اسماء بنت عميس گويد: وقتي حسين بن علي، عليهماالسلام، متولد شد و پيامبر اکرم، صلي‏ الله‏ عليه‏ وآله، مطلع شدند، تشریف آورد و فرمود: اسماء، فرزندم را به من بده! فرزندش را در پارچه‏اي سفيد پيچيدم و به ايشان دادم، آن حضرت، صلي‏ الله‏ عليه‏ وآله، در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه گفت و سپس اشک در چشمان مبارک حلقه زد و گريست.

عرض کردم: پدر و مادرم به فدايت، علت گريه از چيست؟ فرمود: براي اين فرزندم است .

عرض شد : برای مولوی تازه گریه می کنید که باید خوشحال شد؟

فرمود: گروهی به ظلم بعد از من او را مي‏کشند و من شفیع آن گروه درقیامت نخواهم بود .

بعد به من فرمود: فعلا اين خبر را به فاطمه، سلام‏الله‏عليها، باز گو نکن .

آنگاه به علي، عليه‏السلام، فرمود: یا علی نام فرزندت را چه نهادي؟

علي، عليه‏السلام، عرض کرد: در نام‏گذاري از رسول خدا،( صلي‏ الله‏ عليه‏ وآله) سبقت نمي‏گيرم.

پيامبر، (صلي‏ الله‏ عليه‏ وآله) فرمود: من هم از خداي خود سبقت نمي‏گيرم. در همين زمان  جبرئيل نازل شد و فرمود: اي محمد! خداي بزرگ سلام مي‏رساند و مي‏فرمايد: علي، عليه‏السلام، براي تو به منزله هارون براي موسي، عليه‏السلام، است. اين فرزندت را به نام فرزند هارون نامگذاري کن! پيامبر، صلي‏ الله‏ عليه‏ وآله، فرمود: نام فرزند هارون چه بود؟ فرمود: شبير، پيامبر، (صلي‏ الله‏ عليه‏ وآله)، فرمود: زبان من عربي است. جبرئيل فرمود: او را حسين نام گذار (که معادل شبير است).

پس پيامبر، صلي‏ الله‏ عليه‏ وآله، او را حسين ناميد وبرای او قوچی  عقیقه نمود  [1].

چند درس از مکتب حسین (ع)

درس جهاد وشهادت  امر به معروف ونهی از منکر ومبارزه با ظلم و استبداد وانحراف از جمله  درسهایی است که از امام حسین می توان آموخت ؛ اما درسهای زندگی زیبا برای اصلاح امور فرد وسبک زندگی نیز می توان از سخنان وسیره اش باز گرفت ؛ لذا شایسته است اهل قلم واندیشه در این وادی به تحلیل کلمات ماثور زیبا که از حضرت باز مانده است پرداخته واز این راه توشه هایی زیبا برای اصلاح امور ورفع عیوب و کاستی ها وآسیبها گرفت.

1-پاسخ به هديه  یک شاخه گل از امام حسين، عليه‏ السلام

روزي کنيزي شاخه گلي را به‏عنوان هديه به امام حسين، عليه‏السلام، تقديم کرد، امام ضمن قبول هديه، فرمودند: تو در راه خدا آزاد هستي.

انس‏بن مالک خادم رسول الله (ص) ‏گويد: من به حضرت عرض کردم: اين کنيزک يک شاخه گل (که ارزشي ندارد) به شما هديه کرده، شما به‏خاطر آن او را آزاد مي‏کنيد؟

فرمودند: خداوند ما را اين چنين تربيت نموده است: «هرگاه شما را ستايش کنند شما نيز بايد در مقابل، به ستايشي بهتر از آن يا مانند آن پاسخ دهيد».[2] امام (ع) به انس نشان داد که هدیه را نباید به مقدار وقیمت آن سنجید بلکه ارزش هدیه به نفس عمل و نشان از کرامت هدیه دهنده است.

2- عيادت بيمار و اداي قرضش  

 روزي امام حسين عليه‏ السلام بر اسامة‏بن زيد که بيمار بود، وارد شد. او را اندوهگين ديد. فرمود: «چرا اندوهگين هستي؟» عرض کرد: «به اندازه‏ي شصت هزار درهم، بدهکاري دارم» امام فرمود: «اداي آن با من». عرض کرد: «ترس دارم که پيش از آن بميرم» فرمود: «نمي‏ميري تا آن را ادا کنم». آن‏گاه پيش از مرگ او، قرض را ادا کرد.

3- درسهایی برای دوری از گناه

مردي خدمت امام حسين، عليه‏السلام، آمد و عرض کرد: من مردي گنهکارم و نمي‏توانم خود را از معصيت نگاهدارم، مرا موعظه‏اي کن.

حضرت فرمودند: پنج چيز را رعايت کن و بعد هر گناهي خواستي انجام بده:

1- روزي خدا را مخور و هر گناهي خواستي مرتکب شو!

2- از ملک خدا بيرون برو و هر گناهي خواستي انجام بده!

3- مکاني پيدا کن که خداوند تو را نبيند و هر معصيتي مي‏خواهي به‏جاي آور.

4- وقتي ملک‏الموت براي قبض روح تو آمد، او را از خود دفع کن و نگذار روحت را قبض کند، آن وقت هر گناهي که دلت‏خواست انجام بده!

