روایاتی که درباره دفن حضرت آدم(علیه السلام) در نجف اشرف رسیده اگر چه تفاوتی در نقل آن وجود دارد، اما بیشتر آنها در این مسئله که حضرت آدم(علیه السلام) در نجف دفن شده است اتفاق نظر دارند، این مسئله در زیاراتی که از اهل بیت(علیه السلام) در کیفیت زیارت امیرمؤمنان علی( علیه السلام ) در نجف وارد شده نیز آمده است.[1]
البته روایت غیر مشهوری نیز در برخی منابع وجود دارد که حضرت آدم(علیه السلام) در مکه دفن شده و انتقال به نجف داده نشده است؛ که راه جمع این روایات این است که حضرت آدم(علیه السلام) ابتدا در مکه دفن شدند و سپس توسط حضرت نوح( علیه السلام ) جسدشان به نجف برده شد که برخی از این روایات را بیان میکنیم:
امام صادق(علیه السلام) فرمود: «خدای متعال به نوح(علیه السلام) در حالى که او در کشتى قرار داشت وحى کرد که یک هفته پیرامون کعبه طواف کند و او چنین کرد، سپس وارد آب شد در حالى که آب تا زانوهایش را فرا گرفته بود، آنگاه تابوتى را از آب بیرون آورد که در آن استخوانهاى آدم(علیه السلام) بود و تابوت را به داخل کشتى منتقل ساخت و بارها به دور کعبه طواف نمود، آنگاه به باب کوفه و وسط مسجد آن رسید و گروهی که با نوح در کشتى بودند پراکنده شدند، سپس تابوت را در محلّى به نام "غَرى" دفن نمود».[2]
روایت شده است: «جنازه حضرت آدم در کوه ابو قبیس که در مکّه است مدفون شد آنگاه حضرت نوح(علیه السلام) بعد از طوفان استخوانهاى آدم(علیه السلام) را در تابوتى ریخته آن تابوت را در پشت کوفه دفن کرد، قبر آدم و نوح(علیه السلام) در "غرى" (یعنى نجف اشرف) است و تابوت امیر المؤمنین على( علیه السلام ) بالاى تابوت آنها در یک مکان قرار دارد».[3]
امام باقر(علیه السلام) فرمود: «ما بین رکن و مقام، انباشته از قبور پیامبران الهى است و قبر آدم(علیه السلام) نیز در همان محل است».[4]
سید بن طاوس درباره قبر حضرت حوا(علیه السلام) در جدّه روایت کرده است:
«در صُحُف ادریس(علیه السلام) آمده که آدم(علیه السلام) 10 روز به مرض تب بیمار بود و وفات او در روز جمعه یازدهم محرّم اتّفاق افتاد و او را در غارى در کوه ابو قبیس دفن کرده و او را رو به قبله قرار دادند و عمر او از زمان ایجاد تا هنگام وفات نهصد و سى سال بود و حوّا(علیه السلام) فقط یک سال بعد از او زنده بود، سپس پانزده روز بیمارى کشید و آنگاه وفات یافت و او را در کنار آدم دفن کردند».[5]
*******************
[1]. ر.ک: «قبر حضرت آدم و نوح در نجف»، سؤال 8427.
[2]. جزائری، نعمت الله، النور المبین فی قصص الأنبیاء و المرسلین، ص 59، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، قم، چاپ اول، 1404ق؛ جزائری، نعمت الله، قصص الأنبیاء، ترجمه: مشایخ، فاطمه، ص 97، انتشارات فرحان، تهران، چاپ اول، 1381ش.
[3]. مسعودی، علی بن حسین، إثبات الوصیة للإمام علی بن أبی طالب، ص 23، انتشارات انصاریان، قم، چاپ سوم، 1384ش؛ مسعودى، على بن حسین، ترجمه إثبات الوصیة، ص 20، مترجم: نجفى، محمد جواد، اسلامیه، تهران، 1362ش.
[4]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 4، ص 214، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.
[5]. ابن طاوس، علی بن موسی، سعد السعود للنفوس منضود، ص 37، دار الذخائر، قم، چاپ اول، بیتا.