* مستندات قرآنی حجاب و عفاف
یکی از مباحثی که برخی از مردم مخصوصا بانوان بیان می کنند، این مسئله است که در کجای قرآن صحبت از رعایت عفاف و حجاب آمده است و چرا باید حجاب داشت؟ به همین دلیل به برخی از مستندات قرآنی حجاب و عفاف اشاره می کنیم تا اگر برای شخصی این سؤالات پیش آمد، بتوانیم مستدل به او پاسخ دهیم:
الف: «وَإِذَا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتَاعًا فَاسْأَلُوهُنَّ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ ۚ ذَلِکُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِکُمْ وَقُلُوبِهِنَّ» [۱]
وقتی شما (مردان نامحرم) چیزی را از زنان پیغمبر (ص) می خواهید، از پشت پرده ای بخواهید. این کار موج طهارت و پاکی قلب های شما مردان و زنان نامحرم است».
ب: «وَالْقَوَاعِدُ مِنَ النِّسَاءِ اللَّاتِی لَا یَرْجُونَ نِکَاحًا فَلَیْسَ عَلَیْهِنَّ جُنَاحٌ أَنْ یَضَعْنَ ثِیَابَهُنَّ غَیْرَ مُتَبَرِّجَاتٍ بِزِینَةٍ ۖ وَأَنْ یَسْتَعْفِفْنَ خَیْرٌ لَهُنَّ ۗ وَاللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ [۲] // و بر زنان از کار افتاده که در آنها امید ازدواج نیست (یعنی دیگر کسی در آنها طمع نمیکند) باکی نیست که لباس های ظاهری و رویین خود را کنار بگذارند، به شرطی که آرایش و زینتی نداشته باشند، و البته اگر اینها هم عفت پیشه کند، برایشان بهتر است، و خداوند شنوا و داناست».
ج: «مِنْ جَلَابِیبِهِنَّ ۚ ذَلِکَ أَدْنَی أَنْ یُعْرَفْنَ فَلَا یُؤْذَیْنَ ۗ وَکَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِیمًا [۳] // ای پیغمبر! به زنان و دختران خود و زنان مؤمنین بگو تا چادرهای خود را بر صورتهایشان نزدیک آورند، این کار بهتر است تا آنکه به فسق و فجور و آلودگی شناخته نشوند و مورد آزار و اذیت قرار نگیرد، و خداوند بخشنده و مهربان است».
د: «یَا نِسَاءَ النَّبِیِّ لَسْتُنَّ کَأَحَدٍ مِنَ النِّسَاءِ ۚ إِنِ اتَّقَیْتُنَّ فَلَا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیَطْمَعَ الَّذِی فِی قَلْبِهِ مَرَضٌ وَقُلْنَ قَوْلًا مَعْرُوفًا [۴] // ای زنان پیغمبر! شما مانند دیگر زنان نیستید. اگر خداترس و پرهیزکار باشید، پس با صدای نرم و فریبنده سخن نگویید، تا مبادا آن که قلبش بیمار است، در شما طمع کند و آن چنانکه (برای یک زن مؤمن) شایسته است، سخن بگویید».
ر: «وَ قَرْنَ فِی بُیُوتِکُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِیَّةِ الْأُولَی [۵] // و در خانه های خودتان آرام و قرار بگیرید، و خود را همانند زنان دوران جاهلیت (در پیش نامحرمان) آرایش و زینت نکنید».
و: «فَجَاءَتْهُ إِحْدَاهُمَا تَمْشِی عَلَی اسْتِحْیَاءٍ قَالَتْ إِنَّ أَبِی یَدْعُوکَ لِیَجْزِیَکَ أَجْرَ مَا سَقَیْتَ لَنَا [۶] // پس یکی از دختران شعیب صلی الله علیه وسلم نزد حضرت موسی آمد، در حالی که با حیاء و متانت راه می رفت و به او گفت: پدرم تو را می طلبد، تا اجر آب دادن گوسفندان ما را عطا کند».
ح: «إِنَّ الْمُسْلِمِینَ وَالْمُسْلِمَاتِ وَالْمُؤْمِنِینَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَالْقَانِتِینَ وَالْقَانِتَاتِ وَالصَّادِقِینَ وَالصَّادِقَاتِ وَالصَّابِرِینَ وَالصَّابِرَاتِ وَالْخَاشِعِینَ وَالْخَاشِعَاتِ وَالْمُتَصَدِّقِینَ وَالْمُتَصَدِّقَاتِ وَالصَّائِمِینَ وَالصَّائِمَاتِ وَالْحَافِظِینَ فُرُوجَهُمْ وَالْحَافِظَاتِ وَالذَّاکِرِینَ اللَّهَ کَثِیرًا وَالذَّاکِرَاتِ أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ مَغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِیمًا [۷] // همانا مردان و زنان مسلمان ... و مردان و زنانی که فرجهای خود را حفظ کنند، و خدا را زیاد یاد کنند، خداوند متعال مغفرت و اجر و پاداش بزرگی را برای آنها مهیا نموده است».