5- روز قيامت، وقتي که مالک جهنم خواست تو را به جهنم ببرد، اگر قدرت داري داخل جهنم مشو، در اينصورت هرچه خواستي معصيت کن! [3]

4- اهميت نماز درسیره امام حسین (ع)

نماز در اصلاح زندگی نقش برجسته دارد ؛ در فشارهای زندگی وپیچ وخم آن نماز که ارتباط زیبا با خالق است، بسیار راه گشا وآرامش بخش است لذا اهمیت به نماز می تواند در سبک زندگی واصلاح ورفع مشکلات موثر وکار ساز باشد؛ امام حسين عليه‏ السلام هنوز زبان نگشوده بود. رسول خدا صلي‏الله‏عليه‏و‏آله براي انجام نماز مستحبي، ايستاده بود و حسين عليه‏ السلام نيز در کنارش. رسول خدا صلي‏الله‏عليه‏و‏آله مي‏گفت: «اللّه‏ اکبر»، ولي حسين عليه‏ السلام نتواست بگويد. اين کار شش بار تکرار شد. بار هفتم هنگامي که رسول خدا صلي‏الله‏عليه‏و‏آله گفت: «اللّه‏ اکبر»، حسين عليه‏ السلام زبان گشود و گفت: «اللّه‏ اکبر». به اين ترتيب، نخستين کلام حسين (عليه‏السلام) هنگام زبان گشودن، «اللّه‏ اکبر» بود و تا آخر، پاي این شعار «اللّه‏ اکبر» توحید ايستاد و خون پاکش را براي اعلاي کلمه «اللّه‏ اکبر» ايثار کرد.

 از جمله درسهای زیبا که از امام حسين عليه‏السلام، می توان گرفت تتوجه به نماز است، امام حسين عليه‏ السلام به نماز اول وقت بسيار اهميت مي‏داد. حتي در ظهر عاشورا و در گرماگرم کارزار، نماز اول وقت ايشان ترک نشد. آن‏گاه که عمروبن عبداللّه‏ معروف به ابوثمامه صائدي گفت: «دوست دارم پس از نماز خواندن به امامت شما، به لقاي پروردگام نايل شوم»، امام در پاسخ فرمود: «نماز را به يادمان انداختي، خداوند تو را از نمازگزاران واقعي گرداند. آري، اين اول وقت نماز ظهر است. از آنان بخواهيد مدتي دست از جنگ بکشند، تا نماز به جا آوريم».

[1] . مجلسي، محمدباقر، بحارالانوار، ج‏43، ص‏239،‏

[2] . همان، ج‏44، ص‏195.

[3] . همان، ج‏17، ص‏151.

اگر در سیره هر یک از اهل بیت (ع) تأمل شود، هر یک از آنها در جنبه هایی برای رسیدن به اوج قله های زندگی و سعادت مندی سرمشق هستند، زندگی برتر در گرو تأسی از سیره آن بزرگواران است، آموزه ها و مؤلفه های تربیتی در سیره اهل بیت(ع) با ظرافت و دقت خاصی منعکس شده است ؛ موشکافی و استخراج و باز تبیین آنها به صورت روزآمد می تواند برای بهبود زندگی اجتماعی و سیاسی مسلمانان و ترقی آن ها و آسیب زدایی از زندگی بشر ، مفید و مؤثر باشد، اگر این مؤلفه ها تبیین و به صورت روش‌مند در جهان به زبان های مختلف ارائه شوند، تمام مردم دنیا عاشق اهل بیت(ع) و مرید مکتب اهل بیت (ع) خواهند شد ؛ چون آموزه های آن بزرگواران، با فطرت انسان ها سازگارتر از دست آوردهای تصنعی و دروغین و پوشالی است.

در سیره امام حسین(ع) و جهاد و امر به معروف آن حضرت همه عناصر تربیتی و همه نیازمندی های روحی و پرورشی انسان وجود دارد، اگر از دعا و سخنان حضرت رمزگشایی و سیره حضرت سید الشهداء (ع) به شیوه روش مند به مخاطبان گفته شود، بهترین مکتب تربیتی خواهد بود، اگر مکتب اهل بیت(ع) امروز پویا و زنده است فقط گوشه‌ای از سیره و حیات امام (ع) برای مردم تبیین شده که این همه عاشق از پیروان ادیان مختلف دارد.

 از مسیحیان و یهودیان و زرتشتیان و حتی از مردمان غیرموحد مانند هندوها عاشق مرام امام حسین(ع) شده اند، بنابراین سیره امام حسین(ع) بالقوه دارای ظرفیت های تربیتی و آموزه های مهم زندگی است که از این جذابیت بالا برخوردار است.

در این مجال  سعی شده شمه ای از مکارم اخلاق آن حضرت در تکریم  انسان  و سبک زندگی درست با الهام از آموزه های حضرت بازگویی شود.

الف ) انسان دوستی در سک زندگی حسینی

1- مهربانی و دلسوزی به انسان ها

برای انبیا و ائمه انسان به معنی انسان دارای کرامت وحرمت است وآنها برای هدایت همه انسان ها فارغ از نژاد وقومیت ماموریت دارند ؛ در سیره رسول خدا (ص) از زبان قرآن می خوانیم «لقد جائکم رسول من انفسکم عزیز علیه ما عنتم حریص علیکم بالمؤمنین رؤف رحیم» از سوی خدا پیامبر(ص) از خودتان برای هدایت شما گسیل شده که تباهی و زیان شما برای او گران است به شدت به هدایت شما علاقه مند و بی نهایت مهربان است برای ایمان آوردن و هدایت شما.

