آیتالله رئیسی، رئیس قوه قضاییه در مراسم گرامیداشت روز دانشجو در دانشگاه تهران ضمن تسلیت به مناسبت وفات حضرت فاطمه معصومه(س) و با گرامیداشت روز دانشجو اظهار کرد: ۱۶ آذر نماد ضد استکباری، ضد استبدادی و ضد استعماری دانشگاه و دانشجوست و این نماد نقش دانشجو و دانشگاه را در شناخت نیازها و ایفای نقش برای رفع نیازها نشان میدهد.
وی با بیان اینکه امروز روز احساس خطر دانشگاه و دانشجویان نسبت به نفوذ بیگانگان بوده است، گفت: ۴ ماه بعد از ۲۸ مرداد ماه و همزمان با حادثه آمدن معاون رئیس جمهور وقت آمریکا و احساس مسئولیت دانشجویان به اینکه ایران تحت نفوذ آمریکا قرار میگرفت، دانشجویان فریاد برآوردند و در این راه چند تن به شهادت رسیدند و این بصیرت و هوشیاری را ثبت کردند.
رئیس قوه قضاییه ادامه داد: جریان جنبش دانشجویی و شهدای دانشجو قبل از پیروزی انقلاب اسلامی برای ضدیت با استبداد داخلی و استعماری خارجی و در زمان پیروزی انقلاب اسلامی در دفاع از انقلاب و ارزشهای اسلامی گواه صدقی بر این مدعا هستند که دانشجویان در دفاع مقدس و در عرصههای مختلف ایستادگی کردند و نقش جنبش دانشجویی را به عنوان موذنان و کسانی که آرمانخواه و عدالتخواه هستند ایفا کردند و آنها مانند برخی از تلاشها و سخنها به دنبال کسب قدرت و نام و نشان نیستند؛ بلکه دنبال تحقق یافتن آرمانهای بلند هستند که این امر امر مبارکی است.
آیتالله رئیسی تاکید کرد: جریان دانشجویی کشور باید به عنوان جریان آگاه، بابصیرت، زمانشناس، دردآشنا و دغدغهمند نسبت به مسائل اجتماعی و سیاسی بماند و نقش دانشجویان در این عرصه بسیار تعیین کننده است.
وی با تاکید بر اینکه مطالبه از مسئولان باید به عنوان یک نعمت و فرصت تلقی شود گفت: هرگز نباید از مطالبات دانشجویی به عنوان یک مشکل یاد شود؛ بلکه بیان دغدغهها و مشکلات و لسان مردم بودن یک نعمت و فرصت است.
دانشجویان صدای افرادی را که به هر شکلی ممکن است مشکل داشته باشند به گوش همه برسانند
رئیس قوه قضاییه تصریح کرد: عنوانی که عزیزان دانشجو به عنوان صدای مستضعفان انتخاب کردند، عنوان درستی است. اینکه دانشجویان خود را مسئول بدانند که صدای افرادی را که به هر شکلی ممکن است مشکل داشته باشند، به گوش همه برسانند، از جلوههای آرمانخواهی، عدالتخواهی و حق خواهی است و این مطالبهگری و نگاه به اصلاح امور همواره باید مورد توجه باشد.
آیتالله رئیسی ادامه داد: بحث از جناح و جریان سیاسی خاص نیست. جریان دانشجویی ما باید جریان دلداده به انقلاب و نظام باشد ، هر ایراد و اشکالی را برنتابد و در این زمینه احساس مسئولیت کند که این امر مبارکی است.
