حضور همراهان امام حسین (علیه‌السلام) در کربلا به چند عامل بستگی دارد:

۱. توان جسمی و روحی: سفر به کربلا، به ویژه در آن دوران طولانی و دشوار، نیازمند توانایی جسمی و روحی است. در این زمینه اطلاعی از وضعیت جسمانی حضرت ام‌البنین در آن زمان نداریم که ممکن است به دلیل شرایط جسمی‌اش نتوانسته باشد به همراهی امام حسین (ع) برود.

۲. رضایت و تمایل خود حضرت ام‌البنین: هرچند حضرت ام‌البنین در مدینه حضور داشت، اما امکان دارد که امام حسین (ع) مصلحت ندانسته که ایشان را به کربلا ببرد. امام حسین (ع) همیشه در اتخاذ تصمیمات خود مصلحت‌ها و شرایط را در نظر می‌گرفت.

۳. موافقت امام حسین (ع) و صلاحدید ایشان: امام حسین (علیه‌السلام) در تعیین همراهان خود به مصلحت جامعه و اهداف قیام توجه می‌کرد. ممکن است امام حسین (ع) حضور حضرت ام‌البنین را برای سفر کربلا ضروری نمی‌دانست یا به دلایل دیگر این امر را صلاح ندانسته باشد.

در مقابل، حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) حضورش در کربلا به دلایل خاص و با صلاحدید امام حسین (ع) بود.

حضرت زینب به عنوان پیام‌رسان قیام عاشورا، نقش ویژه‌ای در حفظ و انتقال پیام شهیدان و آگاهی بخشی به مردم کوفه و شام داشت. اگر حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) در کربلا نبود، قیام امام حسین (علیه‌السلام) ناقص می‌ماند.

همچنین، حضرت ربابه، همسر امام حسین (علیه‌السلام)، به دلیل ارتباط نزدیک با امام حسین (ع) و مصلحت آن حضرت، همراه ایشان در کربلا بود و فرزند شش ماهه‌اش به دلیل حضور مادرش در کنار امام همراه شده بود.

در نهایت، حضور زنان در کربلا هیچ‌گاه واجب نبوده و تصمیم امام حسین (ع) برای حضور همراهانش بر اساس مصلحت‌ها و ضرورت‌ها اتخاذ می‌شد. کسانی که به کربلا رفتند، جزء همسران شهدا یا افرادی بودند که حضورشان برای اهداف قیام ضروری بوده است.

منابع:

تاریخ عاشورا

الارشاد شیخ مفید

بحار الأنوار علامه مجلسی