه ما شهرت یافته اند.»

همچنین درباره مردم دمشق خوب می دانستند که دمشق از آن روز که به تصرف مسلمانان در آمد، فرمانروایانی چون «خالد» پسر ولید و «معاویه» پسر ابوسفیان را به خود دید. مردم این سرزمین، نه صحبت پیغمبر (ص) را در یافته بودند، نه روش اصحاب او را می دانستند، و نه اسلام را دست کم آن گونه که در مدینه رواج داشت می شناختند. و شاید در نظر آنان اسلام هم حکومتی بود مانند حکومت کسانی که پیش از این بر آن سرزمین فرمان می راندند. تجمل دربار معاویه، حیف و میل مال مردم، پرداختن به تشریفات، تبعید و زندانی کردن و کشتن مخالفان، برای آنان امری طبیعی بود، زیرا تا نیم قرن پیش چنین نظامی در حکومت قبلی نیز دیده می شد در نتیجه مردم شام کردار معاویه، پسر ابوسفیان و پیرامونیان او را سنت مسلمانی می پنداشتند. معاویه در حدود 42 سال در دمشق امارت و خلافت کرد. معاویه در این مدت نسبتاً طولانی مردم شام را طوری پرورش داد که فاقد بصیرت و آگاهی دینی باشند، و در برابر اراده و خواست معاویه بی چون و چرا تسلیم گردند. او با مکر و شیطنت خاصی که داشت، در این زمینه به کامیابی های بزرگی دست یافت. دسیسه های او را در وارونه نشان دادن چهره درخشان بزرگ مردی مثل علی(ع) و ایجاد بدعت ناسزاگویی به آن حضرت را همه می دانیم. پس از شهادت عمار یاسر که پیامبر اسلام (ص) شهادت او را به دست ستمگران پیشگویی کرده بود، معاویه با ترفند عوام فریبانه ای در میان سپاه شام شایع ساخت که قاتل عمار، علی است، زیرا علی او را به میدان جنگ آورده و باعث قتل او شده است! داستان «ناقه» و «جمل» و قضیه فضاحت بار خواندن «نماز جمعه» در روز «چهارشنبه»! توسط معاویه نیز مؤیدی دیگر برای این معنا است.[10]

شجاعت در تبیین

هر فردی اگر بخواهد با ادبیاتی فصیح و بلیغ سخن بگوید، علاوه بر استعداد ذاتی، باید بارها تمرین عملی انجام دهد، همچنین در هنگام ایراد سخن لازم است از نظر روانی و جسمانی کاملا آماده باشد و مخاطبان نیز هماهنگ باشند تا بتواند خطبه ای فصیح و بلیغ ادا کند. حضرت زینب(ع) بدون آن که دوره سخنرانی گذرانده باشد و یا مهارت آن را تمرین کرده باشد در حال تشنگی، گرسنگی، خستگی اسارت، داغدار و... با کسانی سخن می گوید که نه تنها با او هماهنگ نیستند، بلکه حتی سنگ و خاکروبه بر سر او ریخته اند، با این حال صدای زینب(ع) بلند می شود که: «فَکدْ کیدَک وَ اسْعَ سَعْیک وَ نَاصِبْ جُهْدَک فوَ اللَّه لَا تَمْحُو ذِکرَنَا وَ لَا تُمِیتُ وَحْینَا وَ لَا تُدْرِک أَمَدَنَا وَ لَا تَرْحَضُ عَنْک عَارَهَا وَ هَلْ رَأْیک إِلَّا فنَدٌ وَ أَیامُک إِلَّا عدَدٌ وَ جَمْعُک إِلَّا بَدَدٌ یوْمَ ینَادِی الْمُنَادِی أَلا لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَی الظَّالِمِینَ فَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ الَّذِی خَتَمَ لِأَوَّلِنا بالسَّعَادَةِ وَ الْمغْفِرَةِ وَ لِآخِرِنَا بِالشَّهَادَةِ؛[11] هر کید و مکر، و هر سعی و تلاش که داری به کار بند، سوگند به خدای که هرگز نمی توانی، یاد و نام ما را محو و وحی ما را بمیرانی، چه دوران ما را درک نکرده، این عار و ننگ از تو زدوده نگردد. آیا جز این است که رأی تو سست است و باطل، و روزگارت محدود و اندک، و جمعیت تو پراکنده گردد، آری، آن روز که ندا رسد: أَلا لَعْنَةُ اللهِ عَلَی الظالِمِینَ. پس حمد مر خدای راست که برای اوّل ما سعادت و مغفرت، و برای آخر ما شهادت و رحمت مقرر فرمود.»

