در این که گناه در زمان ظهور ریشه کن بشود به گونه ای که حتی یک گناه هم اتفاق نیفتد دلیلی وجود ندارد، ولی قدر مسلّم است که مقدار آن به حداقل ممکن میرسد. اما در خصوص نحوه برخورد امام (سلام الله علیه) با گناه و اینکه ایشان چطور با گناه برخورد می کنند و از چه ابزاری برای دور کردن مردم از گناه استفاده می کنند باید به دو نکته توجه کرد:

نکته اول: برخورد امام (عجل الله تعالی فرجه) با گناهانی که در خلوت انجام می شود، طبیعتا مانند سیره اجدادشان و توصیه اسلام، افشا و اشاعه آن نیست. اسلام توصیه می کند انسان گنهکار هم حتی در صورت پشیمانی، بین خود و خدای خود اصلاح کند و خطایش را علنی نکند، و برای توبه هم نیازی به اعتراف نزد بندگان نیست. سیره امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) هم بر این است که عوامل و ریشه های گناه را بخشکاند، نه اینکه در کار دیگران تجسس کند و دیگران از ترس آگاهی امام و توبیخ ایشان، گناه نکنند. اما گناهان اجتماعی جریانش فرق می کند، قطعا همانطور که حکم اسلام در خصوص این جرم ها سخت گیرانه و بازدارنده است، امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) هم با قاطعیت با آن برخورد خواهند کرد، همانطور که در قسمت فعالیت های قضایی در ذیل خواهد آمد، حضرت دارای یک سیستم قضایی قاطع و کارآمد خواهند بود که مانع گناهان و انحرافات اجتماعی است.

نکته دوم: فعالیت های حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه) برای ریشه کن نمودن فسق: آنچه که موجب می شود که آمار فسق و گناه در زمان ظهور به شدت کاهش یافته، و به حداقل برسد این است که حضرت (عجل الله تعالی فرجه) عوامل گناه را ریشه کن می کند، آنچه با یک نگاه اجمالی از روایات در این خصوص برداشت می شود این فعالیت هاست:

1- کامل نمودن عقول مردم:

ریشه بسیاری از گناهان کم عقلی است، یعنی عقل انسان ها اسیر هوی و هوسشان شده و شهوت است که امیر است، اما در زمان ظهور عقول مردم کامل می شود، همان طور که امام باقر (سلام الله علیه) می فرمایند: «إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ اللَّهُ يَدَهُ عَلَى رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ وَ كَمَلَتْ بِهِ أَحْلَامُهُم‏»؛ هنگامی که قائم ما قیام کند خداوند دستش را بر سر بندگان می گذارد و عقول آن ها را با آن جمع کرده و افکارشان با آن تکمیل می شود.(1)

2- فرهنگ سازی:

عمده مسیر حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه) در پیشگیری از انحرافات، فرهنگ سازی و تبلیغات دینی است. آن حضرت تعالیم کتاب و سنت را که به فراموشی سپرده شده است إحیاء می کنند: «يُحْيِي مَيِّتَ الْكِتَابِ وَ السُّنَّة»؛ [احکام] از بین رفته کتاب و سنت را زنده می سازد(2) و اصحاب و یارانشان را برای تبلیغ اسلام راستین، و عدل و احسان و دوری از انحرافات راهی سرزمین های مختلف می کند: «یفرق المهدی اصحابه فی جمیع البلدان ویامرهم بالعدل والاحسان»؛ مهدی اصحاب خویش را به تمامی شهرها اعزام می کند و آنان را به عدالت و احسان فرمان می دهد.(3)

3- ریشه کن ساختن فقر:

یکی از عوامل بسیاری از سرقت ها و جتایت ها فقر و تنگدستی است که طبق روایات، حضرت (عجل الله تعالی فرجه) آن را ریشه کن خواهد ساخت به گونه ای که دیگر فقیری برای کمک کردن به او یافت نمی شود، امام باقر (علیه السلام) فرمود: «إِذَا ظَهَرَ الْقَائِمُ...يُسَوِّي بَيْنَ النَّاسِ حَتَّى لَا تَرَى مُحْتَاجاً إِلَى الزَّكَاة»؛ چون قائم ظهور کند آنگونه بین مردم به مساوات رفتار نماید که نیازمند به زکات دیده نشود.(4)

4- عدالت و امنیت:

یکی دیگر از موانع فسق، وجود یک دستگاه حاکمیت قوی و عادلانه است که موجب گسترش عدالت و حفظ امنیت مردم می شود، در روایت آمده است: «إِذَا قَامَ الْقَائِمُ ع حَكَمَ بِالْعَدْلِ وَ ارْتَفَعَ فِي أَيَّامِهِ الْجَوْرُ وَ آمَنَتْ بِهِ السُّبُل‏»؛ هنگامی که قائم (عجل الله تعالی فرجه) قیام کند، به عدالت حکم کرده و ظلم و جور در ایام ایشان رخت بر می بندد، و راهها به واسطه ایشان امن می شود.(5)

5- اقتدار قضایی:

یکی از عواملی که بسیار در ایجاد امنیت اجتماعی تأثیر دارد، وجود یک دستگاه قضایی مقتدر و عدالت گستر است، در روایات آمده: «لینزعن عنکم قضاة السوء»؛ او (مهدی علیه السلام) قاضیان زشت کردار را بر کنار می کند.(6) و امام صادق (سلام الله علیه) نیز می فرمایند: «إِذَا قَامَ قَائِمُ آلِ مُحَمَّدٍ ع حَكَمَ بَيْنَ النَّاسِ بِحُكْمِ دَاوُدَ لَا يَحْتَاجُ إِلَى بَيِّنَةٍ يُلْهِمُهُ اللَّهُ تَعَالَى فَيَحْكُمُ بِعِلْمِهِ وَ يُخْبِرُ كُلَّ قَوْمٍ بِمَا اسْتَبْطَنُوه‏»؛ هنگامی که قائم آل محمد (عجل الله تعالی فرجه) قیام کند، در بین مردم به حکم داوود (علیه السلام) حکم خواهد کرد که نیازی به بینه ندارد و از آنچه که مردم پنهان داشته اند خبر می دهد.(7) و نیز در روایت آمده است: «یبلغ من رد المهدی المظالم حتی لو کان تحت ضرس انسان شی ء انتزعه حتی یرده»؛ کار امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه) در باز پس گرفتن حقوق [و ایجاد امنیت حقوقی] بدانجا رسد که حتی اگر در بن دندان انسانی چیزی باشد، آن را بر می گیرد تا به [صاحبش] برگرداند.(8)

________________

(1) کلینی، محمد، الکافی، ج1، ص25.

(2) شریف رضی، نهج البلاغه(صبحی صالح)، خطبه 138.

(3) کامل سلیمان، یوم الخلاص، ص395.

(4) مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج52، ص390.

(5) مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج2، ص384.

(6) بحارالانوار، ج51، ص120.

(7) الارشاد، ج2، ص386.

(8) سیدبن طاووس، التشریف بالمنن، ص143.