سرانجام انتخابات میان دورهای 2022 آمریکا که از مدتها قبل بسیاری چشم انتظار آن بودند، به پایان رسید. انتخاباتی که برخلاف تمام پیشبینیها، نتایج آن به هر چیزی شبیه بود غیر از سونامی قرمز! سونامی که جمهوریخواهان طی ماههای اخیر بارها وعدهی آن را داده بودند و دموکراتها روزهای زیادی را با کابوس این اتفاق احتمالی سپری میکردند. تا به این لحظه اگرچه نتیجه نهایی انتخابات کنگره مشخص نشده و شانس حفظ اکثریت مجلس سنا توسط دموکراتها وجود دارد، اما حتی اگر جمهوریخواهان اکثریت هر دو مجلس را به دست آورند، پیروزی آنها بسیار شکننده و حداقلی خواهد بود. در انتخاباتهای فرمانداری در سراسر آمریکا نیز جمهوریخواهان نتوانستند عملکرد خوبی را در ایالتهای رقابتی همچون پنسیلوانیا و میشیگان نشان دهند و رقابت را به دموکراتها واگذار کردند.
اما انتخابات 2022 آمریکا فارغ از نتایجش، نامش در تاریخ به عنوان یکی از مهمترین انتخاباتهای میاندورهای ایالات متحده، به ثبت رسید. انتخاباتی که نقطه عطف بسیاری از تحولات در آمریکاست و پیامدهای مهمی را برای چهرههای شاخص سیاسی و جریانات مختلف به دنبال خواهد داشت. در این یادداشت به 7 پیام و پیامد مهم این انتخابات میپردازیم:
1. اولین و مهمترین پیام انتخابات 2022 آمریکا، پایان حیات سیاسی دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا بود. دونالد ترامپ که قصد داشت هفته آینده حضور خود را در انتخابات 2024 آمریکا اعلام کند، حالا حتی به توصیه مشاوران نزدیکش همچون کیلی مکانانی، باید از این اقدام خودداری کند. چرا که بسیاری از نامزدهای مورد حمایت ترامپ همچون مهمت اوز، بلیک مسترز و دونالد بولدوک در انتخابات سنا در ایالتهای خود شکست خوردند. همچنین کری لیک، نامزد پرحاشیه جمهوریخواهان در انتخابات فرمانداری آریزونا نیز که مورد حمایت ترامپ بود و بسیاری او را معاون ترامپ در انتخابات 2024 میدانستند، تا به اینجا از نامزد دموکراتها در رقابت عقب است. در جریان انتخاباتهای مجلس نمایندگان نیز بسیاری از نامزدهایی که منکر پیروزی بایدن در انتخابات 2020 بودند و از حمایت رئیس جمهور سابق آمریکا برخوردار بودند، متحمل شکست شدند. یکی از شاخصترین موارد آنها، جان گیبز، نامزد جمهوریخواهان در انتخابات منطقه 3 ایالت میشیگان بود که از رقیب دموکرات خود شکست خورد. به عقیده بسیاری از کارشناسان سیاسی آمریکا، حالا ترامپ بزرگترین بازنده انتخابات 2022 و مقصر اصلی به وقوع نپیوستن سونامی قرمز در ایالات متحده است.
2. همانقدر که ترامپ و برخی نامزدهای مورد حمایتش در این انتخابات عملکرد ضعیفی داشتند، ران دسانتیس، فرماندار محافظهکار ایالت فلوریدا عملکرد خوبی از خود نشان داد. دسانتیس در این انتخابات توانست با اختلاف 20 درصد مجددا به عنوان فرماندار انتخاب شود و فلوریدا را به عنوان یکی از جدیترین سنگرهای آینده جمهوریخواهان، تثبیت کند. این پیروزی همچنین به دسانتیس کمک کرد تا نام خود را به عنوان نامزد اصلی جمهوریخواهان در انتخابات ریاست جمهوری 2024 مطرح کند.