آن بانوی باعظمت در مهد شجاعت رشد یافته و از شجاعت حیدری بهره مند بود. ازاین رو «لَبْوَةُ الْهاشِمیَّة؛[12] شیرزن هاشمی» لقب گرفت.

بالاخره عقیله بنی هاشم، اوج شجاعت را در مجلس ابن زیاد، به نمایش گذاشت. آن گاه که آن ملعون با نیش زبانش به زخم زینب(ع)، نمک می پاشد و برای آزردن او گفت: «کار خدا را با برادر و خانواده ات چگونه یافتی؟» او در واقع می خواهد بگوید: «دیدی خدا چه بلایی به سرتان آورد؟» زینب کبری(ع) در پاسخ درنگ نمی کند و شجاعانه با آرامشی که از صبر و رضای قلبی او حکایت داشت فرمود: «مَا رَأیتُ اِلَّا جمِیلاً؛[13] جز زیبایی ندیدم.» این کلام نورانی، پتک محکمی بر سر ابن زیاد بود که قدرت محاجه را از او گرفت و خون تازه ای در رگ های همه دوستان جاری ساخت.

بنابراین شجاعت در بیان حق و دفاع از ولایت و امر امامت، یکی از بهترین درس هایی است که می شود از خطابه های حضرت زینب(ع) آموخت.

نمونه هایی از «شجاعت در تبیین»

1. پسر مرجانه: حضرت زینب کبری(ع) در کاخ ابن زیاد، او را «پسر مرجانه»[14] می خواند که برای عبیدالله توهین آمیزترین و رسواکننده ترین القاب است که از نامشروع بودن وجود وی و بدنام بودن مادرش حکایت دارد و آن چنان ضربه بر پیکر لرزان عبیدالله می زند که او تصمیم به قتل زینب(ع) می گیرد.

2. فرزند طلَقا: حضرت زینب(یزید را «فرزند طلقا» و در عبارتی «طلباء خبیثة»[15] خطاب فرمود که اشاره به داستان فتح مکه است، زیرا پیامبر اسلام(ص) بزرگان مکه را که ابو سفیان، جد یزید هم از آن ها بود، بخشید و آزاد کرد و فرمود: «اِذْهَبُوا فَاَنْتُمْ الطُلَقَا.»[16]

3. دشمن خدا و پسر دشمن خدا: حضرت زینب(ع) در کاخ یزید این گونه بر سر او فریاد می زند: «یزید! ای دشمن خدا و پسر دشمن خدا! سوگند به خدا! تو در دیده من ارزش آن را نداری که سرزنشت کنم و کوچک تر از آن هستی که تحقیرت نمایم، اما چه کنم اشک در دیدگان، حلقه زده و آه در سینه زبانه می کشد. پس از آن که حسین(ع) کشته شد و حزب شیطان، ما را از کوفه به بارگاه حزب بی خردان آورد تا با شکستن حرمت خاندان پیغمبر(ص)، پاداش خود را از بیت المال مسلمانان بگیرد، پس از آن که دست آن دژخیمان به خون ما رنگین و دهانشان از پاره گوشت های ما آکنده شده است، پس از آن که گرگ های درنده بر کنار آن بدنهای پاکیزه جولان می دهند، توبیخ و سرزنش تو چه دردی را دوا می کند؟»[17]

4. فاسق و فاجر: زینب(ع) یک شیرزن و قهرمان هاشمی است؛ چرا که چون مردان بر سر دشمن فریاد می زند، توبیخشان می کند، تحقیرشان می کند، و از کسی هراسی به دل ندارد. او از برق شمشیر خون چکان آدمکشان واهمه ندارد، در آن روز فراموش نشدنی، در میان آن همه شمشیر و آن همه کشته فریاد می زند که آیا در میان شما یک مسلمان نیست؟ در مجلس ابن زیاد، بدون توجه به قدرت ظاهر، او گوشه ای می نشیند و با بی اعتنایی به سؤالات او، تحقیرش می کند، او را «فاسق» و «فاجر» معرفی می کند و می فرماید: «اَلْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی أَکرَمَنَا بِنَبِیهِ مُحَمَّدٍ(ص) وَ طَهَّرَنَا مِنَ الرِّجْسِ تَطْهِیراً إِنَّمَا یفْتَضِحُ الْفَاسِقُ وَ یکذِبُ الْفَاجِرُ وَ هُوَ غَیرَنَا؛[18] سپاس خدای را که ما را با نبوت حضرت محمد(ص) گرامی داشت، و از پلیدی ها پاک کرد. همانا فقط فاسق رسوا می شود، و بدکار دروغ می گوید، و او غیر ما است.»

