یکی از اهداف اصلی کشورهای منظومه غرب در رابطه با کشورهای اسلامی ایجاد تفرقه میان مسلمانان بوده است. کشورهای غربی به طور معمول از طریق تقویت تعصب نژادی و قومی - طایفه ای یا ملی گرایی و از سوی دیگر تحریک کردن تعصبات جریان های مذهبی مانند شیعه و سنی تلاش کرده اند که میان مسلمانان و جوامع اسلامی شکاف بیاندازند و از این طریق زمینه نفوذ و مداخله خود را در امور این کشورها فراهم کنند.

این در حالی است که مبانی دینی و اعتقادی اسلام بارها به لزوم پرهیز از تفرقه و ایجاد وحدت توصیه کرده است. این وحدت به معنای این نیست که همه گرایش های مذهبی یکی شوند؛ بلکه هدف، نادیده گرفتن اختلافات و اتکا به مشترکات و مبنا قرار دادن آنها در تعامل با یکدیگر و مسائل مربوط به دنیای اسلام است چنانکه مسلمانان فارغ از اختلافات دوشادوش یکدیگر حرکت کنند.

عواقب اختلافات مذهبی و دینی دامن اقلیت مسلمان فیلیپینی را که وطن اصلی اینجانب به شمار می آید، گرفته است. اسلام در قرن هشتم قمری به فیلیپین راه پیدا کرد. در فیلیپین بیش از 106 میلیون نفر جزو جامعه مسیحیان کاتولیک به شمار می آیند و مسلمانان با حدود 10 میلیون نفر معادل 11 درصد کل جمعیت را شامل می شوند و به این ترتیب اسلام به‌ عنوان دومین دین فیلیپین شناخته می‌شود. اقلیت مسلمان این کشور که بیشتر در جزایر جنوبی این کشور زندگی می‌کنند، دو سال پیش در نتیجه توافق صلحی که با حکومت مرکزی داشت، دوران تازه ای از صلح و آرامش را آغاز کرد. دوره ای که پس از پشت سر گذاشته شدن تاریخی خشونت بار علیه مسلمانان فیلیپینی شروع شده و اینک دولت، فرصت های خوبی به مسلمانان می دهد و آنها آزاد و مستقل زندگی می کنند. چنانکه شماری از نمایندگان مجلس از  جامعه مسلمان هستند  و دولت در رفع مشکلات آنها کوشاست و روابط خوبی با موروها (نام گروهی از مسلمانان در فیلیپین) دارد.

تنها با در نظر گرفتن چنین عقبه ای از تاریخ خشونت بار علیه مسلمانان فیلیپین است که می توان اهمیت همزیستی مسالمت آمیز را به شکل ویژه ای مورد توجه قرار داد. مبارزاتی که در دهه های اخیر و در خلال مواجهه استقلال طلبان مسلمان جنوب فيليپين با دولت مركزي بيش از 120 هزار كشته و 2 ميليون نفر بي خانمان برجاي گذاشت. جامعه مسلمان فیلیپین با در نظر گرفتن چنین پیشینه ای بر لزوم کاستن از اختلافات و مبارزه با جریان های تکفیری در جهان اسلام که دامن بسیاری از کشورهای مسلمان منطقه را گرفته است، تاکید ویژه ای دارد.

اقلیت مسلمان فیلیپین با اتکا بر نمادهای وحدت بخشی همچون برگزاری آیین های جمعی مذهبی در مساجد برای نزدیک تر کردن قلوب مسلمانان می کوشند. علاوه بر این رهبران دینی مسلمان در فیلیپین به چالش ها و اختلافات سایر کشورهای مسلمان توجه ویژه ای دارند. اختلافاتی که به نظر می رسد تاثیر خود را بر همه جوامع اسلامی می گذارد. از این رو ضروری است که رهبران  اسلامی که به طور معمول مواضع و تصمیم‏های آنها تاثیر به سزایی در میان مردم مسلمان دارد، نقش آفرینی بیشتری در بیداری و آگاهی افکار عمومی از الزامات مذهبی میان شیعیان و تسنن ایفا ‏کنند.

این تلاش بی تردید نتیجه قابل توجهی در ایجاد فهم مشترک، همکاری و تقریب مذاهب اسلامی خواهد داشت. جمهوری اسلامی ایران تاکنون ایفاکننده چنین نقشی بوده است. میزبانی سالانه نشست های وحدت در ایران یکی از راهکارهایی است که بر اساس آن چهره ها و علمای دین اسلام از کشورهای مختلف جهان در ایران حضور پیدا می کنند و به وسیله گفت گوی رو در رو برای کاهش تفرقه و یافتن راه صلح در جامعه مسلمان تلاش می کنند. امید است که این تلاش ها از سوی کشورهای بیشتری دنبال شود و جهان اسلام رنگ آرامش به خود گیرد.
 
به قلم:«منتظر بون گالون»، اسلام پژوه فیلیپینی
مترجم: سید مهدی سید موسوی