مسئول دفتر نمایندگی بعثه مقام معظم ‌رهبری در عراق از مواضع ارزشمند حجت‌الاسلام قپانچی در حمایت از جمهوری اسلامی ایران در نماز جمعه این هفته شهر نجف تقدیر کرد.

حجت الاسلام والمسلمین نجف نجفی روحانی مسئول دفتر نمایندگی بعثه مقام معظم‌رهبری در عراق در دیدار حجت الاسلام والمسلمین سید صدرالدین قپانچی امام جمعه شهر نجف اشرف از مواضع ارزشمند وی در حمایت از جمهوری اسلامی ایران در خطبه‌های نماز جمعه این هفته نجف اشرف تقدیر و تشکر کرد.

مسئول دفتر نمایندگی بعثه مقام معظم رهبری با اشاره به مواضع مقتدرانه امام جمعه نجف اشرف در دفاع از ملت ایران اسلامی، تصریح کرد: امروز جهان اسلام در مقابل استکبار به سرکردگی آمریکا و هم‌دستانش در منطقه نیازمند موضع‌گیری قاطع وشجاعانه است و این گونه خطبه‌ها موجب تقویت مقاومت در منطقه می‌شود.

گفتنی است، حجت الاسلام والمسلمین سید صدرالدین قپانچی امام جمعه نجف اشرف در خطبه های نماز جمعه این هفته شهر نجف با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران در مسیر عزت و اقتدار پیش می رود و مایه افتخار و سربلندی جهان اسلام و بخصوص شیعیان شده است اعلام کرد: ملت شریف عراق با کمال عزت و سربلندی از جمهوری اسلامی حمایت می کند و آمریکا بداند اگر جنگی با ایران صورت بگیرد مردم عراق هرگز بیطرف نبوده و در کنار ملت ایران قرار خواهد گرفت و حمایت خواهد کرد.

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:

مَن اُلهِمَ الصِّدقَ فی کَلامِهِ وَ الانصافَ مِن نَفسِهِ وَ بِرَّ والِدَیهِ وَ وَصلَ رَحِمِهِ، اُنسِی‏ءَ لَهُ فی اَجَلُهُ وَ وُسِّعَ عَلَیهِ فی رِزقِهِ وَ مُتِّعَ بِعَقلِهِ وَ لُقِّنَ حُجَّتَهُ وَقتَ مُساءَلَتِهِ.

به هر کس، راستگویی در گفتار، انصاف در رفتار، نیکی به والدین و صله رحم الهام شود، اجلش به تأخیر می‌افتد، روزی‌اش زیاد می‌گردد، از عقلش بهره ‏مند می‌شود و هنگام سوال (مأموران الهی) پاسخ لازم به او تلقین می‌گردد.

"اعلام الدین، صفحه ۲۶۵"

حج، بهترین فرصت و زمان براى توبه، یاد مرگ و معاد، از همه چیز بریدن و صحراى عرفات و مشعر را دیدن و در انتظار مهدى موعود علیه السلام نشستن است.

قرآن کریم در موضوع حج، تقریبا به همه مباحث و مسایل مرتبط به آن پرداخته و از مجموع یکصد و چهارده سوره، در بیست و پنج سوره به اجمال یا تفصیل به مسایل حج اشاره کرده و از شش هزار و دویست و سی و شش آیه قرآن، بیش از یکصد و بیست آیه به عنوان «آیات الحج» لقب گرفته است.

در اینجا، آیه 28 سوره حج مورد بررسی قرار گرفته است.

آیه

«لِیَشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ وَیَذْکُرُوا اسْمَ اللَّهِ فِی أَیَّامٍ مَعْلُومَاتٍ عَلَى مَا رَزَقَهُمْ مِنْ بَهِیمَةِ الْأَنْعَامِ فَکُلُوا مِنْهَا وَأَطْعِمُوا الْبَائِسَ الْفَقِیرَ‏‏‏‏‏‏».

ترجمه

تا (در آنجا) بر سر منافع (دنیوی و اخروی بسیار) خود حضور یابند و نام خدا را در ایامی معین یاد کنند که آنها را از حیوانات بهائم (یعنی شتر و گاو و گوسفند) روزی داده است. پس از آن تناول کرده و فقیران بیچاره را نیز (از قربانیها) طعام دهید.