5. بی ارزش و ناچیز: همچنین در مقابل یزید و دهن کجی ها و بد زبانی های او، شجاعت حیدری را به نمایش گذارده، چنین می گوید: «لَئِنْ جَرَّتْ عَلَی الدَّوَاهِی مُخَاطَبَتَک إِنی لَأَستَصْغِرُ قدْرَک وَ أَسْتَعْظِمُ تَقْرِیعَک وَ أَسْتَکبِرُ تَوْبِیخَک؛ اگر فشارهای روزگار مرا به سخن گفتن با تو واداشته [بدان که] قدر و ارزش تو نزد من کوچک می شمارم؛ ولی سرزنش و توبیخ کردن تو را بزرگ می دانم.»[19]

6. گرگ صفتان: «شگفت آن که پاکان و پیامبرزادگان و نسل اوصیا به دست آزادشدگان پلید و دودمان تبهکار فاسد کشته می شوند؛ به دست آنان که خون ما از پنجه هایشان می چکد و دندان در گوشت های ما فرو برده اند. آن شهیدان پاک، جسدهایشان، طعمه گرگ های درنده گشته و زیر چنگال کفتارها به خاک آلوده شده است. اگر امروز، ما را غنیمتی برای خویش می شماری، خواهی دید که مایه زیان و خسران توایم؛ آن روز که جز عمل های خویش چیزی نخواهی یافت و خداوند نیز به بندگان هیچ ستمی نمی کند.»[20]

7. لانۀ شیطان: «این که از قدر تو می کاهم و سرزنشت را بزرگ می شمارم، نه از آن رو است که خطاب درباره تو سودمند است، پس از آن که چشم های مسلمانان را گریان و دل هایشان را داغدار ساختی. آن دلها که دارید سخت شده و جان ها طغیان کرده و بدن ها آکنده از خشم خدا و لعنت پیامبر است و شیطان در آن ها لانه کرده و جوجه پرورده است.»[21]

تحریک احساس

یکی از مباحثی که در سخنرانی دینی از آن یاد می کنند و برای ان اسلوب هایی یادآور می شوند، «تحریک احساس» است که آن را یکی از مباحث حوزه تأثیرگذاری می دانند.[22] در سخن و سیره حضرت زینب(ع) این تأثیرگذاری آنقدر مشهود است که دوست و دشمن را متأثر می سازد.

بعد از شهادت امام، حضرت زینب(ع) به سرعت خود را به بدن خونین و پاره پاره برادر رساند و شیون کنان می فرمود: «وَا اَخَاهُ، وَا سَیدَاهْ، وَا اَهْلَ بَیتَاهْ! لَیتَ السَّمَاءَ اَطْبَقَتْ عَلَی الْاَرْضِ، وَ لَیتَ الْجِبَالَ تدَکدَکتْ علَی السهْلِ؛[23] ای کاش آسمان بر زمین ویران می شد و ای کاش کوه ها از هم می پاشیدند و به بیابان ها می ریختند!»

و زمانی که به پیشنهاد شمر لعین، کاروان اسیران را از کنار بدن های قطعه قطعه شده شهیدان عبور می دادند و زینب(ع) پیکر شهدا و بدن پاره پاره شده برادرش را دید، خم شد و بدن برادر را در آغوش گرفت و صورت خود را بر روی حلقوم بریده برادر نهاد و می بوسید و می فرمود: «یا اَخِی لَوْ خُیرْتُ بَینَ الرَّحِیلِ وَالْمُقَامِ عنْدَک لَاَختَرْتُ الْمُقَامَ عِنْدَک وَلَوْ اَنَّ السَّبَاعَ تَأْکلُ مِنْ لَحْمِی؛[24] برادرم، اگر مرا بین سکونت در کنار تو و رفتن به مدینه مخیر می کردند، سکونت نزد تو را برمی گزیدم، گرچه درندگان بیابان، گوشت بدنم را بخورند.»

