به مناسبت اول ذی الحجه سالروز ازدواج آسمانی برترین بانوی عالم حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) در سال دوم هجری قمری شایسته است معنویت منحصر به فرد این ازدواج ساده اما آسمانی تبیین شود، با اینکه فاطمه (سلام الله علیها) خواستگاران بسیاری داشت. گروهی از مهاجران و انصار و بسیاری از ثروتمندان از جمله عبدالرحمن بن عوف که ثروتمندترین مرد منطقه بود از خواستگاران حضرت بودند.[1] حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) که شایسته ترین بانوی هستی است به ملاکی جز تقوا و فضیلت، در انتخاب همسر نمی اندیشد؛ از این رو وقتی پدر بزرگوارش نظر او را درباره ازدواج با علی (علیه السلام) جویا شد. سکوت سراپای فاطمه (سلام الله علیها) را فرا گرفت و از شرم و حیا هیچ نگفت. پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) رضایت دخترش را از حالت او دریافت و در حالی که خنده نمکینی بر لبانش نقش بسته بود، علی را از سکوت فاطمه که در حقیقت نشانه رضایت او بود خبر داد.[2]
بعد از آن در مراسمی ساده و دور از هر گونه هیاهو و با نیکوترین کلام، خطبه عقد جاری شد و فاطمه (سلام الله علیها) به همسری علی (علیه السلام) در آمد. سپس پیامبر (صلی الله علیه و آله) خطاب به مردم فرمودند: «شما را گواه میگیرم که من بر طبق سنّت پایدار اسلام فاطمه را همسر او میگردانم. امیدوارم خداوند در بین آنها مهر و محبّت قرار داده، پراکندگی شان را سامان دهد و این وصلت را برایشان فرخنده گرداند و از لطف خویش به آنان فرزندان پاک و پاکیزه مرحمت فرماید و نسلشان را سبب رحمت و برکت و گنج علم و حکمت و موجب امنیّت ملّت اسلام قرار بدهد. از خداوند برای خود و دخترم و دامادم و شما آمرزش می طلبم». سپس علی (علیه السلام) نیز خطبهای ایراد کرد و دوباره پیامبر آنان را دعا کرد و همه آمین گفتند.[3] پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) که از پیوند مبارک فاطمه (سلام الله علیها) و علی (علیه السلام) موجی از شادی در دلش جاری بود به نزد دختر دلبندش آمد و او را با این جملات تبریک گفت: «دخترم، تو را به عقد مردی در آوردهام که بهترین مردان عالمیان است و تمام امتیازات خوب را داراست. دخترم او اولین کسی است که به من ایمان آورده و با من نماز خوانده در شب هجرتِ من جان بر کف نهاده، در بستر من خوابید و خداوند بر فداکاری او بر من و بر فرشتگان مباهات نمود. او علیّ مرتضی است».[4]
نکتهی قابل تامل در این ازدواج ساد جهیزیه ساده آن است حضرت علی (علیه السلام) درباره جهیزیه حضرت زهرا (سلام الله علیها) چنین میفرماید: «روزی پیامبر (صلی الله علیه و آله) به من فرمود: زره خود را به بازار برده، بفروش تا با پول آن وسایل عروسی و جهیزیهای برای فاطمه تهیّه کنیم. من نیز به دستور پیامبر چنین کرده، بهای آن را به پیامبر تقدیم کردم. پیامبر مقداری از پول را به ابوبکر و سلمان فارسی و بلال داد و فرمود: مقداری اسباب و لوازم یک زندگی ساده را برای فاطمه تهیّه کنند و مقداری از آن پول را نیز به همسرش امّ سلمه داد که عطر و چیزهای زینتی برای فاطمه خریداری کند. بدین گونه جهیزیه ای ساده تهیه شد که چیزی جز شانزده یا نوزده قلم جنس نبود که فقط شانزده عدد آن اسباب و وسیلهی مختصر یک زندگی کوچک بود. وقتی چشمان مبارک رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به آن جهاز مختصر افتاد، سرش را به جانب آسمان بلند کرد و فرمود: خداوندا زندگی را بر کسانی که بیشتر وسایلشان گلی و سفالین است مبارک گردان».[5]
مهمانی عروسی حضرت نیز بسیار ساده، صمیمی و معنوی بود روز جمعه فرا رسید. عدّه بسیاری به مهمانی عروسی دعوت شدند و طعام نیکویی فراهم شد که گوشت و نان آن را پیامبر (صلی الله علیه و آله) داد و به دستور پیامبر (صلی الله علیه و آله) روغن و خرما را علی فراهم آورد. پیامبر آستین خود را بالا زد و در پخت غذا همکاری کرد. در آن جشن با شکوه و تاریخی عباس و حمزه، عموهای پیامبر و عقیل، برادر امیر المؤمنین علی (علیه السلام) از مهمانان پذیرایی میکردند و رسول (صلی الله علیه و آله) با دستان مبارک و پر برکت خود، غذا را از دیگ بیرون میآورد. مهمانی عروسی حضرت علی و فاطمه هم مثل مراسم عقد با سادگی و صفا و آرامش انجام گرفت.[6]
در پایان مراسم عروسی در خانهی پیامبر، ایشان فرمودند: «پارچهای زیبایی بر زین هموارترین مرکب او انداختند و خود آن حضرت (صلی الله علیه و آله)، دست فاطمه (سلام الله علیها) را گرفت و او را روی زین استر نشاند و افسار آن را به دست سلمان فارسی، که پیرمردی بود، داد و به زنان و دختران عبد المطلب و زنان مهاجر و انصار فرمود: به آرامی پشت سر مرکب عروس راه بیفتند و به آنان دستور داده بود«سخنی که خدای را ناخشنود می کند بر زبان نیاورند» و فقط سپاس خدا را بگویند و بس. بدین سان با صلوات و تکبیر و اشعاری پرمحتوا دختر پیامبر را تا خانه بخت بدرقه کردند».[7] سادگی و صفای ازدواج برترین بانوی هستی که افتخار فرزندی بزرگ ترین پیامبر الهی را نیز دارد، شکوهی جاودانه آفرید که تا کرانههای روزگار همه نگاههای حقیقت جو را به تحیّر و تحسین وا میدارد.
و این مراسم معنوی با دعای پیامبر تکمیل شد، نوشتهاند بعد از مراسم شادی و سرود خوانی در پایان مراسم، رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) خود وارد حجله عروس شد و علی (علیه السلام) را به آن جا خواند و دست دخترش فاطمه را گرفت و در دست علی گذاشت و این چنین دعا کرد: «خداوندا این دو تن، نزد من از همه محبوب ترند. پروردگارا، تو نیز ایشان را دوست بدار و نسلشان را با برکت و فرخنده فرما او از سوی خود محافظتی برایشان بگمار. من این دو و فرزندانشان را از شرّ شیطان در پناه تو قرار میدهم. بارالها، پلیدی را از آنان بزدای و این عروسی و وصلت را برایشان فرخنده ساز».[8]
--------------------------------------------------------------------------
پینوشت:
[1]. زندگانی فاطمه زهرا (علیهاالسلام)، سیدجعفر شهیدی، ص46.
[2]. مراسم عروسی و معجزات حضرت زهرا علیها السلام، اسدالله داستانی، انتشارات قیام. ص29.
[3]. همان، ص44.
[4]. همان، ص45.
[5]. همان، ص50.
[6]. همان، ص54.
[7]. همان، ص 59 - 61.
[8]. همان، ص67.