از صبح روز سه‌شنبه صدها نفر از معترضان عراقی بعد از تشییع شهدای حمله اخیر ارتش آمریکا به مواضع نیروهای مسلح عراق، راهی سفارت آمریکا در منطقه سبز بغداد شدند تا سال ۲۰۱۹ برای دولت «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا به روزی کابوس‌وار بدل شود.
معترضان ابتدا با تجمع در برابر ساختمان سفارت عظیم آمریکا در بغداد و با سر دادن شعارهایی چون «نه به آمریکا، نه به اسرائیل»، «آمریکا باید برود» و «سفارت آمریکا را تعطیل کنید»، پایان حضور آمریکا در کشورشان را خواستار شدند.
در حالی که این اعتراضات در ابتدا به صورت مسالمت‌آمیز آغاز شد، اما استقرار نیروهای امنیتی و تک‌تیراندازهای ارتش آمریکا روی بام سفارت و بعد از آن شلیک گاز اشک‌آور به سوی معترضان، فضا را ملتهب کرد و به مرور شرکت‌کنندگان در اعتراض تلاش کردند تا وارد محوطه سفارت شوند.
یکی از سخنگویان معترضان ظهر سه‌شنبه در گفت‌وگو با روزنامه «واشنگتن‌پست»، گفت اعتراضات تا زمانی که سفارت آمریکا در عراق تعطیل نشده و نیروهای آمریکایی عراق را ترک نکنند، ادامه می‌یابد. زمزمه‌هایی نیز از احتمال تحصن در اطراف سفارت مطرح شده و برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی نوشته‌اند که معترضان در حال چادر زدن اطراف محوطه سفارت هستند.
اعتراضات روز سه‌شنبه عراقی‌ها پس از آن آغاز شد که ارتش آمریکا در اقدامی که نقض آشکار حاکمیت عراق و تخطی از توافق‌های دوجانبه بغداد و واشنگتن به شمار می‌آید، مواضع گردان‌های حزب‌الله از زیرمجموعه‌های اصلی «الحشد الشعبی» را هدف قرار دادند. در این حمله نزدیک به ۳۰ نفر از اعضای این گردان‌ها شهید و تعداد زیادی نیز زخمی شدند.
این حمله که به بهانه کشته شدن یک پیمانکار نظامی آمریکایی در کرکوک انجام شد، از سوی بسیاری از جریان‌های سیاسی در عراق محکوم شد و از قبل هم انتظار می‌رفت که چنین اقدامی با اعتراض مردمی روبرو شود. اطلاعاتی که بعدا منتشر شد، نشان داد حمله آمریکا به مواضع الحشد الشعبی، با وجود مخالفت صریح دولت عراق و با اطلاع‌رسانی بسیار دیرهنگام، انجام گرفته است.
معترضان حاضر در برابر سفارت آمریکا در بغداد، می‌گویند این مرکز در پوشش دیپلماتیک ناآرامی‌ها در عراق را تشدید کرده و عملا به مرکزی برای ایجاد بی‌ثباتی در این کشور بدل شده است.
با این وجود، مقام‌های آمریکایی تلاش کرده‌اند تا اعتراضات مردم عراق را به ایران نسبت داده و با شبه نظامی خواندن معترضان، زمینه را برای مقابله خشونت‌آمیز با آن‌ها فراهم کنند.
این موضوعی بود که در تماس تلفنی «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا با رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر عراق هم مشهود بود. وی با بیان اینکه بغداد مسئول حفاظت از سفارت آمریکاست، تهدید کرد که واشنگتن در صورت لزوم از افراد و دارایی‌ها خود در عراق «دفاع و حفاظت» می‌کند.
«مارکو روبیو» از سناتورهای جمهوری‌خواه آمریکایی هم در توییتی که برخی آن را زمینه‌چینی برای تیراندازی به سوی معترضان تفسیر کرده‌اند، مدعی شد که ایران ممکن است به سمت تظاهرات‌کنندگان تیراندازی کرده و سپس این موضوع را به گردن واشنگتن بیاندازد.
«تام کاتن»، نماینده مجلس سنا هم نوشت: «وقتی که یک شبه‌نظامی تحت حمایت ایران هفته گذشته یک آمریکایی را کشت با پاسخی قاطع مواجه شد. اکنون، سفارت ما در بغداد- که بخشی از خاک آمریکا محسوب می‌شود- در یک اقدام تنش‌زای دیگر مورد حمله واقع شده است. همانطور که رئیس‌جمهور خاطرنشان کرده، ایران باید پاسخگو شود.»
هرچند تاکنون گزارشی از تیراندازی با گلوله جنگی به سمت معترضان منتشر نشده، اما نیروهای آمریکایی به سمت تظاهرات‌کنندگان گاز اشک‌آور شلیک کرده‌اند. گزارش شده است که تاکنون بیش از ۶۰ از نفر افرادی که در برابر سفارت آمریکا تجمع کرده‌اند، دچار مصدومیت شده‌اند.