امام حسین (ع) در روز عاشورا نیز این اوصاف پیامبر را از خود بروز داد و تا حدی مهربانی کرد که آن قوم تبهکار شاید هدایت شوند؛ یکی از افراد سپاه کوفه گفته وقتی ما برای دستگیری حسین (ع)او را با سپاهی به فرماندهی حر محاصره کردیم و با این قصد به او نزدیک شدیم و به شدت تشنه بودیم او با مهربانی از ما پذیرایی و به مرکب‌ها و افراد سپاه حر آب داد وقتی من نتوانستم آب بخورم نزدیک من آمد و درخوردن آب مرا یاری کرد تا توانستم آب بخورم، مهر و محبت امام حسین(ع) به انسانیت غیر قابل توصیف است. سپاه عمرسعد برای بریدن سر او اجتماع کرده و شمشیرهای خود را تیز نموده اند، امام به آنان آب داد اما آنها آب را بروی امام بستند؛ روزعاشورا  پس از شهادت همه یاران خود از هدایت آن گروه ناامید نیست بلکه آنان را به اخلاق انسانی و نجات دعوت کرد. چون امام امت است، امام، رئوف بر تمام موجودات و انسان است؛ او می داند  که جهالت انسان را به گمراهی برده است؛ لذا همیشه سعی می کند تا آنان را از جهالت نجات دهد.

2-سلام دادن به گناهکار

امام به فردی که گناهکار بود سلام داد. گفتند گناهکار است. اعتراض کردند و فرمود خداوند او را سزاوار بندگی و توحید خود دانسته شما او را اهل سلام نمی دانید؟ نکته و درسی که از این رفتار امام می‌توان گرفت این است که همین رفتار امام او را منقلب و به بازگشت از گناه هدایت کرد.  این رفتار امام نشان می دهد که چه میزان به کرامت انسان ارج نهاده  وبه هدایت او بها می دهد ؛ درس امام حسین (ع) این است  که بزرگان و اهل معرفت و دانش وعلما باید ارتباط خود با گناهکاران را برای هدایت آنها داشته باشند. نه اینکه تنها به کسانی که به آنها مراجعه می کنند کمک معنوی وارشاد نمایند ؛ بلکه گاهی باید به برون از مسجد ومعبد وجامعه برای هدایت انسان رفت ؛

 3-نیکوکاری و هدیه و احسان و بخشش به دیگران

امام حسین (ع) تجلی سخاوتمندی و کرامت بود آن حضرت هیچ مستمندی را از خود دور نکرد و هیچ فقیری را بدون عطا و پاداش از در خود نراند و در این باره می فرمود: ثروت انسان آن گاه در اختیار اوست که توان انفاق و بخشش از آن را به دیگران داشته باشد وقتی انسان نتوانست از آن در راه رضای خداوند خرج کند و در راه شادی دل بندگان مصرف نماید برای عده ای باقی خواهد ماند که بعد از او حیف و میل کنند و حسابش به عهده جمع کننده مال باشد؛ پس بهتر است انسان تا زنده است و اختیار مال خود را دارد از آن انفاق کند و در راه نیکوکاری و ساختن مدرسه و رفع نیازمندی های طبقه فرودست جامعه استفاده نماید.

ب)جایگاه علم و عالم در مکتب امام حسین (ع)

جایگاه علم ومعلم در اسلام وآنچه در مبانی اندیشه اسلامی مطرح شده است بی مانند است ، قرآن جایگاه علم ومعلم را برتر از همه مراتب می داند ؛ پیامبر به جایگاه علم برتری داد وتعلیم وتعلم را در ردیف عبادت شمرد ؛ ودر یکی از جنگها شرط آزادی اسیر را تعلیم مسلمانان به نوشتن قرار داد ؛ از اینروی این مقوله در اسلام بسیار مهم است ودرمکتب حسینی نیز مبارزه وشهادت حضرت به خاطر جهالت وبیدار نمودن مردم از جهالت ورساندن به آگاهی بود چنانکه در زیارتش گفته شده تو خونتدل خود را در راه خدا نثار نمودی تا مردم را از جهالتن برهانی.

1- تقدیر از مقام معلم و استاد

وقتی یکی از فرزندان امام (ع) در نزد یک مربی مکتب سوره حمد را آموخت و برای امام حسین (ع) خواند حضرت برای معلم و استاد فرزندش هزار دینار و چندین خلعت و جامه و لباس نو و هدایای دیگر فرستاد. ارزشی که امام حسین(ع) به اهل علم و فرهنگ می داد بسیار برتر از آن است که دیگران دارند. اهتمامی که امام حسین (ع) به کسانی که تربیت فرزندان و آینده آنها در دست آنها می نهاد در هیچ مکتبی و آموزه ای وجود ندارد، این احترام و حرمت به مقام علم و معرفت است که می تواند انسان ساز تمدن ساز فرهنگ ساز باشد و انسان های متعالی را تربیت کند.

ج) درسهای مکتب حسینی  در سبک زندگی خانواده

بها وارج نهادن به خانواده در اسلام رفتاری است که هیچ  ارزشی از آن بالاتر نیست ؛ چون خانواده اساس وبنیان همه توفیقات وتعالی انسان وترقی یک جامعه در گرو استحکام بنیان خانواده است ؛ لذا در مکتب اهل بیت خانوده جایگاه ویژه دارد . درسیره ومکتب امام حسین (ع) نمادهای زیبا از اکرام و حرمت خانواده گزارش شده که الهام بخش ودرس آموز است .

