"کدو سبز" با نام علمی Cucurbita pepo از جمله سبزیجاتی است که خواص متعددی برای سلامتی انسان دارد. کدو خورشتی که با نام کدو سبز و کدو مسمایی نیز شناخته میشود، از صیفیجات تابستانی است و شکلی دراز و کشیده و تقریباً شبیه به خیار دارد، طول آن حتی تا یک متر هم قابل رشد است اما اغلب در اندازههای کوچکتر برداشت میشود، رنگ پوست آن سبز روشن و گاهی سبز تیره است و از همخانوادههای کدوهایی مانند کدو حلوایی و کدو تنبل است.
ترکیبات کدو سبز
هر یک فنجان کدو سبز حاوی 17 کیلوکالری انرژی، یک گرم پروتئین، سه گرم کربوهیدرات، فیبر و ویتامینهایی مانند ویتامین آ، منگنز، ویتامین سی، پتاسیم، منیزیم، ویتامین کا، فولات، مس، فسفر، ویتامین ب6 و برخی دیگر از انواع ویتامینهای گروه "ب" است.
تقویت سیستم ایمنی بدن با مصرف کدو سبز
ویتامین A موجود در کدو سبز میتواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند. کدو سبز همچنین سرشار از آنتیاکسیدان است که در تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از بیماریها نقش مهمی دارد.
خواص کدو سبز برای تقویت بینایی
کاروتنوئیدها مانند بتاکاروتن در کدو سبز فراوان هستند که این مواد میتوانند باعث تقویت بینایی و سلامت چشم شوند. کدو سبز همچنین حاوی آنتیاکسیدانهای لوتئین و زآگزانتین است؛ تحقیقات نشان میدهد که این آنتیاکسیدانها میتوانند با تأثیر بر شبکیه چشم بینایی شما را بهبود بخشند و خطر ابتلا به بیماریهای چشمی مرتبط با افزایش سن را کاهش دهند.
درمان یبوست با مصرف کدو سبز
کدو سبز حاوی فیبر محلول و نامحلول است. فیبر نامحلول باعث حجیم شدن مدفوع میشود و به حرکت راحتتر غذا در روده کمک میکند و خطر یبوست را کاهش میدهد. فیبر محلول نیز باکتریهای مفیدی را که در روده زندگی میکنند تغذیه میکند. این باکتریها اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه (SCFAs) تولید میکنند که سلولهای روده را تغذیه میکند، علاوه بر این، این اسیدهای چرب میتوانند به کاهش التهاب و علائم برخی از اختلالات روده، مانند سندرم روده تحریکپذیر (IBS)، بیماری کرون، و کولیت اولسراتیو کمک کنند.
کاهش قند خون با مصرف کدو سبز
کدو سبز باعث کاهش سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع2 میشود. فیبر کدو سبز به تثبیت قند خون کمک میکند و از افزایش سطح آن بعد از غذا جلوگیری میکند. فیبر موجود در کدو سبز همچنین ممکن است به افزایش حساسیت به انسولین کمک کند که میتواند به تثبیت قند خون نیز کمک کند.
خواص کدو سبز برای بیماریهای قلبی ـ عروقی
پکتین که یکی از انواع فیبرهای محلول موجود در کدو سبز است در کاهش سطح کلسترول خون مؤثر است و بنابراین فیبر بالای موجود در کدو سبز باعث کاهش ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی ـ عروقی از طریق کاهش کلسترول خون میشود. دریافت منظم این سبزی موجب کاهش سطوح بالای هموسیستئین خون میشود. سطوح بالای هموسیستئین نیز منجر به حمله قلبی و سکته مغزی میشود.
خواص کدو سبز برای فشار خون
کدو سبز علاوه بر داشتن فیبر فراوان، سرشار از پتاسیم است که میتواند با گشاد کردن عروق خونی به کاهش فشار خون بالا کمک کند. فشار خون پایین باعث کاهش خطر بیماری قلبی و سکته مغزی نیز میشود، علاوه بر این، رژیمهای غذایی غنی از کاروتنوئیدها ـ که در کدو سبز نیز یافت میشود ـ انسان را در برابر ابتلا به بیماریهای قلبی محافظت میکند.
