كشور قطر در خاورمیانه و در کنار آب‌های خلیج فارس واقع مي باشد. اين كشور در گذشته به عنوان مرکزی عمده برای صید مروارید شناخته می‌شد اما امروزه با منابع فراوان نفت و گاز موجود در آن شناخته شده است.

این کشور از جنوب با عربستان سعودی همسایه است. این کشور به شکل شبه جزیره بوده كه آب‌های خلیج فارس اطراف آن را پوشانده است و مساحت آن ۴۹۳، ۱۱ کیلومتر مربع است.

شبه جزیره قطر از شمال شرق عربستان به داخل خلیج فارس گسترده شده‌است. خاک این کشور، مسطح بوده، و از یک صحرای خشک تشکیل گردیده‌ است.

آب و هوا

آب و هوای قطر آب و هوایی کویری است در این کشور زمستان هوایی خنک دارد. در زمستان در اثر تودهٔ هوایی سودانی باران‌های سیل آسایی در این کشور می‌بارد که خسارت به بار می‌آورد. ولی تابستان هوایی شرجی و گرم دارد.

شهرهای قطر عبارت‌اند از وکره، خور، دخان، زباره، شمال، مسیعید، رأس لفان. شهر جدیدی به نام لوسیل و شهرکی جزیره‌ای به نام مروارید قطر نیز در این کشور در دست ساخت است.

از دیدگاه قطری ها و با توجه به اشیاء به دست آمده نظیر کتیبه ها و سنگ های حکاکی شده و نمونه های سفالین که در نتیجه عملیات کاوشگری و باستان شناسی در خاک قطر کشف شده است، سابقه سکونت اولیه در این کشور حتی به 4 قرن قبل از میلاد نیز می رسد. اولین ساکنان مشهور این سرزمین و نسل های قدیمی مردم کنونی قطر را اعراب تشکیل می دهند.

قطر یکی از چندین امیرنشین منطقه خاورميانه است. از سال ۱۸۷۱ تا ۱۹۱۳ قطر در تصرّف ترک‌های عثمانی بود و سپس انگلیس و بحرین بوده كه سرانجام در سال ۱۹۷۱ به استقلال مي رسد.

اختلاف هاي مرزي قطر و عربستان سعودي

پیشینه اختلاف‌های مرزی و سرزمینی عربستان سعودی با قطر به میانه‌های سده نوزدهم باز می‏گردد. اختلافات مرزی و سرزمینی عربستان سعودی و قطر شامل‏ باریکه‌ای از زمین‌های جنوبی قطر می‏شود. عربستان سعودی مدعی مالکیت ۲۳ مایل از سواحل جنوب شرقی قطر است‏ و دو کشور در مورد مرزهای جنوب غربی و سلوا نیز با یکدیگر اختلافات ارضی دارند. بنابراین، اختلافات مرزی و سرزمینی میان دو کشور از خلیج «سلوا» واقع در جنوب باختری قطر آغاز و تا «خورالعدید» واقع در جنوب خاوری قطر امتداد می‏یابد. نسبت به اراضی جنوب شرقی قطر، ابوظبی نیز ادعاهایی دارد.

در سپتامبر ۱۹۹۲ نیروهای نظامی عربستان سعودی به قطر تجاوز کردند و بخش‏هایی از خاک این کشور را به تصرف درآوردند. به دنبال آن، قطر اجرای‏ قرارداد مرزی ۱۹۶۵ با عربستان سعودی را به حال تعلیق در آورد و به عنوان‏ اعتراض از شرکت در نشست‌های شورای همکاری خلیج فارس خودداری کرد. پس از ۳ ماه کشمکش، سرانجام با میانجی‌گری مصر، دو کشور موافقتنامه‌ای‏ برای حل و فصل اختلافات مرزی‏شان منعقد کردند.

دوحه پايتخت قطر

منبع در آمد ارزی کشور، صادرات نفت و گاز می‌باشد. قطر سومین کشور دارنده ذخایر گاز پس از روسیه و ایران است.اقتصاد قطر یک اقتصاد کاملاً وابسته به نفت محسوب می‌شود اگر چه این کشور درآمدهای دیگر نظیر گردشگری دارد و ذخیرهٔ گازی‌اش، برای ۲۰۰ سال آینده کافی تخمین زده شده‌است. قطر به علت پیش دستی در بهره برداری از منطقه گازی پارس جنوبی، توانسته‌است بیش از ایران از این میدان گازی مشترک، گاز طبیعی استخراج کند و به رشد سریع اقتصادی دست یابد. در حالی که این کشور رشد نزدیک به ۲۰% را تجربه می‌کند.

برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲ فرصتی طلایی برای اقتصاد این کشور خواهد بود.

قطر عضو سازمان کشورهای صادر کننده نفت، اوپک است.

نمایی از ساختمان‌های در حال ساخت در مرکز تجارتی شهر دوحه

حاكميت قطر

در امیرنشین قطر امیر رئیس حکومت و نوع حكومت سلطنت مطلقه است. امیر قطر در حال حاضر شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی است که در سال ۱۹۹۵ جانشین پدر شد.

