بر اساس آیات و روایات اندیشه مهدویت در طول تاریخ بشریت همواره یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های خوبان بشر یعنی انبیا و رسولان الهی بوده است تا جایی که با یک نگرش تمدنی به تاریخ انبیاء و رسولان، اتصال جریان نبوت به مهدویت را خواهیم یافت.
این مسأله برخاسته از آن چیزی بود که خداوند متعال در کتب آسمانی پیامبران بر آن‌ها وحی کرده بود. بخش‌هایی از آیات کتب آسمانی ادیان، به ویژه «عهدین» اختصاص به موضوع آخرالزمان و منجی‌گرایی دارد؛ قرآن از این مسأله مستثنی نیست. بر اساس پژوهش‌های صورت‌گرفته بیش از 1000 آیه از آیات قرآن با توجه به روایات ذیل آن‌ها، اختصاص به مسأله مهدویت دارد که از آن‌ها با عنوان آیات‌المهدی(عج) یاد می‌شود. در مجموعه مجلدات معجم احادیث امام مهدی(عج) این روایات مهدوی احصا شده است.
برای نمونه در یکی از روایات مهدوی می‌خوانیم پیامبر گرامی اسلام(ص) فرمود: مردى از اهل‌بیت من به سلطنت خواهد رسید که به سنت من (آن طور که باید) عمل کند و خداوند از آسمان براى وى روزى فرستد و زمین آنچه دارد، بیرون دهد و او زمین را پر از عدل کند چنان که پراز ظلم و ستم باشد او به بیت المقدس درآید و هفت سال سلطنت کند؛ یُخرجُ رجُلٌ مِن أهل بَیتى و یَعملُ سُنتى و یُنزّلُ الله لَه البَرکةَ مِن السّماء و تُخرجُ الأرض برکاتِها و تَملاءُ بِه الأرضَ عَدلاً کَما مُلئَت ظُلماً و جُوراً». (شرح إحقاق الحق، السید المرعشی،ج ١٣، الصفحة ١٤� )
این روایت شامل پنج قسمت است: 1ـ خروج مردی از اهل‌بیت پیامبر(ص) 2ـ عمل به سنت پیامبر(ص) 3ـ جاری شدن برکت از آسمان و زمین 4ـ ایجاد عدل در شرایطی که ظلم عالم را گرفته است. 5ـ ورود امام عصر(عج) به بیت‌المقدس. تأکید پیامبر(ص) بر نسبت دادن منجی بشریت به خاندان وحی که در بسیاری از روایات نبوی دیده می‌شود، به دلیل جلوگیری از سوء استفاده مدعیان دروغین مهدویت است. با این حال شاهدیم در طول تاریخ اسلام بسیاری از معاندان خود را مهدی منجی نامیدند.
اما نکته مهمی که در این روایت اشاره شده است، جاری شدن برکت از آسمان و زمین به یُمن وجود امام عصر(عج) و ایجاد حکومت عدل در اوج رواج ظلم و ستم در دنیاست. امام باقر(ع) در یک روایت با اشاره به آخرین خطبه امام حسین(ع) در روز عاشورا و به نقل از آن حضرت، به برخی مصادیق برکت‌های آسمان و زمین در عصر ظهور اشاره کرد. در این روایت امام حسین(ع) پس از وعده به رجعت خود در مقطعی از ظهور و پس از بیان فعالیت‌هایی که در عصر ظهور در نابودی بدان و بدی‌ها انجام می‌دهند، اشاره به برکات آن دوران کرده و فرمودند:
* در روى زمین شخص نابینا و زمینگیر و مبتلائى نخواهد بود مگر اینکه خداوند به وسیلۀ ما اهل‌بیت بلا را از او برطرف مىکند؛ وَ لَا یَبْقَى عَلَى وَجْهِ الْأَرْضِ أَعْمَى وَ لَا مُقْعَدٌ وَ لَا مُبْتَلًى إِلَّا کَشَفَ اللَّهُ عَنْهُ بَلَاءَهُ بِنَا أَهْلَ الْبَیْتِ».
* و به قدرى برکت از آسمان به سوی زمین نازل مىشود که شاخه درخت از زیادى میوه مىشکند! میوه زمستانى در تابستان و میوه تابستانى در زمستان خورده مىشود؛ وَ لَیُنْزِلَنَّ الْبَرَکَةَ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ حَتَّى إِنَّ الشَّجَرَةَ لَتُقْصَفُ بِمَا یَزِیدُ اللَّهُ فِیهَا مِنَ الثَّمَرَةِ وَ لَتَأْکُلُنَّ ثَمَرَةَ الشِّتَاءِ فِی الصَّیْفِ وَ ثَمَرَةَ الصَّیْفِ فِی الشِّتَاءِ»
سپس امام حسین(ع) این برکات را تأویل این آیه از قرآن معرفی کرده و فرمود: «(این همه برکات) معنای این سخن خداوند است که فرمود: «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکاتٍ منَ السَّماءِ وَالْأَرْضِ وَ لکِنْ کَذَّبُوا فَأَخَذْناهُمْ بِما کانُوا یَکْسِبُونَ؛ یعنى اگر اهل کتاب ایمان میآوردند و تقوا پیشه میکردند،ما به یقین برکاتى از آسمان و زمین براى آنان قرار میدادیم، ولى اینان تکذیب کردند و ما آنان را به واسطۀآنچه کسب کردند مؤاخذه کردیم.»
حضرت با اشاره به برخی دیگر از مصادیق برکات الهی در عصر ظهور فرمود:
* سپس خداوند کرامتى را برای شیعیان ما عطا میکند که چیزى در زمین و آنچه در آن هست بر آنان پنهان نخواهد بود؛ ثُمَّ إِنَّ اللَّهَ لَیَهَبُ لِشِیعَتِنَا کَرَامَةً لَا یَخْفَى عَلَیْهِمْ شَیْءٌ فِی الْأَرْضِ وَ مَا کَانَ فِیهَا.
* تا اینکه مردى از میان اینها اراده کند که دانشی از اهل بیت خود بداند، آنان را با علم به آنچه انجام می‌دهند آگاه میسازد؛ حَتَّى إِنَّ الرَّجُلَ مِنْهُمْ یُرِیدُ أَنْ یَعْلَمَ عِلْمَ أَهْلِ بَیْتِهِ فَیُخْبِرَهُمْ بِعِلْمِ مَا یَعْمَلُونَ.
منابع:
مختصرالبصائر محمد حسن حلی عاملی، صفحه139.
الخرائج و الجرائح قطب راوندی، ص848.