 1-عشق به خانواده و اظهار آن

امام حسین (ع) به خانواده و همسران خود عشق می ورزید و دختران خود را دوست می داشت و این دوستی و عشق را اظهار می کرد تا برای مردم درسی باشد تا خوانواده را دوست داشته باشند.

در کلامی زیبا فرمود : من خانه ای را دوست می دارم که در آن سکینه و رباب هستند. این جمله نماد است، از عشق به همسر و فرزندان .

امام حسین(ع) عشق به خانواده را در صحنه های نبرد نیز با جدیت مطرح فرمود و عملاً این محبت را نشان داد و وفای خود به خانواده و اهلبیت و خانواده یاران خود نشان داد. وقتی عازم میدان بود یکی از دخترانش مقابل مرکب امام قرار گرفت حضرت از مرکب پیاده شد و او را نوازش کرد و به سوی خیمه ها باز گرداند. کراراً در روز عاشورا در گرداگرد خیمه ها می گشت و آنان را دلداری و به صبر دعوت می کرد.

2- تربیت فرزندان

به تربیت فرزند باید برنامه داشت واین دستور قرآن ورسول الله است ؛ امام حسین(ع) فرزندانی دارد که هریک نماد والگویی برای بشریت هستند ؛ در همین کانون گرم است که فرزندی چون علی اکبر (ع)تربیت یافته که وقتی از او پرسیده می شود مرگ در راه خدا برای تو چگونه است؟ جواب داد شیرین تر از عسل. در روزگاری که دنیاطلبی و گرایش به مادیات و ریاست طلبی و رفاه طلبی و گرایش به خوشگذرانی جامعه اسلامی را فراگرفته بود و امویان پس از پیامبر اخلاق و ارزش های اسلامی را به خوشگذرانی‌ها تبدیل کرده بودند فرزند جوان تربیت شده در کانون خانواده با محبت امام حسین (ع) این جمله را گفته است. روزگاری که ارزش جهاد از بین رفته و به فراموشی سپرده شده است و مردم برای رسیدن به مادیات حاضر شده اند فرزند پیامبر خود را با لب تشنه بکشند در این وضع اجتماعی این سخن زیبا از فرزند امام شهیدان شنیده می شود.

بنابراین بهترین درسی که ما می توانیم از امام حسین (ع) بگیریم علاقه به خانواده و همسر و فرزندان است. چون چنین بستری می تواند فرزندان خوب تربیت کند تا جامعه ساز و زندگی ساز باشند. همسران امام حسین (ع) تا اندازه ای او را دوست می داشتند و باوفا بودند که پس از آن حضرت در فراغ و دوری امام گریستند و جان تسلیم کردند. پس کانون خانواده را باید با تأسی از امام حسین (ع) با محبت و عشق متقابل خدایی کرد تا این کانون بستر رویش انسان های بزرگ باشد و تا این خانواده پس از شهادت امام حسین(ع) حامل پیام او به جهانیان باشند، امام خانواده اش را دوست داشت تا این اندازه که آنها را به همراه خود برد تا ادامه دهنده راهش باشند و چنین هم شد؛ مهر به خانواده و دوست داشتن خانواده را باید از امام شهیدان آموخت.[1]

[1] . منابع : ارشاد شیخ مفید ، المناقب ابن شهر آشوب ؛ قرآن ومعصومان در آینه علوی ، سیره معصومان ، سید محسن امین.

صفوف به هم فشرده دور خانه خدا تماشا دارد، افرادی که تمام  منيّت‌ها را کنار گذاشته و همگی گرد سنگ و نشانی که به معبود اختصاص دارد می‌چرخند، سیاه و سفید، ثروتمند و فقیر، مریض و سالم، پیر و جوان به لباسی سفید اکتفا کرده و تمام زیبایی‌ها و امتیازات را به دور ریخته‌اند و در جهت رضایت معبودی یکتا می‌چرخند و فریاد لبیک سر می‌دهند، این همان اتحاد و همدلی است.

در مراسم حج همه مسلمانان با تفکرات و عقاید متفاوت، فرهنگ و نژادهای مختلف، دور هم جمع می‌شوند و همگی با اعتصام به خانه خدا، صحنه‌ای از یکی از آیات قرآن کریم را به نمایش می‌گذارند گه خداوند می‌فرماید:
«وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا وَ اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْداءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْواناً وَ كُنْتُمْ عَلى‏ شَفا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَكُمْ مِنْها كَذلِكَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آیاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ" [آل عمران آیه 103] و همگى به ریسمان خدا قرآن و اسلام، و هر گونه وسیله وحدت‏، چنگ زنید، و پراكنده نشوید! و نعمت بزرگِ خدا را بر خود، به یاد آرید كه چگونه دشمن یكدیگر بودید، و او میان دل‌هاى شما، الفت ایجاد كرد، و به بركتِ نعمتِ او، برادر شدید! و شما بر لبِ حفره‏ایى از آتش بودید، خدا شما را از آن نجات داد این چنین، خداوند آیات خود را براى شما آشكار مى‌‏سازد شاید پذیراى هدایت شوید.»

