مباهله یکی از روی دادهای مهم تاریخ اسلام است ، گزارش این واقعه اگرچه با بی مهری و سانسور واقع شده به جهت کتمان فضایل امیر مومنان (ع) اما به هر روی در منابع تفسیر بیش از منابع دیگر مورد توجه بوده است ؛
دراینجا به برخی از اسناد تاریخی وحدیثی و تفسیری که در باره مباهله گزارش نموده اند اشاره می شود :
1-شهید قاضی نورالله شوشتری درکتاب «احقاق الحق» می فرمایند:
مفسران در این مسئله اتفاق نظر دارند که «ابناءنا »در آیه 61آل عمران به حسن و حسین علیهماالسلام و «نساء نا» اشاره به فاطمه علیهاالسلام و« انفسنا» اشاره به علی علیه السلام است.[1]
سپس- در پاورقی کتاب مزبور- در حدود شصت نفر از بزرگان اهل سنت ذکر شده اند که تصریح نموده اند آیه مباهله درباره اهل بیت علیهم السلام نازل شده است؛ ازجمله:
1.مسلم بن حجاج نیشابوری" صاحب " صحیح" معروف که از کتب شش گانه مورد اعتماد اهل سنت است. در جلد 7 صفحه 120،چاپ مصر.
2.احمد بن حنبل" در کتاب " مسند" جلد1، صفحه 185،چاپ مصر.
3.طبری" در تفسیر معروفش در ذیل همین آیه، جلد سوم، صفحه 192،چاپ مصر.
4.ابوبکر جصاص متوفای 370ق درکتاب احکام القرآن ج2ص16.
5.حاکم" در کتاب " مستدرک" جلد سوم، صفحه 150،چاپ حیدرآباد دکن.
6.همان نویسنده درکتاب معرفه علوم الحدیث،ص50،چاپ مصر.
7.ابن بطریق درکتاب العمده،ص95،چاپ تبریز.
8.حافظ ابونعیم اصفهانی" در کتاب " دلائل النبوة" صفحه 297،چاپ حیدر آباد.
9. واحدی نیشابوری" در کتاب" اسباب النزول"، صفحه 74،چاپ مصر.
10.بغوی درکتاب معالم التنزیل،ج1،ص302.
11.همان نویسنده درکتاب مصابیح السنه،ج2،ص204.
12.زمخشری درکشاف،ج1،ص193.
13.ابن عربی معاقری اندلسی مالکی درکتاب احکام قرآن،ج1،ص115 چاپ مصر.
14. فخر رازی" در تفسیر معروفش، جلد8، صفحه85.،چاپ مصر.
15. ابن اثیر" در کتاب " جامع الاصول"، جلد 9، صفحه 470 وج10،ص 100،چاپ مصر.
16.شمس الدین ذهبی درتلخیص مستدرک حاکم،ج3،ص150،چاپ حیدرآباد.
17.شیخ محمدبن طلحه شامی درکتاب مطالب السؤول،ص7،چاپ تهران.
18.ابن اثیر درکتاب اسدالغابه،ج4،ص25،چاپ مصر.
19.سبط ابن جوزی در تذکرة الخواص صفحه 17،چاپ نجف.
20.قرطبی در کتاب الجامع لاحکام القرآن،ج3،ص104
21.بیضاوی در تفسیر خود،ج2،ص22،چاپ مصر.
23. محب الدین طبری در ذخائرالعقبی،ص25 چاپ مصر،1356ق.
24.همان نویسنده در«الریاض النضره»،ص188،چاپ مصر.
25.نسفی درتفسیر خود،ج1،ص136،چاپ مصر.
26.مهایمی در کتاب تبصیر الرحمن وتیسیر المنان،ج1،ص114،چاپ مصر.
27.خطیب تبریزی در کتاب مشکاه المصابیح،ص568،چاپ دهلی.
28.خطیب شیربینی در تفسیر سراج المنیر،ج1،ص182،چاپ مصر.
29.نیشابوری درتفسیر خود(درحاشیه تفسیر طبری)،ج3،ص206،چاپ مصر.
30.علامه خازن درتفسیر خود،ج1،ص302،چاپ مصر.
31.ابی حیان اندلسی در کتاب البحر المحیط،ج2،ص479،مصر.
32.ابن کثیر در تفسیر خود،ج1،ص370،چاپ مصر.
33.همان نویسنده در کتاب البدایه والنهایه،ج5،ص52،چاپ مصر.
34.ابن مالک در مبارق الازهار،ج2،ص356،چاپ آستانه.
35.ابن حجر عسقلانی در الاصابه،ج2،ص503،چاپ مصر.
30.همان نویسنده در الکاف الشاف فی تخریج احادیث الکشاف،ص26.
31.ابن صباغ در الفصول المهمه،ص108،چاپ نجف.
32.حسین کاشفی در المواهب ،ج1، ص71،چاپ تهران.
32.معین الدین کاشفی در معارج النبوه،ج1،ص315،چاپ لکنهو.
33.سیوطی در الدرالمنثور،ج4،ص38،چاپ مصر.
34.همان نویسنده در تاریخ الخلفاء،ص115،چاپ لاهور.
35.همان نویسنده در الاکلیل،ص53.
36.همان نویسنده در تفسیر الجلالین،ج1،ص33،چ مصر.
37.ابن حجر هیتمی در الصوائق المحرقه،ص119،چ مصر.
38.افندی شیخ الاسلام در تفسیر خود،ج2،ص143،چ مصر.
39.حلبی در السیره المحمدیه،ج3،ص35،چ مصر.
40.افندی عمادی،درتفسیرخود(چاپ شده درحاشیه تفسیر رازی) ،ج2،ص143.
41.دهلوی در مدارج النبوه ،ص500،چ بمبئی.
42.کشفی ترمذی در مناقب مرتضوی،ص44،چ بمبئی.
43.شبراوی در الاتحاف ص5.
44.شوکانی در فتح القدیر،ج1،ص316،چ مصر.
45.آلوسی در تفسیر روح المعانی،ج3،ص167،چ مصر.
46. طنطاوی" مفسر معروف در تفسیر" الجواهر" جلد دوم، صفحه 120،چ مصر.
47.حضرمی در رشفه الصادی،ص35،چ مصر.
48.محمد محمود حجازی در تفسیر الواضح،ج3،ص58،چ مصر .
49.ابن مغازلی در المناقب،ص388،چ تهران.
50.سید صدیق حسن خان،در حسن الاسوه،ص22،چ قسطنطنیه.
51. زینی دحلان،در السیره النبویه(چاپ شده درحاشیه سیره حلبی)،ج3،ص4،چ مصر.
52.رشید رضا در المنار،ج3،ص321،چ مصر.
53. زمخشری" در تفسیر" کشاف" جلد1، صفحه 193.
معرفی منابع برای مطالعه بیشتر:
1.پاورقی احقاق الحق،آیت الله العظمی مرعشی نجفی،ج3،ص46-62.
2.نگاهی به تفسیر آیه مباهله،آیت الله سید علی میلانی.
3.آیه المباهله،رافد تمیمی.