وی با تبریک مجدد روز دانشجو گفت: البته بنده با دانشجویان دانشگاه بیارتباط نیستم و از اطلاعیههای عزیزان که در مواقع مختلف صادر میشود و از طرف دفتر نمایندگی ولی فقیه در دانشگاهها برای بنده ارسال میشود، آگاهی مییابم. البته شاید این اطلاعیهها برای مدیران دیگر نیز ارسال شود؛ بنده این مواضع، دیدگاه و نظرات و دغدغهها را با دقت میخوانم و از بعضی از دغدغهها که ممکن است در رسانهها مطرح نشود، اما دغدغه جوانان و دانشجویان است، خودم را موظف میدانم مطلع شوم؛ چرا که اطلاع ما مسئولان از این موارد ضرورت دارد.
رئیس قوه قضاییه ضمن تشکر از دانشجویان، مدیران و اساتید و دانشجویانی که به دلیل محدودیت مکان در جلسه حاضر نیستند، گفت: نکاتی که بیان کردید برخی به عنوان توصیه به بنده به عنوان مسئول بود؛ لذا در مورد آنچه که جنبه توصیه داشت، لازم به مرور در اینجا نیست.
مجریان عادل میتوانند شیرینی عدالت را به مردم بچشانند
آیتالله رئیسی ادامه داد: اگرچه همه مسئولان در نظام موظف به اجرای عدالت هستند، اما دستگاه قضایی دستگاه بسیار مهمی برای اجرای عدالت است، ما در مورد آنچه که در زمینه پیشانی نظام و دستگاه قضایی مطرح کردیم چند برنامه برای دوره تحول دادیم.
وی گفت: اولین نکته در رابطه با تحول در دستگاه قضایی موضوع اجرای عدالت است. عدالت در مبانی دینی ما بعد از توحید گستردهترین مفهوم است، اما در اینجا بحث ما از عدالت بحث ثبوتی نیست؛ بلکه در اینجا بحث ما عدالت اجرایی است. در مورد عدالت و فرج، عدالت و معاد، عدالت قضایی، عدالت اجتماعی و عدالت سیاسی بحثهای گستردهای وجود دارد؛ اما در رابطه با اجرای عدالت اولین گام در این رابطه قانون عادلانه است. این مجریان عادل هستند که میتوانند شیرینی عدالت را در کام مردم ایجاد کنند و حتما در این رابطه اقدام به موقع و زمانشناسانه بسیار اهمیت دارد.
رئیس قوه قضاییه با تاکید بر اینکه عدالت باید به صورت یک گفتمان غالب و رایج در همه سطوح نظام دربیاید، گفت: باید معلوم شود مهمترین هدف دولت اسلامی در جامعه اجرای عدالت است. برای تفاهم در اجرای عدالت باید روی اجرای قانون توافق کنیم و بگوییم به هر میزان به قانون عمل شود، به عدالت نیز عمل خواهد شد و به هر میزان قانون نقض شود، عدالت نیز نقض میشود و اجرای قانون را همگان محور قرار دهند.
آیتالله رئیسی تصریح کرد: هیچگونه بیقانونی، هیچ دور زدن قانون و تخلف از قانون را هیچ کس در هیچ جایگاهی به خود اجازه ندهد و احساس شود که امروز بیقانونی یک امر ناپسند و ضد ارزش است؛ لذا امروز اجرای عدالت یکی از نکات محوری است و در این رابطه گفتمان غالب در دانشگاهها باید اجرای عدالت باشد.
فساد با شاخصه عدالت گستری نظام سازگار نیست
رئیس قوه قضاییه با تاکید بر اینکه مسئله شفافیت امر بسیار مهمی است، گفت: از مردم بودن و نبود محرمانگی نسبت به مردم امر مهمی است؛ البته در مورد یکسری مسائل امنیتی این موضوع متفاوت است و مورد اختلاف نیست؛ اما نسبت به مسائلی که مردم باید مطلع باشند، این موارد میتواند زمینه اجرای عدالت را فراهم نماید.