رئیس دولت نخست وزیر است که امیر او را تعیین می‌کند.

مجلس الشورای این کشور ۳۵ کرسی دارد که نمایندگان آن را امیر تعیین می‌کند.

ديوان اميري

اوضاع اقتصادی :

قطر شبه جزیره لم یزرع است که زمینه های آن به دلیل شوری و ریگزاری برای کشاورزی مناسب نبوده و به همین دلیل اقتصاد این کشور در گذشته برپایه پرورش دامپروری و چادر نشینی، ماهیگیری و صید مروارید بنا شده بود. کشف نفت به طور مشخص در سال 1939 به تدریج اقتصاد این کشور را تغییر داده و با توجه به میزان متوسط درآمد آن را به یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان تبدیل کرد.

سیاست تنوع بخشیدن به منابع درآمد منجر به این شد که بین سالهای 1970 و 1983 میزان وابستگی به درآمدهای نفتی از 93 درصد به 80 درصد کاهش یابد. اولین امتیاز کشف نفت در قطر در سال 1935 به شرکت نفت ایران و انگلیس اعطا شد. اولین ذخایر نفت در این کشور در سال 1939 کشف شد با این حال برنامه اکتشاف و تولید در طول جنگ جهانی به تأخیر افتاد.

قطر در سال 1961 به اوپک پیوست. دولت قطر طی سالهای اخیر فعالیتهای فشرده ای را در رابطه با اکتشاف و استخراج گاز طبیعی به عمل آورده است. فعالیت کشاورزی در قطر از دهه 70 با روند ثابتی رشد کرده و تعادل کل مزارع تولید کننده از 338 واحد در 1975 به 406 واحد در سال 1979 افزایش یافت.

زمینهای کشاورزی قطر در مالکیت دولت قرار داند و بیشتر صاحبان مزارع تنها به صورت غیر مستقیم در پروسه کشاورزی مشارکت کرده و در عین حال دارای موقعیتهای ثابت در دیگر بخشهای اقتصادی کشور هستند. در نتیجه اکثر مزارع در قطر توسط نیروی کار مهاجر اداره می شود. تقاضای داخلی برای آب در قطر جزو بالاترین مصرف سرانه آب در جهان بوده و برای همین دولت چندین طرح را برای توسعه شبکه آب آغاز کرده است. قسمت اعظم فعالیتهای صنعتی در قطر در بخش هیدروکربن بود ولی در طول دهه 70 دولت سعی کرد تا اقتصاد را از طریق تأسیس صنایع مرتبط با نفت و گاز مرتبط سازد. واحد پول قطر ریال قطری است و به صد درهم تقسیم می شود.

اوضاع اجتماعی، فرهنگی و آموزشی :

جمعیت این کشور نزديك به يك ميليون نفر با میانگین سنی ۳۲ سال است.

قطر به علت مهاجر پذیری دارای فرهنگ واحدی نیست. حضور شمار بسیاری از اتباع کشورهای مختلف، این کشور را به صورت ترکیبی از فرهنگهای مختلف در آورده است.

۴۰ درصد از جمعیت آن را عرب، ۱۸ درصد را هندی، ۱۸ درصد را پاکستانی و ۱۰ درصد را ایرانی تشکیل می‌دهند. کمتر از یک‌سوم جمعیت قطر را قطری‌های اصیل تشکیل می‌دهند.

دین رسمی آن اسلام و 77/5درصد از مردم این کشور مسلمان هستند. واحد پول آن ریال مي باشد .با این حال به دلیل اکثریت مسلمان جمعیت این کشور، آداب و رسوم جامعه با مقداری تفاوت، شبیه یکدیگر بوده و از این جهت جامعه مذهبی و سنتی قطر بر بقیه آداب و رسوم موجود در این کشور غلبه دارد.فرهنگ بومی قطر طی دهه های اخیر متأثر از فرهنگهای ایرانی ، هندی، پاکستانی، فیلیپینی و فرهنگ غربی بوده است .

به دلیل همسایگی قطر با ایران طبیعت انسانی و اجتماعی قطر تا حدودی شبیه فرهنگ اجتماعی مردم جنوب ایران است. قطر دارای یک جامعه آرام با روابط عاطفی خوب و مناسب می باشد. مهمترین معضل فرهنگی و اجتماعی که تقریباً در سالهای اخیر در قطر پیدا شده مربوط به استخدام خدمه هاي خارجی و سپردن فرزندان خردسال به دایه های فیلیپینی، هندی و بنگلادشی است .

زبان رسمی این کشور عربی است. زبان انگلیسی نیز به عنوان زبان دوم استفاده می‌شود.

شبكه خبري الجزيره قطر

شبکه خبری ۲۴ ساعته الجزیره در قطر واقع است. این شبکه در سال ۱۹۹۶ تاسیس شد و در ابتدا تنها اخبار را به زبان عربی پخش می‌کرد اما در سال ۲۰۰۶ الجزیره انگلیسی نیز راه‌اندازی شد.