مسعود پزشکیان رئیس جمهور به‌همراه هیئت تجاری اتاق ایران با هدف گسترش روابط دوجانبه و نیز امضای توافقنامه جامع میان تهران و مسکو، امروز به‌منظور سفری سه‌روزه عازم تاجیکستان و روسیه می‌شود، همچنین پیش از این سفر، نشستی بین فعالان اقتصادی ایران و تاجیکستان برگزار شد و در این نشست تأکید شد سطح مناسبات اقتصادی با تکیه بر اشتراکات فرهنگی تقویت شود.
گفتنی است روابط تجاری میان ایران و تاجیکستان بر پایه اشتراکات فرهنگی، تاریخی، و زبانی استوار است و از ظرفیت بالایی برای توسعه برخوردار است.
تاجیکستان به‌عنوان کشوری در آسیای مرکزی، با منابع غنی معدنی و نیازهای اقتصادی متنوع، یکی از بازارهای بالقوه برای محصولات ایرانی محسوب می‌شود.
حجم تجارت ایران با تاجیسکتان از 98 تا 1402 حدود 300درصد افزایش یافته
حجم مبادلات تجاری بین ایران و تاجیکستان در سال‌های اخیر رشد قابل‌توجهی داشته است. بر اساس گزارش‌ها، این حجم از حدود 57 میلیون دلار در پنج سال گذشته به 270 میلیون دلار در سال گذشته افزایش یافته است، همچنین، برای سال جاری هدف‌گذاری شده است که این رقم به 700 میلیون دلار برسد، این در حالی است که چندی پیش سفیر تاجیکستان در ایران اظهار داشته است که ظرفیت افزایش حجم تجارت دوجانبه تا یک میلیارد دلار نیز وجود دارد.
کیفیت تجارت ایران با تاجیکستان چگونه است؟
طی سال‌های اخیر، ایران به تاجیکستان کالاهایی از قبیل نفت پالایش‌شده، ورق‌های پلاستیکی خام، پلیمرهای اتیلن، مواد شوینده، سرامیک بدون لعاب، کیف‌های بسته‌بندی، بلوک‌های آهنی، پلیمرهای پروپیلن، مواد غذایی آماده، درپوش‌های پلاستیکی، انواع پلی‌اتیلن، دستگاه‌های پردازش سنگ، طناب و ریسمان، سایر محصولات پلاستیکی، آجیل، ماشین‌آلات آماده‌سازی خاک، چای، لوله‌های کوچک آهنی، آسفالت، ظروف تزئینی، و فرش صادر کرده است.
علاوه بر این اقلام، فرصت‌هایی برای صادرات محصولات دیگری از ایران به تاجیکستان وجود دارد که می‌توانند نقشی مؤثر در گسترش روابط تجاری میان دو کشور ایفا کنند، همچنین با توجه به مزایای تولیدی ایران، کیفیت بالای محصولات ایرانی و توان رقابت آنها در بازار تاجیکستان، همراه با هزینه‌های مناسب حمل‌ونقل، برخی کالاها دارای مزیت نسبی برای صادرات به این کشور هستند، از جمله این کالاها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
پلاستیک و لاستیک، فرآورده‌های غذایی (تبدیل‌شده یا نگهداری‌شده)، فلزات آهنی و فولاد، محصولات سرامیکی، مواد شیمیایی، کودهای شیمیایی، منسوجات، قند و شکر، دانه‌های کاکائو و فرآورده‌های آن، مواد معدنی، لبنیات، محصولات شیشه‌ای، آجیل، بقایای گیاهی و خوراک دام، پارچه‌های مصنوعی، چوب، تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی، مرغ، غلات فرآوری‌شده، میوه و خشکبار.
تعرفه‌های ترجیحی، راه ارتقای تجارت ایران با تاجیکستان
صمد حسن‌زاده، رییس اتاق ایران در سفر به تاجیکستان با اشاره به مزیت این کشور با توجه به وجود پنج منطقه آزاد تجاری برای بازرگانان ایرانی گفت: باید در برخی رشته‌های صنعتی، تعرفه‌های ترجیحی بین دو کشور ایجاد شود. ایجاد تعرفه ترجیحی در زمینه محصولاتی نظیر پنبه و پوشاک می‌تواند مؤثر باشد.
او به جایگاه ایران در تولید صنایع دستی اشاره کرد و بیان داشت: ایران از بزرگترین تولیدکنندگان فرش دستباف است و فرش‌های نفیس دنیا را تولید می‌کند؛ محصولاتی که به‌عنوان سفیر اقتصادی در خانه‌ها برای مردم دلخوشی ایجاد می‌کند. سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی ایرانی می‌توانند بازار صنایع دستی را در تاجیکستان توسعه دهند.
تاجیکی‌ها می‌توانند اعتباری از ایران کالا وارد کنند
رئیس اتاق ایران برای تقویت صادرات ایران به تاجیکستان پیشنهاد داد تجار تاجیکی کالاهای ایرانی را به‌صورت اعتباری خرید کنند. صمد حسن‌زاده دراین‌باره گفت: در بیشتر صنایع به‌خصوص صنایع غذایی، مصالح ساختمانی، فولاد، شیشه، کاشی و سرامیک، در و پنجره و کابینت و... فرصت‌های بسیار خوبی داریم و این امکان وجود دارد که به‌صورت اعتباری برای صادرات با ضمانت‌نامه‌های بانکی به‌مدت شش ماه در اختیار بازرگانان تاجیکستان قرار دهیم.
موانع تجارت ایران با تاجیکستان چیست؟
با وجود فرصت‌های فراوان، روابط تجاری میان ایران و تاجیکستان با چالش‌هایی نیز مواجه است. این چالش‌ها شامل محدودیت‌های بانکی و مالی ناشی از تحریم‌ها، نبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل مناسب، و موانع گمرکی است، با رفع این موانع و ایجاد تسهیلات بیشتر، دو کشور می‌توانند روابط تجاری خود را گسترش دهند.
