فرض کنیم گشایشی از بیرون بشود یا نشود؛ در هر صورت، ما [باید] بنا را بر این بگذاریم که بنا نیست گشایشی بشود، کارها را این ‌جوری برنامه‌ریزی کنیم و کار کنیم. آن کسانی که به اینها چشم امید است، دارند با ما دشمنی میکنند. خب حالا وضع آمریکا که معلوم نیست، «زمانه‌ای است که هر کس به خود گرفتار است»؛(۱) گرفتاری‌شان اجازه نمیدهد که حالا درباره‌ی مسائل بین‌المللی واقعاً یک حرفی بزنند، نظری ابراز کنند که آدم بتواند روی آن برنامه‌ریزی کند؛ امّا می‌بینید که اروپایی‌ها مرتّباً دارند حرف میزنند و علیه ما اظهار وجود میکنند؛ اعلامیّه میدهند که باید موشک چنین بشود و از این قبیل. خودشان بیشترین دخالتهای نادرست را در مسائل گوناگونی که به آنها هیچ ارتباط ندارد میکنند، از جمله مسائل منطقه‌ی ما. در مورد موشک، خودشان موشکهای اتمی مخرّب که عقل و نقل، دین و دنیا آنها را رد میکند، انبار میکنند و دارند -هم انگلیس دارد، هم فرانسه دارد، آلمان هم در صراط این چیزها است؛ حالا دارد یا ندارد خیلی روشن نیست امّا در صراط این چیزها است- [امّا] به ما میگویند موشک عادّی هم نداشته باشید؛ خب به شما چه ربطی دارد؟ شما اوّل خودتان را اصلاح کنید، بعد در این زمینه‌ها اظهار نظر کنید. بنابراین می‌بینید اینها کسانی نیستند که بشود به اینها اطمینان کرد، [یا] بشود به امید گشایشی از ناحیه‌ی اینها نشست.
 
مشکل اقتصاد کشور نداشتن راهکار یا ندانستن راهکار نیست؛ راهکارها را کارشناسان میدانند. من میبینم از دولتی‌ها، از کسانی که در بخشهای دولتی هیچ مسئولیّتی ندارند امّا اقتصاددانند، از دانشگاهی‌ها، همه‌ چیزهای مشترکی را بیان میکنند. هم آن که در دولت است، هم آن که در مجلس است یا آن که در دانشگاه است، وقتی میخواهند راهکار ارائه بدهند، راهکارهای مشترکی را، چیزهای مشترکی را [بیان میکنند]. بنابراین راهکارها معلوم است. ما چه کم داریم؟ آنچه ما نیاز داریم، یک همّت و شجاعت و اهتمام جدّی و پیگیری است؛ این را ما لازم داریم.

۱) آصفی هروی. دیوان اشعار؛ «تو هم در آینه حیران حُسن خویشتنی / زمانه‌ای است که هر کس به خود گرفتار است»