رئیس قوه قضاییه گفت: فساد را نباید در هیچ کجای جامعه اسلامی قبول کرد، فساد با شاخصه عدالت گستری نظام سازگار نیست. فساد ظلم به مردم و نظام است و امر مردودی است. جمهوری اسلامی ایران نظامی مبتنی بر احکام دینی و عمل به وظایف است؛ اما خطا و اشتباه، ممکن است. اشتباه یک امر است و فساد امر دیگری است.
وی تاکید کرد: نمی توان از فساد و دست اندازی به حقوق بیت المال، دزدی، ارتشا ، پورسانت و رانت خواری گذشت. باید همه دستگاه ها در کشور با فساد مبارزه کنند. بعضی می گویند دستگاه قضایی فقط بگیرو ببند می کند؛ بله، وظیفه ما برخورد با مفسدین است و برخورد هم خواهیم کرد.
ساختارهای فسادزا باید از بین برود
آیت الله رئیسی اضافه کرد: ساختارهای فسادزا باید از بین برود. بعضی از خصوصی سازی ها به صورت جدی بر فنا دادن اموال مردم و بیت المال است.
آیتالله رئیسی در ادامه اظهارات خود تاکید کرد: حتما جرم سیاسی غیر از جرم امنیتی است. من این موضوع را پیشتر هم اعلام کرده بودم؛ نه اینکه در این جلسه اعلام کنم؛ چون اینجا دانشگاه است. بنده از اولین روزی که آمدم این موضوع را اعلام کردم که باید بین جرم سیاسی و امنیتی تفاوت قائل شد. البته در قانون هم این مقوله همینطور است.
وی با اشاره به جریانات کارگری و دانشجویی در کشور و تحت تاثیر قرار گرفتن آن با جرم سیاسی و امنیتی گفت: ما بین این مسائل فرق میگذاریم. البته مقام معظم رهبری چند سال قبل هم فرمودند من از دانشگاه گله دارم. رهبری عنوان داشتند: چرا برخی میخواهند دانشجو و دانشگاه سیاسی نباشد؟ دانشجو باید سیاسی باشد. سیاسی یعنی عضو فلان گروه و فلان دسته سیاسی باشد؟ خیر؛ سیاسی بودن دانشجو بدین منظور است که جامعه را بشناسد و نیاز جامعه را بداند و متناسب با نیاز جامعه حرف بزند و رفع نیاز کند.
عدالت باید چتری بر سر همه ملت ایران باشد
رئیس دستگاه قضا تصریح کرد: به اعتقاد بنده مهمترین سیاسیون ما شهدای عالیقدر دانشجوی ما هستند. شهدای دانشجوی ما نیاز جامعه را خوب شناختند و حاضر شدند خطر کنند و جانشان را در این امور بگذارند؛ بنابراین، این دانشجوی سیاسی است. دانشجوی سیاسی این نیست که با حرفهای به اصطلاح روشنفکرانه جامعه را به فرهنگ، اخلاق و راه غربی گرایش دهد.
آیتالله رئیسی بیان داشت: دانشجوی سیاسی دانشجویی است که جامعه را بشناسد و بتواند بر اساس نیاز و خواست جامعه حرکت کند.
آیتالله رئیسی با بیان اینکه امروز یکی از مسائل مهم و خواست جامعه اجرای عدالت است، بیان داشت: وقتی میگوییم عدالت، عدالت برای چه کسی است؟ باید دانست این عدالت برای هر کس و برای همه آحاد ملت است و چون چتری بر سر همه ملت قرار گرفته است. این مسئله برای کسی که سُنی باشد و یا شیعه و یا گویشش ترک باشد یا بلوچ فرقی ندارد؛ اجرای عدالت برای هر کسی که دارای هر عقیده و نظر سیاسی باشد، صدق میکند. امروز عدالت باید چتری بر سر همه ملت ایران باشد.
وی با بیان اینکه عدالت به مانند امنیت است، اظهار داشت: شما وقتی میگویید امنیت، یعنی امنیت برای همه؛ بنابراین عدالت هم برای همه و هر کس صدق میکند و این خواست، خواست مهم و قابل توجهی است.
