حاجی! فرصت را غنبمت شمار

حج و مناسک آن عبادتی برگرفته از یک مهندسی معنوی بسیار بالا و والا، توأم با دقایق و لطائف عرفانی، اخلاقی است. در کنار این لطائف و ظرائف، دقت عددی ویژه ای در تنظیم و تشریع اعمال و مناسک حج وجود دارد. مانند:

√ هفت دور طواف به دور خانه خدا

√ هفت مرتبه سعی بین صفا و مروه

√ هفت مرتبه سنگ زدن به شیطان های سنگی

√ سه نوبت سنگ زدن به شیطان بزرگ و هر بار هفت سنگ در سه روز متوالی

√ سه شیطان بزرگ، متوسط و کوچک را در دو روز متوالی رجم نمودن

√ گردش دورانی به دور کعبه

√ حرکت رفت و برگشت بین صفا و مروه

√مکعب بودن خانه خدا

در روایات اهل بیت(ع) به موضوع حساب و هندسه در حج اشاره شده است که در این جا به مواردی اشاره می کنیم:

1. هفتاد مرتبه تلبیه گفتن؛

قال رسول الله(ص): «مَن لَبّی فی أحرامه سَبعینَ مرّهً ایماناً و احتسابا، أشهَدَ الله لَهٌ ألفَ ملکٍ ببراءَه مِنَ النّار و بَراءَه مِن النّفاقِ»؛«هر کس در حال احرام هفتاد مرتبه از روی ایمان و به نیت پاداش بردن لبّیک گوید، خداوند هزار هزار(یک میلیون) مَلک را برای او به آزادی از آتش و نفاق، گواه می گیرد.»

2. تقسیم 120 رحمت خدا بر طواف کنندگان، نمازگزاران و تماشاگران کعبه؛

قال علی(ع): «إذا خرجتُم حُجّاجاً إلی بیت الله فأکثِروا النَّظَرَ إلی بیتِ اللهِ فإنَّ اللهَ مائه و عشرین رحمه عند بیته الحَرام: سِتّوَنَ لِلطائفین و أربعون لِلمصلّین وَ عِشرون للنّاظرین»؛«چون به قصد حجّ به سوی خانه خدا خارج شدید(و به مکه رسیدید) بسیار به خانه خدا نگاه کنید، زیرا خداوند یکصد و بیست رحمت نزد خانه اش ذخیره کرده؛ شصت رحمت برای طواف کنندگان، چهل رحمت برای نمازگزاران و بیست رحمت برای نگاه کنندگان به کعبه.»

قال الصادق(ع): «من أیسر ما ینظر إلی الکعبه أن یعطیه الله بکل نظره حسنه و یمحی عنه سیئه و یرفع درجه»؛«کمترین ثواب نگاه به کعبه آن است که خداوند به نظر کننده به هر نگاهی حسنه ای دهد، گناهی از او پاک کند و درجه ای، او را رفعت مقام بخشد.»

3. ثواب هفتصد برابری انفاق در حجّ

قال رسول الله(ص): «النفقه فی الحج کالنفقه فی سبیل الله بسبعماه ضعف»؛«انفاق در حج مانند هفتصد برابر انفاق در راه خدا (در غیر حج) است.»

قال علی(ع): «درهم ینفقه الرجل فی الحج یعدل ألف درهم»؛«درهمی که مرد درحج انفاق می کند با هزار درهم (غیر حج) برابری می کند.»

قال الصادق(ع): «من انفق درهماَ فی الحج کان خیرا له من مائه ألف درهم ینفقها فی الحقّ»؛« هر کس درهمی در حج انفاق کند، برایش از هزار درهم که در راه خدا (در غیر حج) انفاق کند، بهتر است.» 

4. یک حسنه برای هر گامی در مسیر حج؛

قال الصادق(ع): «إنّ العبد المؤمن حین یخرج من بیته حاجّا لایخطو خطوه و لا تخطو به راحلته إلّا کتب الله له بها حسنه و محاعنه سیئه و رفع له بها درجه...»؛«همانا بنده ی مؤمن از خانه اش به نیت حج خارج نشود مگر اینکه به ازای هر گام خداوند برایش حسنه ای بنویسد و گناهی از او پاک کند و درجه ای رفعت مقامش بخشد.»

5. ثواب شش هزار حسنه برای طواف در حج و عمره؛

قال رسول الله(ص): «من طاف بالبیت سبعاً یحصیه کتبت بکل خطوه حسنه و محبت عنه سیئه و رفعت له به درجه و کان له عدل رقبه»؛«هر کس هفت مرتبه خانه خدا را طواف کند به ازای هر قدم حسنه ای برایش نوشته شود و گناهی از او پاک گردد و درجه ای رفعت مقام یابد و عملش با آزاد کردن بنده ای (در راه خدا) برابری می کند.»

قال الصادق(ع): «من طاف بهذا البیت اسبوعاً و صلی رکعتین فی ایّ جوانب المسجد شاء کتب الله له ستّه و آلاف حسنه و محاعنه سته آلاف  سیئه و رفع له سته آلاف درجه و قضی له ستّه آلاف حاجه فما عجّل منها فبر حمه الله و ما أخّر منها فشوقاً الی دعائه»؛« هر کس هفت مرتبه این خانه را طواف کند و هر جای مسجد که خواست دو رکعت نماز بخواند، خداوند برایش شش هزار حسنه نویسد، شش هزار گناهش را پاک کند، شش هزار درجه به او دهد و شش هزار حاجتش را برآورده کند، پس آنچه از حاجات که زود برایش برآورده شود به سبب رحمت خداست و آنچه برایش با تأخیر اجابت شود، به خاطر اشتیاق خدا به دعا کردن اوست.»