همزمان با این تحولات، «مارک اسپر» وزیر دفاع آمریکا اعلام کرد این کشور برای «دفاع» از سفارت خود، ۱۰۰ تفنگدار دریایی را از کویت به بغداد منتقل می‌کند. در ویدئویی که پنتاگون از اعزام این نیروها منتشر کرده، نظامیان آمریکایی در حال پر کردن خشاب اسلحه‌های خود با گلوله‌های جنگی هستند. این نیروها ساعتی پیش در سفارت آمریکا مستقر شدند.
علاوه بر این، بالگردهای ارتش آمریکا بر فراز ساختمان سفارت به پرواز درآمده‌اند و مرتب «فلر» (جرقه‌های منور) شلیک می‌کنند. این اقدام عموما با هدف ارعاب جمعیت هدف صورت می‌گیرد.
یک مقام آمریکایی در گفت‌وگو با رسانه‌ها گفته است که هدف از این کار «نمایش قدرت» و پراکنده کردن معترضان است. ویدئویی هم منتشر شده که از بلندگوهای سفارت خطاب به معترضان گفته می‌شود که باید محل را ترک کرده و از ورود به محوطه سفارت خودداری کنند.
خبرگزاری «آسوشیتدپرس» گزارش داده است که همزمان با ناآرام شدن بغداد، وزارت خارجه آمریکا شماری از کارکنان سفارت را از یکی از درب‌های پشتی خارج کرده و تعداد دیگری از کارکنان هم با بالگرد از این مجموعه خارج شده‌اند. با این حال، یک مقام وزارت خارجه آمریکا تخلیه کامل سفارت را رد کرده و گفته است که کارکنان سفارت در امنیت به سر می‌برند. این مقام آمریکایی عدم حضور سفیر آمریکا در سفارت را تأیید کرده، اما مدعی شده است که وی در تعطیلات به سر می‌برد و طبق برنامه از عراق خارج شده است.
مجموعه تحولات روز سه‌شنبه، واکنش‌های چندباره «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا را به همراه داشت. او ابتدا ایران را به سازماندهی اعتراضات متهم کرد و بعد به دولت عراق توصیه کرد برای مهار تظاهرات‌ها از «زور» استفاده کند. او در توییتی هم عراقی‌ها را به اقدام علیه ایران فراخواند.
ظاهرا اعتراضات عراقی‌ها، تعطیلات پایان سال ترامپ مختل کرده است. ترامپ که در مجتمع تفریحی خود در «مارالاگو» به سر می‌برد، علاوه بر انتشار چند توییت در مورد این تحولات، مجبور شد تا با سران نظامی و امنیتی آمریکا جلسه‌ای اضطراری در مورد خاورمیانه برگزار کند. در مورد محتوای این نشست خبری منتشر نشده، اما ترامپ آن را «خوب» توصیف کرده است.
سخنگوی کاخ سفید با بیان اینکه ترامپ به طور مرتب در جریان تحولات بغداد قرار می‌گیرد، گفته است: «همانطور که رئیس‌جمهور گفت، این ایران است که دارد اعتراضات را سازماندهی می‌کند و این آن‌ها هستند که برای این کار پاسخگو خواهند شد. این رئیس‌جمهور است که تصمیم می‌گیرد چطور و چه زمانی به این تشدید تنش پاسخ دهد.»
تصاویری که از محل سفارت منتشر شده، نشان می‌دهد با وجود اقدامات و تهدیدات آمریکا، اعتراضات در برابر سفارت این کشور در بغداد ادامه دارد. بر اساس این تصاویر دو ورودی و بخش پذیرش کنسولی سفارت آمریکا آتش گرفته و این آتش‌سوزی همچنان ادامه دارد.
این ویدئوها همچنین نشان می‌دهد که نیروهای مسلح آمریکایی در اتاقک‌های ورودی سفارت مستقر شده‌اند و همزمان آژیرهای هشدار خطر به صورت مداوم فعال است.
خبرگزاری «آسوشیتدپرس» در گزارشی در مورد تحولات روز سه‌شنبه نوشته است که این یکی از بدترین حملات به سفارت آمریکا در تاریخ معاصر به شمار می‌آید، خصوصا آنکه سال‌ها بود که کسی نتوانسته بود بدون مجوز وارد منطقه سبز بغداد شده و خود را به سفارت آمریکا برساند.
این خبرگزاری همچنین نوشته است که اعتراضات روز سه‌شنبه ضربه بزرگ دیگری به روابط آمریکا با عراق به شمار می‌آید و می‌تواند نفوذ واشنگتن در منطقه و عراق را بیش از پیش تضعیف کرده و دست آمریکا در کارزار فشار حداکثری به ایران را تضعیف کند.
آسوشیتدپرس به نقل از یکی از معترضان، نوشته است: «این یک پیروزی، به تلافی حمله هوایی آمریکاست. این تلافی نخست است، ان‌شاءالله، بیشتر هم خواهد بود.»