در کنار قرآن کریم که تأکید بر حجاب و عفاف دارد، ائمه معصومین (ع) نیز بر این مسئله تأکید فراوانی داشته و ما در این بخش برای معرفت افزایی بیشتر، به چند نمونه از این روایات اشاره خواهیم کرد.
الف: «قال رسول الله: أَیُّمَا امْرَأَةٍ وَضَعَتْ خِمَارَهَا فِی غَیْرِ بَیْتِ زَوْجِهَا فَقَدْ هَتَکَتْ حِجَابَهَا [۸] // رسول خدا فرمود: هر زنی که مقنعه خود را در غیر خانه شوهرش در آورد، پرده حجابش را دریده است».
ب: «قال رسول الله: إِنَّ مِنْ خَیْرِ نِسَائِکُمُ اَلْوَلُودَ اَلْوَدُودَ وَ اَلسَّتِیرَةَ اَلْعَزِیزَةَ فِی أَهْلِهَا وَ اَلذَّلِیلَةَ مَعَ بَعْلِهَا اَلْمُتَبَرِّجَةَ مَعَ زَوْجِهَا اَلْحَصَانَ مِنْ غَیْرِهِ [۹] // پیغمبر فرمود: بهترین زنان شما زنی است که بسیار پوشیده باشد، نزد اقوامش عزیز و محترم باشد، با شوهرش فروتن باشد و برای او خودآرایی و تبرج داشته باشد، و در برابر غیر شوهرش عفیف باشد».
ج: «در روایتی طولانی پیامبر اعظم راجع به بی حجابی و بد حجابی و این که زن، زینت هایش را برای غیر شوهرش آشکار کند، به یکی از زنان به نام حولاء می فرماید: «لَا تُبْدِی زِینَتَکِ لِغَیْرِ زَوْجِکِ یَا حَوْلَاءُ لَا یَحِلُّ لِامْرَأَةٍ أَنْ تُظْهِرَ مِعْصَمَهَا وَ قَدَمَهَا لِرَجُلٍ غَیْرِ بَعْلِهَا وَ إِذَا فَعَلَتْ ذَلِکَ لَمْ تَزَلْ فِی لَعْنَةِ اللَّهِ وَ سَخَطِهِ وَ غَضِبَ اللَّهُ عَلَیْهَا وَ لَعَنَتْهَا مَلَائِکَةُ اللَّهِ وَ أَعَدَّ لَهَا عَذَاباً أَلِیماً[۱۰] // زینتت را برای غیر شوهرت آشکار نکن. برای زن حلال نیست که مچ دست و پاهایش را برای مردی غیر از همسرش ظاهر کند. پس اگر این کار را کرد، همیشه در لعنت و غضب خدا خواهد بود. خدا بر او غضب می کند. ملائکه او را لعنت می کنند. خدا برای او عذابی دردناک آماده می نماید».
د: «قال الصادق (ع): لاَ یَصْلُحُ لِلْمَرْأَةِ اَلْمُسْلِمَةِ أَنْ تَلْبَسَ مِنَ اَلْخُمُرِ وَ اَلدُّرُوعِ مَا لاَ یُوَارِی شَیْئاً [۱۱] // امام صادق (ع) فرمود: بر زن مسلمان صحیح نیست روسری و پیراهنش به گونه ای باشد که او را نپوشاند».
و: «قال علی (ع): إِنَّمَا اَلْمَرْأَةُ لُعْبَةٌ فَمَنِ اِتَّخَذَهَا فَلْیُغَطِّهَا [۱۲] // علی علیه السلام فرمود: به راستی که زن شادی بخش زندگی است، هرکس او را به همسری گرفت، باید بپوشاندش».
پی نوشت ها:
[۱] «سوره احزاب»، ۳۳، آیه ۵۳.
[۲] «سوره نور»، ۲۴، آیه ۶۰.
[۳] «سوره احزاب»، ۳۳، آیه ۵۹.
[۴] «همان مدرک»، ۳۳، آیه ۳۲.
[۵] «همان مدرک»، ۳۳، آیه ۳۳.
[۶] «سوره قصص»، ۲۸، آیه ۲۵.
[۷] «سوره احزاب»، ۳۳، آیه ۳۵.
[۸] «مستدرک الوسائل»، ج ۱۴، ص ۲۸۰.
[۹] «وسائل الشیعه»، ج ۴، ص ۴۰۹.
[۱۰] «مستدرک الوسائل»، ج ۱۴، ص۲۴۳.
[۱۱] «مستدرک الوسائل»، ج ۱۴، ص ۳۴۲.
[۱۲] «کافی»، ج ۵، ص ۵۹۹.