نکته ها

امام صادق علیه السلام فرمود: مراد از «أَیَّامٍ مَعْلُوماتٍ» ایام تشریق، یعنى روزهاى 11 و 12 و 13 از ماه ذى‌الحجة است. «1»

امام صادق علیه السلام فرمود: مراد از «یَذْکُرُوا اسْمَ اللَّهِ»، گفتنِ اللّه‌اکبر وجملات بعد از آن است که در دعاى معروفى بعد از پانزده نماز که اوّل آن نماز ظهر روز عید قربان است، خوانده مى‌شود. «2»

امام کاظم علیه السلام در پاسخ شخصى فرمود: اگر پوست قربانى مکّه را به سلاخ به عنوان مزد بدهند مانعى ندارد، زیرا آنچه را که خوردنى است باید خود یا فقیر مصرف کند فَکُلُوا مِنْها وَ أَطْعِمُوا ... و پوست خوردنى نیست. «3»

سیماى حج:

ـ حج، یک بسیج عمومى و مانور موحدان است.

ـ حج، چهره زیباى عشق و تعبد است.

 ـ حج، زنده نگاه داشتن خاطرات وخدمات پیامبرانى همچون ابراهیم و اسماعیل و محمّد است. (درود خداوند بر همه‌ آنان باد)

ـ حج، مرکز اجتماعات بین المللى مسلمانان است.

ـ حج، مرکز ارتباطها و تبادل اخبار و اطلاعات جهان اسلام است.

ـ حج، پشتوانه اقتصاد مسلمانان وایجاد اشتغال براى ده‌ها هزار مسلمان است.

ـ حج، بهترین فرصت و زمان براى تبلیغات اسلامى، افشاگرى توطئه‌ها، حمایت از مظلومان، برائت از کفّار و ایجاد رعب و وحشت در دل آنان است.

ـ حج، بهترین فرصت و زمان براى توبه، یاد مرگ و معاد، از همه چیز بریدن و صحراى عرفات و مشعر را دیدن و در انتظار مهدى موعود علیه السلام نشستن است.

پیام ها

1- مسلمانان باید براى به دست آوردن منافع مادى و معنوى حج در صحنه حاضر باشند. «لِیَشْهَدُوا»

2- منافع حج به قدرى مهم است که اگر مردم از دورترین نقاط دنیا هم بیایند، باز ارزش دارد. «فَجٍّ عَمِیقٍ‌- لِیَشْهَدُوا»

3- انجام فرمان خدا و قصد قربت داشتن در حج، با بهره‌گیرى‌هاى گوناگون جنبى منافاتى ندارد. «لِیَشْهَدُوا مَنافِعَ لَهُمْ»

4- دستورات الهى به سود مردم است. «مَنافِعَ لَهُمْ» نفرمود: «منافعهم»

5- در حج، هم منافع دنیوى است و هم اخروى. («مَنافِعَ» مطلق آمده است و امام صادق علیه السلام فرمود: مراد از «مَنافِعَ» در آیه، منافع دنیا وآخرت است.) «4»

6- فلسفه‌ عبادات، یاد خداست. «وَ یَذْکُرُوا اسْمَ اللَّهِ» (درباره‌ فلسفه‌ نماز نیز مى‌خوانیم: «أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِکْرِی» یعنى براى یاد خدا، نماز به پادار)

7- عنصر زمان، در نیایش و دعا مؤثّر است. «فِی أَیَّامٍ مَعْلُوماتٍ» (عبادات اسلامى زمان بندى مخصوصى دارد)

8- چهار پایان و تسلیم بودن آنها در برابر انسان و قربانى آنها و سودهاى دیگرى که دارند، از نعمت‌هاى الهى است که به بشر داده شده است. «رَزَقَهُمْ»

9- استفاده از گوشت قربانى براى خود زائران جایز است. «فَکُلُوا» (بر خلاف‌ عادت‌هاى زمان جاهلیّت که مصرفش را براى حاجى حرام مى‌دانستند)

10- حضور در حج و رسیدن به منافع آن، باید با فقرزدایى همراه باشد. «وَ أَطْعِمُوا الْبائِسَ»

11- اجتماع اغنیا در حج نباید آنان را از فقرا غافل کند. «أَطْعِمُوا الْبائِسَ الْفَقِیرَ»

پانویس

«1». تفسیر نورالثقلین؛ معانى‌الاخبار، ص 297.

«2». تفسیر نورالثقلین.

«3». تفسیر نورالثقلین.

«4». تفسیر نورالثقلین؛ کافى، ج 47، ص 422.

جلسه هم‌اندیشی نمایندگان دفاتر مراجع تقلید با حضور حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید عبدالفتاح نواب نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت و آقای علی رضا رشیدیان رئیس سازمان حج و زیارت، شامگاه دوشنبه (27 خردادماه) در محل دفتر نمایندگی ولی‌فقیه در امور حج و زیارت در قم برگزار شد.