3. این انتخابات امید تازهای به کانون دموکراتها تزریق کرد. چهرههای مهم این حزب به خوبی از وضعیت وخیم اقتصادی مردم آمریکا و محبوبیت پایین جو بایدن در افکار عمومی آگاه بودند و پیشبینی میکردند که در انتخابات میاندورهای، به سختی تنبیه شوند. اما ماجرا به شکل دیگری جلو رفت و حالا آنها به انتخابات ریاست جمهوری آینده نیز امیدوارند. به ویژه چهرهای چون گرچن ویتمر که توانست مجددا به عنوان فرماندار ایالت میشیگان انتخاب شود و شانس خوبی برای حضور در انتخابات 2024 دارد.
4. یکی از اصلیترین عوامل موفقیت دموکراتها در این انتخابات، حضور بالای جوانان و نسل Z پای صندوقهای رای بود. آمارهای اولیه نشان میدهد بیش از 30 درصد جوانان 18 تا 29 ساله آمریکایی در ایالتهای رقابتی همچون پنسیلوانیا و میشیگان در انتخابات شرکت کردند که رای اغلب آنها به نامزدهای دموکرات اختصاص داشت. این آمار نشان دهنده دومین مشارکت بالای جوانان آمریکایی در یک انتخابات میاندورهای طی چند دهه گذشته است.
5. انتخابات 2022 آمریکا نشان داد که هیچ حزب و جریانی نباید مسئله سقط جنین را دست کم بگیرد. به عقیده بسیاری از کارشناسان، مسئله سقط جنین و اقدام دیوان عالی پیرامون لغو حکم رو علیه وید، اصلیترین عامل پیروزی دموکراتها در بسیاری از ایالتهای رقابتی بود. موفقیت بزرگ دموکراتها در ایالت میشیگان و دیگر مناطق میدوست آمریکا، به خوبی گواه این ادعاست.
6. ترقیخواهان آمریکا به رهبری برنی سندرز در این انتخابات عملکرد خوبی داشتند. تمام نمایندگان ترقیخواه از جمله ایلهان عمر، رشیده طلیب، جمال بومن، الکساندریا کورتز، آیانا پرسلی و کوری بوش توانستند مجدداً به کنگره آمریکا راه پیدا کنند. همچنین 3 عضو جوان و تازهکار نیز به جمع این گروه اضافه شد. گرگ کازار، سامر لی و مکسول فراست نیروهای جدید ترقیخواهان در کنگره هستند که راه سختی را برای پیروزی طی کردند. چرا که لابیهای اسرائیلی همچون آیپک مخارج زیادی را صرف شکست این نامزدها کرده بودند و حالا ساختار سیاسی آمریکا باید با واقعیت محبوبیت رو به رشد ایدههای سوسیالیستی در این کشور، کنار بیاید.
7. آخرین پیام این انتخابات، مخصوص جو بایدن است. تورم 8 درصدی، بنزین 4 دلاری، خروج فضاحت بار از افغانستان و مدیریت نسبتاً ضعیف تنش روسیه و اوکراین تا به اینجا مهمترین نقاط ضعف کارنامهی رئیس جمهور فعلی آمریکا هستند. نقاط ضعفی که میتوانست با شکست کامل حزب دموکرات در این انتخابات، برای بایدن بسیار گران تمام شود. اما بایدن خوب میداند که اگر مشارکت بالای جوانان، حمایت ترامپ از راستهای افراطی و مسائلی همچون سقط جنین نبودند، امروز او به لطف عملکرد ضعیف دو سالهاش، بزرگترین بازنده انتخابات 2022 آمریکا بود. اگرچه که از این پس او برای غلبه بر بحرانها، راه دشوارتری نیز پیش رو دارد. چرا که رئیس جمهور ایالات متحده دیگر به راحتی نخواهد توانست طرحهای مختلف و برنامههای اقتصادیاش را در مجلس نمایندگانی که اکثریت شکننده آن در دست جمهوریخواهان است، به تصویب برساند.
محمدمهدی عباسی، پژوهشگر مسائل آمریکا