کدو سبز برای کاهش وزن بدن
مصرف منظم کدو سبز میتواند به کاهش وزن کمک کند. این گیاه سرشار از آب و فیبر است که باعث ایجاد احساس سیری و درنتیجه کاهش اشتها و کاهش وزن میشود.
تقویت استخوانها با کدو سبز
کدو سبز سرشار از آنتیاکسیدانهای لوتئین و زآگزانتین و همچنین ویتامین K و منیزیم است که همگی میتوانند به تقویت استخوانها کمک کنند؛ به همین دلیل به افرادی که در معرض پوکی استخوان قرار دارند توصیه میشود استفاده از کدو سبز را در برنامه غذایی روزانه خود بگنجانند. مس موجود در این سبزی نیز به کاهش علایم دردناک آرتریت روماتوئید کمک میکند.
اثرات ضدسرطانی کدو سبز
مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی نشان میدهد که عصاره کدو سبز میتواند به از بین بردن یا محدود کردن رشد برخی از سلولهای سرطانی کمک کند. کدو سبز همچنین حاوی آنتیاکسیدانهای مختلف است؛ این ترکیبات با خنثیسازی رادیکالهای آزاد مانع از بروز سرطان و آسیب به سلولها و بافتهای بدن میشوند.
مطالعات نشان داده است که مصرف کدو برای پیشگیری از بروز انواع سرطانها بهویژه سرطان کبد مفید است؛ مادهای بهنام کوکوربیتاسین در کدو موجود است که باعث کاهش اندازه تومورها، کاهش تعداد سلولهای سرطانی و افزایش طول عمر حیوانات مبتلا به سرطان کبد میشود.
خواص کدو سبز برای مردان
تحقیقات نشان میدهد که عصاره کدو سبز میتواند به محدود کردن هایپرپلازی پروستات (بزرگ شدن پروستات که معمولاً باعث مشکلات ادراری و جنسی در مردان مسن میشود) کمک کند.
خواص کدو سبز برای زنان
زنان بهویژه در دوران بارداری میتوانند از خواص و مزایای کدو سبز بهره ببرند. کدو سبز حاوی ویتامینسی است که برای تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از بیماریهای مختلف در دوران بارداری اهمیت دارد؛ کدو سبز سرشار از ویتامینهای گروهب بهویژه فولات است که این ویتامین برای حفظ سلامت جنین بسیار حیاتی است.
همچنین فیبر موجود در کدو سبز باعث کاهش فشار و قند خون بالا در زنان میشود و از ابتلای آنها به این دو بیماری خطرناک در دوره بارداری جلوگیری میکند.
خواص کدو سبز برای تیروئید
آزمایش روی موشها نشان میدهد که عصاره پوست کدو سبز میتواند به ثابت نگهداشتن سطح هورمون تیروئید کمک کند و بنابراین در بیمارانی که دچار مشکلات تیروئیدی هستند ممکن است اثرات مفیدی از خود بهجا بگذارد.
تقویت عملکرد مغز با کدو سبز
ویتامینهای A و E موجود در کدو سبز در ترکیب با اسیدهای چرب غیراشباع، باعث بازسازی سلولهای مغز میشود. "فولات" موجود در کدو سبز میتواند بروز بیماری آلزایمر و زوال عقل را کاهش دهد.
کدو سبز همچنین بهدلیل داشتن آب فراوان و مواد مغذی مانند فولات، پتاسیم، آهن، ویتامین C و امگا3 یک غذای واقعی برای مغز است.
خواص کدو سبز برای پوست و مو
لوتئین موجود در کدو سبز با کاهش واکنشهای التهابی، سلامت پوست را تقویت میکند؛ ویتامینسی موجود در این سبزی مقوی نیز باعث ترمیم پوست از طریق کلاژنسازی میشود، همچنین آب موجود در کدو باعث آبرسانی به پوست و شفاف شدن آن میشود.
آب موجود در کدو سبز علاوه بر شفاف شدن پوست باعث آبرسانی به ساقه مو و جلوگیری از خشک شدن آن نیز میشود؛ کدو سبز همچنین مقادیر کمی از زینک را دارد که برای تقویت رشد مو نیز میتواند کمککننده باشد.
خواص کدو سبز برای پیشگیری از پیری
کدو سبز منبع خوبی از آنتیاکسیدانها است که با پیشگیری از آسیب به سلولها خواص ضدپیری را اعمال میکنند و بنابراین مصرف روزانه آن به افراد توصیه میشود.