در این جلسه نمایندگان دفاتر حضرات آیات عظام سید علی سیستانی، حسین وحیدخراسانی، سید موسی شبیری زنجانی، ناصر مکارم شیرازی، لطف‌الله صافی گلپایگانی، عبدالله جوادی آملی و حسین نوری همدانی از مراجع تقلید حضور داشتند.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدعبدالفتاح نواب در این جلسه گفت: امسال بر اساس تجربیاتی که در سال‌های قبل اندوخته شده بود؛ برنامه‌ریزی برای اعزام زائران ایرانی به سرزمین وحی زودتر از سال‌های پیش آغاز شد و سازمان حج و زیارت و بعثه مقام معظم رهبری فعالیت‌های خود را پس از حج 1397 آغاز کردند.

نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت تصریح کرد: رهنمود رهبر معظم انقلاب اسلامی این بود که برنامه‌های حج آینده باید پس از برگزاری کنگره حج انجام شود؛ ازاین‌رو مسئولان تمام همت خود را به کار بسته اند تا توصیه  های معظم له در حج امسال محقق شود.

وی گفت: خوشبختانه طبق برنامه‌ریزی‌های انجام‌گرفته، نام‌نویسی کاروان‌ها و همایش‌های آموزشی زائران امسال برای نخستین بار قبل از ماه مبارک رمضان آغاز شد و شاهد حضور بسیار خوب حجاج عزیز در جلسات آموزشی بودیم؛ این در حالی است که معمولاً همایش‌های آموزشی زائران بعد از ماه مبارک رمضان  برگزار می‌شد.

سرپرست حجاج ایرانی یادآور شد: با توجه به اقدامات صورت گرفته برای آموزش زائران، امسال فرصت بسیار مناسبی برای انجام برنامه‌های دینی حجاج فراهم شد تا بتوانند در فرصت بیشتری به برنامه‌ها و مسائل دینی خود بپردازند که این اقدام شایان تقدیر است.

وی خاطرنشان کرد: همه مقدمات برای اعزام زائران ایرانی فراهم‌شده است و ان‌شاءالله در 17 تیرماه شاهد اعزام نخستین کاروان زائران کشورمان به سرزمین وحی خواهیم بود و17 شهریور ماه نیز آخرین کاروان به میهن اسلامی باز می‌گردد.

فرماندهی ارتش آمریکا در منطقه غرب آسیا با صدور بیانیه‌ای رسما اعتراف کرد یک فروند پهپاد این کشور توسط پدافند جمهوری اسلامی ایران هدف قرار گرفته و ساقط شده است.

مقر فرماندهی نیروهای آمریکا در منطقه غرب آسیا (سنتکام) روز پنج‌شنبه با صدور بیانیه‌ای رسما تایید کرد که یک پهپاد این کشور توسط سامانه پدافندی جمهوری اسلامی ایران هدف قرار گرفته و ساقط شده است.

در این بیانیه آمده است: «فرماندهی مرکزی ایالات متحده می‌تواند تایید کند که یک هواپیمای اطلاعات، نظارت و رصد شبکه نظارت گسترده نیروی دریایی ایالات متحده توسط یک سیستم موشکی زمین به هوای ایرانی ساقط شده است.»

سنتکام مدعی شده است که این پهپاد «در حریم هوایی بین‌المللی بر فراز تنگه هرمز» هدف قرار گرفته و «گزارش‌های ایران مبنی بر اینکه این هواپیما بر فراز ایران بوده، غلط است.»

این بیانیه می‌افزاید: «این یک حمله بی‌دلیل به یک دارایی نظارتی ایالات متحده در حریم هوایی بین‌المللی بود.»

در این بیانیه به مدل پهپاد ساقط شده اشاره‌ای نشده است، اما مقام‌های آمریکایی که خواسته‌اند نامشان فاش نشود، در گفت‌وگو با خبرگزاری «آسوشیتدپرس» گفته‌اند این پهپاد از نوع RQ-4 بوده است.

بامداد امروز (پنج‌شنبه) یک فروند پهپاد آمریکایی پس از ورود به آسمان ایران هدف سامانه پدافندی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت. بر اساس بیانیه سپاه پاسداران، این پهپاد پس از پرواز از جنوب خلیج فارس، «بر خلاف قوانین هوانوردی کلیه تجهیزات مربوط به معرفی خود را خاموش نموده و در نهایت پنهان‌کاری، از تنگه هرمز به سمت چابهار ادامه مسیر می‌دهد» و نهایتا درون فضای سرزمینی ایران هدف قرار گرفته و ساقط شده است.