رئیس دستگاه قضا ادامه داد: مسئله آزادیهای مشروع یکی از وظایفی است که باید از آن پاسداری کرد.
آیتالله رئیسی در ادامه با اشاره به توجه به کرامات انسانی بیان داشت: در این زمینه رهبری در حکمی به بنده دادند کرامات انسانی را با تعبیر مردمی بودن عنوان کردند. آقایان و خانمها مردمی بودن بدین معنا نیست که از وجود مردم در میتینگهای سیاسی استفاده کنید و یا از عبارت مردمی بودن در مسائل تشریفاتی بهرهبرداری کنید چرا که امام (ره) فرمودند میزان رای ملت است حقیقتا به مردم هم معتقد بودند و بنده هم به شما میگویند حقیقتا مقام معظم رهبری به ملت و رای مردم اعتقاد دارند و ما هم به عنوان سربازان میگوییم که توجه به نگاه مردم مهم است.
وی با بیان اینکه ما همواره مسئله کرامت انسانی را در دادگستری عنوان کردیم بیان داشت: ما این مسئله را هم در بین همکاران عزیز و در بین همه بخشها عنوان کردیم که باید رعایت شود. کرامات انسانی باید در کرامت به قاضی، کارمند، کارشناس و مراجعهکننده مدنظر قرار گیرد.
رئیس دستگاه قضا با بیان اینکه مدیران باید ابتدا خود را پاسخگو به خدا بدانند بیان داشت: مدیران در گام بعدی باید به تمام مردم پاسخگو باشند و در گام بعد به ارباب رجوع پاسخ دهند و در گام نهایی به سازمانها و سلسله مراتب مدیریتی و نظارتی پاسخ بدهند.
آیتالله رئیسی در ادامه با اشاره به تشکیل شورای هماهنگی قوا بیان داشت: در این زمینه باید گفت که در سال 96 مشکلاتی درباره ارز و مسائل اقتصادی در کشور پیش آمد و زمزمههایی بود. گفته میشد جمعی تشکیل شود که از این طریق به دولت کمک شود. در این بین برخی موضوع دولت در سایه را مطرح کردند و با این حال موارد مختلفی عنوان شد؛ اما مقام معظم رهبری تاکید داشتند که دولت بماند و به وعدههای خود به مردم عمل کند. مقام معظم رهبری عنوان کردند که دولت اختیارات لازم را دارد که اگر در جایی مشکلی داشت، از شورای هماهنگی اقتصادی قوا همکاری بگیرد تا در انجام وظایفش مشکلی وجود نداشته باشد. بنابراین شورای هماهنگی قوا به نحوی اتمام حجتی است برای اینکه کسی نگوید من اختیار نداشتم و یا مشکلی وجود داشت.
وی با اشاره به تصمیمگیری درباره افزایش قیمت بنزین در شورای هماهنگی قوا بیان داشت: این طرح را دولت به شورا آورد. این طرح پیشنهاد دولت بود و در واقع این موضوع ارتباطی به شورای هماهنگی نداشت؛ چرا که قانون دولت را موظف به این امر کرده بود. با این حال آقایان فرمودند که این طرح را برای هماهنگی سه قوه به این شورا آوردهاند.
