نقش اسلامگرایان اردن در جنبش اعتراضی مردم
حكومت اردن با وجود تمام اعمال فشارها بر جنبش اسلامی این کشور، نه تنها نتوانست مانع از فعالیت آنان شود بلکه سبب شد این جنبش انسجام بیشتری پیدا کند و نقش بسزایی در جنبش اعتراضی مردم داشته باشد.
جنبش اسلامی اردن متشکل از اخوان المسلمون این کشور و شاخه سیاسی آن یعنی حزب جبهه عمل اسلامی است که از ابتدای شکل گیری تاکنون خدمات بسیاری به کشور ارائه کرده و همواره در مواقع بحران و مشکلات، از هیچ کوششی در راستای خدمت به کشور فروگذار نکرده ولی با این وجود، در سالهای اخیر بسیار مورد بی مهری رژیم این کشور قرار گرفته و در بسیاری از موارد همچون یک دشمن به آن نگریسته شده است.اخوان المسلمون اردن در سال ۱۹۴۵ تشکیل شد و “عبدالله اول ” پس از فرار اخوان از مصر و به منظور به کارگیری اهرم فشاری بر “ملک فارق “، به آنان پناه داد و در سال ۱۹۴۶، هیئت وزیران اردن با عنوان یک جمعیت خیریه به این جماعت مجوز فعالیت داد.ادامه…
از آن پس روابط اخوان المسلمون اردن با حکومت این کشور تبدیل به یک روابط دوستانه دوطرفه و بر پایه منافع هر دو طرف بود؛ زیرا اسلامگرایان اردن می توانستند آزادانه به فعالیتهای خود بپردازند و از سوی دیگر حکومت اردن نیز از وجود اسلامگرایان در راستای کسب مشروعیت بهره میگرفت.
پس از گذشت یک دهه از تشکیل اخوان المسلمون اردن، روابط نزدیک این جماعت با نظام پادشاهی به اوج خود رسید و دیگر هیچگاه پس از آن به این سطح نرسید.
*خنثی سازی کودتا علیه پادشاه وقت اردن توسط اخوان‌المسلمون
در سال ۱۹۵۷ برخی افراد ارتش اردن و چپگرایان این کشور به دنبال کودتا علیه “حسین بن طلال ” پادشاه وقت اردن بودند که این کودتا با درایت اخوان المسلمون نافرجام ماند و همین مساله سبب شد که این جماعت تبدیل به عنصری مهم برای نظام پادشاهی و ثبات آن شود.
“حسین بن طلال ” به منظور قدردانی از اخوان المسلمون، از رهبر آنان خواست تا در منصب نخست وزیر، حکومتی جدید در کشور تشکیل دهد ولی اسلامگرایان اردن که هیچگاه به دنبال کسب قدرت سیاسی نبودند، به بهانه حساسیت شرایط منطقه و لزوم حفظ توازن معادلات آن، از پذیرفتن این پیشنهاد سر باز زدند.
همین امر سبب شد که مصداقیت اسلامگرایان بیش از پیش در نزد شهروندان اثبات شود و پس از آن روز به روز بر میزان محبوبیت و مقبولیت این جنبش افزوده شد.
*روابط اسلامگرایان با رژیم اردن بس مرگ “حسین بن طلال ” وارد مرحله جدیدی شد
جنبش اسلامی اردن تا پایان پادشاهی “حسین بن طلال ” در سال ۱۹۹۹ روابط خوبی با نظام داشت و ضمن اجتناب از فعالیتهای سیاسی، سعی در خدمت رسانی به کشور و شهروندان میکرد.
در سال ۱۹۹۹ میلادی و پس از مرگ “حسین بن طلال “، پسرش “عبدالله دوم ” به پادشاهی رسید و روابط اسلامگرایان اردن و نظام پادشاهی این کشور وارد مرحله دیگری شد.
*توطئه شاه اردن برای خارج کردن رهبران حماس
“عبدالله دوم ” که از یک طرف دست نشانده ایالات متحده و انگلیس بود و از طرف دیگر هوش و درایت پدرش را نداشت، در اولین اقدام و فقط پس از گذشت چند روز از تکیه زدن بر مسند پادشاهی، رهبران جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) را از این کشور بیرون کرد.