«اولریخ فرانک» عضو اندیشکده «شورای اروپایی روابط خارجی» که به صورت ویژه بر پهپادها و پرنده‌های بدون سرنشین متمرکز است، ساقط شدن این پهپاد را «رخدادی مهم» توصیف کرده و نوشته است: «گلوبال هاوک نه تنها عظیم‌الجثه است، بلکه در ارتفاعی بسیار بالا پرواز می‌کند و به همین دلیل اصولا ساقط کردن آن باید بسیار دشوار باشد... زمانی که می‌گویم در ارتفاع بالا پرواز می‌کند، منظورم ارتفاع "واقعا بالا" است. گلوبال هاوک/تریتون برای پرواز بر فراز خطوط هوانوردی تجاری طراحی شده است، یعنی داریم از ارتفاع پرواز تا ۱۹ کیلومتر صحبت می‌کنیم.»

رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار دست‌اندرکاران کنگره بزرگداشت ۵۴۰۰ شهید استان کردستان فرمودند: عناصر مؤمن، علاقه‌مند و هوشمند در کردستان توطئه‌ دشمن را خنثی کردند؛ یعنی نگذاشتند که دعوای کُرد و فارس یا کُرد و ترک در آنجا زنده بشود.

حضرت آیت الله خامنه‌ای در این دیدار، شهدای عزیز کردستان را متمایز از مناطق دیگر کشور برشمردند و گفتند: مبارزان کردستان در عین مبارزه با دشمن خارجی، در داخل خانه و محیط زندگی خود نیز با ضد انقلاب در جنگ بودند، بنابراین شهادت در این منطقه با فداکاری بیشتر و با مجاهدت صادقانه توأم بوده است.

رهبر انقلاب اسلامی، مزیت دیگر مردم کردستان را خنثی کردن توطئه اختلاف‌افکنی قومی و مذهبی خواندند و خاطرنشان کردند: کشور ما از لحاظ تنوع قومی کم‌نظیر است و اقوام مختلف تحت نام بزرگ ایران و ملت ایران در کنار هم زندگی می‌کنند، البته دشمنان از ابتدا قصد داشتند از اختلافات مذهبی و قومی برای شکست جمهوری اسلامی استفاده کنند اما عناصر مؤمن و هوشمند در کردستان و همچنین در آذربایجان غربی، این توطئه را خنثی، و با خدمت به انقلاب، دشمن را مأیوس کردند.

ایشان تکریم شهیدان و خانواده‌های آنان را وظیفه آحاد مردم و مسئولان دانستند و با تأکید بر تولید آثاری که خروجی آنها شناساندن قدر و عظمت کار شهیدان برای کشور باشد، افزودند: مردم و بویژه نسل جوان باید بدانند برای پایه‌گذاری و محکم کردن پایه‌های انقلاب و پیشرفت و سربلندی این شجره طیبه و پر افتخار چه تلاشهایی انجام شده است.

حضرت آیت الله خامنه‌ای همچنین با اشاره به سیاست غلط و معیوب رژیم پهلوی در عقب نگه داشتن مناطق کردنشین، خطاب به مسئولان استان بر کار عمرانی و تلاش و پیگیری برای جبران عقب‌ماندگی‌های استان تأکید کردند.

«كفر» در شريعت به معناي، انكار آن چه خدا معرفت آن را واجب كرده مي باشد

«كفر» در لغت به معناي پوشاندن شيء است. شب را كافر مي گويند به خاطر آن است كه اشخاص را مي پوشاند و به زارع كافر گفته مي شود به خاطر ان است كه تخم را در زمين مي پوشاند. واژه «كفر» در انكار دين و واژه «كفران»[1] در انكار نعمت به كار مي رود. همچنين كفر به معناي برائت و بيزاري نيز آمده است. (عنكبوت، آية 25)

«كفر» در شريعت به معناي، انكار آن چه خدا معرفت آن را واجب كرده مي باشد، از قبيل وحدانيت، عدل الهي، پيامبر و هر کس آن پيامبران آورده اند را انكار كند، كافر است.

به عبارت ديگر، كافر كسي است كه اصول يا ضروريات دين را انكار كند. بعضي از مشتقات «كفر» عبارتند:[2]

«كفر» براي كساني استعمال مي شود كه در كفران نعمت مبالغه مي كنند، يعني بسيار ناسپاس هستند. «اِنّه لَيَؤُس كفور» [3] و كفور در قرآن 12 بار آمده است.

«كفور» مصدر و به معني انكار دين و نعمت آمده است و 3 بار در قرآن آمده است. «فابي اكثر الناس الّا كَفوُراً».[4]

«كَفّار» مبالغه كافر هم در كفر دين و هم نعمت آمده است.[5]

«كُفّار» جمع كافر است و استعمال آن بيشتر در انكار دين است و 21 دفعه در قرآن بيان شده است.[6]

«كَفّاره» آن است كه گناه را با حسن وجه مي پوشاند و جبران مي كند «ذلك كفارة ايمانكم»[7] ، آن كفاره قسم هاي شماست.