6. ثواب های بسیار برای حج گزاردن و بخشش گناهان بی شمار حاجی؛

پیامبر اکرم(ص) به مردی از انصار فرمودند: «بدان که چون متوجه راه حج می گردی و بر مرکب سوار می شوی و می گویی: «بسم الله» و مرکبت به راه می افتد، مرکبت قدمی از قدم بر نمی دارد مگر اینکه خداوند برایت حسنه ای می نویسد و گناهی از تو پاک می کند.

√ چون مُحرم می شوی و لبّیک می گویی خداوند در هر لبّیک گفتند ده حسنه برایت منظور می کند و ده گناه از تو پاک می نماید.

√ چون هفت مرتبه طواف کعبه می کنی، برایت نزد خدا عهدی و ذکری محسوب می شود که به خاطرش خدایت حیا می کند پس از آن عذابت نماید و چون نزد مقام (ابراهیم) دو رکعت نماز می خوانی خداوند برایت دو هزار رکعت نماز مقبول منظور می دارد.

√ چون هفت مرتبه بین صفا و مروه سعی می کنی، نزد خداوند عّزوجل برایت ثواب کسی منظور می شود که پیاده از دیارش به حج آمده باشد و نیز برایت ثواب کسی که هفتاد برده مؤمن را آزاد کرده باشد، نگاشته می شود.

√ و چون غروب آفتاب در عرفات وقوف می کنی اگر گناهانت به اندازه ی ریگ های بیابان و کف های دریا باشد، خداوند آن ها را می آمرزد.

√ چون جمرات را به سنگ می زنی، خداوند در مقابل هر دانه سنگی، برایت ده حسنه می نویسد و چون سرت را می تراشی، به ازای هر تار مو، برایت حسنه ای است که تا پایان عمرت نوشته می شود.

√ چون قربانی ات را ذبح می کنی یا شترت را نحر(قربانی) می نمایی، خدا در ازای هر قطره ی خون آن، حسنه ای برایت منظور می دارد که تا پایان عمرت نگاشته می شود.

√ چون هفت مرتبه خانه خدا را طواف می کنی و دو رکعت نماز در مقام (ابراهیم) می خوانی ، فرشته ای کریم بر دوش تو می زند و می گوید: گذشته ات بخشیده شد ، عملت را از سر گیر...»

قال رسول الله(ص): الحاج فی صمان الله عزّوجل مقبلا و مدبراً... و کان له بکل قدم یرفعه ألف درجه فی الجنّه و بکلّ قطره تصبیه منّ مطر أجر شهیدِ»؛« حاجی در ضمان و پناه خداست، چه هنگام رفتن و چه زمان برگشت... و برایش به ازای هر قدمی که بر می دارد درجه ای در بهشت منظور می شود و به هر قطره ی بارانی که به او می خورد، پاداش شهیدی برایش نگاشته می شود.»  

7. نماز در مکه و ثواب صد هزار رکعتی؛

قال رسول الله(ص): «صلاه فی المسجد الحرام مأه ألف صلاه و صلاه فی مسجدی ألف صلاه و فی بیت المقدس خمساه صلاه»؛« نماز در مسجدالحرام با یکصد هزار نماز برابر است و نماز در مسجد من با هزار نماز و نماز در بیت المقدس با پانصد نماز برابری می کند.»

8. یک ماه روزه و ثواب صد هزار ماه عبادت؛

قال رسول الله(ع): «من أدرکه شهر رمضان بمکه فصامه کله و قام منه ما تیسر کتب الله له مائه ألف شهر رمضان بغیر مکه و کتب له کل یوم حسنه و کل لیل حسنه»؛« هر کس در ماه رمضان در مکه باشد و تمام ماه را روزه بدارد و هر قدر که می تواند شب زنده داری کند، خداوند برایش یک صد هزار ماه رمضان در غیر مکه می نویسد و برایش هر روز حسنه ای و هر شب حسنه ای می نویسد.»

قال السجّاد(ع): «صیام یوم بمکه یعدل صیام سنه فیما سواها »؛ « یک روز روزه داری در مکه برابر با یکسال روزه داری در غیر مکه برابری می کند.»

9. یک ختم قرآن و ثواب یک عمر تلاوت ؛

قال الباقر(ع): «من ختم القرآن بمکه من جمعه الی جمعه أو آقل من ذلک أو اکثر و ختمه قی یوم جمعه کتب له من الأجر و الحسنات من أوّل جمعه کانت فی الدّنیا إلی آخر جمعه تکون فیها و ان ختمه فی سائر الایّام فکذلک»؛« هر کس در مکه از جمعه تا جمعه ای دیگر، قرآن را ختم کند، یا کمتر از آن و یا بیشتر از آن (هفت روز) و قرآن را در روز جمعه به پایان رساند، به مقدار اولین جمعه ای که در دنیا بوده تا آخرین جمعه ای که در دنیاست برایش پاداش و حسنات نوشته می شود، البته سایر ایّام نیز چنین کند، چنین ثوابی برایش خواهد بود.»