این مساله همزمان شد با افزایش فشار بر اسلامگرایان و ممانعت آنان از سخنرانی در مساجد، و حکومت اردن وجود “حماس ” را (که از ابتدا تاکنون روابط بسیار نزدیکی با اخوان المسلمون دارد) در این کشور یک توطئه تروریستی خواند و اسلامگرایان این کشور را به همکاری با آنان متهم کرد.
همین مسائل سبب شد که روابط جنبش اسلامی و نظام اردن بسیار متشنج شود و از آن پس اسلامگرایان اردن که بزرگترین حزب این کشور را تشکیل می دادند، تبدیل به بزرگترین طیف مخالف دولت شدند.
از آن پس اسلامگرایان اردن که می دیدند پادشاه این کشور به طور آشکارا به ملت خود و نیز ملت فلسطین ظلم می کند، به عنوان بزرگترین مخالف و منتقد دولت، کوشیدند تا ضمن آگاه کردن افکار عمومی، حکومت را وادار به خدمت رسانی بیشتر به ملت کنند.
*مخالفت اسلامگرایان با انعقاد پیمان سازش با رژیم صهیونیستی
مخالفت اسلامگرایان اردن با سیاستهای دولت بویژه مخالفت با ادامه پیمان سازش اردن و رژیم صهیونیستی (موسوم به وادی عربه) سبب شد تا حکومت اردن، جنبش اسلامی این کشور را تهدیدی برای خود ببیند و در همین راستا کوشید تا آنان را به تدریج و با اعمال فشار، از صحنه سیاسی اردن حذف کند.
*روش‌های مختلف رژیم اردن برای تخریب وجهه اسلامگرایان
حکومت اردن به منظور تخریب چهره اسلامگرایان و حذف آنان از روش‌های مختلفی استفاده کرد. به عنوان مثال حکومت با بها دادن بیش از پیش به موسسات دینی دولتی، نزدیکی با جنبشهای سنتی سلفی، محروم کردن اسلامگرایان از ایراد سخنرانی و نشستن بر منبرهای مساجد، به کارگیری عناصر اخراجی اسلامگرایان در رسانه ها به منظور تخریب چهره این جنبش و بیان نکات منفی اسلامگرایان، کوشید از مقبولیت و محبوبیت آنان در میان شهروندان بکاهد.
*تصویب قانون “تک‌رای ” بزرگترین اقدام حکومت در رویارویی با اسلامگرایان
اما بزرگترین اقدامی که حکومت این کشور در راستای رویارویی با اسلامگرایان انجام داد، تصویب قانون “تک رأی ” در انتخابات بود.
بر اساس این قانون هر شهروند اردنی تنها می تواند به یک نامزد انتخابات پارلمانی رأی دهد.
کارشناسان معتقدند که هدف از این قانون جلوگیری از قدرت یافتن اسلامگرایان است؛ زیرا آنان پیش از تصویب این قانون توانسته بودند اکثریت کرسیهای پارلمان را از آن خود کنند و همین مساله سبب شده که فشار زیادی بر حکومت وارد آورند.
البته در سالهای اخیر و با قدرت گرفتن جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس)، حکومت اردن با ادعای اینکه اسلامگرایان اردن تحت تاثیر جمهوری اسلامی ایران قرار دارند و از “حماس ” حمایت آشکار می کنند، تلاش کرد تا با اعمال فشار بر جنبش اسلامی اردن، مانع از فعالیت بیشتر آنان شود.
*اسلامگرایان اردن در جنبش اعتراضی مردم نقش بسزایی دارند
اما نکته حائز اهمیت در این میان این است که حکومت اردن با وجود تمام اعمال فشارها بر جنبش اسلامی این کشور، نه تنها نتوانست مانع از فعالیت آنان شود بلکه سبب شد این جنبش انسجام بیشتری پیدا کند؛ به گونه‌ای که اکنون اسلامگرایان اردن در جنبش اعتراضی و انقلابی این کشور که از حدود ۳ ماه پیش آغاز شده نقش بسزایی ایفا میکنند.
به هرحال، حکومت اردن باید بداند که جنبش اسلامی این کشور یک جنبش مردمی و دارای محبوبیت و مقبولیت بسیار است و همواره در راستای حمایت از امنیت و ثبات کشور اقدامات شایانی انجام داده است و از همین رو تلاش برای نادیده گرفتن این جنبش و یا اقدام در راستای حذف آن، عملی بی فایده است.
برگرفته از خبرگزاری فارس