اقدام ما به عنوان دستگاه قضایی کاخ مفسدان را ویران و خانه مستضعفان را آباد خواهد کرد
وی افزود: وقتی که ما از اصلاح ساختارهای فسادزا سخن می گوییم، یعنی نباید مالیاتها را به نحوی تنظیم کنیم که فرار مالیاتی صورت بگیرد و افرادی با درآمدهای بالا حاضر نباشند حقوق دولت را پرداخت کنند. شما در تلویزیون چقدر دادگاه هایی را دیده اید که به خاطر معوقات بانکی برگزار شده است. آقایی که اخیرا ما او را دستگیر کردیم و از افراد شاخص است، سه هزار میلیارد به بانک بدهکار است و نقل است که سالها دنبال ایشان بودند که بدهی اش را پس بدهد. ما گفتیم ایشان باید بازداشت شود و او بازداشت شد. همانطور که آقای سخنگو هم اعلام کردند هنوز که این پرونده را به دادگاه نداده ایم جمعا دو هزار و 500 میلیارد تومان توسط بانکها دریافت و وصول شده است که این روند بعد از این هم ادامه خواهد داشت. چرا باید معوقه بانکی بوجود بیاید؟ بانک و بانکدار باید مثل پول خودش و حتی بالاتر از آن با پول ملت برخورد کند؛ نه اینکه پول را به دست طرف بدهد؛ بدون آنکه بداند امکانات او چیست و او با این پول میخواهد چکار کند.
رئیس قوه قضاییه افزود: نقدینگی کشور با افزایش فعلی که مشکلات زیادی ایجاد کرده است، اگر به طرف تولید برود جای هیچ دغدغه ای نخواهد داشت؛ اما اگر به طرف دلالی برود و به دست کسی بیفتد که پول را بگیرد و به جای آبادی کارخانه به سراغ دلالی برود، مشکلات مضاعف برای کشور ایجاد می شود. لذا بخش اعطای تسهیلات از جمله ساختارهایی است که حتما باید اصلاح شود.
کرسیهای آزاد اندیشی در دانشگاه ها را باید تقویت کرد
وی با بیان اینکه دفاع از آزادیهای مشروع از جایگاه ویژهای در برنامههای قوه قضاییه برخوردار است، تصریح کرد: آزادی را ما ندادیم؛ بلکه خدا به همه داده است. این آزادی شامل آزادی اندیشه، بیان ، قلم و ... است. البته همچنان که محدودسازی آزادی دچار اشکال است، اگر بسیار بی ضابطه و بدون قانون و به صورت ولنگار به آزادی پرداخته شود، باز هم آزادی دچار آسیب میشود. آزادی همان است که قانون اساسی آنها را برای همه آحاد مردم برشمرده است و ما معتقدیم که این آزادی تضمین کننده همه خواستههای ملت و اجرای عدالت و مبارزه با فساد در کشور است.
رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه کرسیهای آزاد اندیشی در دانشگاه ها را باید تقویت کرد، گفت: عزیزان دانشجو باید دیدگاهها و نظرات خود را آزادانه بیان کنند؛ البته در این قضیه "توهین به هیچ کس و انتقاد به همه" را دانشجویان باید رعایت کنند. انتقاد، اصلاح گری، سوال کردن، مطالبه گری و پیشنهاد کردن، همگی امور درستی هستند و باید از آنها دفاع کرد و حتما بدانید که مسئولان باید در همه ردهها این امور را برای خود مغتنم بشمارند.
آیت الله رئیسی با بیان اینکه دفاع از حقوق عامه وظیفه دستگاه قضایی است، گفت: دفاع از آزادی های مشروع وظیفه همه است و باید آزادیهای مشروع برای همه از جمله مردم، دانشجویان، کارگران و ... به رسمیت شناخته شود. ما بین اعتراض کننده و اغتشاشگر فرق می گذاریم و بین جرم سیاسی و جرم امنیتی تفاوت قائل می شویم. ما میان یک رسانه یا یک دانشجو یا یک استاد یا یک فعال مدنی و سیاسی و اجتماعی که سخنی به خطا گفته است، با آدمی که به دنبال براندازی و اخلال در امنیت است، فرق قائل می شویم.
