قبرستان بقیع یکی از آثار تاریخی از صدر اسلام است. بقیع به عنوان زمینی در حاشیه بخش مرکزی یثرب پیش از اسلام، گورستان مردم این شهر بود و پس از اسلام نیز به عنوان مهمترین گورستان مدینه شناخته شد، ‌ در طول قرون مختلف اسلامی، مدفن صحابه، تابعین، همسران و فرزندان پیامبر(ص) و مهمتر از همه چهارتن از امامان شیعه بوده و از این رو محل زیارت تمامی زائران مدینة‌ منوره است.

از منابع و متون اسلامی و تاریخی بر می آید که در طول چهارده قرن گذشته و از زمان پیامبر (صلی الله علیه و آله) بقیع مورد توجه مسلمین و بالاخص شیعیان بوده و همواره سعی می کردند آنرا آباد نگه دارند و در تکریم آن می کوشیدند و همچنین بر قبور ائمه(علیهم السلام) و مدفونین در آن قبه و بنا می ساختند که تا حدود یک قرن پیش هم این بناها وجود داشته. [۱]

مغول با همه وحشی‌گیری و خوی درندگی که از او در تاریخ نوشته اند هرگز درباره ی تخریب قبورائمه (علیهم السلام) اقدامی نکرد ند، بلکه مغول با وجود غیرمسلمان بودن به قبورائمه (علیهم السلام) احترام کرده اند، اما وهابیت به اندازه ای در جهالت و تعصبات فرقه ای غرق بودند که بنیان گذار تخریب  قبور وآنرا در میان ناآگاهان از اهل سنت و... ترویج داده واقدام به تخریب نموده اند.

ولی وقتی وهابیان و آل سعود بر حجاز و شهرهای مکه و مدینه و اطراف آن تسلط یافتند به خاطر برخی اعتقادات انحرافی و مخالف با اسلام اصیل این بناها را در تاریخ ۸ شوال ۱۳۴۴ هـ.   تخریب نمودند و این اقدام ننگین را در تاریخ به نام خود ثبت کردند. [۲]

علت اصلی این اقدام سبوعانه به این مبنا بر می گردد که عقاید آنها زمینه ساز تخریب و ویرانگری بود  که تحت تاثیر افکار وتحریکات استعماری  دراین خوی تمدن ستیزی کوشیدند و این ننگ را بر پیشانی خود زده و در تاریخ به این خوی و اندیشه شهره شدند وآلت دست استعمارگران.

وهابیان که پیروان محمد بن عبدالوهاب می باشند و همچنین از عقاید و نظرات ابن تیمیه متاثر هستند دارای عقاید و تفکراتی هستند که بر اساس آن عقاید نمی توان بر روی قبور قبه و بارگاه ساخت و همچنین نمی توان به انبیاء و اولیاء و صالحان توسل کرد. و یا به قصد زیارت قبر پیامبر(ص) سفر نمود یا نذر کرد و اعمال این چنین هم چون طلب شفاعت از پیامبران و ائمه(علیهم السلام)   و استغاثه و استعانت از ارواح مقدسه و زیارت قبور آن بزرگواران را خلاف اسلام و توحید می دانند و معتقدند که هر کس این اعمال را انجام دهد به خداوند مشرک شده [۳] و لذا باید با آن مبارزه کرد و با توجه به این که وهابیان با آل سعود متحد شده بودند وقتی که آل سعود قدرت گرفت تحت تاثیر افکار وهابیان و با وحشیگری آن ها که فرهنگی براساس تکفیر فرق اسلامی را ایجاد تفرقه میان مسلمین و خشن جلوه دادن تعالیم اسلام و محو آثار رسالت و وحی، با استعمارگران  و مستکبران همنوا شده  و با کینه ای که از تشیع و اهل بیت ـ علیهم السلام ـ داشتند این اقدام را انجام دادند و حتی ویران کردن قبر مطهر رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ نیز در حیطة اعتقادات منحرف این فرقه بود. اما تاکنون جرات چنین کاری را نیافته اند.

مبنای فکری و دستاویز و مستمسک آنها بر این رفتار های غیر عقلانی وتمدن ستیز  حدیثی است که به اعتقاد دانشمندان اهل سنت این اخبار ضعیف است و اعتبار سندی و متنی ندارد لذا  ارزش استنادی ندارد. [۴]

اما در ردّ عقاید وهابیه درباره مسائل مطرح شده با دلائل فراوانی می توان این عقاید را باطل دانست:

۱- سیره عموم مسلمین جهان از همان زمان رحلت پیامبر(ص) تا به امروز بر این بوده که پیوسته در مراسم حج و در ایام دیگر به قصد زیارت نزد قبر آن حضرت می روند و این سیره را هیچ کس نمی تواند منکر شود.