«كوافر» جمع «كافره» به زنان كافر اطلاق مي شود و فقط يك بار در قرآن آمده است. «و لاتُمسِكوُا بِعِصَمِ الكوافر[8]؛ نكاح زنان كافر را نگاه نداريد».

در اين جا سوالي مطرح است كه آيا قرآن واژه «كافر» را در حق كساني كه از روي عناد و عمد، حق را پرده پوشي كرده اند استعمال كرده يا از روي جهل و ناداني حق را پوشاندند به كار برده است؟ با بررسي در آياتي كه مشتقات «كفر» در آن آمده است روشن مي شود كه لفظ «كافر» شامل حق پوسي از روي عناد و عمد و هم از روي جهل و ناداني مي شود: «انّ الذين كفروا سواءٌ عليهم أَأَنذرتهُم اَم لَم تٌنذِرهُم لا يُؤمنون»[9]. به آنهايكساني كه كافرشدند چه انذار كني و چه نكني براي آنها مساوي است و ايمان نمي آورند.» آيه به صراحت بيان مي كند كه كفر آنها از روي عناد و لجاجت است: «و جحَدوُا بها و استيقَنَتها انفُسهُم[10]؛ كفار اين نشانه ها را انكار مي كنند در حالي كه از باطن به آن يقين دارند.»

اما در مسئله عذاب اخروي كفار جاهل در حكم مستضعفان فکري هستند، و آيات عذاب شامل حال كساني است كه از روي علم و لجاجت به حق تسليم نشده و ايمان نياوردند و قرآن نيز بعد از «كفروا» «كذّبوا»[11] و «صدّوا عن سبيل الله»[12] را بيان كرده نشان مي دهد كه پيامبري بوده و آن را تكذيب كرده اند و مانع پيشرفت دين شده اند در اين جا عذاب اخروي محرز است.

«كُفّار» جمع كافر است و استعمال آن بيشتر در انكار دين است

 شرك

«شرك» و شركت و مشاركت به معناي شريك شدن است: «و لم تكن له شريكٌ في المُلك.»[13].در حكومت و تدبير عالم شريكي نداشته است و «شرك» اسم است، يعني عمل شرك و به معني شريك و نصيب آمده است.«ام لهم شرك في السموات...»[14].و مشرك كسي است كه براي خدا شريك قرار بدهد و چنين شخصي قابل آمرزش نيست مگر آنكه در دنيا توبه كند: «ان الله لايَغفِر اَن يُشرَك به[15]؛ كساني كه به خدا شرك مي ورزند خداوند آن ها را نمي بخشد».

اقسام شرك:

1. شرك در خلقت: مانند: عقيده ايرانيان قديم كه خيرات را از يزدان و شرور را از اهريمن مي دانسته اند. «وَ جَعَلُو اللهِ شركاءَ الجنّ»[16].براي خدا شركايي از جن قرار داده اند»
2. شرك در تدبير عام: گروهي هستند كه معتقدند براي هر يك از انواع عام به يك تدبير كننده وجود دارد. مانند: اعتقاد به خداي دريا، خداي صحرا و ... در سورة شعراء آية 27، آمده است: چون موسي خدا را رب العالمين خواند فرعون گفت: او ديوانه است.
3. شرك در عبادت: و آن اينكه خدا را عبادت نمي كردند، بلكه بتها، آفتاب، ماه، دريا، حتي اشخاص را و ... پرستش مي كردند. در حالي كه جز خدا خالقي نيست و او خالق و آفريننده تمام اشياء است: «و خلق كلّ شيء و هو بكل شيء عليم»[17].

لازم به ذكر است: مشركان معتقد به خدا هستند و مي دانند كه خداوند همه چيز را خلق كرده است، اما شركايي براي خدا درست كردند، تا اينكه شفيع آنها قرار بگيرند.[18]

تفاوت کافر با مشرک

 كافر به كسي گفته مي شود: مي داند اين جهان داراي خالقي همانند خدا است، ولي از روي عناد و عمد پرده پوشي مي كند و منكر مي شوند و داراي اقسامي نيز است. اما مشرك: براي اين جهان خالقي را همچون خدا مي پذيرد اما شركايي براي خدا از جهت عبادت، تدبير و ... قرار مي دهد.

پي نوشت ها:

[1] . كفران به معني انكار نعمت و ناسپاسي آمده و يك بار در قرآن بيان شده است. انبياء/ 94.

[2] . قرشي، سيد علي اكبر، قاموس القرآن، تهران، دارالكتب الاسلاميه، ذيل ماده «كفر».

[3] . هود/ 9.

[4] . اسراء/ 89، فرقان/ 50، اسراء/ 99.

[5] . ق/ 24، ابراهيم/ 34.

[6] . بقره/ 161.

[7] . مائده/ 89، مائده/ 95، انفال/ 29.

[8] . ممتحنه/ 10.