چگونه کدو سبز را در رژیم غذایی خود بگنجانیم؟
- آن را بهصورت خام به سالاد اضافه کنید.
- با استفاده از کدو سبز، آلو و گوشت خورش درست کنید.
- از کدو سبز در سوپ استفاده کنید.
- آن را بهصورت کبابی یا تفت دادهشده با کمی سیر و روغن سرو کنید. برای سرخ کردن ملایم، روغن زیتون را به آن اضافه کنید و تفت دهید. آن را بهصورت سرخشده با نان مصرف کنید.
- ترکیب ماست و کدو را امتحان کنید.
عوارض مصرف بیش از حد کدو سبز
کدو سبز بهطور کلی سالم و بدون خطرات قابل توجه است اما میتواند باعث مشکلات گوارشی در مبتلایان به سندرم روده تحریکپذیر شود، علاوه بر این، خوردن کدو سبز خام میتواند بهدلیل محتوای فیبر موجود در آن باعث نفخ در برخی افراد شود.
کدو سبز را با پوست مصرف کنیم یا بدون پوست؟
کدو سبز با پوست حاوی مقادیر بالاتری از ویتامینکا است؛ این ویتامین برای انعقاد خون و عملکرد بسیاری از ارگانهای بدن ضروری است و برای بهرهمندی از خواص این سبزی میتوان کدو را با پوست در ماست رنده و مصرف کرد.
نحوه خرید و نگهداری کدو سبز
برای خرید کدو سبز آنهایی را انتخاب کنید که پوستشان براقتر است همچنین توجه داشته باشید پوست کدو نباید خیلی سفت باشد چون پوست سفت نشاندهنده بیش از حد رسیده بودن کدوست. کدوهایی را که روی آنها سوراخ یا شکستگی وجود دارد خریداری نکنید زیرا خراب یا آفتزده هستند. برای نگهداری کدو سبز آنها را در یک کیسه پارچهای بهصورت نشسته داخل یخچال قرار دهید.
روایتی از پیامبر(ص) درباره کدو
حضرت ختمیمرتبت ﺭﺳﻮﻝالله(ص) فرمودند: ﺍﮔﺮ ﺧﻮﺍﺳﺘﻴﺪ ﭼﻴﺰﻯ ﺑﭙﺰﻳﺪ، ﺍﺯ "ﻛﺪﻭ" ﺯﻳﺎﺩ ﺑﻬﺮه بجویید ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺩﻝِ ﺍﻧﺪﻭﻫﮕﻴﻦ ﺭﺍ ﺷﺎﺩ ﻣﻰﻛﻨﺪ. ﺑﺤﺎﺭﺍلاﻧﻮﺍﺭ، ﺝ66، ﺹ225.
کدو سبز در طب سنتی
از دیدگاه طب سنتی کدو دارای طبع سرد و تر و خنککننده و مرطوبکننده است. این میوه از نظر طب سنتی برای رفع یرقان مفید است و برای کاهش التهاب بدن از آن استفاده میشود.
کدو خونساز است و مصرف آن به افراد گرممزاج توصیه میشود. پوست خام کدو بهصورت ضماد برای درمان سوختگی و قطع خونریزیهای جراحات و زخمها مفید است.
ضماد کدوی پخته روی ناحیه بیرونی معده، کبد و کلیه موجب کاهش حرارت و التهاب آنها میشود. خوردن پوست کدو برای بواسیر و خونریزی داخل شکم و برطرف کردن یبوست مفید است؛ خوردن انواع کدو برای افراد گرممزاج، صفراوی توصیه میشود.
کدو در جلوگیری از بزرگ شدن پروستات مردان نقش مهمی دارد. کدوسبز گیاهی پرآب است و از کمآب شدن بدن در روزهای گرم تابستان جلوگیری میکند و در رفع عطش و تشنگی مؤثر است. ترکیب کدو خورشتی با ماست و مصرف آن دو یا سه بار در هفته، موجب شفافیت پوست میشود. مصرف آن برای جلوگیری از سرطانها بهویژه سرطان روده بزرگ مؤثر است؛ مصلح کدو سبز، نعنا، روغن زیتون و فلفل است.