۲- برای بنای قبه و گنبد وبارگاه روی قبر در قرآن اشاراتی هست که مردم در زمان اصحاب کهف وقتی که از محل خواب آنها باخبر شدند بر روی آن مسجدی بنا کردند [۵] تا یاد آنها همیشه زنده بماند، ‌

۳- اگر این عمل در قرآن یا سیره منع شده بود، در طول  ۱۴ قرن کسی خلاف بودن ساختن بنا بر روی قبر را هیچ یک از دانشمندان فرق اسلامی متعرض ومتذکر نشده اند،   تا در قرن ۱۴ فقط پیروان این فرقه گمراه و رهبران آنها به این نتیجه رسیدند، در حالی که حتی روی قبر رهبران چهارگانه اهل سنت، قبه بنا کرده اند که تا کنون در بغداد باقی است

۴- در باب شفاعت خواستن از پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ و شفیع قرار دادن آن حضرت که اینان منکرند  در زمان خود حضرت صحابه شخصاً از حضرت شفاعت می خواستند. انس بن مالک می گوید: از پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ درخواست کردم که در روز قیامت در حق من شفاعت کند وی درخواست مرا پذیرفت. [۶]

 ۵- یا اینکه دربارة زیارت قبور در منابع اسلامی اعم از شیعه و سنی آمده است که پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ شخصاً به زیارت مدفونین در بقیع می رفت، به آنها سلام می کرد و به مردم سفارش می کردند به زیارت بقیع و مدفونین آن بروند. و باز از آن حضرت نقل است که فرمودند: هر کس قبر مرا زیارت کند شفاعتم بر او واجب است. [۷]

۶- بنابر اعتقاد خود اهل سنت نیز ساختن بنا و قبه بر روی قبور ائمه (علیهم السلام) و انبیاء و شهدا و صالحین جایز است، تا اینکه دیگران به زیارت آن پرداخته و به آن تبرک جویند. [۸]

بنابراین می توان گفت که هدف وهابیان از این عمل زشت و ننگین چیزی جز کینه با اهل بیت ـ علیهم السلام ـ و تشیع و همچنین اختلاف میان مسلمین که خواستة‌ استعمار و استکبار بوده، نیست و با این عمل سرسپردگی خود به مستکبران را نشان دادند و با توجه به اختناقی که در جامعه عربستان ایجاد کرده ند و مخالفین خود را مشرک می پندارند و براحتی این اعمال را انجام دادند و با توجه به اینکه چندین سال قبل از تخریب بقیع در کربلا و نجف نیز حمله برده و این دو شهر مذهبی و شیعی را غارت و قتل و عام کرده بودند، ‌ می توان به شدت به کینة آنها  و دستهای مرموز استعمار گران دراین جنایات پی برد.

معرفی منابع برای مطالعۀ بیشتر:

۱. فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی، ج ۳، جعفر سبحانی.

۲. بنای بر قبور، حسین غیب غلامی

 پی نوشت ها:

[۱] . نور الدین علی سمهودی، وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۹۹۵، ج ۳، ص ۹۱۶.

[۲] . حسین قره چانلو، حرمین شریفین، تهران، انتشارات امیر کبیر، چاپ اول، ۱۳۶۲، ص ۱۶۲.

[۳] . محمد جواد مشکور، موسوعه فرق اسلامی، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۵، جمع بحوث اسلامی، ص ۵۲۲ و جعفر سبحانی، آئین وهابیت، تهران، چاپ اول، انتشارات اسلامی، از ص ۳۸ تا ۱۰۰.

[۴] . همان، ص ۶۰.

[۵] . سورة‌ کهف، آیة ۲۱.

[۶] . جعفر سبحانی، توسل یا استمداد از ارواح مقدسه، تهران، چاپ دوم، ۱۳۶۳، انتشارات قدر، ص ۶۹.

[۷] . علاء الدین هندی، کنز العمال، بیروت، چاپ ۱۴۰۹، موسسه رساله، ج ۱، ص ۶۵۱.

[۸] . سید البکری، اعانة الطالبین، ج ۲، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ چهارم، ص ۱۲۰.