[9] . بقره/ 6.

[10] . نمل/ 14.

[11] . بقره/ 39، مائده/ 10 و 86.

[12] . نساء/ 161.

حضرت عبد العظیم حسنی علیه السلام از امام دهم حضرت امام هادی علیه السلام چنین روایت می‌کند که ایشان فرمودند:

إنَّمَا اتَّخَذَ اللّه ُ عَزَّوَجَلَّ إبراهِیمَ خَلیلاً لِکَثرَةِ صَلاتِهِ عَلی مُحَمَّدٍ و أهلِ بَیتِهِ علیهم السلام.

خداوند عز و جل، ابراهیم علیه السلام را دوست خود برگرفت؛ زیرا او بر محمّد و اهل بیت او بسیار درود می‌فرستاد.

یامبر(ص) حضرت حمزه را به عنوان یکی از عطاهای هفتگانه خداوند به اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) معرفی می‌کند.

حمزة بن عبدالمطلب، ملقّب به اسدالله، عموی پیامبر اکرم(ص) و از شهدای جنگ اُحُد است. حمزه از حامیان مهم دعوت پیامبر اکرم(ص) بود و گفته‌اند که او حتی در زمانی که هنوز مسلمان نشده بود، از پیامبر(ص) در مقابل آزار مشرکان حمایت می‌کرد چرا که از شجاع‌ترین مردان عرب و از قهرمانان رشید و افسران دلیر اسلام شناخته می‌شد که دوشادوش برادرزاده خود، رسول‌الله(ص)، اسلام را یاری کرد و در سخت‌ترین شرایط دست از دفاع آیین پیامبر و رسالتی که بر دوش نهاده بود، بر نداشت. سران قریش و بزرگان آن قبیله از ابهّت و شجاعت او در بیم و هراس بودند.

حمزه در جنگ بدر

در جنگ بدر نخستین کسی که از مسلمانان به جنگ آمد، مهجَع بود. مشرکان فریاد برآوردند که ای محمد، کسانی را از خویشاوندان ما که همتای ما باشند، به جنگ ما بفرست. پیامبر (ص) خطاب به بنی هاشم فرمود:"به پا خیزید و در پناه حقی که پیامبر شما را مبعوث کرده، با باطلانی که برای خاموش کردن نور حق آمده‌اند، ستیز کنید".

در این لحظه امیرالمؤمنین(ع)، حمزة بن عبدالمطلب، و عبیدة بن حارث بن مطلّب بیرون آمدند و به طرف آنها رفتند. چون هر سه تن کلاه‌خود داشتند، شناخته نشدند. عتبه گفت: سخن بگویید تا شما را بشناسیم. حمزه گفت: من حمزه پسر عبدالمطلب، شیر خدا و شیر رسول خدایم. عتبه گفت: همتایی بزرگواری! این دو تن که با تو هستند کیان‌اند؟ حمزه گفت: علی بن ابی‌طالب و عبیدة بن حارث. عتبه گفت: هماوردانی بزرگوارند؛ آن‌گاه امیرالمؤمنین(ع) در مقابل ولید بن عتبه قرار گرفت و با ردّ و بدل کردن دو ضربه، امام علی(ع) او را کشت. سپس عتبه پیش آمد که حمزه با او رو به رو شد. او نیز با دو ضربه، عتبه را کشت.

حمزه در جنگ اُحد

دلاوری‌ها و حمایت‌های جناب حمزه از پیامبر اسلام و دین بر حق اسلام همواره تداوم داشت به گونه‌ای که در تمام نبردهای پیامبر با کفار و مشرکین پس از امیرالمؤمنین(ع) از بهترین سرداران سپاه اسلام شناخته می‌شد تا اینکه اواخر شوال سال دوم هجرت، جنگ اُحد واقع شد. حمزه قبل از شروع جنگ گفت:"به خدایی که قرآن را نازل کرده ، امروز غذا نخواهم خورد تا آنکه با دشمن مبارزه کنم"؛ حمزه در آن جنگ، مشرکان زیادی را کشت؛ از جمله پرچمدار لشکر "بنی عبد الدّار" و نیز "سبّاع بن عبدالعزّی" و "عمرو بن فضله" را به جمع کشتگان شرک فرستاد تا اینکه حین نبرد توسط غلامی سیاه‌چهره به نام  وحشی غلام "جبیر بن مطعم" به مقام رفیع شهادت دست یافت.

پس از شهادت ایشان نقل است به پیامبر(ص) اندوهی فراوان رسید و این اندوه تا سالیان سال ادامه داشت. در این مدت پیامبر(ص) در فضایل و جایگاه جناب حمزه روایات متعددی بیان فرمود؛ از جمله اینکه آن حضرت در بستر شهادت‌شان زمانی که خواستند حضرت زهرا(س) را دلداری دهند، به جایگاه والای حمزه(س) نزد خداوند اشاره فرمودند.