همین که مسلمانان تمام اختلافات مذهبی و سیاسی را کنار گذاشته و برای مدتی کنار هم و در مکانی واحد به عبادت و بندگی خدا می‌پردازند اتحاد و همدلی به خوبی قابل مشاهده می‌باشد همان گونه که امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) می‌فرماید:
«امروز از جمله‏‌ى این موضوعات مهم و داراى اولویّت، مسئله‏‌ى اتّحاد مسلمانان و گشودن گره‏‌هاى فاصله‏‌افكن میان بخش‌هاى امّت اسلامى است. حج، مظهر وحدت و یكپارچگى و كانون برادرى و همیارى است.»[1]
ایشان در پیام زیبای دیگری می‌فرماید:
«حضور همزمان همه ملت‌ها با همه تفاوت‌های نژادی، مذهبی، فرهنگی و ظاهری در حج مظهر و فرصت واقعی وحدت اسلامی است. »[2]

مدت‌های زیادی است که دست‌های پلید سیاست‌هاى استعمارى براى تأمین مقاصد شوم خود اختلاف افکنی میان مسلمانان را در دستور كار خود قرار داده‌اند، ولى از آن طرف به بركت بیدارى اسلامى، ملّت‌هاى مسلمان به خوبی دشمنىِ جبهه‏‌ى استكبار و صهیونیسم را شناخته و در برابر آن موضع گرفته‏‌اند، اما دشمنان سنگدل سیاست تفرقه افکنی خود را شدت بیشتری داده و لذا با ایجاد جنگ‌هاى خانگى و به انحراف کشیدن انگیزه‏‌هاى مقاومت و مجاهدت، در حاشیه قرار دادن رژیم صهیونیستى و راه‏‌اندازى گروه‏‌هاى تروریستى تكفیرى و امثال آن در كشورهاى منطقه‏‌ى غربِ آسیا در صدد بر هم زدن این اتحاد و بیداری اسلامی هستند، دراین شرایط حساس است که مساله اتحاد از قبل بیشتر احساس می‌شود که مهم‌ترین راه رسیدن به آن سفر معنوی حج می‌باشد همان گونه که امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) می‌فرماید:
«جبهه‌ی مقابل كه بیداری و عزّت مسلمانان را برنمی‌تابد، با همه‌ی توان به میدان آمده و از همه‌ی ابزارهای امنیّتی، روانی، نظامی، اقتصادی و تبلیغاتی برای انفعال و سركوب مسلمانان و به خود مشغول ساختنِ آنان بهره می‌گیرد. نگاهی به وضعیّت كشورهای غرب آسیا از پاكستان و افغانستان تا سوریّه و عراق و فلسطین و كشورهای خلیج فارس، و نیز كشورهای شمال آفریقا از لیبی و مصر و تونس تا سودان و برخی كشورهای دیگر، حقایق بسیاری را روشن می‌سازد. جنگ‌های داخلی، عصبیّت‌های كور دینی و مذهبی، بی‌ثباتی‌های سیاسی؛ رواج تروریسم قساوت‌آمیز؛ ظهور گروه‌ها و جریان‌های افراط‌گر كه به شیوه‌ی اقوام وحشی تاریخ، سینه‌ی انسان‌ها را می‌شكافند و قلب آنان را با دندان می‌درند؛ مسلّحینی كه كودكان و زنان را می‌كشند، مردان را سر می‌برند و به نوامیس تجاوز می‌كنند، و حتّی در مواردی این جنایات شرم‌آور و مشمئز كننده را به نام و زیر پرچم دین مرتكب می‌شوند؛ همه و همه محصول نقشه‌ی شیطانی و استكباری سرویس‌های امنیّتی بیگانگان و عوامل حكومتی همدست آنان در منطقه است ...علاج بنیانی و اساسی را می‌توان در دو جمله‌ی كلیدی خلاصه كرد كه هر دو از بارزترین درس‌های حج است: اوّل: اتّحاد و برادری مسلمانان در زیر لوای توحید، و دوّم: شناخت دشمن و مقابله با نقشه‌ها و شیوه‌های او.»[3]

امید است که همه ما در طول عمری که خداوند مرحمت کرده است، توفیق انجام این عمل وحدت بخش و دشمن‌شکن را داشته باشیم و بتوانیم به خلوص نیت و عشق و معرفت خانه خدا را زیارت کنیم، تا مبادا به خاطر ترک حج یهودی یا نصرانی پا به جهان آخرت بگذاریم، همان گونه که امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید:
«هرکس از دنیا برود، در حالی که فریضه حجة الاسلام را به جا نیاورده باشد، بدون این که حاجتی مانع او شده باشد، یا به جهت بیماری از آن بازمانده باشد، و یا پادشاهی از رفتن او جلوگیری کند، چنین فردی، به کیش یهودیت یا نصرانیّت خواهد مرد.» [4]
..................................
پی نوشت‌ها:
[1]. پایگاه اطلاع رسانی مقام معظم رهبری
[2]. پایگاه اطلاع رسانی مقام معظم رهبری
[3]. پایگاه اطلاع رسانی مقام معظم رهبری
[4]. «مَنْ مات وَ لَمْ یَحج حَجّةَ الإسلام، لم یمنعه من ذلک حاجّة تحجف به أمْ مرض لا یطیق فیه الحجّ، أو سُلْطان یمنعه، فلیمت یهودیاً أوْ نصرانیاً» [کلینی، محمد بن یعقوب، الكافی، ج‏4، ص: 269]

مهم‌ترين فلسفه حج همان دگرگونى اخلاقى است كه در انسان‌ها به وجود مى‌‏آورد، مراسم احرام انسان را به كلى از تعينات مادى و امتيازات ظاهرى و لباس‌هاى رنگارنگ و زر و زيور بيرون مى‏‌برد، و با تحريم لذائذ و پرداختن به خود سازى كه از وظائف محرم است او را از جهان ماده جدا كرده و در عالمى از نور و روحانيت و صفا فرو مى‏‌برد، و آن‌ها را كه در حال عادى بار سنگين امتيازات موهوم و درجه‏‌ها و مدال‌ها را بر دوش خود احساس مى‌‏كنند يك‌مرتبه سبك‌بار و راحت و آسوده مى‌‏كند.
سپس مراسم ديگر حج يكى پس از ديگرى انجام مى‏‌گيرد، مراسمى كه علاقه‌‏هاى معنوى انسان را لحظه به لحظه با خدايش محكمتر و رابطه او را نزديكتر و قويتر مى‏‌سازد، او را از گذشته تاريك و گناه آلودش بريده و به آينده‌‏اى روشن و پر از صفا و نور پيوند مى‌‏دهد.

مخصوصاً توجه به اين حقيقت كه مراسم حج در هر قدم يادآور خاطرات ابراهيم بت شكن، و اسماعيل ذبيح اللَّه، و مادرش هاجر است، و مجاهدت‌ها و گذشت‌ها و ايثارگرى آن‌ها را لحظه به لحظه در برابر چشمان انسان مجسم مى‌‏كند، و نيز توجه به اينكه سرزمين مكه عموماً و مسجدالحرام و خانه كعبه و محل طواف خصوصاً يادآور خاطرات پيامبر اسلام و پيشوايان بزرگ و مجاهدت‌هاى مسلمانان صدر اول است اين انقلاب اخلاقى عميق‌تر مى‏‌گردد، به گونه‌‏اى كه در هر گوشه‏‌اى از مسجدالحرام و سرزمين مكه، انسان، چهره پيامبر (صلى‌الله‌عليه‌وآله) و على (عليه‌السلام) و ساير پيشوايان بزرگ را مى‏‌بيند، و صداى آواى حماسه‏‌هاى آن‌ها را مى‏‌شنود.
آرى اين‌ها همه دست به دست هم مى‌‏دهند و زمينه يك انقلاب اخلاقى را در دل‌هاى آماده فراهم مى‏‌سازند، به گونه‌‏اى توصيف ناشدنى ورق زندگانى انسان را برمى‌‏گردانند و صفحه نوينى در حيات او آغاز مى‏‌كنند.
بى جهت نيست كه در روايات اسلامى مى‏‌خوانيم: 
«كسى كه حج را به طور كامل انجام دهد از گناهان خود بيرون مى‏ آيد همانند روزى كه از مادر متولد شده» «1».
آرى حج براى مسلمانان يك تولد ثانوى است، تولدى كه آغازگر يك زندگى نوين انسانى مى‏‌باشد. البته احتياج به يادآورى ندارد كه اين بركات و آثار نه براى كسانى كه از حج تنها به پوسته‌‏اى از آن قناعت كرده، و مغز آن را بدور افكنده‏‌اند و نه براى آنها كه حج را وسيله تفريح و سير و سياحت و يا تظاهر و ريا و تهيه وسائل مادى شخصى قرار داده و هرگز به روح آن واقف نشده‌‏اند سهم آن‌ها همان است كه به آن رسيده‌‏اند!
.......................................................
پی نوشت‌ها:
[1]. «يخرج من ذنوبه كهيئته يوم ولدته امه!» [مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار ج 99 ص 26.]
[2]. مطلب برگرفته ازکتاب يكصد و هشتاد پرسش و پاسخ، ص: 436، تالیف آیت الله مکارم شیرازی

خرید نفت چین از ایران در ماه‌های اخیر به بالاترین رقم رسیده و از اوج 2017 یعنی زمانی که صنعت نفت ایران هنوز تحت تحریم‌های آمریکا قرار نداشت، پیشی گرفته است.

افزایش خرید نفت بزرگ‌ترین واردکننده نفت دنیا از ایران، در بحبوحه گفت‌وگوهای بین تهران و قدرت‌های دنیا بر سر احیای قرارداد اتمی برجام صورت‌گرفته است. امضای این قرارداد تحریم‌های نفتی ایران را لغو خواهد کرد.

بازگشت نفت ایران به بازار کمبود عرضه جهانی نفت را کاهش می‌دهد و قیمت نفت را که به‌دنبال حمله روسیه به اوکراین به بالاتر از 100 دلار در هر بشکه رسیده است، پایین می‌آورد.

اطلاعات ردیابی نفت‌کش‌ها نشان می‌دهد چین در ژانویه سال جاری میلادی بیش‌از 700 هزار بشکه در روز نفت از ایران وارد کرده است، این کشور در 2017، قبل‌از خروج دونالد ترامپ از قرارداد برجام و تحریم صادرات نفت ایران، 623 هزار بشکه در روز نفت از این کشور خریداری می‌کرد.

تخمین زده می‌شود واردات نفت چین از ایران در دو ماه پایانی سال گذشته میلادی به‌طور متوسط برابر با 780 هزار بشکه در روز باشد.

جو بایدن رییس‌جمهور آمریکا تا امروز اشخاص و شرکت‌های چینی را در بحبوحه مذاکرات بر سر احیای برجام، به‌خاطر خرید نفت ایران تحریم نکرده است.

تاجران عقیده دارند افزایش خرید نفت چین از ایران بدین معناست که نفت کمتری برای خریداران قبلی مثل هند و اروپا، در صورت برداشته شدن تحریم‌ها در دسترس خواهد بود.

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرده است واشنگتن از خرید نفت ایران توسط چین آگاه است و این مسئله را با پکن مطرح کرده است.

طبق گفته‌ تاجران نفت، محموله‌های نفت ایران در ماه ژانویه 5 دلار در هر بشکه پایین‌تر از شاخص نفت خام برنت به فروش می‌رسیدند، به‌این‌ترتیب، مخصوصاً پالایشگاه‌های مستقل چین برای خرید این نفت تشویق شده‌اند.

در صورت احیای قرارداد اتمی برجام، انتظار می‌رود ایران بخشی از فروش نفت خود را از پالایشگاه‌های مستقل چین به خریداران دیگر انتقال دهد اما مطمئناً این مشتریان را که طی دو سال گذشته بیش‌از 20 میلیارد دلار درآمد برای کشور داشته‌اند، از دست نمی‌دهد.

روزنامه تایمز در یادداشتی به موضوع تحریم روسیه توسط غرب و آمریکا پرداخت و نوشت: تحریم‌های اعمال شده علیه روسیه آن‌طور که از ماجرای سوریه به نظر می‌رسد، کافی نیست. برای سوری‌هایی که در وسط زمستان سرد در چادرهای خود دور هم جمع شده‌اند، بمباران شهر کی‌یف چیز وحشتناکی است که آن را درک می‌کنند و کسانی که در سایر مناطق سوریه و در مناطق تحت کنترل دولت این کشور زندگی می‌کنند، آنها بخش دیگری از جنگ اوکراین را درک می‌کنند و آن تحریم‌های غرب است که طی روزهای گذشته اعلام شد و شوک‌هایی را در اقتصاد روسیه ایجاد کرد.

صف‌های طولانی در مقابل دستگاه‌های خودپرداز یادآور دوران اتحاد جماهیر شوروی است و مشخص شد که این تحریم‌ها به جای توقف صادرات گاز، هسته سیستم مالی روسیه را که مبتنی بر ۶۴۰ میلیارد دلار ذخایر خارجی است را به همراه بانک مرکزی روسیه هدف قرار می‌دهد.

ناتو تایید کرده است که به خاطر اوکراین وارد جنگ با روسیه نخواهد شد؛ اما همانطور که بارها و بارها در تحریم‌های اعمال شده علیه عراق و سوریه ثابت شده است؛ سیاست تحریم‌ها به جنگ نزدیک‌تر است. همچنین در این زمینه می‌توان به تحریم‌ها علیه ایران و کره شمالی اشاره کرد.

آمریکا، اتحادیه اروپا و انگلیس تیم بزرگی از دیپلمات‌ها و حقوقدانان را در اختیار دارند که تحریم‌ها را تدوین می‌کنند تا از انتقال انواع ارز، پروتکل‌های بانکی و ارزی جلوگیری کنند تا بیشترین آسیب را به هدف یعنی اقتصاد روسیه وارد کنند.

سیاستمداران غرب به شدت به تحریم‌ها اعتقاد دارند، طوری که هیچ یک از آنها لحظه‌ای فکر نمی‌کنند که آیا این تحریم‌ها ابزاری مؤثر و موفق هستند یا خیر؟ و همچنین به این مساله فکر نمی‌کنند که تحریم‌هایشان صرفا منجر به افزایش فقر میلیون‌ها شهروند می‌شود که هیچ دخل و تصرفی در سیاست رهبرانشان ندارند.

بسیاری از افراد خارج از احزاب سیاسی سوالات مذکور را مطرح می‌کنند؛ اما به آنها به دید مدافعان بشار اسد یا صدام نگاه می‌شود. رنج یک دهه پیش مردم عادی سوریه به دلیل جنگ و موارد دیگر، باید این سیاستمداران را به سمت لحظه‌ای مکث و تفکر در این باره سوق دهد. موضوع تحریم‌ها به راست و چپ ربطی ندارد؛ چراکه تعداد زیادی از منتقدان چپ تحریم‌های اعمال شده علیه عراق، سوریه و بعدها ایران از طرفداران اعمال آن بر رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی در دهه هشتاد میلادی قرن گذشته بودند. درباره راستگرایان نیز باید به دفاع "مارگارت تاچر" از سیاست "تعامل سازنده" با آفریقای جنوبی اشاره کرد که معتقد بود تحریم‌های شدید منجر به سرکشی می‌شود.

حزب محافظه کار انگلیس، زمانی که مشتاق تحریم رژیم صدام بود، تمامی موارد فوق را فراموش کرد. تحریم صدام به پذیرش شروط غرب و یا سرنگونی او منجر نشد و بشار اسد نیز در جای خود باقی ماند.

این اولین درسی است که باید در مجازات پوتین به آن توجه کرد. کسانی که فکر می‌کنند تحریم‌ها منجر به تغییر نظام مسکو می‌شود، به تاریخ نگاه نکرده‌اند، مگر اینکه بیش از پیش نسبت به قدرت دموکراسی روسیه خوشبین‌ باشند. آفریقای جنوبی به معنای واقعی یک دموکراسی نبود؛ اما آفریقایی‌ها انتخابی فراتر از دولت خود داشتند و آنها لذت خود را از ورزش‌های بین‌المللی مانند کریکت و راگبی در نظر می‌گیرند؛ اما روس‌ها در آینده نزدیک چنین فرصتی نخواهند داشت. تمام این مسائل به معنای آن نیست که در زرادخانه دیپلماسی جایی برای تحریم‌ها نیست. به عنوان مثال نظام ایران و برنامه‌ هسته‌ای‌اش از مورد اختلاف‌ترین مسائل در سیاست خارجه کنونی آمریکاست. بالطبع با روابط عاطفی با اسرائیل مرتبط است. چه کشورهای اروپایی که در حال حاضر با پوتین روبه‌رو هستند از برجام حمایت کنند یا نکنند می‌دانند ثابت شده که استفاده از تحریم‌ها محرک اصلی در دیپلماسی با ایران است.

اما باید مدنظر داشت که آیا این تحریم‌ها بخشی از یک طرح گسترده‌تر برای توقف استفاده از زور توسط روسیه است؟ و اینکه آیا مانند تحریم‌های ایران بخشی از سیاست چماق و هویج خواهد بود؟

اگر پوتین در جنگ خود علیه اوکراین موفق نشود، این اتفاق مانند اتفاقات صدام پس از جنگ ایران خطرناک خواهد شد. پوتین گفت: "اگر روسیه در جهان نباشد، چه نیازی به جهان هست؟". با این حال هیچ نشانه‌ای مبنی بر سرنگونی پوتین وجود ندارد، سیاست تحریمی که برای منزوی کردن او طراحی شده است، بی‌ارزش و مملو از خطر است. سیاست تحریم با هدف بازگرداندن روسیه به جامعه بین‌المللی، بهتر از محصور کردن یک روس محاصره شده در پناهگاه خود و مسلح به سلاح هسته‌ای و اعتقاد به هدف الهی است.

جوان مؤمن انقلابی

‌من به شما جوان های عزیز که فرزندان انقلابید و فرزندان نظام اسلامی هستید، این را هم بگویم: دشمنیِ جبهه‌ای که امروز در مقابل ایران اسلامی قرار گرفته و دشمنی می کند، متمرکز روی همین نقطه‌ی قدرتمند شدن ایران است؛ نمی خواهند این اتّفاق بیفتد.

این نگاه کلان را باید در همه‌ی حوادث و قضایا - قضایای سیاسی، قضایای اقتصادی، قضایای گوناگون بین‌المللی و منطقه‌ای که مربوط به کشورتان است - همواره در نظر داشته باشید، فراموش نکنید.

یک جبهه‌ی سیاسی پرقدرتی امروز در دنیا وجود دارد که نمی خواهد ایران اسلامی تبدیل بشود به یک کشور قدرتمند، به یک ملّت قدرتمند؛ از اوّلانقلاب هم همین‌جور بود.

من این را برای شما نقل بکنم: در سال ۵۷ که انقلاب اسلامی در ایران به‌وجود آمد و آن غوغای عظیم را در دنیا به راه انداخت، یک عدّه از نخبگان درجه‌ی یک سیاسی غرب - مثل کیسینجر، مثل هانتینگتون، مثل ژوزف نای، این چهره‌های برجسته‌ی نخبه‌ی سیاسی آمریکا و اروپا - یک سلسله مقالاتی را در همان اوائل انقلاب، در طول یک مدّتی منتشر کردند؛ مضمون این مقالات و این نوشته‌ها هشدار به دستگاه سیاسی غرب - به نظام سیاسی غرب، دولتهای غربی - بود؛ به آنها هشدار می دادند، می گفتند، این انقلابی که در ایران اتّفاق افتاده، به معنای تغییر یک هیئت حاکمه و جابه‌جایی هیئتهای حاکمه فقط نیست، این به معنای ظهور یک قدرت جدیدی است در منطقه‌ی به قول آنها خاورمیانه - که بنده این تعبیر را به‌هیچ‌وجه دوست ندارم - و به قول ما در منطقه‌ی غرب آسیا؛ یک قدرت جدیدی دارد ظهور می کند که ممکن است از لحاظ تکنولوژی و علم به پای قدرت های غربی نرسد، امّا از لحاظ نفوذ سیاسی و قدرت تصرّف در فضای پیرامونی خود، از قدرتهای غربی یا بالاتر است یا هم‌وزن آنها است و برای آنها چالش ایجاد خواهد کرد. این را آنها آن روز هشدار دادند، اعلام خطر کردند.

این به معنای این است [که‌] از نظر آنها بُروز و ظهور یک چنین قدرتی به معنای این بود که بساط نفوذ غرب در این منطقه‌ی حسّاس و ثروتمند و بسیار مهمّ استراتژیکی، این نقطه‌ی وصل سه قارّه به یکدیگر و مرکز نفت و مرکز ثروت و مرکز کانی‌های مهمّ مورد نیاز بشر که غرب اصرار داشته است همیشه بر اینجا تسلّط داشته باشد - تسلّط سیاسی، تسلّط اقتصادی و طبعاً تسلّط فرهنگی - از دست غرب خارج خواهد شد یا لااقل تسلّطشان دچار تزلزل خواهد شد؛ این را آن روز حدس زدند و البتّه درست فهمیدند.