رئیس دستگاه قضا با بیان اینکه بخشی از مسئله تصمیمگیری درباره افزایش قیمت بنزین نیاز به مصوبه شورای هماهنگی قوا داشت، تاکید کرد: آن بخشی که نیاز به مصوبه داشت این بود که درآمدهای حاصل از افزایش قیمت سوخت بر اساس قانون باید سه الی چهار قسمت شود؛ یک بخش به دست مردم برسد، یک بخش در تولید و یک بخش هم در ارتباط با مسائل مربوط به انرژی مد نظر قرار گیرد. پیشنهاد دولت در این زمینه این بود که درآمد حاصل از این قضیه به دلیل مسائل اقتصادی بطور کامل به مردم داده شود که این مسئله احتیاج به مصوبه داشت؛ بنابراین این بخش مربوط به مصارف درآمدهای حاصل از مدیریت قیمت سوخت بود.
طرح مدیریت سوخت برای نخبگان و مردم تبیین نشده بود
وی در ادامه با اشاره به نحوه اجرای طرح مدیریت سوخت در کشور گفت: در اجرای این فرمان پیشینهای همچون هدفمندی یارانهها را داشتیم. باید دانست در رابطه با اجرای این طرح زمینههای لازم باید مد نظر قرار میگرفت، این مسئله هم زمینههای اقتصادی و هم اجتماعی داشت.
رئیس دستگاه قضایی با اشاره به توجه به زیرساختهای اجرای طرح مدیریت سوخت بیان داشت: البته در این زمینه برخی زیرساختها پیشتر آماده بود؛ همچون کارت سوخت که آقایان آن را از دستور کار خارج کردند که البته باید دید دانشگاه در زمانی که این مسئله رخ داد آیا جلسهای، اعلامی و یا اعتراضی کرد و یا خیر. با این حال برای اجرای این طرح لازم بود اقناع عمومی مدنظر قرار گیرد. البته بنده به صورت غیررسمی مطلع شدم که این طرح قرار است انجام شود. بنده وقتی چند روز قبل از اجرای این طرح مطلع شدم، یک نامه رسمی به دفتر رئیس جمهور ارسال کردم که در آن نامه عنوان داشتم: «شنیدم این طرح (افزایش قیمت سوخت) قرار است اجرا شود؛ اما نه افکار عمومی آماده است و نه اقدامات مقدماتی مهیا شده است؛ بنابراین بنده این هشدار را در یک یادداشت رسمی به دولت منعکس کردم و گفتم ممکن است این مسئله عواقبی را در پی داشته باشد. البته بعدها شنیدم که برخی وزرا در دولت، دستگاههای امنیتی و اجرایی هم نظراتی در این زمینه داشتهاند؛ با این حال این طرح اجرا شد و اعتراضات مردم برانگیخته شد.
آیتالله رئیسی با بیان این که طرح مدیریت مصرف سوخت برای نخبگان و مردم تبیین نشده بود، تاکید کرد: این نکته، نکته قابل توجهی است که بنده معتقدم باید اعتراض مردم در این زمینه کاملا شنیده شود. البته در این بین دشمنان هم فکر کردند که میتوانند این مسئله را بهانه قرار داده و بر موج اعتراض مردم سوار شوند.
وی با بیان اینکه دشمنان کشور ناامنیهایی را در طی اجرای طرح افزایش قیمت بنزین در کشور ایجاد کردند، گفت: دشمنان به مال مردم و اموال عمومی صدمه زدند. آنچه که بنده باید در این زمینه مطرح کنم، این است که اعتراض مردم همواره جای خود را دارد.
رئیس دستگاه قضایی با اشاره به فرمان رأفت اسلامی مقام معظم رهبری در این موضوع بیان داشت: با فرمان رأفت اسلامی که مقام معظم رهبری فرمودند، ما هم در همان اوایل نسبت به جمعیتی که بازداشت شده بودند، به سرعت اقدام کردیم و کسانی که تقصیر نداشتند آزاد شدند؛ اما طبیعتا کسانی که به اموال عمومی صدمه زدند، جرم آنها باید در جای خودش مورد رسیدگی قرار گیرد.