سُلیم مى‌‏گوید: از سلمان فارسى شنیدم که مى‏‌گفت: در مرضى که پیامبر صلى اللَّه علیه و آله از دنیا رفت نزد آن حضرت نشسته بودم. حضرت زهرا علیها السّلام وارد شد و چون حال ضعف پیامبر صلى اللَّه علیه و آله را دید بغض گلویش را گرفت به طورى که اشک بر گونه‌‏هایش جارى شد. پیامبر صلى اللَّه علیه و آله فرمود: دخترم، چرا گریه مى‏‌کنى؟ عرض کرد: یا رسول اللَّه، بعد از تو بر خودم و بر فرزندانم از بى‏‌اعتنائى مردم و تضییع حقّمان مى‏‌ترسم. پیامبر صلى اللَّه علیه و آله در حالى که چشمانش اشک‌آلود شده بود فرمود: اى فاطمه، مگر نمى‌‏دانى ما اهل بیتى هستیم که خداوند براى ما آخرت را بر دنیا ترجیح داده و فنا را بر همه خلقش حتمى کرده است.

تا آنجا که فرمود: «دخترم، ما اهل بیتى هستیم که خداوند هفت چیز به ما عطا کرده که به احدى از اوّلین و آخرین به جز ما عطا نکرده است: من آقاى پیامبران و مرسلین و بهترین آنانم، و جانشین من بهترین جانشینان است، و وزیرم بعد از من بهترین وزیران است، و شهید ما بهترین شهیدان است، که مقصود عمویم حمزهاست». حضرت زهرا علیها سلام عرض کرد: یا رسول الله آیا او آقاى شهیدانى است که همراه تو کشته شده‌‏اند؟ فرمود: نه، بلکه آقاى شهیدان از اوّلین و آخرین- بجز انبیاء و اوصیاء- است‏. و جعفر بن ابى طالب‏ که دو بار هجرت کرد و صاحب دو بال خونین است که با آنها در بهشت همراه ملائکه پرواز مى‏‌کند. و دو پسرت حسن و حسین دو سبط امّتم و دو آقاى جوانان اهل بهشتند. قسم به آنکه جانم بدست اوست، از ماست مهدى این امت که خداوند به وسیله او زمین را پر از عدل و داد مى‌‏کند همان طور که از ظلم و ستم پر شده باشد.

حضرت زهرا علیها السّلام عرض کرد: یا رسول اللَّه، کدامیک از اینان که نام بردى افضل‌‏اند؟ پیامبر صلى اللَّه علیه و آله فرمود: برادرم على افضل امّتم است. حمزه و جعفر، این دو افضل امت من بعد از على و تو و دو پسر و نوه‌‏ام حسن و حسین و جانشینان از فرزندان این پسرم هستند» (کتاب سلیم بن قیس الهلالی، ج‏2، ص566)

بر اساس این روایت می‌توان به مقام والای جناب حمزه پی برد چرا که پیامبر(ص) حمزه را به عنوان یکی از عطاهای هفتگانه خداوند به اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) معرفی می‌کنند؛ این توفیقی است که خداوند آن را نصیب فردی همچون حمزه (ع) کرد.

آستان حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) در طول تاریخ همواره خواستگاه و ملجاء مبارزان اسلامی بوده است.  علمای شیعه در  مقاطع گوناگون ارادت خود را به این بارگاه اعلام نموده­اند ، امام خمینی (ره) نیز چند روز پس از بازگشت از پاریس و اسکان موقت در مدرسه علوی برای زیارت حضرت عبدالعظیم اظهار تمایل نمودند و بدین منظور شبانه و در شرایط حکومت نظامی به شهرری عزیمت نمودند، حاج اصغر سبزعلی از شاهدان عینی این رویداد تاریخی در کتاب «انقلاب اسلامی در شهرری» که توسط موسسه مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده  حال و هوای آن شب را  این­ چنین روایت می‌کند:

«در یکی از شب‌های نزدیک به 22 بهمن 1357 حضرت امام اظهار تمایل کردند که برای زیارت حضرت عبدالعظیم به شهرری بیایند، تصمیم ایشان را حاج علی حیدری از بازاریان مبارز میدان سبزی و همراهان شهید عراقی بعد از ظهر 15 بهمن به ما اطلاع داد، قبل از این حاج علی حیدری به من گفته بودکه با شهید مهدی عراقی صحبت شده و قرار است بیست قبضه اسلحه برای شما تهیه شود که در اختیار نیروهای انقلابی شهرری گذاشته شود که اگر امام جایی مسلحانه اعلام کرد بتوانیم حرکت کنیم، من احساس کردم که حاج علی حیدری پیرو این مساله به شهرری آمده است و وقتی درباره اسلحه از ایشان سوال کردم جواب دادند که یک چیزی واجب تر و مهم‌تر از اسلحه برای شما آورده‌ام و آن این است که امشب قرار است امام برای زیارت حضرت عبدالعظیم(ع) به شهرری بیایند و جای دیگری هم تاکنون نرفته‌اند، من گفته‌ام که در شهرری فقط یک نفر هست که آن هم حاج اصغر سبز علی است و از این رو حفاظت جان امام برعهده شما سپرده شده است، شما هم نیروهایتان را به عنوان حفاظت از امام در خیابان و بازار بچیند که حواسشان جمع باشد و نگهبانی کنند که به امام آسیبی نرسد من هم همان روز به کمک دیگر برادرانم به درب خانه افراد انقلابی متعهد و مومن و مبارز شهرری که مورد اعتماد بیشتری بودند رفتیم و اعلام کردیم که امشب چماق داران قصدحمله دارند، ساعت 9 شب در مسجد لاله‌زاری (خیابان حرم) جمع شوید که اگر حمله کردند ما هم مقابله و مبارزه کنیم، ما در واقع می‌خواستیم کار به صورت خیلی طبیعی انجام گیرد که شلوغ نشود و آنها را در مقابل یک عمل انجام شده قرار دهیم، راس ساعت 9 حدود پنجاه نفر از افراد جوان انقلابی شهرری که با چوب و اسلحه سرد مسلح بودند جمع شدند در آنجا من برای کسانی که مورد اعتماد بیشتری بودند جریان آمدن امام را مطرح کردم و سپس برای یکی یکی آنها تعیین تکلیف کردم؛ جاهایی را برای آنها معین کردم و از میدان شهرری تا حرم هر 10 متر دو نفر مستقر کردم و تذکر دادم که حواسشان جمع باشد و به کسی در این زمینه چیزی نگویند امام قرار بود که ساعت 9 شب بیایند اما ما به حاج علی حیدری سفارش کردیم که عزیمت امام را نیم ساعت عقب بیندازند تا یک حرکت تاکتیکی باشد و اگر بناست از سوی عوامل مختلف و نیروهای حکومتی و نفوذی نقشه‌ای صورت گیرد برنامه آنها به هم بخورد که ما اینکار را انجام دادیم.

ساعت 30/9 دقیقه ماشین حامل امام که راننده آن آقای توکلی بینا از اعضای هیات‌های موتلفه به همراه حاج مهدی عراقی و سید احمد خمینی به بازار شهرری آمد و ما ماشین را به طرف صحن حرم هدایت کردیم، با اینکه ما نهایت احتیاط را در این زمینه انجام دادیم که کسی باخبر نشود و شلوغ نشود و شب بود و بازار حرم بسته اما جمعیت یکباره مانند آبی که از زمین بجوشد و در همه جا پخش شود بازار و صحن را پر کرد و نسبت به امام اظهار محبت و اشتیاق می‌کردند حدود 10 متر مانده به حرم ماشین متوقف شد وقتی که امام از ماشین پیاده شد من و حاج محسن (اخوی) که قهرمان کشتی بود به همراه چندنفر از انقلابیون شهرری اطراف امام را گرفتیم که کسی سوء قصد نسبت به ایشان نداشته باشد و ایشان را آرام آرام از میان جمعیت به طرف حرم بردیم، امام خمینی زیارت حضرت عبدالعظیم، امام زاده طاهر و امام زاده حمزه را انجام داد که حدود نیم ساعت طول کشید، اما مشکل این بود که چگونه حضرت امام را از حرم به بیرون منتقل کنیم، چون جمعیت زیاد بود و فشار می‌آورد و از طرف دیگر هم وقت کم بود و به ساعت منع عبور و مرور چیزی نمانده بود که ما مجدداً اطراف امام را گرفتیم و راه را برای ایشان باز کردیم و امام را تا کنار اتومبیل حفاظت کردیم شور و شوق مردم شهرری نسبت به امام به حدی بود که وقتی امام سوار ماشین شدند جمعیت مانع از حرکت ایشان شدندو چندنفری هم تا میدان شهرری روی کاپوت‌ ماشین نشسته بودند، فردای آن روز خبر آمدن امام به شهرری برای زیارت حضرت عبدالعظیم (ع) مثل بمب ترکید و مردم از یک طرف اظهار تعجب می‌کردند که در این شرایط که حکومت نظامی است و دولت هنوز روی کار است امام چگونه به شهرری آمده و از طرف دیگر اظهار تاسف می‌کردند که سعادت دیدار و استقبال از رهبر خود را نداشته‌اند.»