رهبرمعظم انقلاب اسلامی در این دیدار با اشاره به اظهارات «هیثم بن طارق آل سعید» سلطان عمان مبنی بر تمایل مصر برای از سرگیری روابط با جمهوری اسلامی ایران، تاکید کردند : "ما از این موضع استقبال میکنیم و مشکلی در این زمینه نداریم."
سلطان عمان بعد از سفر هفته گذشته خود به مصر و دیدار با مقامات این کشور از جمله «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهوری مصر، وارد تهران شد و با مقامات جمهوری اسلامی ایران دیدار و گفتوگو کرد.
سفر دورهای سلطان عمان به شمال آفریقا و بعد از آن سفر به ایران از همان ابتدا توجه ناظران منطقه به ویژه در حوزه ایران و مصر را به خود جلب کرد، چرا که با توجه به سبقه سلطنت عمان در دیپلماسی میانجیگری این احتمال مطرح شد که احیای روابط بین تهران و قاهره در سایه تحولات مثبت در منطقه غرب آسیا در دستور کار سفر سلطان هیثم بوده است.
در این حال، دو مقام مسئول مصری نیز به روزنامه اماراتی نشنال گفتهاند: "روابط تهران و قاهره از مهمترین مسائل مطرحشده در گفتوگوهای سلطان عمان با رئیسجمهور مصر بود و بر پایه آن احتمال دارد ایران و مصر طی چند ماه آینده به تبادل سفیر بپردازند."
ریشه اختلاف میان ایران و مصر
ایران و مصر بهعنوان دو کشور محوری جهان اسلام در دو منطقه حساس و استراتژیک قرارگرفتهاند؛ مصر و ایران بیشک هردو جزئی از پایههای تمدنی جهان محسوب میشوند و فرهنگ این دو کشور عاملی تأثیرگذار و برجسته بوده و هست، اما روندهای سیاسی همواره موجب نزدیکی و یا دوری در روابط این دو کشور شده است؛ آخرین دوری در روابط ایران و مصر از 10 اردیبهشت 1358 شمسی آغاز شد که تاکنون ادامه دارد.
در این تاریخ (اردیبهشت 1358) یعنی فقط سه ماه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، روابط دیپلماتیک مصر و ایران به دلیل اعتراض تهران به قرارداد قاهره ــ تلآویو معروف به صلح کمپدیوید، قطع شد.
البته قرارداد کمپدیوید به اخراج قاهره از اتحادیه عرب هم منجر شد و مصر هم برای خروج از بحران، حمایت همهجانبه از رژیم صدام در جنگ هشتساله علیه ایران را جایگزین کرد.
نزدیک به دو دهه بعد از پایان جنگ ایران و عراق، حسنی مبارک رئیسجمهور وقت مصر اعتراف کرد که 18 هزار سرباز مصری در کنار بعثیها در مقابل ایران میجنگیدند.
با وجود این؛ منطقه غرب آسیا اکنون شاهد تحولاتی جدید است که چشم انداز بهبود روابط ایران و مصر را تقویت کرده است؛ به دنبال تعاملات مستمر مقامات جمهوری اسلامی ایران با کشورهای همسایه و منطقه، اکنون دستاوردهایی همچون از سرگیری روابط دیپلماتیک ایران و عربستان سعودی حاصل شده است و بسیاری از کشورهای عربی و اسلامی نیز از آن استقبال کرده و این اقدام را برای تقویت امنیت و ثبات در منطقه موثر دانسته اند.
در همین پیوند، اکنون در غرب آسیا، تعامل و گفتمان در مسیر رفع سوء تفاهمها و میانجیگریهای سازنده مبتنی بر اصل عدم مداخله بازیگران غربی و بیگانه فراگیر شده که مهم ترین نمونه از این روند، بهبود روابط ایران و عربستان سعودی است که می تواند به پیشبرد تلاشها برای احیای روابط ایران و مصر و جهان عرب کمک کند.
«عبدالله الاشعل» دستیار پیشین وزیر خارجه مصر با بیان اینکه ادامه قطع رابطه مصر و ایران به صلاح نیست، گفت: "منافع راهبردی قاهره در پس احیای این روابط است که به نفع دو کشور بویژه طرف مصری خواهد بود."
تاثیر بهبود روابط کشورها بر امنیت منطقه
بدیهی است که روند بهبود روابط کشورهای منطقه از جمله ایران و مصر، علاوه بر منافع اقتصادی و افزایش تعاملات سیاسی و امنیتی، عاملی برای ثبات پایدار با محوریت همگرایی منطقهای بدون نیاز به مداخلات خارجی نیز محسوب می شود.
حضرت آیت الله خامنه ای نیز در دیدار سلطان عمان اظهار امیدواری کردند: "با گسترش ارتباطات دولتها، امت اسلامی شوکت و عظمت خود را بازیابد و درکنار هم قرارگرفتن ظرفیتها و امکانات کشورهای اسلامی، به نفع همه ملتها، کشورها و دولتهای اسلامی باشد."
نویسنده: حسن عقیقی سلماسی