در برخی از مقاتل آمده است: «در این هنگام رو به مدینه کرده، می گوید: «وَا مُحَمَّدَاهُ، صَلَّی عَلَیک مَلَائِکةُ السَّمَاءِ. هَذَا حُسَینُ بالْعَرَاءِ، مرَمَّلُ بالدِّمَاءِ، مُقَطَّعُ الْاَعْضَاءِ، وَا ثَکلَاهُ، وَ بَنَاتُک سَبَایا، اِلَی اللهِ الْمُشْتَکی وَ اِلَی مُحَمَّدٍ الْمُصْطَفَی وَ اِلَی عَلِی الْمُرْتَضَی وَ اِلَی فَاطِمَةَ الزَّهرَاءِ، وَاِلَی حمْزَةَ سَیدِ الشُّهَدَاء. وَا مُحَمَّدَاهُ، وَ هَذَا حُسَینُ بِالْعَرَاءِ، تَسْفِی عَلَیهِ رِیحُ الصَّبَاءِ، قَتِیلُ اَوْلَادِ الْبَغَایا، وَا حزْنَاهُ، وَا کرْباهُ علَیک یا اَبَا عَبْدِ اللهِ، اَلْیوْمَ مَاتَ جَدِّی رَسُولُ اللهِ. یا اَصْحَابَ مُحَمَّدٍ، هَؤُلَاءِ ذُرِّیةُ الْمصْطَفَی یسَاقُونَ سَوْقَ السَّبَایا؛[25] فریاد! ای محمد که پیوسته درود فرشتگان آسمان تقدیم تو باد! اکنون این حسین است که به خون خود آغشته و اعضایش قطعه قطعه شده است وای از این عزا و مصیبت! و این ها دختران تو هستند که اسیر شده اند. از این ظلم و ستم ها به خداوند و به خدمت محمد مصطفی و علی مرتضی و فاطمه زهرا و حمزه سید الشهداء(ع) شکایت می برم. فریاد ای محمد! این حسین است که در گوشه بیابان افتاده و باد صبا بر او می وزد و او به دست زنازادگان کشته شده است. ای بسا حزن و اندوه من! امروز احساس می کنم که جد بزرگوارم احمد مختار از دنیا رحلت کرد. کجایید ای اصحاب محمد!؟ اکنون ذریۀ مصطفی(ص) را به اسیری می برند.»

راوی می گوید: «زینب کبری(ع) به گونه ای روضه خواند و گریست که: «فَابْکتْ کلَّ عَدُوٍّ وَصَدِیقٍ؛[26] سوگند به خدا هر دوست و دشمن از گریه و گفتار زینب(ع) گریه کرد.»

وقتی کاروان اسیران، به کوفه رسید، زنان، مردان و کودکان کوفه همه به خیابان ها آمده بودند تا اسیران را به تماشا بنشینند. حضرت زینب(ع) با زیباترین کلمات و جملات و با شجاعتی بی نظیر و علی وار بر مسند خطابه ایستاد: «حمد و سپاس، مخصوص خداوند است و درود بر پدرم محمد و اهل بیت پاک و برگزیده او باد! ای مردم کوفه! مردم مکار خیانت کار!... می دانید چه خونی را ریختید؟ می دانید این زنان و دختران که بدون پوشش کامل در کوچه و بازار آورده اید، چه کسانی هستند؟! می دانید جگر پیغمبر خدا را پاره کردید؟! چه کار زشت و احمقانه ای؟! کاری که زشتی آن سراسر جهان را پر کرده است تعجب می کنید که از آسمان، قطره های خون بر زمین ببارد! ؟ اما بدانید که خواری عذاب رستاخیز سخت تر خواهد بود. اگر خدا هم اکنون شما را به گناهی که کردید نمی گیرد، آسوده نباشید، خدا کیفر گناه را فوری نمی دهد؛ اما خون مظلومان را هم بی کیفر نمی گذارد، خدا حساب همه چیز را دارد.»[27]

حضرت زینب(ع) با این بیانات، افکار و احساسات مردم را در اختیار گرفت و سخنان او کاملا صحنه را تغییر داد تا آن جا که صدای مردم کوفه به گریه بلند شده بود. زنان موهای خود را افشان کرده بودند و خاک بر سر و روی خود می ریختند و دستهای خود را به دهان می گزیدند.[28]

همچنین آن بانوی ستمدیده را می بینیم که پس از تحمل آن همه مصیبت ها و رنج ها به مدینه باز می گردد و در شهر پیامبر(ص) و در خانه خود به تبیین حقایق کربلا و سوگواری بر امام (ع) و دیگر یاران او می پردازد. در این مراسم عزاداری، هر روز گروه گروه از زنان مدینه به خدمت آن حضرت آمده، ضمن تسلیت به ایشان، به ندبه و گریه می پردازند تا آن جا که به تدریج، زنان قبایل و عشایر، تصمیم به خون خواهی شهدای کربلا می گیرند و قیام می کنند.[29]

پی نوشت ها: