رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب به میدان‌داری جوانان در سالهای ابتدایی انقلاب اشاره کردند. در این گزارش نگاهی به مسئولیت‌های جوانان در دهه ۶۰ انداختیم.
بیانیه «گام دوم انقلاب اسلامی» که بعد از 22 بهمن 97 و از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی منتشر شد، سرآغاز فصل جدیدی در جمهوری اسلامی ایران است، فصلی که از این پس باید با امید و تکیه بر جوانان بر مشکلات گذشته و ناکامی‌ها غلبه کرد و این کار جز با شناخت نقاط ضعف و قوت 40ساله انقلاب میسر نمی‌شود.
رهبر انقلاب اسلامی در بخشی از بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی فرموده‌اند: «انقلاب... جوانان را میدان‌دار اصلی حوادث و وارد عرصه مدیریت کرد. روحیه و باور «ما می‌توانیم» را به همگان منتقل کرد. به برکت تحریم دشمنان، اتکاءبه توانایی داخلی را به همه آموخت و این منشا برکات بزرگ شد.»
با پیروزی انقلاب اسلامی و فرار یا محاکمه سران رژیم پهلوی، خلاهای مهمی در مسئولیت‌های سیاسی و نظامی کشور حس می‌شد و با توجه به تهدیدات نظام نوپای اسلامی، باید هرچه سریعتر برای این مسئولیت‌ها چاره‌اندیشی می‌شد.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که حیات رسمی‌اش از دوم اردیبهشت سال 58 آغاز شد، توسط عده‌ای از جوانان انقلابی که سابقه مبارزه داشتند شکل گرفت. اولین فرمانده این سپاه جواد منصوری از اعضای حزب ملل اسلامی بود که سابقه دستگیری و زندانی شدن در دوره پهلوی را داشت و در زمان برعهده گرفتن مسئولیت، 33 سال داشت.
شهید حسن باقری فرمانده آزادسازی خرمشهر در زمان شهادت 26 ساله بود و سپهبد صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی ارتش نیز 37 سال داشت
با وقوع جنگ تحمیلی، بخش مهمی از مسئولیت‌های نظامی کشور برعهده جوانانی قرار گرفت که تجربه چندانی در امور نظامی نداشتند اما با تکیه بر ایمان و روحیه خودباوری توانستند ارتش تا بُن دندان مسلح رژیم بعث را در ضربه‌های متعددی به شکست بکشانند.
محسن رضایی فرمانده سپاه در دوران دفاع مقدس زمانی این مسئولیت را برعهده گرفت که تنها 27 سال سن داشت. فرمانده نیروی زمینی سپاه یحیی رحیم‌صفوی هم در زمان جنگ سی ساله بود.
نیروی مقاومت بسیج نیز از سوی امام راحل برعهده حجت‌الاسلام والمسلمین محمد رحمانی گذاشته شد که در زمان تصدی مسئولیت 30 سال داشت و همزمان رئیس ستاد جذب و هدایت کمک‌های مردمی به جبهه‌ها بود.
شهید حسن باقری فرمانده قرارگاه نصر و از فرماندهان اصلی عملیات آزادسازی خرمشهر در زمان شهادت 26 ساله بود. فرماندهی لشکرهای سپاه نیز برعهده جوانانی مانند قاسم سلیمانی، محمدعلی جعفری، مرتضی قربانی، مهدی باکری، احمد متوسلیان بود که سن هرکدام آنها از 40 سال تجاوز نمی‌کرد.
شهید حسن طهرانی‌مقدم بنیانگذار یگان موشکی سپاه پاسداران در زمان مسئولیت کمتر از سی سال داشت که توانست اولین موشک را در سال 63 همزمان با عملیات بدر به پالایشگاه کرکوک شلیک کند. رضا سیف اللهی فرمانده واحد اطلاعات سپاه و رئیس ستاد سپاه 24 ساله بود.
ارتش نیز که با فرار برخی سران آن بعد از پیروزی انقلاب دچار مشکل در فرماندهی شده بود، توانست با میدان دادن به جوانان به سرعت خود را بازسازی کند. نیروی زمینی ارتش از سال 60 تا 56 به فرماندهی شهید سپهبد صیاد شیرازی اداره می‌شد که 37 ساله بود. فرماندهی نیروی هوایی نیز برعهده هوشنگ صدیق و شهید ستاری بود که 37 سال سن داشت. فرمانده نیروی دریایی ارتش محمدحسین ملک‌زادگان از بدنه جوان ارتش به‌حساب می‌آمد.
نه تنها فرماندهان نیروهای مختلف ارتش و سپاه جوان بودند، بلکه نگاهی به سن شهدای این دو نهاد نظامی و همچنین بسیجیان داوطلب اعزامی به جبهه‌ها حاکی از این است که پیروزی در دوران دفاع مقدس با همت جوانان میسر شد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، نهاد جهاد سازندگی نیز در راستای محرومیت‌زدایی از بخش‌های محروم کشور تاسیس شد که در مسئولیت این نهاد جوانان حضور داشتند و توانستند با اقدامات جهادی رونقی در بخش‌های کشاورزی، صنعتی و تولیدی به وجود بیاورند.
علاوه بر امور نظامی، مسئولیت‌های سیاسی و اداری نیز بعد از استعفای دولت موقت، برعهده جوانان قرار گرفت. شهید محمدعلی رجایی نخست‌وزیر دولت بنی‌صدر و دومین رئیس‌جمهور تاریخ ایران و شهید محمدجواد باهنر سومین نخست‌وزیر جمهوری اسلامی 48 ساله بودند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای سومین رئیس‌جمهور نیز در 42 سالگی به این مسئولیت رسیدند. اکبر هاشمی رفسنجانی اولین رئیس مجلس شورای اسلامی نیز حدودا 45 ساله بود. ترکیب وزرای کابینه‌های دهه شصت و مجالس شورای اسلامی نیز مرکب از جوانان بود.
پیروزی‌های به‌دست آمده در عرصه‌های علمی، نظامی و سیاسی در دهه شصت همگی مرهون مجاهدت جوانان و خودباوری آنها بود. جوانگرایی مسئله‌ای است که رهبر معظم انقلاب بارها به آن اشاره کرده‌اند و اخیرا نیز در دیدار با دانشجویان در ماه مبارک رمضان فرمودند "اگر چنانچه ان‌شاءالله شما جوانها با این حرکتها پیش بروید و زمینه را برای روی کار آوردن یک دولت جوان و حزب‌اللهی آماده کنید، بنده معتقدم که بسیاری از این نگرانی‌های شما و دغدغه‌های شما و غصّه‌های شما پایان خواهد پذیرفت؛ این غصّه‌ها هم البتّه فقط مخصوص شماها نیست."
