امروزه مسئله حجاب در کشور ما به یکی از مسائل پر چالش تبدیل شده و موضوعات متعددی حول محور آن بحث می‌شود. یکی از این مسائل، حجاب در زمان رسول اکرم و ائمه معصومین علیهم‌السلام است که در این مقاله به بحث در مورد آن خواهیم پرداخت.
ادله متعدد بر برخورد اهل‌بیت علیهم‌السلام با مسئله بی‌حجابی و بدحجابی وجود دارد که به صورت‌ها و انحای مختلف نقل شده است.
یکی از این نوع برخوردها، برخوردهایی هستند که در قالب نهی، از ائمه معصومین علیهم‌السلام به صورت عام صادر شده که بی‌حجابی را نیز شامل می‌شوند. به این صورت که فرامین صادره، ما را از هرگونه ارتکاب گناهی نهی کرده و حتی در بعضی از آن‌ها حد (به معنای عام که تعزیر را نیز شامل می‌شود) را بر ارتکاب گناه ثابت کرده‌اند که رعایت نکردن حجاب یکی از مصادیق آن شمرده می‌شود؛ ازاین‌رو عدم رعایت حجاب یکی از مصادیق این نهی‌ها می‌باشد.[1]
نوعی دیگر از برخوردها، برخوردهایی هستند که مستقیم بی‌حجابی را هدف گرفته‌اند و نکوهش می‌کنند. به عنوان مثال رسول خدا با پیش‌بینی وضعیت زنان بی‌حجاب در آخرالزمان آن‌ها را نکوهش کرده و می‌فرماید: «در آخرالزمان، زنانى كه برهنه و عریان‌اند نمايان شوند که خود را براى مردان بيگانه آرايش می‌کنند، این‌ها از دين خارج‌اند و در فتنه‌ها داخل‌اند، به شهوات مایل‌اند و به‌سوی لذّت‌ها شتابانند و حلال شمارندگان محرمات‌اند...».[2]
علت این‌که در روایات موارد زیادی از برخورد مستقیم رسول خدا با بی‌حجابی پیدا نمی‌شود علت‌های مختلفی می‌تواند داشته باشد.
1. حجاب در سال پنجم هجری واجب شد و طبیعی است که به خاطر عدم وجوب آن در 18 سال قبل آن، در دوران بعثت برخوردی نیز صورت نگرفته است.[3]
2. حجاب زنان در آن زمان به‌اندازه‌ای رعایت می‌شد که مصداقی برای برخورد مستقیم وجود نداشت. سیوطی از ام‌سلمه نقل می‌کند: «بعد از نزول آیه «یُدْنِينَ عَلَيْهِنَ مِنْ جَلَابِيبِهِنَ» زنان انصار از منازلشان با پوششهاى مشکى خارج مىشدند به‌گونه‌ای که به نظر مىرسید بر سر ایشان کلاغى نشسته است».[4]
3. حجاب برای کنیز واجب نبود و در آن زمان زنان برای این‌که خودشان را از کنیز تمایز بدهند حجاب خود را به‌طور کامل حفظ می‌کردند به همین خاطر حتی در زمان ائمه علیهم‌السلام نیز بی‌حجابی به این صورت کنونی وجود نداشت.[5]
4. روایات گویای این است که رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله زنان را از صحبت کردن با صدای نازک با نامحرم، شنیده شدن صدای پاشنه کفش آنان[6] و ... نهی می‌فرمود. حال چگونه تصور می‌شود که نسبت به اصل حجاب بی‌تفاوت باشد؟!
درنتیجه رعایت حجاب یکی از واجباتی است که یک زن موظف به رعایت آن در جامعه است و در زمان و عصر معصومین علیهم‌السلام نیز در حد اعلای خود وجود داشته است.
پی‌نوشت:
[1]. ابن أبی جمهور، عوالی اللئالی، مطبعة سيدالشهداء عليه‌السلام، ج3، ص441.
[2]. شیخ صدوق، من لا يحضره الفقيه، انتشارات اسلامى، ج3، ص390.
[3]. سیوطی، الاتقان، الهيئة المصرية العامة للكتاب، ج1، ص43.
[4]. سیوطی، درالمنثور، دار الفكر، ج6، ص659.
[5]. حر عاملی، وسائل الشیعه، دار احياء، ج3، ص299.
[6]. نور: 31.
